ՍՏՈՐԱԳՐԱՀԱՎԱՔ ՀԱՆՈՒՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ԽԱՂԱՂՈՒԹՅԱՆ

Աստծո անցած յոթ օրում աշխարհում բազում իրադարձություններ եղան, հիշենք մի քանիսը:
The Wall Street Journal-ում և Sueddeutsche Zeitung-ում տպագրված համատեղ հոդվածում Մեծ Բրիտանիայի և Գերմանիայի արտգործնախարարներ ՈՒիլյամ Հեյգը և Գիդո Վեստերվելեն առաջարկել են խստացնել Բելառուսի նկատմամբ պատժամիջոցները: ԱՄՆ-ի պետքարտուղարի տեղակալ Ֆիլիպ Գորդոնը Սենատում լսումների ժամանակ ասել է, որ նոր պատժամիջոցներ են նախատեսվում Բելառուսի նկատմամբ. ի դեպ, 3 միլիոն դոլարով ավելացել է հասարակական կազմակերպություններին ցուցաբերվող օգնությունը:
Բարաք Օբաման Կոնգրեսի երկու պալատների համատեղ նիստում երկրորդ ամենամյա ուղերձն է ներկայացրել` տնտեսական ու սոցիալական թեմաների գերակշռությամբ: Նախագահը հիշեցրել է սառը պատերազմի տարիները, երբ ԽՍՀՄ-ն անակնկալ տիեզերք էր ուղարկել առաջին արհեստական արբանյակը: Ի պատասխան` ԱՄՆ-ը վճռել էր տիեզերագնաց ուղարկել Լուսին և առաջ անցնել վերերկրային մրցավազքում: Որոշումը դարձել է ոչ միայն արժանապատվության հարց, այլև գիտությունը զարգացնելու, նոր տեխնոլոգիաներ ու աշխատատեղեր ստեղծելու հնարավորություն: Օբաման ասել է, որ ԱՄՆ-ի համար նորից «արբանյակի» պահ է: Նա կարևորել է կրթության, ենթակառուցվածքների, կառավարական համակարգի բարեփոխումները:
Դե արի ու դասական երաժշտություն սիրիր. հունվարի 2-ից նոր քաղաքապետ Կարեն Կարապետյանն արգելեց փողոցային առևտուրը: Որոշման պատճառով գործազուրկ դարձավ 10000 մարդ, նրանցից շատերը վարկեր են վերցրել բանկերից և մարելու հնարավորությունն են կորցրել:
Թունիսյան հասմիկներից հետո հեղափոխության հերթական խորհրդանիշ կարող են դառնալ մումիաները: Եգիպտոսում անցած ամբողջ շաբաթ ցուցարարները պահանջում էին կառավարության հրաժարականը: Նախագահ Հոսնի Մուբարաքը պարետային ժամ մտցրեց, ինտերնետային հեղափոխությունը կանխելու համար անջատվեց ինտերնետ կապը, զարմանալիորեն նոր տեխնոլոգիաներին փոխարինեցին մզկիթները: Արևմտամետ երիտասարդական շարժման անդամների բողոքի ակցիաներին միացան «Մահմեդական եղբայրություն» իսլամիստական շարժման անդամները: Վիեննայից Կահիրե ժամանեց Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր, ՄԱԳԱՏԷ-ի նախկին ղեկավար Մոհամեդ էլ Բարադեյը և անմիջապես տնային կալանքի ենթարկվեց: Կողոպտիչների խմբերը, Կահիրեի եգիպտական թանգարանի դրամարկղը դատարկելուց բացի, երկու մումիա ոչնչացրին, ինչպես հաղորդեց Reuters-ը` հղում անելով երկրի գլխավոր հնագետ Զախի Խավասին: Կողոպտիչների նպատակը փարավոնների գանձերն էին, բայց ցուցարարները նրանց շենքից դուրս մղեցին և թանգարանը հանձնեցին զինվորականների վերահսկողությանը: Բանակը և տանկերը Կահիրեում կարծես հանդարտություն բերեցին: Հոսնի Մուբարաքը շարունակում է պաշտոնավարել` ցրելով կառավարությունը, սահմանելով փոխնախագահի պաշտոն և հետախուզության պետ Օմար Սուլեյմանին նշանակելով փոխնախագահ:
Մոսկվայում հունվարի 24-ին հանդիպեցին ՌԴ, Հայաստանի և Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարները` քննարկելու ղարաբաղյան հակամարտության հաղթահարման հարցերը այն հանձնարարականների շրջանակներում, որ ստացել էին նախագահների աստրախանյան հանդիպման ժամանակ: Հունվարի 27-ին ՌԴ ԱԳ պաշտոնական ներկայացուցիչ Ալեքսանդր Լուկաշևիչը ճեպազրույցում ասել է, որ վերջին 3 ամիսներին նախարարների 4-րդ հանդիպումն էր, ինչը վկայում է, որ այս ձևաչափով ինտենսիվ աշխատանքներ են տարվում: Նա նշել է, որ հանդիպումն անցել է փակ դռների հետևում, այնուամենայնիվ տեղեկացրել է, որ պայմանավորվածություն է ձեռք բերվել փետրվարին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների տարածաշրջան այցելության վերաբերյալ:
Ստրասբուրգում գումարվեց ԵԽԽՎ հերթական նստաշրջանը: ԵԽԽՎ բյուրոն որոշեց վերականգնել ԼՂ հակամարտության կարգավորման հարցով ենթահանձնաժողովը, որի նախագահ է նշանակվել Եվրոպայի դեմոկրատների և լիբերալների ալյանսի անդամ, իսպանացի Ջորդի Խուգլա ի Կոստան: Հայկական պատվիրակությունը դեմ էր ենթահանձնաժողովի ստեղծմանը: ԵԽԽՎ նախագահ Մևլութ Չավուշօղլուն հերքել է այն լուրերը, որ ենթահանձնաժողովի վերականգնումն իր գաղափարն է. «Դա անձնական նախագիծ չէ, այլ իմ պարտականությունն է` իբրև ԵԽԽՎ նախագահի»:
ԵԽԽՎ գլխավոր քարտուղար Տուրբյոռն Յագլանդը ադրբեջանական ANS հեռուստաընկերությանն ասել է, որ պատրաստվում է այցելել Ադրբեջան: Նա կարծում է, որ հակամարտության գոտում իրավիճակը կարող է վերահսկողությունից դուրս գալ. «Վերջին ժամանակներս շփման գոտում մարդկային կորուստներով միջադեպերը կարող են վատագույն հետևանքներն ունենալ: Քանի դեռ կոնֆլիկտը կարգավորված չէ, տարածաշրջանում պահպանվում է պատերազմի վերսկսման վտանգը»: Յագլանդն ընդունում է, որ բանակցային գործընթացը ԵԱՀԿ ՄԽ շրջանակներում է ընթանում, «բայց եթե մենք կարողանանք մեր ներդրումն ունենալ մինսկյան գործընթացում որևէ ձևով, մեծ բավականությամբ կանենք: Տարածաշրջանում խաղաղության և կայունության վերականգնման համար կարևոր է ապահովել օրենքի գերակայությունը»,- ասել է նա:
Հունվարի վերջին շաբաթը Ստրասբուրգում էր Թուրքիայի նախագահ Աբդուլլահ Գյուլը` ԵԽԽՎ նախագահի պաշտոնական հրավերով: Պատասխանելով լրագրողների հարցերին` Հարավային Կովկասում Թուրքիայի դերի մասին, Գյուլն ասել է, որ իրենք ուզում են, որ խաղաղությունն ու կայունությունն իշխեն տարածաշրջանում, ինչը բոլոր ժողովուրդների շահերից է բխում: Նա հիշեցրել է, որ ինքը Թուրքիայի առաջին նախագահն էր, որ այցելել է Հայաստան: «Իմ ցանկությունն է Կովկասում Թուրքիայի, Ադրբեջանի, Հայաստանի, Վրաստանի, և, անկասկած, Ռուսաստանի մասնակցությամբ պլատֆորմի ստեղծումը, որ անվտանգության ու համագործակցության վրա է հիմնված: Այդ ուղղությամբ աշխատանքներ են տարվում»,- ասել է Գյուլը:
«Ժառանգություն» խմբակցության պատգամավոր Զարուհի Փոստանջյանը ԵԽԽՎ-ում ներկայացրել է ԼՂՀ անկախությունը ճանաչելու մասին հռչակագիր: Բացի Հայաստանի պատվիրակությունից, 22 պատգամավորներ Ռումինիայից, Չեխիայից, Ֆրանսիայից, Հունաստանից, Լիտվայից, Շվեյցարիայից, Շվեդիայից, Սան Մարինոյից ստորագրել են հռչակագիրը: «Ադրբեջանն իրեն հռչակել է 1918-1920 թթ. Ադրբեջանի Հանրապետության իրավահաջորդը, մինչդեռ Լեռնային Ղարաբաղը երբեք չի եղել այդ պետության կազմում և միայն քեմալական-բոլշևիկյան գործարքի արդյունքում է մտցվել Խորհրդային Ադրբեջանի կազմ»,- ասվում է հռչակագրում: «1991 թ. ԼՂ-ն հանրաքվեով անկախություն է հռչակել, Արցախի հայության ինքնորոշումը մերժող Ադրբեջանն արձագանքել է լայնածավալ ռազմական գործողություններով, որոնք ավարտվել են 1994 թ. հրադադարի պայմանագրով: Ժողովրդավարական պետություն կերտելու նպատակ ունեցող Լեռնային Ղարաբաղն այլևս կայացած պետություն է և արժանի է միջազգային ճանաչման ու միջազգային կազմակերպություններին անդամակցելուն»:
Ֆրանսիայում ԼՂՀ մշտական ներկայացուցչությունը տեղեկացրել է, որ 2011 թ. հունվարի 26-ին Ֆրանսիայի Ազգային ժողովում տեղի է ունեցել ստորագրահավաք` հանուն Ղարաբաղի խաղաղության: Հայտարարության տեքստը ստորագրել են Ֆրանսիայի ԱԺ 577 պատգամավորներից 145-ը: Հայտարարությունն արձանագրում է. «Խաղաղ ապագա ունենալու և ժողովրդավարություն կառուցելու համար Հարավային Կովկասում չպետք է տիրի բռնության մթնոլորտ: Անընդունելի է, որ Լեռնային Ղարաբաղի հայերը, վերջին վերապրողները մի ժողովրդի, որի գոյությունն իր պապենական հողերի վրա նվազել է շագրենի կաշվի պես` 1915 թ. ցեղասպանությունից ի վեր, դատապարտված լինեն ապրելու մշտատև ռազմական ճնշման ներքո: Մենք` ֆրանսիացի պատգամավորներս, հիշեցնում ենք, որ ԼՂ հակամարտությունը կարող է լուծվել միայն քաղաքական ու կառուցողական երկխոսության միջոցով»:
Վաչիկ ՄԵԼԻՔՍԵԹՅԱՆ

Մեկնաբանություններ