Արցախում Հայաստանի անհաջողությունը պայմանավորված էր Փաշինյանի ռազմական և աշխարհաքաղաքական անկարողությամբ

Հունաստանի Greek City Times պարբերականն անդրադարձել է արցախյան վերջին պատերազմին և նշել, որ Արցախում Հայաստանի անհաջողության հիմնական պատճառը Նիկոլ Փաշինյանի ռազմական և աշխարհաքաղաքական անկարողությունն է: Փոլ Անտոնոպուլոսը նշում է, որ Նիկոլ Փաշինյանը հայերի և ադրբեջանցիների պայքարն անվանել էր «գոյության կռիվ»:

Այնուամենայնիվ, Երևանն այդպես էլ իր ամբողջ ուժերով չի մասնակցել մարտական գործողություններին: Դա են վկայում գեներալ-գնդապետ Մովսես Հակոբյանի լիարժեք վկայությունները, որոնք ցույց են տալիս, որ Հայաստանը շատ քիչ ջանքեր է ներդրել «գոյության կռվում»: «Մոբիլիզացիան մինչև կամավորական ջոկատների մակարդակ իջեցնելու պատճառով շուրջ 200 000 ակտիվ պահեստազորայիններ այդպես էլ չեն մասնակցել պատերազմին: Փաստացիորեն, չնայած նրան, որ կառավարությունն ու զինվորականները հայկական սփյուռքին կոչ էին անում կռվել Ղարաբաղում, համենայն դեպս, Հունաստանում պարզ է դարձել, որ կամավորներին ցուցակագրել են և նրանց օգնությանը կդիմեն միայն ըստ իրավիճակի պահանջի: Փաշինյանը պաշտպանում էր խիստ վիճահարույց հրադադարի անհրաժեշտությունը ՝պնդելով, որ Արցախը չունի բավարար ուժեր՝ ադրբեջանական զինուժի դեմ պաշտպանվելու համար, բայց Հայաստանը նույնիսկ մոտ չի եղել բոլոր ռեսուրսներն օգտագործելուն: Հարց է առաջանում, թե ինչու պետք է Երևանն անհանգստանար Հունաստանի համար պոտենցիալ դիվանագիտական խնդիրներ առաջացնելով, երբ Արցախը լքվել էր Արևմուտքի կողմից, երբ Հայաստանը պետք է օգտագործեր օգնության ցանկացած առաջարկ՝ հաշվի առնելով, որ Թուրքիան ակտիվորեն օգնում էր Ադրբեջանին: Դրա փոխարեն կամավորներին տեղափոխել էին սպասման ռեժիմ, «Իսկանդերները» շատ քիչ էին օգտագործվում, իսկ ՀՕՊ համակարգերը գրեթե չեն մասնակցել պատերազմին»,-գրում է հեղինակը:

Չնայած Փաշինյանի և նրա վարչակազմի բոլոր ռազմական սխալներին՝ ամենամեծ սխալը Հայաստանը ԵՄ-ի և ՆԱՏՕ-ի կողմ թեքելու նրա փորձն էր: Փաշինյանը իշխանության է եկել «թավշյա հեղափոխության» շնորհիվ` 2018-ին:

«Իշխանության գալով նրանք հույս ունեին, որ խորհրդային դարաշրջանի օլիգարխիկ իշխանությունն ու կոռուպցիան կվերանան: Սակայն, ինչպես հաճախ է պատահում հետվարշավյան դաշինքի երկրներում, պարզ է դառնում, որ կոմունիստական դարաշրջանի քաղաքական և օլիգարխիկ կառույցների փոխարինումը հնարավոր է միայն Մոսկվայի հետ հարաբերությունների սրմամբ և դեպի արևմտյան լիբերալիզմ շրջադարձ կատարելով: Հայերն, իհարկե, իրավունք ունեն պահանջել վերջ տալ օլիգարխիկ կոռուպցիային և գերիշխանությանը, բայց դա պետք է իրականացվեր միայն առանց ավանդական աշխարհաքաղաքական դաշինքներին հակառակության: Դրան հակառակ Փաշինյանը իր կառավարությունը լցրել է Սորոսի հիմնադրամի կողմից ֆինանսավորվող մարդկանցով:
Փաշինյանի աշխարհաքաղաքական սխալն այն էր, որ նա ցանկանում էր Հայաստանը վերածել արևմտյան ոճի լիբերալ պետության` լինելով թշնամիներով շրջապատված և հեռու գտնվելով ԵՄ-ից: Այդ անմտությունը պարզ երևաց պատերազմը սկսվելիս և դրա ընթացքում, երբ Արևմուտքը հռետորական համակրանքներ հայտնելուց բացի ոչինչ չարեց: Ի վերջո, Արցախը պաշտպանելու անկարողության պատճառով հենց Ռուսաստանը միջամտեց: Եվ դա այն դեպքում, երբ Փաշինյանը շրջված էր դեպի Արևմուտք և իր վարչակազմում կուտակում էր ռուսաֆոբական Սորոսի հիմնադրամի կողմից ֆինանսավորվող անդամների»,-եզրափակել է հեղինակը:

Մեկնաբանություններ