Քաղաքականությունն արվեստագետին չի խնայում

Արվեստագետն ու մշակութային գործիչն ինչքան հեռու մնան քաղաքականությունից, այնքան ժողովուրդը կսիրի ու կհարգի նրանց: Մեր ծնողները լավ են հիշում Կարեն Դեմիրճյանի խնդրանքով Բաքու ժողովուրդների բարեկամության ինչ-որ փառատոնի մեկնած սիրված դերասանուհի Վիոլետ Գևորգյանին, որին հասարակությունը դատապարտեց Ղարաբաղյան շարժման բուռն ցասման ազդեցության ներքո: Հայ հանդիսատեսի համար մոտ 800 անգամ «Աշնան արև» խաղացած Վիոլետ Գևորգյանին մարդիկ նույն ջերմությամբ ու կարոտով ընդունեցին տարիներ առաջ, երբ Սունդուկյանի թատրոնի բեմում տոնում էին նրա 70-ամյակը: Վիրավորանքն այնքան մեծ էր, որ դերասանուհին հենց բեմում հայտարարեց՝ հայրենիք մշտական բնակության չի վերադառնա: Քաղաքականությամբ զբաղվելու պատճառով մարդիկ հիասթափվեցին նաև երգչուհի Շուշան Պետրոսյանից, մոռացան նրա հրաշալի կատարումները՝ առաջին պլանում տեսնելով խորհրդարանականի մանդատը:

Խորհրդային տարիների «զոհերից» էր նաև Հարութ Փամբուխչյանը՝ Ձախ Հարութը: Նրա անկաշկանդ արվեստը կոմունիստական կուսակցության վերին էշելոնների քիմքին հաճելի լինել չէր կարող, տարիներ պահանջվեցին, որ հայրենիքից արտաքսված երգիչը Հայաստան գա, նորից երգի իր հանդիսատեսի համար: Օրեր առաջ կրկին նրա մեծ մենահամերգն էր, որին ներկա էր վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, որի աջակիցները մեկ տարի առաջ ԱՄՆ-ում բեմից իջեցրել էին Ձախ Հարութին՝ մեղադրելով, թե նա «ՀՀԿ-ի երգիչն է»: Մեկ տարի առաջ հայաստանյան իշխանությունների ու իշխանություններին հարող մշակութային գործիչների կողմից չդատապարտվեց միջադեպը, իսկ այսօր արդեն էլիտայի ներկայացուցիչներն ըմբոշխնում են Փամփուխչյանի արվեստը: Մեկ այլ միջադեպ նույնպես մնացել է հիշողությանս մեջ. հերթական համերգի ժամանակ Հարութ Փամբուխչյանը, բեմական էթիկային բնորոշ կարգով, գլուխ էր խոնարհում համերգին ներկա ՀՀԿ-ական հանդիսատեսի առջև, ինչն այսօրվա իշխանության մի շարք ներկայացուցիչների անողոք քննադատությանն էր արժանացել, թե «իշխանություններին հնազանդության երդում է տալիս»: Հիշում եմ նաև, որ 2013-ի խորհրդարանական ընտրություններին ընդառաջ նա ու Ռուբեն Հախվերդյանը Ազատության հրապարակում համերգ էին տալիս՝ հաջակցություն Րաֆֆի Հովհաննիսյանի գլխավորած «Ժռանգություն» կուսակցության: Բայց դա քաղաքական գործընթացներում «թաթախվել» չէի համարի, որովհետև մարդն ազնվորեն բացատրեց՝ ինչու էր երգում այդ օրը: Հայաստանից մեկնելուց հետո իրեն այնտեղ դիմավորողն ու ընդունողը Րաֆֆի Հովհաննիսյանն է եղել: Հյուրընկալել է իր տանը, նեցուկ եղել օտար երկրում հաստատվելու ու կայանալու հարցում, Փամբուխչյանն էլ այդ օրը շնորհակալություն էր հայտնում այդ ամենի համար:

Մշակութային գործիչն անուղղակիորեն քաղաքականությամբ պետք է զբաղվի այն ժամանակ, երբ հասարակության ցասումը մեծ է, մարդկանց՝ տարբեր թևերի բաժանվելը՝ ակնհայտ: Հորդորի, խորհուրդ տա չտարանջատվելու և իր արվեստով բոլորին միավորի: Այսօր, ցավոք, նման արվեստագետներ, կարելի է ասել, չունենք: Գրեթե բոլորը զբաղվում են քաղաքականությամբ, գրառումներ անում սոցցանցերում, սատարում կամ պախարակում որևէ ուժի, շնորհակալություն հայտնում քաղաքական գործիչներին: Հարց՝ հասարակ մարդու համար ստեղծագործողն ու նրան շնորհակալություն հայտնողը ո՞վ է:

Սևակ ՎԱՐԴՈՒՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Ախթալան և հարակից 6 բնակավայրերը 5 օրով նորից կկտրվեն արտաքին աշխարհից
• Ինչու՞ և ինչպե՞ս
• Աղոթք
• «Հունվարին պարենային մի շարք ապրանքատեսակների գծով երկնիշ գնաճ է գրանցվել»
• Իշխանությունը պայքարում է իր իսկ ծնած երևույթի դեմ
• Բուհի ռեկտոր ընտրողը նախարարն է լինելու
• Աղջիկներս Շուշիում տուն են կորցրել, բայց ամենամեծ կսկիծն այնտեղ մնացած մյուս դստերս շիրիմն է
• Երազել ու թռչել, այո, պետք է, բայց ձեր իշխանությունը բոլորին է թևաթափ անում
• Պատերազմի պատրաստվելը դպրոցական հանդես չէ, որ չհասցնեիք
• Արծրուն Հովհաննիսյանը մեկ բառ պետք է ասեր՝ ներողություն
• «Հայաստանի ու Ադրբեջանի մասով Իրանը փոխել է հռետորաբանությունը»
• Իշխանությունն արտահերթ ընտրության թեման 2-րդ պլան է մղում
• Փաշինյանն ու Ալիևն Շուշիի մասին նույն բանն են ասում
• Լենա Նազարյանին գործուղեք Մառնեուլի
• Ինքնաթագադրված «թաղապետը»
• Դավիթ Տոնոյան՝ մեծ-մեծ «փրթողը»
• Փաշինյանի որևէ նշանակում ո՛չ հուզում, ո՛չ անհանգստացնում է ինձ
• Կոդ Բ-Դ-Խ, վարձով է տրվում 3 հարկանի գոմ Մոնումենտում
• Իշխանությունը Ջհանգիրյանին, աներկբայորեն, ԲԴԽ անդամ կընտրի
• Վիգեն Ստեփանյանի հոգեհանգստին իշխանությունից որևէ ներկայացուցիչ չէր եկել

Մեկնաբանություններ