«ԱՄՆ-ը աջակցում է ՀՀ-Ադրբեջան տևական խաղաղության հաստատման ջանքերին,- հայ-ամերիկյան ռազմավարական երկխոսության հանդիպման մեկնարկին այս մասին հայտարարեց Եվրոպայի և Եվրասիայի հարցերով ԱՄՆ-ի պետքարտուղարի օգնական Ջեյմս Օ’Բրայենը։- Աշխատում ենք տնտեսական հնարավորությունների ընդլայնման ուղղությամբ Կենտրոնական Ասիայից մինչև Միջերկրական ծով։ Եթե տևական խաղաղություն լինի Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, այդ հնարավորություններն ավելի լայն կլինեն։ Ուրախ ենք այդ ջանքերին աջակցել»:
Ակնհայտ է, որ տարածաշրջանում Արևմուտքի, Ռուսաստանի ու Իրանի միջև աշխարհաքաղաքական կոշտ պայքար է գնում:
Ռուսաստանը ցանկանում է վերահսկել Սյունիքով անցնող ճանապարհը, որպեսզի կարողանա վերահսկել տարածաշրջանն ու ապագա ուղիները դեպի Իրան և թույլ չտալ, որ Արևմուտքը «թյուրքական աշխարհի» միջոցով ներթափանցի մեծ տարածաշրջան, սակայն, մինչ այդ, որքան հնարավոր է շարունակի սիրախաղը Թուրքիայի ու Ադրբեջանի հետ, մինչև որ ինչ-որ հարգրվանի հասնի ուկրաինական կոնֆլիկտը:
ԱՄՆ-ին պետք է «Հյուսիս-Հարավ» ճանապարհը մեկուսացնել, կառուցել «թյուրքական աշխարհի միջին ուղին» ու, հզորացնելով թյուրքական երկրները, կոնֆլիկտ ստեղծել տարածաշրջանում՝ մի կողմից «թյուրքական աշխարհի», մյուս կողմից՝ Իրանի ու Ռուսաստանի դեմ:
Ճանապարհի մասին բացահայտորեն հայտարարեց Ջեյմս Օ’Բրայենը:
Դրա համար ԱՄՆ-ն ու Թուրքիան պետք է վերահսկեն Սյունիքով անցնող ճանապարհը՝ ֆորմալ առումով մի որևէ արևմտյան կառույցի միջոցով, որը կապահովի «թյուրքական աշխարհի» ադրբեջանցիների անվտանգությունը» այդ ճանապարհով անցնելու ժամանակ:
Իրանը դեմ է «միջին ուղուն» և «Հյուսիս-Հարավի» միջոցով ցանկանում է խաթարել «թյուրքական աշխարհի» նախագիծը, մյուս կողմից՝ տնտեսական ու ոչ միայն տնտեսական վերահսկողության տակ վերցնել Ադրբեջանը՝ «թյուրքական աշխարհի» կենտրոնական երկիրը: Թե ինչ հնարավոր քայլերի կդիմի Իրանը, եթե այդ «միջին ուղու» պայմանավորվածությունը ձեռք բերվի, դժվար է կանխագուշակել, սակայն բավականին կոշտ հայտարարություններ արվում են:
Ինչ է ուզում Հայաստանի ներկայիս կառավարությունը: Ըստ հայտարարությունների՝ Հայաստանի կառավարությունը գնում է դեպի «միջին ուղու» կերտմանը, իսկ Թուրքիան հույս է հայտնում Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև շուտափույթ խաղաղության պայմանագիր կնքելու մասին. գուցե Ալիևին դրա համար են հրավիրել Թուրքիա, որպեսզի համոզեն:
Ստեփան Դանիելյան