Բոլոր նրանք, ովքեր կարդացել են ֆրանսիացի գրող Ռաբլեի «Գարգանտուա և Պանտագրուել» երկը, կհիշեն, թե ինչպես խորամանկ Պանուրգը պատժեց վաճառական Դենդենոնին, որը նույն նավով իր ոչխարներն էր տեղափոխում:

Մի՛ լաց, տղա, որբ ու անտեր, փողոցներում մեծացած փոքրիկ, որ իմ երկրի դրոշի գույնով ինձ տրված անկախությունն ես:

ԱՐՑԱԽՆ աշխարհասփյուռ ողջ հայության հավաքական «Միտքն էր,Պատիվն էր ու Խիղճը»... և վե՛րջ:

Երբեք չեմ ընդունել էն գրառումները, երբ ամուսինն իր Ֆեյսբուքում շնորհավորել է իր կնոջը, ընկերուհուն, նշանածին ծննդյան օրվա կապակցությամբ, կամ գրել, թե ինչքան շատ է սիրում նրան (ու նմանատիպ այլ գրառումներ)։ Ես դա ոչ միայն չեմ ընդունել, այլև կարծել եմ, որ նմանատիպ գրառումների հետևում իրականությունը ոչ այնքան սիրառատ է։ Էդպես եմ կարծել` համոզված լինելով, որ եթե սերն իսկական է, մաքուր ու անաղարտ, անգին ու անմնացորդ, ուրեմն կարիք չկա դրա փայլով շլացնել էն մարդկանց աչքերը, ովքեր ընդամենը կարդալու են էդ երկու տողը, մի հատ սրտիկ դնեն, անցնեն առաջ ու 5 րոպե անց մոռանան գրառումն էլ, դրա հեղինակին էլ, էդ զույգի խնդիրներն էլ։ Կարող եք չհամաձայնվել, բայց ես համոզված եմ, որ նմանատիպ թվայնացված սիրո հետևում անառողջ հարաբերություններ են։ Իսկական սերը, եթե այն իրապես քոնն ես համարում, պետք է լուռ լինի, ապացուցվի գործով, քայլերով , կենցաղով, առաքինությամբ ու բարոյականությամբ։

«Հայը պատմական հայրենիքը գերադասում է իրական հայրենիքից: Գերադասում է, քանզի պատմական հայրենիքը խնամք չի պահանջում: Այդ հայրենիքը տուրք չի պահանջում, քրտինք չի պահանջում, պաշտպանության կարիք չունի: Եվ այդ հայրենիքի հմայքն այն է, որ այնտեղ ապրելը պարտադիր չէ: Եվ հարյուրամյակներ շարունակ մենք մեր հայրենիքը մաս-մաս դարձնում ենք պատմական հայրենիք ու կապվում ենք հավաքական, չպարտավորեցնող, սրտագին սիրով»։

Աշխարհում ամեն ինչ փոփոխական է, առավել ևս մեր երկրում։ Պարզվում է, որ Հայաստանում կարելի է և փոխել ժամանակը։ Դրա համար անհրաժեշտություն չկա աներևույթ իրականության մեջ փոխել անփոփոխելին` ավազի պես հարահոս ժամը։ Պարզապես կարելի է ուղղակի հին ժամացույցը փոխարինել նորով։

Հաճախ են հարցնում, թե այս կամ այն գործիչը ո՞ւմ մարդն է, բոլորին հավասարապես «փչացնում» է: Իսկ չեք մտածո՞ւմ, որ որոշ մասի տերերը դրսից են: Թշնամու համար անվերապահորեն բոլորին նսեմացնելը, բոլորին անխնա մեղավոր նշանակելն ու խոցելի դարձնելը, այս կամ այն հատվածին ժամանակավոր մի լավ ուրախացնելով, սկզբունքային խնդիր է լուծում՝ թող հետո միմյանց կասկածեն ու է՛լ ավելի պառակտվեն:

1980- ականների բան եմ պատմում: Ռադիոտան պատին փակցված էր մի ցուցանակ, որի վրա իրենց լավագույն աշխատակիցների նկարներն էին: Առաջին դասարան էի, Ռադիոտան կողքին գտնվող այն ժամանակ Մաքսիմ Գորկու, հետագայում Լևոն Շանթի անվան դպրոցն էի հաճախում: Դասերից հետո երջանկահիշատակ պապիկս գալիս էր ինձ հետը տանում Ռադիոտուն:

Հիշենք մի քանի իմաստուն մտքեր Վազգեն Ա երջանկահիշատակ Ամենայն Հայոց կաթողիկոսից, որոնք հաստատ մտորելու առիթ կտան ցանկացած մարդու, ով ունակ է մտածելու, վերլուծելու և հասկանալու։

Հայաստանի նորագույն պատմության մեջ երկու խայտառակ իրադարձություն է տեղի ունեցել` Արծվաշենի և Արցախի հանձնումը: