ՎԱԶԳԵՆ Ա․ «Հայրենիք ստեղծելը հերոսություն է, հայրենիք շենացնելը` առաքինություն»

Հիշենք մի քանի իմաստուն մտքեր Վազգեն Ա երջանկահիշատակ Ամենայն Հայոց կաթողիկոսից, որոնք հաստատ մտորելու առիթ կտան ցանկացած մարդու, ով ունակ է մտածելու, վերլուծելու և հասկանալու։

• Բացիր Աչքերդ, Հայ Ժողովուրդ։

• Հոգին նման է էլեկտրական լամպի, որի մեջ եթե հոսանք լինի, լույս կտա։

• Հնարավոր չէ լինել քրիստոնյա՝ «ըստ սովորության», «ըստ ավանդության» ու այդպիսով եկեղեցին վերածել արհեստական իրականության։

• Մի մերժեք Աստծո առաջ խոնարհվելը, հակառակ դեպքում ստիպված կլինեք մարդկանց առաջ խոնարհվել։

• Անհավատ դառնալ, հաճախ նշանակում է խորամուխ լինել Աստծո որոնումների մեջ։ Տարակուսանքը երբեմն հրաշքներ է գործում ինչպես Դամասկոսի ճանապարհին։

• Կրոնական բուն զգացումը որպես ապրում, իր խորքում ազգային բնույթ չունի։ Սակայն իր պատմական կազմավորման, զարգացման ու դրսևորման մեջ, այո, որոշակի մի ժողովրդի հոգեվիճակի ուրույն ձևն է ստանում, կրելով իր վրա ժողովրդի հոգևոր ու պատմական զարգացման հատուկ կնիքը։

• Երանի այն երիտասարդներին, որոնք գիտեն` ի՛նչ կարդալ, ե՛րբ կարդալ և ինչքա՛ն կարդալ:

• Աստծուն փնտրելու ճանապարհին ես գտա Ս․ Էջմիածինն ու իմ Հայրենիքը և խոնարհվեցի ճակատագրի առաջ։

***

Այսօր Ամենայն Հայոց 130-րդ Կաթողիկոս Վազգեն Առաջինի ծննդյան օրն է։

Վեհափառ հայրապետը եղել և այժմ էլ շարունակում է մնալ հայ ժողովրդի համար սիրելի և ընդունելի կերպար, ով բազմիցս աչքի է ընկել իր հայանպաստ գործունեությամբ: Նրա շնորհիվ են փրկվել ու Երևանի Մատենադարանին հանձնվել Վեհափառի և Վեհամոր անուններով կնքված երկու Ավետարանները, Թորոս Ռոսլինի ծաղկած Զեյթունի Ավետարանը և Մալաթիայի Ավետարանը, Թովմա Արծրունու «Պատմություն Արծրունյաց տան» աշխատության պահպանված միակ ձեռագիր օրինակը և բազմաթիվ այլ ձեռագրեր ու արժեքավոր վավերագրեր:

Վազգեն Առաջին կաթողիկոսը մեծ ներդրում ունի Արցախի հարցում։

Վերջինս 1988 թվականին դիմել է ԽՄԿԿ գլխավոր քարտուղար Մ.Գորբաչովին՝ Արցախը Հայաստանին վերամիավորելու հարցով և բացի սա Արցախյան շարժման ընթացքում խորհրդային և միջազգային ամենաբարձր ատյաններում լսելի է դարձրել արցախահայության ձայնը:

Կաթողիկոսն իր Հայրապետական առանձին տնօրինությամբ վերահաստատել է Հայ եկեղեցու Արցախի թեմը և ձեռնարկել Արցախի մի շարք եկեղեցիների ու վանքերի վերաբացումն ու վերանորոգումը: Բացի սա, առհասարակ նա ծավալել է եկեղեցաշինարարական, վերականգնողական մեծ աշխատանք՝ վերանորոգելով Մայր տաճարը, Էջմիածնի Սբ. Հռիփսիմե, Սբ. Գայանե, Սբ. Շողակաթ վանքերը, Գեղարդավանքը, Խոր վիրապի վանքը, Օշականի Սբ. Մեսրոպ Մաշտոց, Երևանի Սբ. Սարգիս, Սբ. Զորավոր և մի շարք այլ եկեղեցիներ։

Վազգեն Ա կաթողիկոսն ապրել և գործունեություն է ծավալել միայն՝ հանուն հայրենիքի սկզբունքով, և պատահական չէ, որ հաճախ է հնչեցրել, որ հայրենիք ստեղծելը հերոսություն է, հայրենիք շենացնելը` առաքինություն:

Վախճանվել է 1994 թ. օգոստոսի 18-ին:

Պարգևատրվել է ԽՍՀՄ Ժողովուրդների բարեկամության, Պատվո նշան, Ռումինիայի Հանրապետության աստղ շքանշաններով, Խաղաղության համաշխարհային խորհրդի Ժոլիո-Կյուրիի անվ. և Խաղաղության պաշտպանության խորհրդային կոմիտեի ոսկե մեդալներով։

Վազգեն Ա-ի անունով են կոչվում Վանաձորի թ. 1 միջնակարգ դպրոցը և Սևանի հոգևոր դպրանոցը։

1994-ին նրան շնորհվել է ՀՀ ազգային հերոսի կոչում: Պարգևատրվել է ՀՀ բարձրագույն Հայրենիքի շքանշանով:

Գայանե ՊՈՂՈՍՅԱՆԻ ՖԲ էջից

Մեկնաբանություններ