Թեև կառավարությունը ֆինանսների նախարար Վաչե Գաբրիելյանի «քավորությամբ» հաստատեց հարկային բարեփոխումներին միտված օրենսդրական փոփոխությունների մեծ փաթեթը, որով կարելի է ասել, բան չմնաց, որ չփոխվի, այնուհանդերձ, հարկային բեռի առանձնակի թեթևացում դժվար թե լինի։ Այն պարզ պատճառով, որ 2013-ի պետբյուջեն հաստատված է, որով նախատեսվում է հարկային մուտքերի զգալի ավելացում։ Ինչևէ։
Նշված փաթեթով նախատեսվում է նաև ՓՄՁ ոլորտն ազատել գործող հարկատեսակներից` կիրառելով նոր հարկատեսակ` շրջանառության հարկ։ Ֆինանսների նախարարից ճշտեցինք, որ ՓՄՁ գործարարները ազատ են իրենց ընտրության մեջ. «Սա պարտադիր պահանջ չէ։ Գործարարներն իրենք կարող են ընտրել` մնալ այսօրվա գործող սովորական հարկային դաշտում, թե անցնել շրջանառվող հարկի դաշտ»։ Նախարարը նիստից հետո կայացած ասուլիսում նշեց, որ շրջանառվող հարկի դեպքում ՓՄՁ ոլորտում հեշտացվում է փաստաթղթաշրջանառությունը, այն կրճատվում է 12 կետով։ Փոխնախարար Սուրեն Կարեյանը նկատեց, որ առևտրի ոլորտում այդ հարկի դեպքում դրույքաչափը կկազմի 3,5 %, իսկ մյուս ոլորտներում` 5 %։ Բնականաբար, հարցրինք` արդյո՞ք ՓՄՁ ոլորտի գործարարների հետ քննարկվել է այս նոր մոտեցումը և հավանության արժանացել, նոր կիրառվող հարկատեսակի դրույքաչափն ավելի փոքր է, քան ոլորտի գործարարներն այսօր հարկ են վճարում. ո՞րն է նրանց շահը։
«Մենք դրույքաչափերը հաշվարկել ենք, առաջին հերթին, ուսումնասիրելով, թե գործող օրենսդրությամբ ՓՄՁ ոլորտը, ընդհանուր առմամբ, որքան հարկ է վճարել տարեկան։ Փաստացիի համեմատ նոր հարկատեսակը նվազեցում է ենթադրում։ Նշեմ, որ ՓՄՁ ոլորտի ներկայացուցիչների և վարչապետին կից գործարար խորհրդում այդ հարցը նորից պետք է քննարկվի»,- ասաց Վաչե Գաբրիելյանը` մասնագիտական մանրամասները թողնելով իր տեղակալ Սուրեն Կարեյանին։ «Այլ ծառայությունների ոլորտում նոր հարկատեսակի դեպքում 1 %-ի նվազեցում կլինի, իսկ առևտրի ոլորտում առկա 3,8 % դրույքաչափը կդառնա 3,5 %»։ Մեր հարցին հետամուտ լինելով` գործընկերներս պնդեցին` գործնականում այս նոր հարկի կիրառումը կթեթևացնի՞ հարկային բեռը, թե՞ ուղղակի կկրճատի փաստաթղթաշրջանառության ծավալները։ «Դա նպաստում է փաստաթղթերի կրճատմանը»,- հստակեցրեց ֆինանսների նախարարը։
Ի դեպ, լրագրողների հետ հարցուպատասխանի ժամանակ նախարարը տեղեկացրեց, որ այս պահին Հայաստանի ՓՄՁ ոլորտում գրանցված է 30-40 հազար գործարար։ Նկատենք, որ դա գրանցվածների թիվն է, իսկ քանի՞սն է դրանցից փաստացի գործում։ «Ճիշտ է, դա գրանցվածների թիվն է։ Փոքր և միջին բիզնեսը կանոնավոր չի աշխատում։ Եթե համեմատենք, ապա փաստացին երկու անգամ ավելի քիչ է»,- մեր հարցին ի պատասխան ասաց Վաչե Գաբրիելյանը։
Ժասմեն ՎԻԼՅԱՆ