Միացյալ Նահանգները Հայաստանին հեռվից կոնֆետ է ցույց տալիս, ավելի շուտ՝ կոնֆետի թուղթը:
ԱՄՆ-ի Սենատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի նախագահ Բոբ Մենենդեսը մի խումբ դեմոկրատ և հանրապետական կոնգրեսականների հետ ներկայացրել է «Հայերին Ադրբեջանի ագրեսիայից պաշտպանելու մասին»՛ օրինագիծը (https://www.foreign.senate.gov/.../supporting_armenians...):
Օրինագծի համաձայն՝ նախատեսվում է Հայաստանին հատկացնել $10 մլն՝ հումանիտար նպատակներով, $30 մլն՝ ռազմական համագործակցության (համատեղ զորավարժություններ) և $50 մլն (2024-2028 թթ.)՝ գիտատեխնիկական համագործակցության նպատակներով:
Իսկ հիմա ամենահետաքրքիրը:
Օրինագծով նախատեսվում է 2024-2026 թթ. տարեկան Հայաստանին տրամադրել $650 մլն՝ էներգետիկ ոլորտի զարգացման նպատակներով: Հիշեցնեմ, որ դեռևս 2019 թ. ամերիկյան USAID առաքելությունը մշակեց ու կառավարությանը ներկայացրեց մինչև 2036 թ. Հայաստանի էներգետիկայի զարգացման ծրագիրը: Նույն կազմակերպության օժանդակությամբ իրականացվեց նաև Հայաստանի էլեկտրաէներգետիկ շուկայի ազատականացումը, ինչը խիստ ժամանակավրեպ ու մեր էներգետիկ անվտանգության համար լուրջ ռիսկեր պարունակող ծրագիր էր:
Մասնավորապես, օրինագծում խոսվում է հայ-վրացական էլեկտրաէներգետիկ համակարգերի սինխրոնիզացման ծրագրերի մասին: Եվ ոչ մի խոսք նոր հզորությունների ձևավորման, Հայաստանից արտահանումը խրախուսելու մասին:
Բայց, թերևս, այժմ կարևորը դա չէ:
Փաստացիորեն, Միացյալ Նահանգները ցույց է տալիս՝ ինչ գին են պատրաստ վճարել Հայաստանի աշխարհաքաղաքական վեկտորի փոփոխության, ՀԱՊԿ-ից ու ԵԱՏՄ-ից դուրս գալու, հակառուսական ու հակաիրանական պլացդարմ դառնալու դիմաց:
Ավելին՝ սա Սյունիքով միջանցքի բացման գինն է՝ հաշվի առնելով, թե ինչ մեծ նշանակություն կարող է ունենալ, այսպես կոչված, «Զանգեզուրյան միջանցքը» Եվրոպա-Կովկաս-Ասիա էնեգտարանսպորտային դիվերսիֆիկացման համար:
Ու մի տեխնիկական դետալ ևս:
Օրինագծում հստակ սահմանված չէ, թե ինչ պայմաններով են տրամադրվելու նշված միջոցները: Չեմ բացառում, որ «օգնությունը» կիրականացվի վարկային ծրագրերի տեսքով, ինչպես դա արվեց Վրաստանի դեպքում: Կամ ինչպես դա արվում է այսօր Արևմուտքի թիկունքը պահող Ուկրաինայի դեպքում:
Վահե Դավթյան