Նոր ձևակերպումների անհրաժեշտություն կա

Հերթական ընտրություններն ավարտվեցին ընդդիմության պարտությամբ: Ընդդիմությունը սա բացատրում է ընտրակաշառքներով: Իհարկե, ՀՀԿ-ի մասին ավելի շատ է խոսվում, քան` ԲՀԿ-ի, բայց դրանից ոչինչ չի փոխվում: Իրականությունն այն է, որ այս երկու կուսակցություններն էլ որքան կարողացել, ընտրակաշառք են բաժանել երևանցիներին: Կա փաստ` հասարակության մի ստվար շերտ ընտրակաշառք է վերցնում, ու սա ամենալուրջ խնդիրն է Հայաստանում, ըստ իս:
Մարդիկ 5, 10, 20 հազարը վերցնում, գնում են ընտրության: Իսկ ի՞նչ կարելի է գնել, օրինակ, 20 հազարով, որի դիմաց մարդը վաճառում է իր ձայնը, մի քանի տարիների կյանքը: 20 հազարով կարելի է գնել 7-8 կգ տավարի միս, հինգ հազարի պարագայում այդ մսային հաճույքը իջնում է մինչեւ 2 կիլոգրամի: Ինչու՞ ընտրակաշառք վերցնողը նախընտրում է 2 կիլոգրամ միսը, իմանալով հանդերձ, որ սա իր վերքը չի բուժելու: Չեմ կարծում, թե պատճառը ժողովրդի մի զգալի հատվածի չքավորությունն է: Ժողովուրդը շատ նուրբ զգացողություն ունի և ունակ է իմաստուն որոշումներ կայացնելու: Ժողովուրդը հրաշալի կարողանում է թացը չորից զատել, ժողովուրդը, վերջապես, արժանապատվություն ունի, բայց նրա մի հատվածն իր արժանապատվությունը վաճառում է: Ինչու՞: Սրա մասին ո՞վ պիտի մտածի, եթե ոչ` ընդդիմությունը: Ի՞նչ է տալիս ինքը ընտրողին հինգ հազարի փոխարեն: Ո՞րն է այլընտրանքը::
2002-ին, երբ ընդդիմության ներկայացուցիչներն Ազատության հրապարակում խոսում էին պաշտոնյաների ավտոմեքենաների մուգ ապակիներից, իմ մի շատ լավ բարեկամ ներողամտաբար ասաց. «Դե, մի բան պիտի ասեն, էլի: Հարցն էն է, որ նրանք պիտի գնան, սրանք` գան, վերջ»: Ինչպե՞ս, եթե ասելիքն էն չի, ինչ են տալիս ժողովրդին: Բարեկամս ժպտաց. «Դե, էս է»: 2003-ին դա չստացվեց: 2008-ին էլ Լեւոն Տեր-Պետրոսյանի վերադարձով, կարծես թե, ստացվելու էր, բայց մարտի 1-ը խառնեց խաղաքարտերը: Տարիների ընթացքում շարժումը մարեց, իսկ ասելիքը մնաց նույնը: Ընդդիմությունը պիտի հասկանա, որ հասարակությունը հոգնում է անընդհատ նույն մտքերը լսելուց, որքան էլ որ դրանք ճիշտ լինեն: Երևանի ավագանու ընտրությունները դրա լավագույն ապացույցն էին: Ստացվում է, որ ժողովուրդը իշխանությանն ուղղված քննադատությունների փոխարեն նախընտրում է «նաղդը»: Կանխիկը շոշափելի է, քննադատությունը` օդում ասված խոսք, քանի որ արդյունքը չի երևում: Այնպես չէ, որ ժողովուրդը չի հասկանում, թե ով ով է: Բայց ժողովուրդը նուրբ քիմք ունի` աչք ունի, տեսնում է, ականջ ունի, լսում է:
Վաղուց արդեն խոսքը, տեքստը նոր ձևով մատուցելու, նոր ձևակերպումների կարիք կա: Իհարկե, հարցը միայն նոր ձևակերպումներով, նոր խոսքով չի լուծվելու, բայց հենց նոր խոսքն իր հետ նոր գործողություններ է բերելու: Նոր բովանդակային գոծողություններ: Իսկ նորը ամենևին էլ նորացված հինը չէ: Կարծում եմ, լուրջ վերլուծության կարիք ունի 1988-ից մինչև հիմա ընդդիմության պայքարի բովանդակային, խոսքային տրամաբանությունը, հայ ժողովրդի էական առանձնահատկությունները այլ ժողովուրդներից, Հայաստանի այս պահի իրավիճակային տարբերությունները այլ երկրների` հեղափոխական ժամանակներում եղած իրավիճակներից և, վերջապես, իշխանությունների գործելաոճը: Ցանկացած ընդդիմության համար ճակատագրական է դառնում այն, թե ինչ է ինքը առաջարկում հասարակությանը` ինչ բաղադրիչներ է պարունակում մատուցվող քաղաքական ճաշը, արդյոք դրանք թարմ էին, թե պահածոյացված, կարմիր թե սև պղպեղ է օգտագործվել ճաշի մեջ, և աղը երբ է ավելացվել:

Կարինե ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հե՜յ, հեղափոխություն, ո՞ւր մնացիր
• Հանրահավա՞ք եք ուզում, ինքնե՛րդ էլ արեք
• Եռյակում միմյանց հետ հայտարարություններո՞վ են խոսում
• Գյումրու ռուսական ռազմակայանը նախընտրելի ԶԼՄ-ներ ունի՞
• Սխալ տնտեսական քաղաքականությունը հարվածում է սպառողի գրպանին
• «Ժառանգության» հետ մի բան այն չէ
• Օրենքները լավն են, երբ գործում են
• «Ժառանգությունն» ինքն է իրեն դուրս դրել ընդդիմադիր դաշտից
• Ո՞վ պետք է փոխհատուցի գյուղացու կրած վնասի համար
• Դեղերի գները, այնուամենայնիվ, կբարձրանան
• Լիդինգթոն. «Հայ-թուրքական արձանագրությունները պետք է կատարվեն առանց հետաձգման»
• Ծառուկյանն ավելի քան կոմպրոմիսային է
• ԲՀԿ-ի «վազքը» ավելի կարճ կլինի, քան ենթադրվում էր
• Նոր ընդդիմություն կձևավորվի՝ ընդդեմ իշխանության և ոչիշխանականների
• Իշխանափոխությունից հետո «լավ» ընկերները կմնա՞ն համակարգում
• Հոկտեմբերի 27-ի բեռն ու Հայաստանի ապագան
• Գագիկ Ծառուկյանը ներողություն կխնդրի՞
• Ի՞նչ կա Ծառուկյանի մտքին
• Երբ որդեկորույս մայրերին քաշքում են ինչպես խուլիգանների
• Երբ հասցեատերն ավելի կարևոր է, քան հարցն ինքնին

Մեկնաբանություններ