Ադրբեջանի խղճուկ դիվանագիտության վկայագիր

Ադրբեջանական լրատվամիջոցները նշում են, որ Սուդանի ԱԳ նախարար Ալի Ահմեդ Քարթին Բաքվում իր գործընկերոջ` Էլմար Մամեդյարովի հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարել է, թե Սուդանն ընդունում է Ադրբեջանի դիրքորոշումը Լեռնային Ղարաբաղի հարցում:
Ինչպես ասում է ժողովրդական առածը, Ահմեդ Քարթին իր ծառը ծարավ թողել, ուրիշինն է ջրում: Այն, ինչ ադրբեջանցիները փորձում են ներկայացնել որպես դիվանագիտական ձեռքբերում, իրականում նույնքան վարկաբեկիչ է, որքան, ասենք, վարկաբեկիչ կլիներ , եթե վաղամեռիկ ՈՒսամա բեն Լադենը ժամանակին հայտարարեր, թե ճանաչում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, կամ, ասենք, Կամբոջայի տխրահռչակ դիկտատոր Փոլ Փոթը, ով հայտնի է նրանով, որ ցեղասպանություն է իրականացրել սեփական ազգի նկատմամբ` կոտորածի ենթարկելով երկրի բնակչության ուղիղ կեսին, հայտարարեր, թե բարձր է գնահատում Իլհամ Ալիևի կադրային քաղաքականությունը: Եվ հասկանալու համար, թե ում և ինչ է ներկայացնում այս մղորիկը Սուդանից, որի քաղցրախոսությունն ադրբեջանական մամուլը այսօրինակ հպարտությամբ տարածում է, կատարենք մի փոքրիկ անդրադարձ:
Սուդանը գտնվում է Աֆրիկայի հյուսիս-արևելյան հատվածում: Համաձայն վիճակագրական տվյալների` այս երկրում կյանքի միջին տևողությունը 51 տարի է, բնակչության 31 %-ն անգրագետ է, իսկ 40 %-ը գտնվում է աղքատության սահմանից ցածր մակարդակում:
Հասկանալու համար, թե ովքեր են կանգնած Սուդանի ղեկին, բավական է միայն հիշել դարֆուրյան կոնֆլիկտը:
Դարֆուրի շրջանը հիմնականում զբաղեցնում են սևամորթ աֆրիկացիները և արաբական ցեղերը: Կոնֆլիկտը սկսվեց, երբ Դարֆուրի սևամորթ բնակչությունը հայտարարեց, որ նավթային եկամուտների բաշխման ժամանակ հաշվի չեն առնվում իրենց տնտեսական շահերը: 2003-ին Սուդանի ղեկավարության դեմ դուրս եկավ երկու ռազմական խմբավորում, որոնց նպատակն էր հասնել արդարության և հավասարության: Ի պատասխան դրա` Սուդանի ղեկավարությունը հսկայական քանակությամբ զինվորականներ ու ռազմական տեխնիկա ուղարկեց Դարֆուրի շրջան և տեղի արաբական ցեղերի միջոցով ձևավորեց կամավորական մի արյունարբու ջոկատ` «Ջանջավիտ» (ձիավոր սատանաներ) անվամբ: «Ջանջավիտի» վայրագությունները հանգեցրին սևամորթ բնակչության ցեղասպանության: Կոնֆլիկտը խլեց 400000 մարդու կյանք, իսկ 2000000 մարդ մնաց անտուն:
Շատ ավելի հետաքրքրական կերպար է երկրի ղեկավարը` նախագահ Օմար Հասան Ահմեդ ալ-Բաշիրը, ով իշխանության է եկել ռազմական հեղաշրջման միջոցով և երկրի ղեկավարն է 1993 թվականից: Գալով իշխանության` նա արգելեց քաղաքական կուսակցությունները, վերացրեց խոսքի ազատությունը: Նրա կառավարման օրոք շարունակվում էր քաղաքացիական պատերազմը Հարավային Սուդանում, որն ավարտվեց Հարավային Սուդանի անկախացմամբ, իսկ 2003 թվականին սկսվեց վերոնշյալ տխրահռչակ դարֆուրյան կոնֆլիկտը: Ալ-Բաշիրի օրոք Սուդանը ենթարկվեց պետական ապարատի իսլամացման, և դարձավ միջազգային հանրության կողմից մերժված երկիր, որը 1991-1996 թվականներին իր տարածքում թաքցնում էր ՈՒսամա բեն Լադենին:
Նրա կառավարման տարիներին շարունակվում էր կոնֆլիկտը Հարավային Սուդանի հետ, որտեղ հիմնականում բնակվում էին քրիստոնյա սևամորթները: Կառավարական զորքերը զանգվածային գնդակահարություններ և կտտանքներ էին իրականացնում, վառում էին ամբողջական գյուղեր, թունավորում էին ջրհորները, ականապատում դաշտերն ու այգիները:
2008 թվականի հուլիսի 21-ին Միջազգային քրեական դատարանը Սուդանի նախագահ ալ-Բաշիրի ձերբակալության կարգադրություն արձակեց` Դարֆուրում 2003-2004 թվականներին ցեղասպանություն իրականացնելու մեղադրանքով:
2009 թվականի մարտի չորսին Միջազգային քրեական դատարանը Սուդանի նախագահ ալ-Բաշիրի ձերբակալության նոր կարգադրություն արձակեց մարդկության դեմ կատարված հանցագործությունների (սպանություն, ոչնչացում, կտտանքների կիրառում, բռնաբարություն) և ռազմական հանցագործությունների (քաղաքացիական բնակչության նկատմամբ կանխամտածված ուժի կիրառում, թալան) մեղադրանքով:
2005 թվականին, «Parade» ամսագրի տվյալներով, Օմար ալ-Բաշիրը զբաղեցնում էր առաջին տեղը աշխարհի ամենավատ բռնապետների շարքում:
Ալի Ահմեդ Քարթին` Սուդանի ԱԳ նախարարը, ներկայացնում է ալ-Բաշիրի հանցավոր ռեժիմը, իսկ միջազգային հանրությունն ալ-Բաշիրին համարում է ռազմական հանցագործ: ՈՒստի նման «բարձրաստիճան» հյուրի այցը Բաքու և նրա հայտարարության ցիտումը լրատվամիջոցներում խոսում է Ադրբեջանի խղճուկ դիվանագիտության, սեփական իմիջի նկատմամբ անփույթ վերաբերմունքի և ժողովրդավարության վերաբերյալ պատկերացումների մասին:

Գրիշա ՆՈՒՐԻՋԱՆՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Սերգեյ Փարաջանով. «Ես աշխարհից վրեժխնդիր կլինեմ սիրով»
• «В течение нескольких десятилетий сменявшие друг друга власти Республики Армения не воспринимали российские армянские организации всерьез»
• Հակիրճ
• Ծանոթ սցենար, որ այսօր խաղարկվում է Արցախում
• Հայաստանակործան-հայակործան յոթ կետերը կռել-կոփել են ամերիկյան ԱԽՔ-ի` Սալիվանի «դարբնոցում»
• Արցախում՝ անժամկետ հանրահավաքներ, Հայաստանում՝ ամառային անդորր
• «Խավիարաբույր» հայտարարություններ
• Իսկ պաշտոնական Երևանը թիթեռ է նկարում
• «Ղա­րա­բաղս տաք վեչ»
• Եվ թող շա­տա­նան այս Լույ­սե­րը
• «Բո­լո­րի ո­գին շատ բարձր է. հաղ­թե­լու ենք»
• Բա­րի տա­րե­դարձ, Կար­մեն ջան
• «Այն, ինչ այ­սօր կա­տար­վում է մեր երկ­րում, ճիշտ չէ»
• Լույսի կածան
• Մեր դեմ տրանս­գեն­դե­րի հայ­ցով դա­տա­րա­նի վճ­ռի փո­խա­րեն վա­րույ­թը վերսկ­սե­լու ո­րո­շում
• Ի խո­րոց սր­տի
• Ի գիտություն «Իրատեսի» ընթերցողների
• Դատի է տվել թերթին` իրեն ճիշտ բնորոշելու համար
• Շնորհավորում ենք, քառակի պապիկ
• Գնաս խաղաղությամբ

Մեկնաբանություններ