Ո՞վ ավելի տուժեց այս պատմությունից. արդյո՞ք «Իրատես de facto»-ն

Հոկտեմբերի 4-6-ին Հայաստանում անցկացվեց ՀՀ սփյուռքի նախարարության, «Իմ Հայաստան» համահայկական փառատոնի, լրատվամիջոցների համահայկական ընկերակցության և Հայաստանի ժուռնալիստների միության կազմակերպած Լրագրողների համահայկական 6-րդ համաժողովը` «Հայոց ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին ընդառաջ» խորագրի ներքո:

Ի թիվս հայաստանյան և սփյուռքյան բազում լրատվամիջոցների` համաժողովին մասնակցելու հրավեր էր ստացել նաև «Իրատես de facto»-ն: Բնականաբար, թերթի գլխավոր խմբագիր Փիրուզա Մելիքսեթյանն անհապաղ և պատրաստակամորեն արձագանքել էր հրավերին` նամակով տեղեկացնելով, որ համաժողովին կմասնակցի թերթի պատասխանատու քարտուղար Կարինե Ռաֆայելյանը, իմա` ես: Ապա նաև հեռախոսազրույց էր ունեցել սփյուռքի նախարարության պատասխանատուի` տեղեկատվության և հեռուստահաղորդակցության վարչության նորանշանակ պետ Վաղինակ Վարդանյանի հետ` իրազեկելով, որ մեր լրատվամիջոցը, նպատակ ունենալով հանգամանորեն և համակողմանիորեն լուսաբանելու համաժողովը, հավատարմագրել է ևս երկու լրագրողի` Լիլիթ Գրիգորյանին և Արմինե Սարգսյանին:
Պարզաբանեմ երեք լրագրողի հավատարմագրելու նպատակը. ես պետք է հարցազրույցներ վարեի համաժողովի մասնակիցների հետ` «Եվ ոչ միայն մշակույթի մասին» խորագրի շրջանակներում, Լիլիթ Գրիգորյանը պետք է անդրադառնար Հայոց ցեղասպանությանն առնչվող խնդիրներին, Արմինե Սարգսյանը պետք է ապահովեր ընդհանուր լրատվություն և մշակութային անդրադարձ:
Այսինքն` «Իրատես de facto»-ն չափազանց լուրջ էր վերաբերվել սպասվող համաժողովին և մտադիր էր այդ լրջությունն արձանագրել իր էջերում:
Ավա՜ղ…
Շաբաթներ շարունակ ես և գործընկերներս սպասում էինք համաժողովի մասին որևէ տեղեկատվության, որևէ ծանուցման, որը կօգներ մեզ ծրագրելու մեր անելիքները: Անձամբ ինձ հետաքրքրում էր հյուրերի կազմը, քանզի պետք է նախապես զատորոշեի այն անձանց, ում հետ պատրաստվում էի ունենալու հարցազրույցներ: Քանի որ «Եվ ոչ միայն մշակույթի մասին» խորագիրն իր ձևաչափում չի ենթադրում գլամուրային պարբերականների հարցաշար («Ի՞նչ բրենդի հագուստ եք նախընտրում, ո՞րն է Ձեր սիրած գույնը, ի՞նչ մեքենա եք վարում, քանի՞ կին ու սիրուհի ունեք» շարքից), ուստի այդ հարցազրույցներին նախապատրաստվելը պահանջում է որոշակի ժամանակ ու համապատասխան տեղեկացվածություն, որի հնարավորությունից ինձ, փաստորեն, զրկել էին համաժողովի կազմակերպիչները:
Երկար և ապարդյուն սպասումներից հետո ես և գործընկերներս որոշեցինք նախաձեռնությունը վերցնել մեր ձեռքը: Ես էլեկտրոնային նամակ ուղարկեցի սփյուռքի նախարարություն (info1mindiaspora.am հասցեով)` խնդրանքով, որ իմ անձնական էլեկտրոնային հասցեին ուղարկեն բոլոր այն նյութերը, որոնք առնչվում են համաժողովին: Երկու օր անց, դարձյալ չստանալով որևէ պատասխան, զանգահարեցի խմբագրությանն ուղարկված նամակում նշված հեռախոսահամարով (010585601), բացատրեցի, թե ինչ եմ ակնկալում իրենցից և տառ-տառ թելադրեցի հասցես, որպեսզի կանխեմ համաժողովի նախապատրաստական փուլում հնարավոր բոլոր բացթողումները:
Զրուցակիցս (դատելով ձայնից` երիտասարդ տղամարդ) հավաստիացրեց, որ մինչև համաժողովը կկապվեն ինձ հետ և կիրազեկեն բոլոր մանրամասների մասին։ Այդ հավաստիացումներն արվում էին համաժողովից 2-3 օր առաջ: Այնուամենայնիվ, խնդրեցի, որ գոնե ասեն, թե որտեղ և որ ժամին պիտի մեկնարկի համաժողովը: Ստացա պատասխանը. համաժողովը մեկնարկում է հոկտեմբերի 4-ին, ժ. 10-ին, ԵՊՀ-ի Ե. Չարենցի անվան սրահում:
Այս մասին տեղեկացրի նաև Արմինե Սարգսյանին և չկորցրի հույսս, որ գոնե համաժողովի նախօրեին առավել հանգամանորեն կիրազեկվեմ առաջիկա աշխատանքիս մանրամասներին:
Սակայն նախօրեին էլ ոչ մի լուր չստացվեց ո՛չ խմբագրության, ո՛չ իմ, ո՛չ գործընկերներիս հասցեներով:
Այնուամենայնիվ, ես և Արմինե Սարգսյանը որոշեցինք պարզապես գնալ ԵՊՀ, ներկա գտնվել համաժողովի բացման արարողությանը և տեղում պարզել մեր հետագա անելիքը:
Բնականաբար, ես դժգոհությունս հայտնեցի կազմակերպիչներին նման վերաբերմունքի համար, դեռ չիմանալով, որ ինձ սպասում է նոր ու ավելի մեծ հիասթափություն: Երբ մտա նիստերի դահլիճ ու սկսեցի աչքի անցկացնել ծրագիրը, բացահայտեցի, որ բուն համաժողովի աշխատանքերն նախատեսված է անցկացնել Աղավնաձորում, և ընդամենը մեկ-երկու ժամ հետո բոլոր մասնակիցները երեք օրով մեկնելու են Աղավնաձոր:
Աչքերիս չհավատալով` սկսեցի հարցուփորձ անել այլ լրատվամիջոցները ներկայացնող գործընկերներիս, թե արդյո՞ք իրենք տեղյակ էին այդ մեկնումի մասին: Պարզվեց, որ միակ անտեղյակն ու անգետը ես եմ, մարդ, որ մինչ այդ արդեն մասնակցել է սփյուռքի նախարարության կազմակերպած երկու համաժողովի` յուրաքանչյուր մասնակցության արդյունքում հրապարակելով մի քանի ընդարձակ նյութ և անգամ արժանացել նախարարության շնորհակալագրին:
Իմ վրդովմունքին ի պատասխան` Վաղինակ Վարդանյանն ամենայն հանդարտությամբ հավաստիացնում էր, որ իրենք բոլոր մասնակիցներին, այդ թվում և` ինձ, նամակով տեղեկացրել են համաժողովի ընթացակարգի մասին, իսկ թե ինչու ես տեղյակ չեմ, որ տեղեկացվել եմ, ինքը դժվարանում էր ասել: Չգիտեմ, թե ինչպես է ստացվել, որ ոչ միայն ես, այլև խմբագրությունն ու իմ երկու գործընկերներն այդպես էլ չենք ստացել որևէ նամակ կամ հեռախոսազանգ կազմակերպիչներից: Այսպես պատահո՞ւմ է` առանց հատուկ դիտավորության կամ գոնե փնթի ու անբարեխիղճ մոտեցման սեփական աշխատանքի նկատմամբ: Կարծում եմ` ո՛չ:
Առավել անհարմար վիճակում էին գործընկերներս:
Արմինե Սարգսյանին նիստերի դահլիճի նախասրահում ընդունել են անթաքույց թշնամանքով և կշտամբել իմ բարձրացրած աղմուկի համար: (Թեև ասեմ, որ, ի տարբերություն ոմանց, «աղմկել» ու «դժգոհել» բայերի իմաստն ու գործածությունն ինձ ծանոթ է դեռ դպրոցական նստարանից): Երբ գործընկերս պահանջել է իրեն տրամադրել համաժողովի ծրագիրը և ածանցյալ նյութերը, որպիսիք կային բոլոր մասնակիցների ձեռքին, պարզապես հոխորտացել են, թե թերթն իրավունք չունի մի քանի լրագրողի հավատարմագրելու, թե իրենք միայն մեկին կարող են այդ նյութերը տրամադրել, և դրանք արդեն տրամադրվել են ինձ: Ասացե՛ք խնդրեմ, լրագրողին պատժում են, զրկում «նվերից» (որի կարիքը, ի դեպ, չունեն ո՛չ մեր խմբագրությունը, ո՛չ նրա աշխատակիցները. ինքներս կարող ենք նվերներ շռայլել` հենց թեկուզ այսօրինակ և այլօրինակ հոդվածների տեսքով): Եվ սա այն դեպքում, երբ մարդն իր անձի և իր ներկայացրած լրատվամիջոցի հանդեպ ցուցաբերվող բացահայտ արհամարհանքի պարագայում անգամ եկել է աշխատելու և իր մասնագիտական ծառայությունները մատուցելու:
Լիլիթ Գրիգորյանն ընդհանրապես ներկա չէր բացման արարողությանը, քանի որ չէր տեղեկացվել անցկացման վայրի և ժամի մասին: Եվ, ի դեպ, նրան նույնպես չէր շրջանցել նախարարության աշխատակիցների անբարյացակամությունը` պատճառաբանված մեկ լրատվամիջոցից երեք լրագրողի հավատարմագրելու հանգամանքի հետ:
Մնում է զարմանալ, թե ինչո՞ւ էր «Իրատես de facto»-ի գլխավոր խմբագիրն այդքան կարևորել մի իրադարձություն, որի նշանակությունը, դատելով փաստերից, առանձնապես մեծ չէ հենց իրենց` կազմակերպիչների աչքում: Եվ ինչո՞ւ էինք ես ու Արմինե Սարգսյանն այդքան տարված սփյուռքի նախարարության գործունեությունը լուսաբանելու գաղափարով: Մարդիկ պարզապես ամեն կերպ հոգացել էին, որ մեզ ազատեն այդ անհարմարությունից, իսկ մենք համառորեն, անինքնասիրաբար խցկվել էինք մի տարածք, որտեղ մեզ ակնհայտորեն չէին սպասում` չնայած շաբաթներ առաջ իրենց իսկ ուղարկած հրավերին: (Փաստորեն, «Նաջարյանը փոշմանել էր»):
Կարող էինք, չէ՞, ուղղակի հանգիստ նստել մեր տեղերում և անկոչ հյուրի կարգավիճակում չհայտնվել այնտեղ, որտեղ մեր կարիքը չէին զգում: ՈՒ ես էլ հիմա ստիպված չէի լինի գրել այս հոդվածը` գիտակցելով հանդերձ, որ «черный пиар тоже пиар»: Ինչ վերաբերում է համաժողովի բացմանը երեսի զոռով մասնակցած գործընկերոջս` Արմինե Սարգսյանին, ապա նա թերթի ուրբաթօրյա համարում համաժողովի` իրեն հասու հատվածի վերաբերյալ տպագրեց հրապարակում` արդեն ոչ «черный пиар»-յան հանգույն, քանզի «Իրատես de facto»-ն չի առաջնորդվում «խոտորնակին խոտորնակ» կարգախոսով և երևույթների ու դրանք տնօրինողների միջև չի դնում հավասարության նշան:
Փաստորեն, ինձնից անկախ պատճառներով, ես չեմ կարող նախորդ համաժողովների նման մանրամասնորեն լուսաբանել այս մեկը: Ես ակամա դասալիք եմ: Բայց խորհուրդ կտայի համաժողովի կազմակերպիչներին` մեկ անգամ ևս աչքի անցկացնել նախկինում իմ տպագրած նյութերն իրենց գործունեության մասին (թեև ո՞վ գլուխ ունի այդպիսի անարժեք բաներով զբաղվելու) և մտածել, թե ո՞վ ավելի տուժեց այս պատմությունից: Արդյո՞ք «Իրատես de facto»-ն:

Կարինե ՌԱՖԱՅԵԼՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Անհամբեր ու սիրով եմ սպասում իր հերթական գրին, ես էդ գրի մշտամնա ընթերցողն եմ
• Դերենիկ Դեմիրճյանի ժառանգության արժևորումը՝ ժամանակակից գիտական խոսքով
• Երախտագիտություն՝ կինոլեզվով
• Դերենիկ Դեմիրճյան-145
• «Այս մար­դիկ չեն սի­րում մեր ժո­ղովր­դին, պատ­րաստ չեն նրա հոգ­սը կրե­լու՝ ա­ռանց պարգևավ­ճա­րի»
• «Պե­տու­թ­յու­նը կորց­րել է իր դեմ­քը, և ե­թե մենք թույլ տանք, որ այս ճգնա­ժամն ա­վե­լի խո­րա­նա, ուղ­ղա­կի կկոր­ծան­վենք»
• «Կա այս­պի­սի մի կար­ծիք՝ հարկ է ստեղ­ծել Հա­յաս­տան ամ­րոց-պե­տու­թ­յուն»
• «Մի բան հս­տակ է՝ այս իշ­խա­նու­թ­յուն­նե­րը պետք է ան­հա­պաղ հե­ռա­նան»
• «Ե­թե մեր մշա­կույ­թը լի­ներ բարձր մա­կար­դա­կի վրա, մենք այ­սօր­վա ող­բեր­գու­թ­յու­նը չէինք ու­նե­նա»
• «Մեր թշ­նա­մու գոր­ծած ո­ճիր­նե­րից ու հան­ցա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րից ոչ մե­կը թույ­լատր­ված չէր ո­րևէ օ­րեն­քով»
• «Ի սկզ­բա­նե մտա­ծել են ար­նա­քամ ա­նել ժո­ղովր­դին, բե­րել-հասց­նել մի վի­ճա­կի, որ հե­տո ա­սեն՝ դե՜, չդի­մա­ցանք, ու ստո­րագ­րեն այս փաս­տա­թուղ­թը»
• «Վեր­ջին տեխ­նո­լո­գիա­նե­րով զին­ված հա­րուստ, ան­պարտ բա­նակ, սե­փա­կա­նին զու­գա­հեռ՝ պե­տա­կան հզոր ար­դ­յու­նա­բե­րութ­յուն պի­տի ստեղ­ծենք»
• «Ե­թե հի­մա ենք գնում փոխ­զիջ­ման, դրա տակ ի՞նչ է են­թադր­վում. ինք­նաոչն­չա­ցո­ւ՞մ, ինք­նաս­պա­նու­թ­յո­ւ՞ն»
• «Աստ­ված մեզ հետ է և մեր ար­դար գոր­ծին զո­րա­վիգ»
• «Պար­տադր­ված պա­տե­րազ­մը, ի­հար­կե, ծանր բան է, բայց մենք պատ­րաստ էինք դրան»
• «Հա­նուն ազ­գի, հա­նուն հայ­րե­նի­քի զոհ­ված­նե­րի հե­րո­սու­թ­յու­նը չա­փա­նիշ­նե­րի փո­փո­խու­թ­յան են­թա­կա չէ»
• «Ինչ­պես Հի­սու­սը, այդ­պես էլ Նա­րե­կա­ցին Աստ­ծուց նե­րո­ղու­թ­յուն է խնդ­րում բո­լո­րիս մեղ­քե­րի հա­մար»
• «Մենք աշ­խար­հի մեջ ենք, ու աշ­խարհն է մեր մեջ. պար­զա­պես, որ­պես գաղտ­նի զենք, ու­նենք Ո­գին, որ մեզ պա­հել ու պա­հե­լու է»
• «Մենք Աս­տու­ծոյ փառք կու տանք, որ հայ­րե­նի­քը կը մնայ հայ­րե­նիք եւ մեր մնա­յուն հաս­ցէն»
• «Կար­դում էի այն ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րի ցան­կը, որ պատ­րաստ­վում են հա­նե­լու դպ­րո­ցա­կան դա­սագր­քե­րից, ու սար­սա­փում էի»

Մեկնաբանություններ