Ռուսերեն 'шօфер' բառն առաջացել է ֆրանսերեն chauffeur - ից, որ ջեռուցող, հնոցապան, կրակը վառ պահող է նշանակում: Սկզբնապես այս chauffeur - ները տրանսպորտային միջոցներն անմիջականորեն կառավարողները չէին, այլ ածուխ կամ փայտ էին գցում հնոցի մեջ, քանի որ առաջին մեքենաները գոլորշային շարժիչով էին աշխատում, իսկ իրական կառավարողները պետք է վառ պահեին հնոցը:

Այն, ինչ կատարվում է Երևանի փողոցներում, փոքր-ինչ զավեշտական է, բայց, միևնույն ժամանակ, շատ ուրախալի: Մարդիկ անկեղծ միմյանց օգնում են, CARPOOL-ի հայկական տարբերակը անկեղծ է, հրաշալի և ոգևորիչ, պետք է բոլորին առանձնակի շնորհակալություն ասել այդպիսի քաղաքացիական կամքի և դիրքորոշման դրսևորման համար։

Ինչո՞ւ քաղաքապետ Տարոն Մարգարյանը ժողովրդին ոչինչ չի պատասխանում: Իր հայրը շատ ավելի ժողովրդական էր: Վախենում է սխալ խոսի, ու նախագահը մեղադրի՞:

Քաղաքականության մեջ ազնվության հատկանիշը նույնքան կարևոր է, որքան հաղթելու կամքը կամ անգաղափարական դրույթները: Բայց դա, իհարկե, կայացած պետություններում: Մեզ մոտ վիճակն իսկապես տանելի չէ՝ նախ և առաջ մարդկային առումով:

Խոսելով կինոյում կերտած նրա դերերի մասին` անհնար է չանդրադառնոլ Նովենցի Սիրանուշին, որը, իմ պատկերացմամբ, հայ կինոյի բացառիկ հաջողված կանացի կերպարներից է:

Էսօր քաղաքում նայում էի՝ ոնց են կատաղած վարորդները իջնում մեքենաներից, ճղում փակցված հայտարարությունը, ճմրթում- շպրտում ու շարունակում ճանապարհը: Դա նաև հոգեբանական ճնշում էր բոլոր նրանց վրա, ովքեր պատրաստվում էին իր երթուղայինում 100 դրամ վճարել:

Ժողովուրդ ջան, ինչպես և խոստացել էի, ցերեկը նստեցի երթուղային: Անկեղծ ասած, այն ինչ տեսա, ինձ շատ զարմացրեց: Մարդիկ լուռ ու մունջ, առանց բողոքելու, առանց վրդովվելու, առանց ծպտուն իսկ հանելու շատ հանգիստ վճարում էին 150 դրամ և իջնում: Վերցրեցի բջջայինս, զանգում եմ ընկերոջս ու բարձր ձայնով ասում եմ. «Լսի, ես էլ քեզ պես անթասիբ երթուղային եմ նստել, ում ձեռին նայում եմ, բոլորի մոտ 150 դրամ ա, հանգիստ, սուս-փուս վճարում, իջնում են»:

Այսօրվանից թանկացած հանրային տրանսպորտից օգտվել, բայց «հին» սակագնով՝ 100 դրամ վճարելը ոմանք բնորոշում են որպես «բունտ»: Մյուսները գործածում են «բողոք», «ակցիա», անգամ՝ «հեղափոխություն» բառերը: Ամեն մեկն, իհարկե, ինչ-ինչ փաստարկներ կբերի՝ հօգուտ իր բնորոշման: Բայց, ըստ իս, եթե խորը նայենք, ապա երևույթի առավել դիպուկ բնորոշումը «քաղաքացիական անհնազանդությունն» է:

Հրաչյա Հարությունյանի մեծ աղմուկ հանած գործը հրաշալի լակմուսի թուղթ հանդիսացավ՝ մեկ անգամ ևս հասկանալու, ըմբռնելու մեր հավաքական գիտակցության մեջ արմատացած այն հիվանդագին ախտերը, որոնցից, արդեն քանի-քանի դար, չենք կարողանում ձերբազատվել:

Երբ խալաթի հետ կապված կրքերը, կարծես թե, աստիճանաբար հանդարտվում են, և մարդկային ու ազգային վիրավորված արժանապատվությանը զուգահեռ պետք է որ գլուխ բարձրացնի առողջ տրամաբանությունը, Անդերսենի հանրահայտ հեքիաթի մանկան պես հարց տանք ինքներս մեզ՝ ՀՀ քաղաքացի Հրաչիկ Հարությունյանն իր որդու շիրմին քար գցելու համար ինչո՞ւ է թողել հայրենի ապահով Հայաստանն ու մեկնել ռուսաստաններ՝ գումար վաստակելու։ Եվ, ընդհանրապես, ինչո՞ւ հազարավոր ՀՀ քաղաքացիներ այսօր ռուսաստաններում և այլուր են փող վաստակում՝ Հայաստանում իրենց ընտանիքը պահելու համար։