«Դուք կնվաճեք աշխարհը, որովհետև կարողանում եք հուզել»

«Փարիզ» հյուրանոցի «Մոնմարտր» սրահում Newmag-ի նախաձեռնությամբ տեղի ունեցավ Շառլ Ազնավուրի «Նոր երկիր» բանաստեղծական ժողովածուի առաջին մասի շնորհանդեսը:
Թարգմանիչն է Սամվել Գասպարյանը, խմբագիրը` Հասմիկ Առաքելյանը:

Ժողովածուն ամփոփում է 1940-2010 թվականներին գրված 500 երգերի տեքստեր, որոնց մի մասը շանսոնյեին հաջողություն է բերել, մի մասը` մեծ աղմուկ բարձրացրել, իսկ որոշ գործեր էլ նրան ստիպել են կատարելագործել սեփական ոճն ու մուտք գործել գրական աշխարհ:
Սիրուց մինչև դառնություն, միությունից մինչև բաժանում, կյանք ու հավերժություն, կարեկցանք ու ափսոսանք, նուրբ հումոր և անկեղծ զգացմունքների մեծ չափաբաժին, ինքնասպանություն, խաբեություն, խաղամոլություն, ապաշխարում ու զրույց Աստծո հետ:
Ազնավուրի գրչի համար արգելված թեմաներ չկան:
Պոեզիայի միջոցով նա համարձակվել է խոստովանել իր թուլությունը և բոլոր կանանց սեր խոստովանել:

«Կարծում եմ,- խոստովանում է Ազնավուրը,- կարողացել եմ մոտ գտնվել իմ ժամանակակիցների մտքին ու սրտին, նրանց ստիպել ժպտալ, երազել, հուշերի գիրկն ընկնել, նաև իմ համարձակությամբ հրահրել նրանց: Այդ ամենն արել եմ այնքան նրբորեն, ասես բառերս մետաքսով եմ փաթաթել»:
Ազնավուրը մեզ ժառանգություն թողել է 1400-ից ավելի ստեղծագործություն, բայց այս գրքում ընտրվել ու զետեղվել է միայն 500-ը:
Newmag-ն այն վերածել 4 հատորի:
Սամվել Գասպարյանը նկատեց , որ Newmag հրատարակչությունը ծավալուն, շատ պատասխանատու, ռիսկային գործ է արել, ինչը հատուկ է իսկապես լուրջ հրատարակչությանը:
Թարգմանիչը համոզված է, որ մյուս հատորները, ինչպես և ծրագրել է հրատարակչությունը, ընթերցողին կհասցնի Ազնավուրի ծննդյան 100-ամյակին:
«Գիրքը գաղափարակիր երևույթ է: Հրատարակչական գործը մտքից է սկսվում»,- համոզված է թարգմանիչը:

Սամվել Գասպարյանի կարծիքով՝ Շառլը նաև հիանալի բանաստեղծ է:
Ազնավուրին հանրության բոլոր շերտերն են սիրում, քանի որ տարբեր թեմաներ են ընդգրկված նրա ստեղծագործություններում:
Newmag հրատարակչության տնօրեն Արտակ Ալեքսանյանն իր խոսքում մեջբերեց ռուս հայտնի թարգմանիչ Ժուկովսկու այն միտքը, թե` արձակի թարգմանիչը հեղինակի հետ գործընկեր է, պոեզիայի թարգմանիչը՝ մրցակից:
Նա այդ սահմանման մեջ տեսավ Սամվել Գասպարյանին և Շառլ Ազնավուրին:
Ըստ նրա, կան բանաստեղծություններ, որոնց հայերեն թարգմանությունը գերազանցում է ֆրանսերենին, ավելի լավն է, ավելի երգեցիկ, ավելի ռոմանտիկ:
Նրա կարծիքով, առաջին անգամ ունենք գիրք, որը հստակեցնում է, թե անցյալ դարի 40-ականներին Ազնավուրն ինչու էր երիտասարդության կուռքը, ինչու էր համաշխարհային մեգաաստղ` 50-ականներին, իսկ 60- ականերին ինչու էր սեքսուալ հեղափոխության դրոշակակիրներից մեկը:

Ազնավուրը ֆրանսիական էստրադայի ամենահայտնի աշխարհահռչակ աստղն էր:
«Նոր երկիրը» ազնավուրյան ֆենոմենը բացահայտելու համար է:
«Դուք կնվաճեք աշխարհը, որովհետև կարողանում եք հուզել»,- Ազնավուրին ասել է Շառլ դը Գոլը:

Անժելա Վարդանյան

Հեղինակի նյութեր

• «Տառապանքով է ծնվում արվեստը, որովհետև արարողական աշխատանք է»
• Յուրահատուկ ձայնային տեմբր ունեցող Զազը Հայաստանում է
• Արամ Խաչատրյանի երաժշտությունը համամարդկային արժեք է
• Հոգևոր և պատմական Խորանաշատը
• Խոր­գո­մից՝ Քա­թա­նովս­կի 18
• Հա­յու­հի­նե­րը և աշ­խար­հի կա­նայք
• «Բո­լոր սլա­վո­նա­կան ժո­ղո­վուրդ­նե­րի մեջ ա­մե­նա­հե­րո­սա­կա­նը սեր­բերն են»
• Փոքր՝ տարածությամբ, հսկայական՝ ժամանակի մեջ
• Ի­տա­լիա­յի շուն­չը Ժա­մա­նա­կա­կից ար­վես­տի թան­գա­րա­նում
• «Գրա­նիշ»՝ ա­մե­նից շատ ըն­թերց­վող գրա­կան առ­ցանց հար­թա­կը
• Էրիկ Յան Զյուր­խե­րի «Թուր­քիա. ժա­մա­նա­կա­կից պատ­մու­թ­յու­նը»՝ հա­յե­րեն
• «Քյար­թուն» հա­յութ­յան հետ կապ չու­նի
• «Խո­ր և գերբ­նա­կան շեր­տեր կան այն­տեղ»
• «Հայ­կա­կան» Չի­նաս­տանն ու «չի­նա­կան» Հա­յաս­տա­նը
• Կո­մի­տա­սը՝ ու­սու­ցիչ
• «Իրականությունը բացահայտում եմ արվեստի միջոցով»
• «Ես իմ անուշ Հայաստանի» բանաստեղծությունը՝ 35 լեզուներով
• «Փոք­րիկ Իշ­խա­նը» Ար­սեն Մեհ­րա­բյա­նի մեկ­նա­բա­նու­թյամբ
• Ծանոթ և անծանոթ Մոդիլիանին
• Հայ Ֆեստը մեկնարկեց

Մեկնաբանություններ