Փա­շի­ն­յա­նի ու նրա հան­ցա­կից­նե­րի պե­տա­կան դա­վա­ճա­նու­թ­յու­նը շա­րու­նա­կա­կան բնույթ ու­նի

Ս. թ. դեկ­տեմ­բե­րի 13-ին ան­հագ թշ­նա­մուն են հան­ձն­վել Ար­ցա­խի հեր­թա­կան բնա­կա­վայ­րե­րը` Հադ­րու­թի շր­ջա­նի Հին Թա­ղեր և Խծա­բերդ գյու­ղե­րը, ո­րոնց ուղ­ղու­թյամբ Ադր­բե­ջա­նի զին­ված ու­ժերն ու Թուր­քիա­յի հա­տուկ­ջո­կա­տա­յին­նե­րը հար­ձակ­վել էին դեռ նա­խօ­րեից: Նույ­նիսկ հա­յե­րիս հա­մար կա­պի­տու­լյա­ցիոն ե­ռա­կողմ հայ­տա­րա­րու­թյամբ նա­խա­տես­ված չէ նշ­ված գյու­ղե­րի հանձ­նումն Ադր­բե­ջա­նին: Թող որևէ մե­կը չհա­մար­ձակ­վի ա­սել, թե կա­տար­վա­ծի հա­մար չկան պա­տաս­խա­նա­տու­ներ, չկան մե­ղա­վոր­ներ: Չե՛ն կա­րող չլի­նել, կա՛ն:

Քա­նի որ Նի­կոլն առ այս պա­հը չի հրա­պա­րա­կել հի­շյալ գյու­ղե­րը թշ­նա­մուն հանձ­նե­լու հա­մար մե­ղա­վո­րի կամ մե­ղա­վոր­նե­րի ա­նուն­նե­րը, այդ կա­պակ­ցու­թյամբ չի ներ­կա­յաց­րել հա­մա­պա­տաս­խան փաս­տեր, կա­րող ենք հա­մա­րել, որ այս դեպ­քում էլ տե­ղի ու­նե­ցա­ծի (պե­տա­կան դա­վա­ճա­նու­թյան) հա­մար պա­տաս­խա­նատ­վու­թյունն ամ­բող­ջու­թյամբ իր վրա է վերց­րել: Պար­զա­պես թող նկա­տի ու­նե­նա, որ ե­թե ին­քը պա­տե­րազ­մի ար­դյուն­քի, հետևանք­նե­րի հա­մար պա­տաս­խա­նատ­վու­թյունն իր վրա վերց­նե­լու մա­սին ա­վե­լի վաղ, դեկ­տեմ­բե­րի 12-ից ա­ռաջ սոսկ բա­ռե­րով ու դե­մա­գո­գիկ կեր­պով է հայ­տա­րա­րել` իր «սի­րե­լի», «հպարտ ժո­ղովր­դին» մո­լո­րեց­նե­լու, խա­բե­լու, նրան հա­ճո­յա­նա­լու, զոմ­բիաց­նե­լու նպա­տա­կով պո­պու­լիզ­մի հեր­թա­կան սեանսն անց­կաց­նե­լով, ա­պա ար­ժա­նա­պա­տիվ հա­յե­րը իր պա­տաս­խա­նատ­վու­թյան հար­ցը կլու­ծեն ա­ռար­կա­յո­րեն:

Հի­մա անդ­րա­դառ­նանք առ­կա փաս­տե­րին: ՀՀ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյու­նը ս. թ. դեկ­տեմ­բե­րի 13-ին հան­դես ե­կավ պաշ­տո­նա­կան հայ­տա­րա­րու­թյամբ, ո­րում մաս­նա­վո­րա­պես նշ­ված է. «Դեկ­տեմ­բե­րի 12-ին ադր­բե­ջա­նա­կան զին­ված ու­ժե­րի ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րը, կու­տա­կե­լով հա­վե­լյալ անձ­նա­կազմ և զին­տեխ­նի­կա, այդ թվում նաև ծանր հրե­տա­նա­յին մի­ջոց­ներ, կոպ­տո­րեն խախ­տե­լով նո­յեմ­բե­րի 9-ին ստո­րագր­ված ե­ռա­կողմ հայ­տա­րա­րու­թյան պա­հանջ­նե­րը, հար­ձա­կում են նա­խա­ձեռ­նել Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյան Հադ­րու­թի շր­ջա­նի Հին Թա­ղեր և Խծա­բերդ գյու­ղե­րի ուղ­ղու­թյամբ։

Մի քա­նի ժամ տևած մար­տե­րի ար­դյուն­քում հա­կա­ռա­կոր­դին հա­ջող­վել է մտ­նել Հին Թա­ղեր գյուղ, ինչ­պես նաև ընդ­հուպ մո­տե­նալ Խծա­բերդ գյու­ղին:
Ադր­բե­ջա­նա­կան սադ­րան­քի ար­դյուն­քում վերս­կս­ված մար­տա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի պատ­ճա­ռով հայ­կա­կան կողմն ու­նի վեց վի­րա­վոր, հա­կա­ռա­կորդն ու­նի զո­հեր և վի­րա­վոր­ներ»:
ՊՆ ամ­բողջ ղե­կա­վա­րու­թյան մեջ չկա՞ր մե­կը, որ մտա­ծեր ու հաս­կա­նար, թե ինք­նա­խոս­տո­վա­նա­կան ցուց­մուն­քի նման­վող այս հայ­տա­րա­րու­թյու­նից հե­տո ինչ հար­ցեր են ա­ռա­ջա­նա­լու… Բա որ դեկ­տեմ­բե­րի 12-ին ադր­բե­ջա­նա­կան զին­ված ու­ժե­րի ստո­րա­բա­ժա­նում­նե­րը հար­ձա­կու­մից, նո­յեմ­բե­րի 9-ին ստո­րագր­ված ե­ռա­կողմ հայ­տա­րա­րու­թյան պա­հանջ­նե­րը կոպ­տո­րեն խախ­տե­լուց ա­ռաջ այն­տեղ կու­տա­կել են հա­վե­լյալ անձ­նա­կազմ և զին­տեխ­նի­կա, այդ թվում նաև ծանր հրե­տա­նա­յին մի­ջոց­ներ, Ար­ցա­խի պաշտ­պա­նու­թյան բա­նա­կը, ՀՀ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյու­նը, ԱՀ նա­խա­գահ Ա­րա­յիկ Հա­րու­թյու­նյա­նը, ՀՀ վար­չա­պե­տի պաշ­տո­նը զբա­ղեց­նողն ի՞նչ են ա­րել, ին­չո՞վ են զբաղ­ված ե­ղել այդ ըն­թաց­քում, ինչ­պես ժո­ղո­վուրդն է ա­սում նման դեպ­քե­րում, է­շի ա­կան­ջում քնա՞ծ են ե­ղել… Չէ՞ որ հի­շյալ գյու­ղե­րի մոտ կամ նրանց ուղ­ղու­թյամբ հա­վե­լյալ անձ­նա­կազ­մի և զին­տեխ­նի­կա­յի, այդ թվում նաև ծանր հրե­տա­նա­յին մի­ջոց­նե­րի կու­տա­կու­մը չէր կա­րող միան­գա­մից կամ անն­կատ լի­նել, թշ­նա­մին հո եր­կն­քից կամ, այս դեպ­քում ա­վե­լի ճիշտ կլի­նի ա­սել, գետ­նի տա­կից չհայ­տն­վե՞ց մի քա­նի րո­պեում…

Հետևա­բար հայ­կա­կան բնա­կա­վայ­րե­րի ուղ­ղու­թյամբ թշ­նա­մու զոր­քի և զին­տեխ­նի­կա­յի շար­ժի մա­սին մեր հե­տա­խու­զու­թյան նա­խա­պես հայտ­նած տե­ղե­կու­թյուն­ներն ին­չու՞ են ան­տես­վել… Ե­թե թշ­նա­մին այն­տեղ կու­տա­կում էր հա­վե­լյալ անձ­նա­կազմ և զին­տեխ­նի­կա, այդ թվում նաև ծանր հրե­տա­նա­յին մի­ջոց­ներ, ին­չու՞ գո­նե սի­մետ­րիկ, հա­մա­չափ պա­տաս­խան տա­լու հա­մար նույն կերպ հայ­կա­կան կող­մը չի վար­վել… Էլ չեմ խո­սում այն մա­սին, որ նման դեպ­քե­րում պետք է պատ­րաստ լի­ներ ա­վե­լի խիստ պա­տաս­խան տա­լու և պե՛տք է տար այդ պա­տաս­խա­նը: Ին­չու՞ են այն­տեղ մեր զին­վոր­նե­րին ու սպա­նե­րին թո­ղել թշ­նա­մու գե­րակ­շիռ ու­ժե­րի դեմ մեն միայ­նակ: Դե պա­տաս­խա­նե՛ք:

Ե­թե նույ­նիսկ տա­րօ­րի­նակ չհա­մա­րենք, որ Ար­ցա­խում տե­ղի ու­նե­ցած մար­տա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի վե­րա­բե­րյալ պաշ­տո­նա­կան հայ­տա­րա­րու­թյամբ հան­դես է ե­կել ՀՀ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյու­նը, ա­պա ան­հաս­կա­նա­լի է, թե մի քա­նի ժամ տևած մար­տե­րի ար­դյուն­քում հա­կա­ռա­կոր­դին ինչ­պե՞ս է հա­ջող­վել մտ­նել Հին Թա­ղեր գյուղ, ինչ­պես նաև ընդ­հուպ մո­տե­նալ Խծա­բերդ գյու­ղին, երբ հայ­կա­կան կողմն ըն­դա­մե­նը վեց վի­րա­վոր է ու­նե­ցել, իսկ թշ­նա­մին վի­րա­վոր­նե­րից բա­ցի, նաև զո­հեր:
Ո՞վ կամ ով­քե՞ր են դեռ դեկ­տեմ­բե­րի 12-ին մե­րոնց ար­գե­լել մար­տի մեջ մտ­նել ու թույլ չտալ թշ­նա­մու կող­մից նշ­ված գյու­ղե­րի գրա­վու­մը: Հը՞, Նի­կոլ, կա­րո՞ղ ես պա­տաս­խա­նել այս հար­ցին… Հա­տուկ մեջ­բե­րում եմ «Հետք» է­լեկտ­րո­նա­յին պար­բե­րա­կա­նի գլ­խա­վոր խմ­բա­գիր, «Հե­տաքն­նող լրագ­րող­նե­րի ըն­կե­րակ­ցու­թյան» ղե­կա­վար Է­դիկ Բաղ­դա­սա­րյա­նի դեկ­տեմ­բե­րի 12-ի ֆեյս­բու­քյան գրա­ռու­մը.
«Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը պետք է ա­սի, թե ստո­րագ­րած փաս­տաթղ­թից բա­ցի ինչ պայ­մա­նա­վոր­վա­ծու­թյուն­ներ ու­նի Պու­տի­նի և Ա­լիևի հետ: Ե­թե Ղա­րա­բա­ղում այս պա­հին եր­կու կող­մե­րը խախ­տում են փաս­տաթղ­թով ձեռք բե­րած պայ­մա­նա­վոր­վա­ծու­թյուն­նե­րը, նշա­նա­կում է հա­վե­լյալ ինչ-որ բա­ներ էլ կան, ո­րոնց մա­սին տե­ղյակ չենք: Այ­սօր վի­րա­վոր­ներ ու­նենք, Դի­զա­փայ­տը և Հին Թա­ղե­րը հանձ­նել ենք, ո­րով­հետև մեզ ար­գել­ված է մար­տի մեջ մտ­նե­լը»:

Փաս­տո­րեն Հին Թա­ղեր, հա­ջորդ օ­րը նաև Խծա­բերդ գյու­ղե­րը թշ­նա­մուն հանձ­նե­լուց բա­ցի, հան­ձն­վել է նաև Հադ­րու­թի շր­ջա­նում, ծո­վի մա­կերևույ­թից 2478 մետր բարձ­րու­թյան վրա գտն­վող Դի­զա­փայտ (Զիա­րաթ) լե­ռը, ո­րը ռազ­մա­վա­րա­կան նշա­նա­կու­թյան բար­ձունք է, միա­ժա­մա­նակ իր կա­տա­րին ու­նի Ար­ցա­խի սր­բա­վայ­րե­րից մե­կը` 4-րդ դա­րում հիմն­ված Կա­տա­րո վան­քը (Կա­տա­րա­վանք, ներ­կա­յիս շի­նու­թյան կա­ռու­ցումն ա­վարտ­վել է 17-րդ դա­րում):
«ՀՀ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյու­նը խս­տո­րեն դա­տա­պար­տում է ադր­բե­ջա­նա­կան զին­ված ու­ժե­րի կող­մից ի­րա­կա­նաց­ված սադ­րան­քը,- նշ­ված է ՀՀ ՊՆ հի­շյալ հայ­տա­րա­րու­թյան հե­տա­գա շա­րադ­րան­քում:- Ստեղծ­ված ի­րադ­րու­թյու­նը որևէ ա­ղերս չու­նի Հա­յաս­տա­նի, Ռու­սաս­տա­նի և Ադր­բե­ջա­նի նա­խա­գահ­նե­րի կող­մից ստո­րագր­ված հայ­տա­րա­րու­թյան ա­ռանց­քա­յին պա­հան­ջի՝ մար­տա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի դա­դա­րեց­ման հետ և վտան­գում է փխ­րուն խա­ղա­ղու­թյու­նը, ո­րը ձեռք է բեր­վել Ռու­սաս­տա­նի նա­խա­գա­հի ան­մի­ջա­կան ջան­քե­րի շնոր­հիվ։
Ադր­բե­ջա­նա­կան կող­մի գոր­ծո­ղու­թյուն­ներն ան­մի­ջա­պես քն­նարկ­ման ա­ռար­կա են դար­ձել Ար­ցա­խում տե­ղա­կայ­ված Ռու­սաս­տա­նի խա­ղա­ղա­պահ զո­րախմ­բի ղե­կա­վա­րու­թյան հետ։
Աշ­խա­տան­քա­յին այ­ցով Ռու­սաս­տա­նի Դաշ­նու­թյու­նում գտն­վող ՀՀ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րար Վա­ղար­շակ Հա­րու­թյու­նյանն այս խն­դի­րը քն­նար­կել է նաև ՌԴ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րար Սեր­գեյ Շոյ­գուի հետ հան­դիպ­ման ըն­թաց­քում»։

Հե­տո ի՞նչ, որ ՀՀ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյու­նը խս­տո­րեն դա­տա­պար­տում է ադր­բե­ջա­նա­կան զին­ված ու­ժե­րի կող­մից ի­րա­կա­նաց­ված սադ­րան­քը, քա­նի՞ լու­մա­յի ար­ժեք ու­նի այն… Պա­տե­րազ­մի ըն­թաց­քում Հա­յաս­տա­նի ՊՆ-ն և ԱԳՆ-ն բազ­միցս դա­տա­պար­տե­ցին Ադր­բե­ջա­նի ԶՈՒ սադ­րանք­նե­րը, գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը, սա­կայն դրանց ար­դյուն­քը ե­ղավ զրո­յա­կան: Դա­տա­պար­տեք, բայց զու­գա­հեռ նաև գործ ա­րեք: Պե­տա­կան դա­վա­ճան­նե­րը հա­յոց հաղ­թա­նա­կած բա­նա­կը պարտ­ված բա­նա­կի վե­րա­ծե­ցին ու դեռ շա­րու­նա­կում են նույն գոր­ծե­լաո­ճը:
Հար­ցեր է ա­ռա­ջաց­նում նաև ՊՆ հայ­տա­րա­րու­թյան վեր­ջին մա­սը.
«Ա­վե­լաց­նենք, որ ինչ­պես ե­րեկ ուշ ե­րե­կո­յան, այն­պես էլ այս պա­հին Հադ­րու­թի շր­ջա­նում ըն­թա­նում են բա­նակ­ցու­թյուն­ներ հայ, ռուս և ադր­բե­ջան­ցի զին­վո­րա­կան­նե­րի միջև՝ ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կը հան­գու­ցա­լու­ծե­լու, կող­մե­րը նախ­կին բնագ­ծեր վե­րա­դարձ­նե­լու շուրջ: Ի­րադ­րու­թյան հե­տա­գա զար­գա­ցում­նե­րի վե­րա­բե­րյալ կտր­վի հա­վե­լյալ տե­ղե­կատ­վու­թյուն»։
Բա այդ դեպ­քում ին­չու՞ է լռում ՊՆ-ն, ին­չու՞ չի հայտ­նում, թե ին­չով ա­վարտ­վե­ցին այդ բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րը, ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կը հան­գու­ցա­լուծ­վե՞ց, կող­մե­րը նախ­կին բնագ­ծեր վե­րա­դարձ­վե­ցի՞ն… Դե ախր ի՞նչ հայտ­նի… Բո­լորս էլ գի­տենք, որ բա­նակ­ցու­թյուն­ներն այդ ա­ռու­մով որևէ ար­դյունք չեն տվել, Ա­լիևն իր երկ­րի պե­տա­կան դա­վա­ճա­նը չէ, նա իր զին­վոր­նե­րի գրա­ված հո­ղը հետ չի տա­լիս, իսկ հայ­կա­կան կող­մի պե­տա­կան դա­վա­ճան­նե­րը տա­լիս են, ընդ ո­րում, ոչ թե ու­րի­շից գրավ­ված, զավթ­ված հո­ղե­րը, բար­ձունք­նե­րը, բնա­կա­վայ­րե­րը, այլ մե­րը, մեր հայ­րե­նի­քը, նրա բնա­կա­վայ­րերն ու սր­բա­վայ­րե­րը:

Ա­վե­լին, NEWS.am-ին Հին Թա­ղեր հա­մայն­քի ղե­կա­վար Է­դուարդ Այ­վա­զյա­նի պատ­մա­ծից պարզ է դառ­նում, որ հենց այն­պես չեն տվել, Հին Թա­ղե­րը ծախ­վել է:
«Ռուս խա­ղա­ղա­պահ­ներն են գյու­ղում ե­ղել, ի­րենց մո­տե­ցել են ադր­բե­ջան­ցի­ներն ու ա­սել, որ այս գյուղն էլ է ծա­խած,- NEWS.am-ին պատ­մել է Այ­վա­զյա­նը։- Խա­ղա­ղա­պահ­ներն էլ դուրս են ե­կել։ Հա­կա­ռա­կոր­դը խա­ղա­ղա­պահ­նե­րի հետ փաս­տաթղ­թե­րով է խո­սել։ Հադ­րու­թի տա­րած­քի մեջ է մտ­նում, դա էլ է ծախ­ված։ Հի­մա ռուս խա­ղա­ղա­պահ­նե­րը գա­լիս են Ստե­փա­նա­կերտ»:
Բնա­կա­նա­բար հարց է ա­ռա­ջա­նում` ու՞ր էին ՀՀ ՊՆ-ի, կա­ռա­վա­րու­թյան կամ մարզ­պե­տա­րա­նի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը վե­րոն­շյալ հան­դիպ­ման ըն­թաց­քում, որ­պես­զի ծա­նո­թա­նա­յին ադր­բե­ջան­ցի­նե­րի ներ­կա­յաց­րած փաս­տաթղ­թին, խա­ղա­ղա­պահ­նե­րից բա­ցատ­րու­թյուն պա­հան­ջեին նրանց հե­ռա­նա­լու առն­չու­թյամբ: Հին Թա­ղեր հա­մայն­քի ղե­կա­վարն ա­սել է նաև, որ Հին Թա­ղե­րի և Խծա­բեր­դի բնակ­չու­թյու­նը տար­հան­ված է։

«Ե­թե ծա­խել էին, ա­սեին, մենք այս­քան ժա­մա­նակ պա­հե­ցինք էդ գյու­ղե­րը,- NEWS.am- ին - ա­սել է Այ­վա­զյա­նը։- 37 օր գյու­ղա­ցի­նե­րը, կա­մա­վո­րա­կան­նե­րը, զին­վո­րա­կան­նե­րը դիրք էին պա­հում։ Գո­նե ա­սեիք, որ մար­դիկ ի­րենց ու­նեց­ված­քը հա­նեին, չգա­յին բոմ­ժի նման մտ­նեին Հա­յաս­տա­նի տա­րածք։ Էս կա­ռա­վա­րու­թյա­նը պետք է ան­վս­տա­հու­թյուն հայտ­նել»:
Հա­վե­լենք, որ թշ­նա­մին ոչ միայն գրա­վել է Հին Թա­ղեր ու Խծա­բերդ գյու­ղերն ու դրանք վերց­րել իր վե­րահս­կո­ղու­թյան ներ­քո, այլև հայ­կա­կան կող­մից 10 հո­գու ձեր­բա­կա­լել է, գե­րի վերց­րել:
Հա­ջոր­դը. ՊՆ դեկ­տեմ­բե­րի 13-ի հայ­տա­րա­րու­թյան մեջ ին­չու՞ չի նշ­ված այդ օ­րը Ադր­բե­ջա­նի զին­ված ու­ժե­րի գրա­ված Խծա­բերդ գյու­ղի մա­սին, 12-ին գրա­ված Դի­զա­փայ­տի մա­սին։
«Ար­ցա­խի նա­խա­գահն ին­չու է մնա­ցել էդ պաշ­տո­նին, նա ոչ մի լիա­զո­րու­թյուն չու­նի ար­դեն,- նա­խորդ գրա­ռու­մից մեկ օր հե­տո իր ֆեյս­բու­քյան է­ջում գրել է Hetq.am լրատ­վա­կա­նի գլ­խա­վոր խմ­բա­գի­րը:- Նա որևէ բա­նից ար­դեն տե­ղյակ չէ, որևէ լծակ չու­նի: Շու­շիի շր­ջա­նի Մեծ շեն և Հին շեն գյու­ղե­րում էս պա­հին ի՞նչ է կա­տար­վում: Ինձ զան­գում են, հարց­նում են՝ ինչ ա­նենք: Որևէ մե­կը կա­րող է պա­տաս­խա­նի, ինչ ա­նեն տղեր­քը, մի ծպ­տուն հա­նեք: Լավ, ա­սում եք մի գրեք, լար­վա­ծու­թյուն է ա­ռա­ջա­նում, բայց ե­թե նրանց հետ մի բան պա­տա­հի, ես ի՞նչ եմ ա­նե­լու: Ստո­րագր­ված փաս­տաթղ­թով դրանք մերն են, թուր­քերն էս պա­հին ինչ գործ ու­նեն էդ գյու­ղե­րում: Հրա­պա­րակ­ված քար­տեզ­նե­րը աչքս չկո­խեք, ես դրանց բա­ցար­ձակ չեմ հա­վա­տում»:
Ինչ­պես NEWS.am-ին դեկ­տեմ­բե­րի 14-ին տե­ղե­կաց­րել է Նոր Շե­նի հա­մայն­քա­պետ Դա­վիթ Դավ­թյա­նը, Շու­շիի շր­ջա­նի Նոր Շեն գյուղն ադր­բե­ջա­նա­կան շր­ջա­փակ­ման մեջ է հայ­տն­վել, «ՈՒղ­ղա­կի հո­գե­բա­նո­րեն ճն­շում է կա­տար­վում։ Ժո­ղո­վուր­դը խու­ճա­պի մեջ է»:

NEWS.am-ը նշել է նաև, որ «ադր­բե­ջա­նա­կան շր­ջա­փակ­ման մեջ է հայ­տն­վել նաև Շու­շիի շր­ջա­նի Հին Շեն գյու­ղը, բնա­կիչ­ներն էլ այս պա­հին գյու­ղում են»։

Թե ադր­բե­ջա­նա­կան շր­ջա­փակ­ման մեջ հայ­տն­ված Հին Շեն և Նոր Շեն գյու­ղե­րի առն­չու­թյամբ ինչ բար­ձի­թո­ղի, խայ­տա­ռակ ու վտան­գա­վոր ի­րա­վի­ճակ է, պարզ է դառ­նում դար­ձյալ NEWS.am-ին Հին Շե­նի հա­մայն­քա­պետ Սամ­վել Սարգ­սյա­նի և Մեծ Շե­նի հա­մայն­քա­պետ Դա­վիթ Դավ­թյա­նի պատ­մած­նե­րից:
NEWS.am-ի հետ զրույ­ցում Մեծ Շե­նի հա­մայն­քա­պե­տը նշել է, որ ի­րենց մոտ դեռ ռուս խա­ղա­ղա­պահ­ներ չեն ե­կել. գյու­ղը 3 օր է, շր­ջա­փակ­ման մեջ է։
«Ես գյու­ղում եմ, սպա­սում եմ, որ իշ­խա­նու­թյան ինչ-որ ներ­կա­յա­ցու­ցիչ գա, ա­սի՝ ինչ ա­նենք։ 3 օր է՝ շր­ջա­փակ­ման մենք ենք, բայց ոչ մե­կը չի ու­զում ներ­կա­յա­նա, ա­սի՝ ինչ ա­նենք։ Ժո­ղովր­դին այս­պես խա­բում են, մինչև վերջ պա­հում են, որ­պես­զի ա­ռանց ապ­րուս­տի դուրս գան։ Ե­թե սրանք հայ­կա­կան հո­ղեր են, թող հա­նեն ի­րենց, ե­թե չեն հա­նում, ու­րեմն մե­րը չի»,- նշել է Դա­վիթ Դավ­թյա­նը։

Դա­վիթ Դավ­թյա­նի խոս­քով՝ «ե­թե այս գյու­ղերն էլ հանձ­նեն, ա­պա Ար­ցախն այլևս գո­յու­թյուն չի ու­նե­նա. «Ստե­փա­նա­կեր­տը Հա­յաս­տա­նից 50 կի­լո­մետ­րով կտր­վե­լու է։ Ե­թե կա պայ­մա­նա­վոր­վա­ծու­թյուն, գծ­ված քար­տեզ, ա­պա պետք է հա­նեն։ Սա հայ­կա­կան հող է, թուր­քը եր­բեք այս­տեղ չի մտել, պարզ­վում է՝ տված է։ Ժո­ղովր­դի աչ­քերն էլ փա­կած են պա­հում։ Գո­նե ժո­ղովր­դին հա­նեն, ա­սեն՝ տված է, գնա­ցեք։ ՈՒ­զում են Խծա­բեր­դի նման ա­նեն, ժո­ղովր­դին գե­րե­վա­րեն»։
Հա­մայն­քա­պե­տը նշել է նաև որ «բնակ­չու­թյան շր­ջա­նում այս պա­հին խու­ճապ կա, ա­նե­լա­նե­լի դրու­թյան մեջ են»։
Ար­ցա­խի ԱԺ նախ­կին նա­խա­գա­հի մա­մու­լի քար­տու­ղար Յա­նա Ա­վա­նե­սյա­նը «Ֆեյս­բուք»-ի իր է­ջում դեկ­տեմ­բե­րի 15-ին կա­տա­րած գրառ­մամբ տե­ղե­կաց­րել է, որ «Ադր­բե­ջան­ցի­նե­րը Շու­շիի շր­ջա­նի Հին Շեն, Մեծ Շեն, Եղ­ծա­հող հա­մայ­նք­նե­րի ուղ­ղու­թյամբ ա­ռաջ են ե­կել ու պա­հան­ջում են գյու­ղա­ցի­նե­րից լքել ի­րենց տնե­րը», ա­պա հա­վե­լել` «Բան չու­նե՞ք ա­սե­լու, Ա­րա­յիկ Հա­րու­թյու­նյան Arayik Harutyunyan, Nikol Pashinyan / Նի­կոլ Փա­շի­նյան»:
Մեծ Շեն և Հին Շեն հա­մայ­նք­նե­րը ռու­սա­կան խա­ղա­ղա­պահ զո­րա­կազ­մի մի­ջամ­տու­թյան ար­դյուն­քում դեկ­տեմ­բե­րի 15-16-ին ա­պաշր­ջա­փակ­վել են, այ­նու­հան­դերձ, մինչ ա­պաշր­ջա­փա­կու­մը NEWS.am-ի հետ զրու­յցում Հին Շե­նի հա­մայն­քա­պետ Դա­վիթ Դավ­թյանն ա­սել է, որ «ե­թե ադր­բե­ջա­նա­կան զոր­քը հետ գնա, ա­պա հե­ռա­վո­րու­թյու­նը գյու­ղից կլի­նի մո­տա­վո­րա­պես 5 կի­լո­մետր»:

Ե­ռա­կողմ հայ­տա­րա­րու­թյու­նից հե­տո թշ­նա­մին փաս­տո­րեն 1-2 օ­րում գրա­վել է Հադ­րու­թի շր­ջա­նի եր­կու գյուղ` Հին Թա­ղերն ու Խծա­բեր­դը, ռազ­մա­վա­րա­կան մեկ բար­ձունք, ոչ թե 10 հո­գու ձեր­բա­կա­լել, այլ ԱՀ նա­խա­գա­հի տե­ղե­կաց­մամբ, Խծա­բեր­դի ուղ­ղու­թյամբ մեր մի քա­նի տաս­նյակ զին­ծա­ռա­յող­նե­րի գե­րի վերց­րել, ա­պա շր­ջա­փակ­ման մեջ ա­ռել Շու­շիի շր­ջա­նի Հին Շեն ու Նոր Շեն գյու­ղե­րը, հո­գե­բա­նո­րեն ճն­շում գոր­ծադ­րել, որ այդ գյու­ղե­րը նույն­պես հա­յա­թափ­վեն, գե­րե­վա­րել շատ ա­վե­լի մեծ թվով հայ զին­վոր­նե­րի։ Հայ­կա­կան կող­մի պե­տա­կան դա­վա­ճան­նե­րը նրան տվել են այդ հնա­րա­վո­րու­թյու­նը:
Ճիշտ է, վեր­ջին եր­կու գյու­ղը 4 օր շր­ջա­փակ­ված լի­նե­լուց հե­տո ա­պաշր­ջա­փակ­վել են, սա­կայն քա­նի դեռ ի­րենց պաշ­տոն­նե­րին են Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը և Ա­րա­յիկ Հա­րու­թյու­նյա­նը, Ար­ցա­խի հա­յա­թափ­մա­նը նպա­տա­կաուղղ­ված թշ­նա­մու վե­րոն­շյալ գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը ոչ միայն շա­րու­նակ­վե­լու են, այլև իր հա­մար ա­պա­հո­վե­լու են ո­րո­շա­կի ար­դյունք:
ՀՀ վար­չա­պե­տի պաշ­տո­նը զբա­ղեց­նող Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի ու նրա հան­ցա­կից­նե­րի պե­տա­կան դա­վա­ճա­նու­թյու­նը շա­րու­նա­կա­կան, աս­տի­ճա­նա­կան բնույթ ու­նի, շա­րու­նակ­վում է, այ­սինքն` այն, ինչ մենք տե­սանք, սկիզբն է, բայց դեռ վեր­ջը չէ…

Ար­թուր ՀՈՎ­ՀԱՆ­ՆԻ­ՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Անթալիայի Բելեկում անհայտ ու հզոր վիրուսով հիվանդացության բռնկման ու շահագրգիռ կողմի հերքման խայտառակ փորձի մասին-2
• Անթալիայի Բելեկում անհայտ ու հզոր վիրուսով հիվանդացության բռնկման ու շահագրգիռ կողմի հերքման խայտառակ փորձի մասին
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-18
• Արևմուտքում լսել են Պուտինի զգուշացումները, բայց հավանաբար ցանկանում են անտեսել դրանք
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-17
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-16
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-15
• Բաքվին ավտոճանապարհ պետք չէ, Բաքվին Սյունիքն է պետք՝ խաղաղությամբ, կամովին հանձնելու դեպքում, իսկ եթե ոչ, պատերազմի դեպքում՝ ողջ Հայաստանը-3
• Բաքվին ավտոճանապարհ պետք չէ, Բաքվին Սյունիքն է պետք՝ խաղաղությամբ, կամովին հանձնելու դեպքում, իսկ եթե ոչ, պատերազմի դեպքում՝ ողջ Հայաստանը-2
• Բաքվին ավտոճանապարհ պետք չէ, Բաքվին Սյունիքն է պետք՝ խաղաղությամբ, կամովին հանձնելու դեպքում, իսկ եթե ոչ, պատերազմի դեպքում՝ ողջ Հայաստանը
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-14
• Բանսարկու և սուտ մատնության հեղինակ «Լաուռա Արզաքանցյան» կոչվածի նկատմամբ հանցագործության մասին հաղորդումը ներկայացվեց ոստիկանություն
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-13
• Չգիտեի, որ միլիոնների տեր եմ, նույնիսկ «Սրբազան շարժմանը» մասնակցելու համար գումարներ եմ առաջարկում, այսօր իմացա
• Դեմ եմ Նիկոլին «բտ» ասելուն, «տղան» արժանիք է, նա այդ արժանիքը չունի
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-12
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-11
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-10
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-9
• Աշխարհը միջուկային պատերազմի շեմին-50

Մեկնաբանություններ