Մանրամասն որոնում (արխիվ)
17.11.2024
 
Հայկական կողմի հայտարարությունները վկայում են ՀԱՊԿ աշխատանքի բոլոր ձևաչափերից Երևանի հեռանալու մասին՝ լրագրողներին ասել է ՌԴ ԱԳ փոխնախարար Ալեքսանդր Պանկինը՝ պատասխանելով նոյեմբերի 28-ին ՀԱՊԿ գագաթնաժողովին Հայաստանի մասնակցության հնարավորության մասին հարցին՝ տեղեկացնում է ՏԱՍՍ-ը։               
 
Նորություններ » «Նավ­թա­յին պա­տե­րազմն» աշ­խար­հում և «թեժ պա­տե­րազմ­նե­րի» ռիս­կե­րը

«Նավ­թա­յին պա­տե­րազմն» աշ­խար­հում և «թեժ պա­տե­րազմ­նե­րի» ռիս­կե­րը

«Նավ­թա­յին պա­տե­րազմն» աշ­խար­հում և «թեժ պա­տե­րազմ­նե­րի» ռիս­կե­րը
05.05.2020 | 00:44
Վեր­ջերս մենք հայտ­նել էինք մեր ըն­թեր­ցող­նե­րին, որ, «հան­գա­մանք­նե­րի տա­րօ­րի­նակ բե­րու­մով», մո­լո­րա­կում Covid-19 կո­րո­նա­վի­րու­սի տա­րա­ծումն ըստ ժա­մա­նա­կի հա­մընկ­նում է նավ­թա­յին ա­նո­ղոք պայ­քա­րի հետ, ո­րում ներգ­րավ­ված են մի կող­մից` ԱՄՆ-ը և Սաու­դյան Ա­րա­բիան, մյուս կող­մից` Ռու­սաս­տա­նը, Ի­րա­նը և Չի­նաս­տա­նը։ Այժմ հա­մաշ­խար­հա­յին քա­ղա­քա­կա­նու­թյու­նը «պտտ­վում է» հենց ած­խաջ­րա­ծին­նե­րի հա­մար պայ­քա­րի շուր­ջը։ Մեր ըն­թեր­ցող­նե­րը պետք է ի­մա­նան, որ ԱՄՆ-ն է «հա­մո­զել» Սաու­դյան Ա­րա­բիա­յին, որ հենց վեր­ջինս պետք է «պա­տե­րազմ հայ­տա­րա­րի» Ռու­սաս­տա­նին և Ի­րա­նին, իսկ դա վկա­յում է, որ Վա­շինգ­տոնն ու­զում է նավ­թա­յին գոր­ծոնն օգ­տա­գոր­ծել նույն կերպ, ինչ­պես ժա­մա­նա­կին Սաու­դյան Ա­րա­բիա­յի ձեռ­քով փլու­զեց ԽՍՀՄ-ը։ Հի­շեց­նենք, որ այն ժա­մա­նակ նավ­թի գնե­րը կտ­րուկ ըն­կան, նավ­թը դար­ձավ ջրից է­ժան, և ԽՍՀՄ-ի բյու­ջեն զրկ­վեց մի­լիար­դա­վոր դո­լար­նե­րից։ 2020 թ. ԱՄՆ-ը նույն­պես պա­տե­րազմ սկ­սեց և չէր թաքց­նում, որ իր նպա­տակն է ՌԴ-ի և Ի­րա­նի տն­տե­սու­թյուն­նե­րի քայ­քա­յու­մը, որն իբր կհան­գեց­նի «պայ­թյու­նի» վեր­ջին­նե­րիս ներ­քա­ղա­քա­կան կյան­քում։ Այդ պա­տե­րազմն սկս­վել է հուն­վա­րի սկզ­բին, հե­տո ու­ժե­ղա­ցել փետր­վա­րի վեր­ջին։ Սաուդ­ցի­նե­րը նույ­նիսկ փոր­ձում էին շան­տա­ժի են­թար­կել Մոսկ­վա­յին և Թեհ­րա­նին, թե հի­մա ընդ­հան­րա­պես կոչն­չաց­նեն Ռու­սաս­տա­նի և Ի­րա­նի նավ­թա­յին ո­լորտ­նե­րը։
Բայց «ինչ-որ բան ըն­թա­ցավ ոչ այն­պես»։ Եվ դա պարզ­վեց 2020 թ. մար­տի 25-ին։ Հենց այդ ժա­մա­նակ պարզ­վեց, որ Վա­շինգ­տոնն ու Էր Ռիա­դը հաշ­վարկ­նե­րում սխալ­վել են։ Դրա հետևան­քով, բա­ցի կո­րո­նա­վի­րու­սի հա­մայ­նա­ճա­րա­կից, աշ­խար­հը դո­ղում է այն մտ­քից, որ հնա­րա­վոր է խո­շոր ու եր­կա­րատև է­ներ­գե­տիկ ճգ­նա­ժամ։ Եվ այժմ Արևմուտ­քի եր­կր­նե­րի ան­հան­գս­տու­թյունն ա­վե­լի նկա­տե­լի է դար­ձել։ Դա հաշ­վի չէին ա­ռել ԱՄՆ-ը և Սաու­դյան Ա­րա­բիան. նրանք մո­ռա­ցել էին Չի­նաս­տա­նի գոր­ծո­նը։ Երբ վեր­լու­ծում ես ստաց­վող նո­րու­թյուն­նե­րը, իս­կույն հարց է ծա­գում. իսկ ի՞նչ գի­տեն ՌԴ-ի և ՉԺ-ի տա­րադ­րա­մա-տն­տե­սա­կան քա­ղա­քա­կա­նու­թյան նո­րու­թյուն­նե­րի մա­սին, ա­սենք, ԱՄՆ-ում։ Երկ­րորդ հար­ցը. ԱՄՆ-ի իշ­խա­նու­թյուն­ներն ին­չու՞ են վա­ռե­լի­քա-է­ներ­գե­տիկ ո­լոր­տում ի­րա­վի­ճա­կի հար­ցը կա­պում այն բա­նի հետ, որ Չի­նաս­տանն ու Ռու­սաս­տա­նը պար­բե­րա­բար «խա­ղում» են ի­րենց ար­ժույթ­նե­րի փո­խար­ժեքն ի­ջեց­նե­լու վրա։
Այս հար­ցե­րը ծա­գում են Վա­շինգ­տո­նից հն­չող տա­րօ­րի­նակ, եր­բեմն էլ հա­կա­սա­կան ա­ռա­ջարկ­նե­րից։ Ընդ ո­րում, այդ ա­ռա­ջարկ­նե­րը հն­չում են Չի­նաս­տա­նի և Ռու­սաս­տա­նի հաս­ցեին ար­վող այն մե­ղադ­րանք­նե­րին զու­գըն­թաց, թե այդ եր­կու եր­կի­րը ո­րո­շել են փլու­զել հա­մաշ­խար­հա­յին տն­տե­սու­թյու­նը։ Գու­ցե ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րին կա­րե­լի էր հա­վա­տալ։ Բայց խն­դիրն այն է, որ հի­մա և՛ Չի­նաս­տա­նը, և՛ Ռու­սաս­տանն ան­բա­ժա­նե­լի են հա­մաշ­խար­հա­յին տն­տե­սու­թյու­նից։ Եվ ե­թե նրանք իս­կա­պես մտա­դիր լի­նեին փլու­զե­լու հա­մաշ­խար­հա­յին տան­տե­սու­թյու­նը, ա­պա դրա­նով նաև ի­րենց տն­տե­սա­կան ճգ­նա­ժա­մի կհասց­նեին։ Ռու­սաս­տա­նի մա­սին չենք խո­սի, իսկ ա­հա հա­վա­տալ, թե Չի­նաս­տա­նը պատ­րաստ է ռիս­կի դի­մե­լու ա­ռանց հաշ­վար­կի, մեր կար­ծի­քով, չա­փա­զանց հա­մար­ձակ են­թադ­րու­թյուն է։ Չի­նա­ցի­նե­րը միշտ շր­ջա­հա­յաց են, պա­հես­տում միշտ «նա­հան­ջի» տեղ են ու­նե­նում, այ­սինքն ռիս­կա­յին գոր­ծարք­նե­րի մեջ չեն մտ­նում ա­ռանց ի­րենց մի­ջոց­նե­րը հաշ­վար­կե­լու և տն­տե­սա­կան թի­կունքն ստու­գե­լու։ Ին­չու՞ Պե­կի­նը «նավ­թա­յին պա­տե­րազ­մի» մեջ մտավ, այն էլ` ոչ ԱՄՆ-ի և Սաու­դյան Ա­րա­բիա­յի կող­մից. չէ՞ որ նրան կար­ծես թե շա­հա­վետ կլի­ներ է­ներ­գա­կիր­նե­րի է­ժա­նա­ցու­մը։ Պա­տաս­խա­նը պարզ է. Չի­նաս­տա­նին պետք է նավ­թի (նաև` գա­զի) ոչ թե ժա­մա­նա­կա­վոր, այլ մշ­տա­կան ու կա­յուն է­ժա­նու­թյու­նը։ Այդ եր­կիրն օ­րե­ցօր սպառ­ման ա­ճի խիստ անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն է զգում, իսկ դա կապ­ված է նոր ու ա­վե­լի մեծ ծա­վալ­նե­րով է­ներ­գիա­յի ստաց­ման, հետևա­բար` նաև է­ներ­գա­կիր­նե­րի հետ։ Ա­հա թե ին­չու Չի­նաս­տա­նը ոչ թե ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րի ու սաուդ­ցի­նե­րի կող­մից է, այլ պաշտ­պա­նում է ՌԴ-ին և Ի­րա­նին։ Այդ­պես են ծն­վել, օ­րի­նակ, «Խա­ղա­ղու­թյուն» («Ի­րան-Չի­նաս­տան» և «Սի­բի­րի ու­ժը» (ՌԴ-Չի­նաս­տան) գա­զա­մուղ­նե­րի նա­խագ­ծե­րը, նա­խա­տես­ված է նաև «Սի­բի­րի ու­ժը-2»-ը։ Չի­նաս­տա­նին այդ­պի­սի կա­յու­նու­թյուն տա­լու ի զո­րու չեն ոչ ԱՄՆ-ը, ոչ Սաու­դյան Ա­րա­բիան, նույ­նիսկ ե­թե ցան­կա­նան։
Այժմ` ա­մե­րի­կյան հա­կա­սա­կան հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րի մա­սին։ Մար­տի կե­սե­րին Վա­շինգ­տո­նը Ռու­սաս­տա­նին մե­ղադ­րեց, թե նա դի­տա­վո­րու­թյամբ ի­ջեց­նում է ռուբ­լու փո­խար­ժե­քը, և նույ­նիսկ սպառ­նաց նոր պատ­ժա­մի­ջոց­նե­րով հենց ռուբ­լու ցածր փո­խար­ժե­քի պատ­ճա­ռով։ Մի՞­թե դա զար­մա­նա­լի չէ։ Մար­տի վեր­ջին տաս­նօ­րյա­կում Վա­շինգ­տո­նը փոր­ձում էր ի­ջեց­նել դո­լա­րի փո­խար­ժե­քը ռուբ­լու և չինա­կան յուա­նի նկատ­մամբ։ Հա­վա­նա­բար ԱՄՆ-ի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը և գոր­ծա­րար վեր­նա­խա­վը գի­տեն ինչ-որ բան, որն ան­մատ­չե­լի է, օ­րի­նակ, ՌԴ-ի կամ ՉԺՀ-ի քա­ղա­քա­ցի­նե­րին, ա­ռա­վել ևս` այլ եր­կր­նե­րի քա­ղա­քա­ցի­նե­րին։ Որով­հետև այդ հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րից հե­տո ա­մե­րի­կա­ցի­նե­րը մե­ղադ­րում են Մոսկ­վա­յին... աշ­խար­հում նավ­թի գինն ար­հես­տա­կա­նո­րեն ի­ջեց­նե­լու հա­մար։ Իսկ Չի­նաս­տա­նին մե­ղադ­րում են... Ռու­սաս­տա­նին ա­ջակ­ցե­լու հա­մար։ Միևնույն ժա­մա­նակ ԱՄՆ-ը Սաու­դյան Ա­րա­բիա­յին խնդ­րում է կտ­րուկ ա­վե­լաց­նել նավ­թի հա­նույ­թի վա­ճառ­քը հա­մաշ­խար­հա­յին շու­կա­յում։ Ո՞րն է տրա­մա­բա­նու­թյու­նը։ Չէ՞ որ նավ­թի հա­նույ­թի և վա­ճառ­քի ծա­վալ­նե­րի մե­ծա­ցու­մը հան­գեց­նում է հա­մաշ­խար­հա­յին գնե­րի ի­ջեց­մա­նը։ Բայց Սաու­դյան Ա­րա­բիա­յին ա­մե­րի­կա­ցի­ներն սպառ­նում են պատ­ժա­մի­ջոց­նե­րով, ե­թե նա հրա­ժար­վի նավ­թի հա­նույթն ու վա­ճառքն ա­վե­լաց­նե­լու մա­սին ԱՄՆ-ի ա­ռա­ջար­կից։
Վեր­ջերս հա­մաշ­խար­հա­յին ԶԼՄ-նե­րը, այդ թվում` ազ­դե­ցիկ «Բլում­բերգ» գոր­ծա­կա­լու­թյու­նը (ԱՄՆ-Իս­րա­յել), զար­ման­քով գրում էին, որ պարզ­վում է, Սաու­դյան Ա­րա­բիան ար­դեն տա­նուլ է տվել «նավ­թա­յին պա­տե­րազ­մը, ընդ ո­րում, ոչ միայն Ռու­սաս­տա­նին, այլև Ի­րա­նին։ Ի­րա­նին պարտ­վե­լը պլա­նա­վոր­ված էր. նավ­թի հա­նույ­թի որևէ սահ­մա­նա­փա­կում Ի­րա­նին չի վե­րա­բե­րում։ Նա հա­սել է այն բա­նին, որ նավթ ար­տա­հա­նող եր­կր­նե­րի կազ­մա­կեր­պու­թյան (ՆԱԵԿ, OPEC) ներ­սում բո­լոր եր­կր­ներն ըն­դու­նել են, որ Թեհ­րանն ի­րա­վունք ու­նի վե­րա­դառ­նա­լու նավ­թի հա­նույ­թի և վա­ճառ­քի մինչ­պատ­ժա­մի­ջո­ցա­յին մա­կար­դա­կին։ Եվ նույ­նիսկ հի­մար­նե­րը գի­տեն, որ Ի­րա­նը շատ ա­վե­լի նավթ ու­նի, քան Սաու­դյան Ա­րա­բիան կամ ա­րա­բա­կան որևէ այլ եր­կիր։ Իսկ ա­հա ռուս­նե­րին «նավ­թա­յին պա­տե­րազ­մում» սաուդ­ցի­նե­րի պար­տու­թյունն ար­ժա­նի է աշ­խար­հա­քա­ղա­քա­կա­նու­թյան դա­սագր­քե­րում գր­վե­լուն։ Ռուբ­լու ցածր մա­կար­դակն ի­մաս­տազր­կեց Սաու­դյան Ա­րա­բիա­յի բո­լոր սպառ­նա­լիք­նե­րը. ռու­սա­կան նավ­թը մի­ջազ­գա­յին շու­կա­յում դար­ձավ ա­վե­լի է­ժան այն սահ­ման­նե­րից, որ­տեղ մտա­դիր էին կանգ առ­նե­լու սաուդ­ցի­նե­րը։ Այդ ժա­մա­նակ սկ­սե­ցին տագ­նա­պել նաև ԱՄՆ-ի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը և տն­տե­սու­թյան նավ­թա­յին հատ­վա­ծը. սկ­սե­ցին սնան­կա­նալ, այս­պես կոչ­ված, «թեր­թա­քա­րա­յին նավ­թա­գործ­նե­րը», իսկ նրանք են ոչ միայն ԱՄՆ-ի նախ­կին փոխ­նա­խա­գահ Ջո Բայ­դե­նը, որն այժմ փոր­ձում է ԱՄՆ-ի նա­խա­գա­հի թեկ­նա­ծուն դառ­նալ ժո­ղովր­դա­վա­րա­կան կու­սակ­ցու­թյու­նից։ Ա­մե­րի­կյան ա­ռա­ջին ըն­կե­րու­թյու­նը, ո­րը հայ­տա­րա­րել է սնան­կաց­ման ու փակ­ման մա­սին, ե­ղել է թեր­թա­քա­րա­յին նավ­թի ու գա­զի ըն­կե­րու­թյուն, ո­րը մոտ էր Դո­նալդ Թրամ­փի, այ­սինքն ԱՄՆ-ի նա­խա­գահի գոր­ծա­րար ո­լոր­տին։ Այժմ հարց տանք Հա­յաս­տա­նի քա­ղա­քա­ցի­նե­րին և ա­ռա­ջար­կենք, որ ի­րենք գտ­նեն պա­տաս­խա­նը. հի­մա հաս­կա­նա­լի՞ է, թե վեր­ջին ա­միս­նե­րին ինչ և ին­չու է տե­ղի ու­նե­նում աշ­խար­հում։ Սնան­կա­նում են ոչ թե պար­զա­պես ԱՄՆ-ը և Սաու­դյան Ա­րա­բիան, սնան­կա­նում են ան­ձամբ Թրամփն ու Ա­մե­րի­կա­յի և Իս­րա­յե­լի այն սիո­նիս­տա­կան շր­ջա­նակ­նե­րը, ո­րոնք ա­ջակ­ցել են Թրամ­փին 2016-ին ԱՄՆ-ի նա­խա­գահ ըն­տր­վե­լիս։
Ա­ռայժմ վաղ է ա­վե­լի խոր ման­րա­մաս­նե­րի մեջ մտ­նե­լը, բայց ա­կա­մա­յից հան­գում ես այն վար­կա­ծին, որ բո­լո­րո­վին պա­տա­հա­կան չէ ժա­մա­նա­կա­յին ա­ռու­մով «նավ­թա­յին պա­տե­րազ­մի» և կո­րո­նա­վա­րա­կի տա­րած­ման հա­մընկ­նու­մը։ Երևի ինչ-որ մե­կը մտա­ծել է, որ ե­թե աշ­խար­հը հե­ղեղ­վի կո­րո­նա­վա­րա­կի սար­սա­փով, ա­պա ՌԴ-ի և Ի­րա­նի նավ­թա­յին ո­լորտ­ներն ի­րենք կհան­ձն­վեն ու կինք­նա­լու­ծար­վեն, իսկ հրեա­նե­րը կգան նրանց «փր­կե­լու»։ «Նավ­թա­յին պա­տե­րազմն» ա­լե­կո­ծել է ԱՄՆ-ը. նույ­նիսկ Կոնգ­րե­սը հրա­ժար­վել է Դո­նալդ Թրամ­փին օգ­նե­լուց և թեր­թա­քա­րա­յին նավ­թը, գազն էլ փր­կե­լուց։
Այդ­պես աշ­խարհն ի­մա­ցավ, թե որն է ոչ միայն գեր­տե­րու­թյուն­նե­րի, այլև Թրամ­փի և նախ­կին փոխ­նա­խա­գահ Բայ­դե­նի հա­կա­մար­տու­թյան ար­մա­տը։ Պարզ­վում է, որ եր­կուսն էլ «թեր­թա­քա­րա­յին» են։ Ինչ­պես հայտ­նում է «Բլում­բեր­գը», Կոնգ­րե­սը է­ներ­գե­տի­կա­յի նա­խա­րա­րու­թյա­նը մի­ջոց­ներ չի տրա­մադ­րել 77 մլն տոն­նա հում նավթ որ­պես ռազ­մա­վա­րա­կան պա­շար ձեռք բե­րե­լու հա­մար, և նա­խա­րա­րու­թյունն ստիպ­ված հետ է կան­չել հայ­տը։ «Են­թադ­րու­թյուն­ներ կան, որ է­ներ­գե­տի­կա­յի նա­խա­րա­րու­թյու­նը կա­րող է գնում­նե­րը ֆի­նան­սա­վո­րել սե­փա­կան բյու­ջեից։ Կոնգ­րե­սում դաշ­նա­յին գոր­ծա­կալ­նե­րի խնդ­րան­քով հան­գիստ ստո­րագ­րում են փո­խան­ցում­նե­րը բյու­ջեի ներ­սում, ու հենց որ ֆի­նան­սա­վո­րու­մը դառ­նա մատ­չե­լի, նա­խա­րա­րու­թյու­նը կր­կին կներ­կա­յաց­նի իր հայ­տը, հայ­տա­րա­րել են գե­րա­տես­չու­թյու­նում»,- գրել է «Բլում­բեր­գը»։
«Rapidan Energy Advisors LLC» ըն­կե­րու­թյան հիմ­նա­դիր Բոբ Մակ­նե­լին «Բլում­բեր­գին» ա­սել է, որ Թրամ­փի վար­չա­կազ­մը վճ­ռա­կա­նո­րեն տրա­մադր­ված է է­ժան նավթ գնե­լու, ուս­տի կամ Կոնգ­րե­սի մաս­նակ­ցու­թյամբ, կամ էլ այլ ձևով, բայց պա­շար­նե­րը լրաց­վե­լու են։ Դրանց գնում­նե­րը նա­խա­տե­սում են կա­տա­րել փոքր ու մի­ջին ըն­կե­րու­թյուն­նե­րից, ո­րոնք ա­վե­լի շատ են տու­ժել նավ­թի գի­նը տար­վա սկզ­բից 61 %-ով ընկ­նե­լուց։ Ժո­ղովր­դա­վար սե­նա­տոր Չաք Շու­մե­րը հայ­տա­րա­րել է «մեծ նավ­թի օգ­նու­թյու­նը» շր­ջա­փա­կե­լուց հե­տո ձեռք բե­րած հաղ­թա­նա­կի մա­սին։ ԱՄՆ-ի է­ներ­գե­տի­կա­յի նա­խա­րա­րի մամ­լո քար­տու­ղար Շայ­լին Հայն­սը հայտ­նել է, որ նա­խա­րա­րը Կոնգ­րե­սին նա­խա­գա­հի հայ­տը հնա­րա­վո­րինս շուտ ֆի­նան­սա­վո­րե­լու կոչ է ա­րել, որ­պես­զի օգ­նեն ա­մե­րի­կյան է­ներ­գաըն­կե­րու­թյուն­նե­րին ու նրանց աշ­խա­տա­կից­նե­րին։
Բայց խն­դիրն այն է, որ Թրամփն ա­վե­լի վաղ հայ­տա­րա­րել էր, թե Սպի­տակ տու­նը օգ­նու­թյուն ցույց կտա հենց թեր­թա­քա­րա­յին հա­նույ­թին` լիո­վին լրաց­նե­լով նավ­թի ռազ­մա­վա­րա­կան պա­շա­րը (ՆՌՊ)։ Այ­նու­հետև է­ներ­գե­տի­կա­յի նա­խա­րար Դեն Բրո­լե­թը կար­գադ­րու­թյուն ա­րեց, ո­րով ան­մի­ջա­պես սկս­վում է ՆՌՊ-ի հա­մար ԱՄՆ-ում ար­տադր­ված նավ­թի գնու­մը։ «ՆՌՊ-ում այժմ կա 634 մլն բա­րել նավթ։ Լրիվ հզո­րու­թյու­նը 714 մլն բա­րել է։ Հետևա­բար կա­ռա­վա­րու­թյու­նը գնե­լու է 80 մլն բա­րել (կամ կես տար­վա ըն­թաց­քում օ­րա­կան 450 հազ. բա­րել)»,- «Թվի­թե­րում» գրել է է­ներ­գե­տի­կա­յի գծով «Բլում­բերգ» գոր­ծա­կա­լու­թյան ա­ռա­ջա­տար թղ­թա­կից Ժա­վիե Բլա­սը։ Նա նշել է, որ ան­գամ ներ­կա­յիս ցածր գնե­րի դեպ­քում գնու­մը կա­ռա­վա­րու­թյան վրա կնս­տի 2,6 մլրդ դո­լար. «Ա­սես հեգ­նանք լի­նի, որ ըն­դա­մե­նը մի քա­նի օր ա­ռաջ կա­ռա­վա­րու­թյու­նը նավթ էր վա­ճա­ռում պա­շար­նե­րից, որ ծած­կեր բյու­ջեի ծախ­սե­րը։ Իսկ այժմ ա­մե­րի­կա­ցի թեր­թա­քա­րա­գործ­նե­րը նավթ կհա­նեն ըն­դեր­քից միայն նրա հա­մար, որ Քե­ռի Սեմն այն կր­կին ըն­դերք մղի և դրա վրա ծախ­սի հար­կա­տու­նե­րի մի­լիար­դա­վոր դո­լար­նե­րը»։
Ա­մե­րի­կա­ցի է­ներ­գե­տիկ վեր­լու­ծա­բան Ջաս­տին Յա­կոբ­սը կար­ծում է, որ նա­խա­գա­հի ո­րո­շու­մը չի օգ­նի թեր­թա­քա­րա­յին հա­նույ­թին. «Կորց­րած պա­հան­ջար­կի հա­մե­մատ գն­ման ծա­վա­լը փոքր է։ ՈՒս­տի խիստ կաս­կա­ծե­լի է, թե դա կհան­գեց­նի նավ­թի գնի բարձ­րաց­ման։ Բա­ցի այդ, ես չեմ հաս­կա­նում, թե նավ­թի գնու­մը հա­նույ­թի ինք­նար­ժե­քից ցածր գնով ինչ­պե՞ս կա­րող է բարձ­րաց­նել նավ­թի գի­նը»։ Այս­պես, թե այն­պես, բայց Կոնգ­րե­սի ո­րոշ­ման պատ­ճա­ռով Սպի­տակ տու­նը պետք է հե­տաձ­գի նավ­թի գնու­մը ա­մե­րի­կա­ցի ար­տադ­րող­նե­րից, որ­պես­զի նրանց օգ­նի ցածր գնե­րի ճգ­նա­ժա­մի ժա­մա­նակ։ «Թեր­թա­քա­րա­յին­նե­րին», հետևա­բար նաև սե­փա­կան գոր­ծը փր­կե­լու հա­մար Թրամփն ստիպ­ված պետք է այլ տար­բե­րակ փնտ­րի։
Իսկ ա­հա 2020 թ. ապ­րի­լի վեր­ջին աշ­խարհն ընդ­հան­րա­պես տա­րօ­րի­նակ ազ­դան­շան­ներ ստա­ցավ. «Նավ­թա­յին պա­տե­րազ­մում» սաուդ­ցի­նե­րի պար­տու­թյան հետ Վա­շինգ­տոնն ու Իս­րա­յե­լը հա­վա­նա­բար հաշտ­վել են։ Հի­շու՞մ եք, թե ապ­րի­լին հան­կարծ ինչ­պես հա­ճա­խա­ցան Մոսկ­վա­յի և Էր Ռիա­դի շփում­նե­րը։ Այդ սաուդ­ցի­ներն էին փոր­ձում հա­մո­զել Մոսկ­վա­յին, որ ի­րենց եր­կի­րը չս­նան­կաց­նի մինչև վերջ։ Չէ՞ որ նրանք ստիպ­ված էին լրա­ցու­ցիչ վճա­րե­լու գնորդ­նե­րին, որ ի­րենց նավ­թը վա­ճառ­վի։ Այ­սինքն, սաու­դյան նավ­թի գինն ար­դեն «մի­նու­սում» է։ Ի­հար­կե, տու­ժում է նաև ռու­սա­կան նավ­թի ո­լոր­տը։ Բայց խա­ղադ­րույք­նե­րը բարձր են, և դրանք գի­տակ­ցա­բար բարձ­րաց­րել է հենց Ռու­սաս­տա­նը։
Սերգեյ ՇԱՔԱՐՅԱՆՑ
Դիտվել է՝ 19034

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Ամերիկա-իրանյան հարաբերությունների թեկուզ չափավոր կարգավորումը Հայաստանի համար շատ կարևոր է

Ամերիկա-իրանյան հարաբերությունների թեկուզ չափավոր կարգավորումը Հայաստանի համար շատ կարևոր է

Դոնալդ Թրամփը նշանակել է Ռոբերտ Ֆ. Քենեդիին իր առողջապահության «նախարար»։ Հիշեցնեմ, որ այս Քենեդի-կրտսերը քովիդային «համավարակի» և դրա անվան տակ մարդու կյանքի համար վտանգավոր սահմանափակումների ամենախիստ քննադատներից էր...

Սոցցանցային գրառումներ

Սովետական մարդու երևակայության թռիչքին անգամ Դալին ու Բունյուելը կնախանձեին
Սովետական մարդու երևակայության թռիչքին անգամ Դալին ու Բունյուելը կնախանձեին

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Ջուրն իր ճամփան դեռ չի գտնում
Ջուրն իր ճամփան դեռ չի գտնում

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

Դդմազ­գի­նե­րի հաղ­թար­շա­վը
Դդմազ­գի­նե­րի հաղ­թար­շա­վը
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.