ԱՄՆ-ի նախագահ Ջո Բայդենը հայտարարել է, որ դուրս կգա նախագահական ընտրապայքարից, եթե բժիշկները պարզեն, որ ինքն առողջական խնդիրներ ունի։ «Անկեղծ ասած, ես կարծում եմ, որ միակ բանը, որ տարիքը բերում է, իմաստությունն է»,- հավելել է Բայդենը։ Ավելի վաղ նա ասել էր, որ կհրաժարվի նախընտրական մրցապայքարից միայն այն դեպքում, եթե Աստված իրեն ասի դա անել։               
 

«Կո­րո­նա­վի­րու­սից հե­տո իշ­խա­նու­թ­յու­նը ներ­թի­մա­յին պա­տաս­խա­նատ­վու­թ­յան հետ կա­ռե­րես­վի, բայց և հան­րու­թ­յա­նը պա­տաս­խան­ներ կտա»

«Կո­րո­նա­վի­րու­սից հե­տո իշ­խա­նու­թ­յու­նը ներ­թի­մա­յին պա­տաս­խա­նատ­վու­թ­յան հետ կա­ռե­րես­վի, բայց և հան­րու­թ­յա­նը պա­տաս­խան­ներ կտա»
14.04.2020 | 00:43

Մի կողմ թող­նե­լով այն հար­ցը, թե որ­քան ու­շա­ցած կա­րե­լի է հա­մա­րել ար­դեն այ­սօր լրա­ցող ար­տա­կարգ դրու­թյան ռե­ժի­մի սահ­մա­նու­մը, այ­դու­հան­դերձ պետք է փաս­տենք, որ ստեղծ­ված պայ­ման­նե­րում այդ ռե­ժի­մը` որ­պես գոր­ծի­քա­կազմ, ա­մե­նաար­դյու­նա­վետ­նե­րից մեկն է։ «Ի­րա­տե­սի» հետ զրույ­ցում նման տե­սա­կետ հայտ­նեց քա­ղա­քա­գետ ԿՆՅԱԶ ՍԱ­ՐՈ­ՅԱ­ՆԸ՝ կարևո­րե­լով այն հան­գա­ման­քը, որ երբ սահ­ման­վում է ար­տա­կարգ դրու­թյան ռե­ժիմ ու դրա­նից բխող սահ­մա­նա­փա­կում­նե­րի փա­թեթ, ա­պա պետք է հաս­կա­նալ՝ դրանք մեկ-եր­կու շա­բաթ հե­տո են տա­լիս ա­ռա­ջին ար­դյունք­նե­րը։ Ըստ Սա­րո­յա­նի՝ այժմ գործ ու­նենք ֆորս­մա­ժո­րա­յին ի­րա­վի­ճա­կի հետ, ին­չը կա­ռա­վա­րու­թյու­նից ա­րագ ու թի­րա­խա­յին գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի մի ամ­բողջ հա­մա­լիր է պա­հան­ջում, և ե­թե հա­մա­վա­րա­կի ժա­մա­նակ կա­ռա­վա­րու­թյու­նը հա­ճախ կա­րող է դժ­վա­րա­նալ տն­տե­սա­կան ու ա­ռող­ջա­պա­հա­կան մի­ջո­ցա­ռում­ներ ի­րա­կա­նաց­նե­լու կամ դրանց հա­մար ար­դյու­նա­վետ լու­ծում­ներ գտ­նե­լու հար­ցում, ա­պա հա­տուկ ռե­ժիմ սահ­մա­նե­լը հեշտ ու հա­սա­նե­լի գոր­ծիք է, ին­չից էլ հենց օգտ­վել է կա­ռա­վա­րու­թյու­նը:

-Հա­յաս­տա­նում կո­րո­նա­վի­րու­սով վա­րակ­ված­նե­րի թիվն ան­ցել է 1000-ը, մահ­վան 14 դեպք կա: Ինչ­պե՞ս եք գնա­հա­տում կա­ռա­վա­րու­թյան աշ­խա­տան­քը վի­րու­սի դեմ պայ­քա­րում: Հա­ջող­վու՞մ է վե­րահս­կո­ղու­թյան տակ պա­հել թե՛ տն­տե­սա­կան, թե՛ ա­ռող­ջա­պա­հա­կան ի­րա­վի­ճա­կը։
-Այս պա­հին դժ­վար է միան­շա­նակ գնա­հա­տա­կան­ներ տալ, ո­րով­հետև գործ ու­նենք ոչ ստան­դարտ ի­րա­վի­ճա­կի հետ, որ­տեղ ռիս­կերն ու մար­տահ­րա­վեր­նե­րը փո­խա­կերպ­վում են ա­մեն րո­պեի հաշ­վար­կով։ Ցան­կա­ցած, այդ թվում և Հա­յաս­տա­նի, կա­ռա­վա­րու­թյան հա­մար սա մեծ փոր­ձու­թյուն է բո­լոր ա­ռում­նե­րով։ Կար­ծում եմ՝ ա­մե­նա­խո­շոր բաց­թո­ղում­նե­րի մա­սին խո­սե­լու ժա­մա­նա­կը դեռ չի ե­կել։ Այս պա­հին փաս­տա­ցի առ­կա տվյալ­նե­րով ե­թե դի­տար­կենք, մի շարք խն­դիր­նե­րի առ­կա­յու­թյամբ հան­դերձ, կա­րող ենք ար­ձա­նագ­րել, որ Հա­յաս­տա­նի ա­ռող­ջա­պա­հա­կան հա­մա­կարգն ու­ժե­րի գեր­լար­մամբ դեռ դի­մադ­րում է կո­լապ­սի վտան­գին, իսկ տն­տե­սա­կան ի­րա­վի­ճա­կի ա­ռու­մով ար­դեն իսկ ուր­վագծ­վում են բազ­մա­թիվ խն­դիր­ներ՝ կապ­ված օ­ժան­դա­կու­թյան փա­թեթ­նե­րի հաս­ցեա­կա­նու­թյան, տն­տե­սու­թյան ռեալ հատ­վա­ծում մի­ջո­ցա­ռում­նե­րի ու դի­նա­մի­կա­յի պահ­պան­ման, և, առ­հա­սա­րակ, մակ­րոտն­տե­սա­կան քա­ղա­քա­կա­նու­թյան չա­փո­րո­շիչ­նե­րի վե­րագ­նա­հատ­ման անհ­րա­ժեշ­տու­թյան հետ։ Տն­տե­սա­կան խն­դիր­ներն ա­վե­լի եր­կա­րա­ժամ­կետ են լի­նե­լու:
-Իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը սկզ­բում կա­տա­կով էին վե­րա­բեր­վում կո­րո­նա­վի­րու­սին, ա­սում՝ այն ա­ռանձ­նա­պես վտան­գա­վոր չէ, այժմ սա­կայն ամ­բող­ջո­վին հա­կա­ռակ տե­սա­կետն է հն­չում նրանց շուր­թե­րից:
-Դա մե­ծա­գույն բաց­թո­ղում էր, քա­նի որ իշ­խա­նու­թյուն­ներն այդ­րո­պեա­կան քա­ղա­քա­կան հաշ­վարկ­նե­րին տուրք տվե­ցին, ին­չի պատ­ճա­ռով վի­րու­սի կան­խար­գել­ման ու տա­րած­ման դեմ պայ­քա­րի հար­ցում ժա­մա­նա­կի ան­թույ­լատ­րե­լի կո­րուստ ու­նե­ցանք: Այդ ա­մենն այ­սօր ի­րեն զգաց­նում է: Բա­ցի այդ՝ թու­լա­ցավ հան­րու­թյան զգո­նու­թյու­նը, և մար­դիկ լր­ջու­թյու­նը նվա­զեց­նող ազ­դակ­ներ ստա­ցան։
-Ի դեպ, կա­ռա­վա­րիչ­ներն այժմ ծաղ­րում են Վրաս­տա­նի կա­ռա­վա­րու­թյան քայ­լերն ու նրանց կող­մից ներ­կա­յաց­վող պաշ­տո­նա­կան թվե­րը «եր­ջա­նիկ պա­տա­հա­կա­նու­թյուն» հա­մա­րում:
-Այդ ձևա­կեր­պումն առն­վազն ոչ կո­ռեկտ գնա­հա­տա­կան է և լավ կլի­նի, որ ա­մեն երկ­րի կա­ռա­վա­րու­թյուն՝ գե­րա­տես­չա­կան պա­տաս­խա­նա­տու­նե­րով հան­դերձ, իր գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի մա­սին մտա­ծի, այլ ոչ թե գնա­հա­տա­կան տա մյուս­նե­րի ա­նե­լիք­նե­րին։ Վի­ճա­կագ­րու­թյան մեջ «եր­ջա­նիկ պա­տա­հա­կա­նու­թյուն­ներ» չեն լի­նում, ինչ­պես, օ­րի­նակ, Հա­յաս­տա­նի ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան նա­խա­րա­րին չի հա­ջող­վե­լու այդ նույն «եր­ջա­նիկ պա­տա­հա­կա­նու­թյամբ» հա­մա­վա­րա­կի տա­րած­ման և տա­րած­ման ա­րա­գու­թյան կո­րը հար­թեց­նել։ Այս պա­հին առ­կա տվյալ­նե­րի հա­մադ­րու­թյու­նը թույլ է տա­լիս ա­սել, որ Վրաս­տա­նի կող­մից ներ­կա­յաց­վող վի­ճա­կագ­րու­թյունն առն­վազն վկա­յում է, որ տա­րած­ման շղ­թա­նե­րը կամ դրան­ցից ա­մե­նա­մե­ծե­րը հա­ջո­ղու­թյամբ կոտր­ված են, մինչ­դեռ մեզ մոտ ար­դեն կան ցու­ցիչ­ներ են­թադ­րե­լու, որ վի­րու­սը սկ­սել է լո­կալ ցիր­կու­լյա­ցիա­յի են­թարկ­վել՝ ստեղ­ծե­լով հայտ­նի օ­ջախ­նե­րից դուրս օ­ջախ­ներ՝ դրա­նից բխող բո­լոր վտանգ­նե­րով հան­դերձ։
-Ի՞նչ եք կար­ծում, կո­րո­նա­վի­րու­սից հե­տո իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը վե­րաձևում­նե­րի ու վե­րա­դա­սա­վո­րում­նե­րի կգ­նա՞ն: Ղե­կա­վա­րող ու­ժը կամք կու­նե­նա՞ ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րը ճիշտ վեր­լու­ծե­լու ու թե­րա­ցած­նե­րին «պատ­ժե­լու» հա­մար:
-Ոչ ստան­դարտ ի­րա­վի­ճա­կի հետ գործ ու­նենք, ին­չին, ըստ տար­բեր կան­խա­տե­սում­նե­րի, հա­ջոր­դե­լու է բա­վա­կան լայն աս­պեկտ­ներ ընդ­գր­կող ճգ­նա­ժա­մա­յին շր­ջան։ Վե­րաձևում­նե­րի անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն միան­շա­նակ ա­ռա­ջա­նա­լու է, և դա օ­բյեկ­տիվ թե­լադ­րանք է լի­նե­լու՝ կախ­ված այն հան­գա­ման­քից, թե պան­դե­միա­յի ա­ռա­ջին փու­լից հե­տո մեկ­նար­կա­յին ինչ պայ­ման­նե­րով ենք դուրս գա­լու։ Ցան­կա­ցած պա­րա­գա­յում ի­րա­վի­ճա­կի պա­տաս­խա­նա­տուն իշ­խա­նու­թյունն է լի­նե­լու։ Վե­րաձևում­նե­րի թե­լադ­րան­քը եր­կա­կի է լի­նե­լու իշ­խա­նու­թյան հա­մար։ Մի կող­մից իշ­խա­նու­թյու­նը պա­տաս­խա­նա­տու է լի­նե­լու հան­րու­թյան ա­ռաջ, իսկ մյուս կող­մից էլ գործ ենք ու­նե­նա­լու ներ­թի­մա­յին պա­տաս­խա­նատ­վու­թյան հետ, քան­զի բա­ցառ­ված չէ, որ գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի գնա­հատ­ման փու­լում, օ­րի­նակ, կա­րող է պարզ­վել, որ տն­տե­սա­կան բլոկն իր մի­ջո­ցա­ռում­նե­րի հա­մա­լի­րով ա­վե­լի ար­դյու­նա­վետ է ե­ղել, քան ա­ռող­ջա­պա­հա­կա­նը և հա­կա­ռա­կը։ Այ­սինքն՝ իշ­խա­նու­թյան ա­ռաջ ոչ միայն հա­մա­կար­գա­յին ռազ­մա­վա­րու­թյան պա­տաս­խա­նատ­վու­թյան խն­դիրն է դր­ված, այլ նաև այն, թե այդ ռազ­մա­վա­րու­թյունն ար­դյունք­նե­րի տե­սան­կյու­նից որ­քան ներ­դաշ­նակ է ե­ղել։
-Ար­տա­կարգ դրու­թյուն է նաև Ար­ցա­խում, բայց այ­սօր այն­տեղ ընտ­րու­թյուն­ներ են անց­կաց­վում: Կա­րե­լի՞ էր նման ռիս­կի գնալ: Եվ, առ­հա­սա­րակ, ինչ­պե՞ս եք գնա­հա­տում Ար­ցա­խի ընտ­րու­թյուն­նե­րը:
-Հս­տա­կեց­նենք, որ Ար­ցա­խում ար­տա­կարգ ի­րա­վի­ճակ է հայ­տա­րար­վել, ոչ թե ար­տա­կարգ դրու­թյուն։ Սրանք տար­բեր ռե­ժիմ­ներ են, և Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյան օ­րեն­սդ­րու­թյամբ ար­տա­կարգ ի­րա­վի­ճա­կի դեպ­քում հայ­տա­րար­ված ընտ­րու­թյուն­նե­րը չե­ղար­կե­լու որևէ ի­րա­վա­կան հիմք չկա։ Ա­ռա­ջին փու­լով ար­դեն մո­տա­վո­րա­պես ուր­վագծ­վել է Ար­ցա­խի քա­ղա­քա­ցի­նե­րի նա­խընտ­րու­թյու­նը, և տե­սանք, որ ե­ղան ի­րա­վի­ճա­կը ա­պա­կա­յու­նաց­նե­լու տար­բեր փոր­ձեր։ Հե­տընտ­րա­կան չհիմ­նա­վոր­ված լար­վա­ծու­թյան շռայ­լու­թյուն Ար­ցախն ի­րեն չի կա­րող թույլ տալ, ուս­տի որ­քան ընտ­րա­կան գոր­ծըն­թա­ցը շուտ հաս­նի իր ա­վար­տին, այն­քան լավ։ Կար­ծում եմ՝ այս­տեղ ոչ թե քա­ղա­քա­կան վեր­նա­խա­վի փո­փո­խու­թյան անհ­նա­րի­նու­թյան խն­դիր է, այլ պաշ­տո­նա­վո­րումն ա­վար­տած նա­խա­գա­հի կող­մից իշ­խա­նու­թյան փո­խանց­ման խն­դիր, ինչն ան­ցն­ցում ա­նե­լու բա­նաձև է:
-Ազ­գա­յին ժո­ղո­վի փոխ­խոս­նակ Լե­նա Նա­զա­րյանն այն հա­մոզ­մանն է, որ 500 հա­զա­րը բա­վա­կան նվազ գու­մար է նա­խա­րա­րին վար­ձատ­րե­լու հա­մար:
-Սո­ցիա­լա­կան բևե­ռաց­վա­ծու­թյան նման պատ­կեր ու­նե­ցող երկ­րում ա­վե­լի ազ­նիվ կլի­նի, որ ոչ թե պաշ­տո­նյան վի­ճար­կի իր վար­ձատ­րու­թյան չա­փը, այլ ի գի­տու­թյուն ըն­դու­նի պե­տու­թյան հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րը, իսկ մյուս կող­մից էլ կա­րո­ղա­նա հան­րու­թյանն ա­պա­ցու­ցել իր կող­մից ար­վա­ծի ու վաս­տա­կա­ծի հա­մա­չա­փու­թյան ար­դա­րա­ցի լի­նե­լը։ Քա­նի դեռ հան­րու­թյան մոտ այս ա­ռու­մով կան հար­ցադ­րում­ներ, նշա­նա­կում է կա նաև խն­դիր այդ հա­մա­չա­փու­թյան մա­սով։
-Մի քա­նի օր ա­ռաջ տե­ղե­կու­թյուն տա­րած­վեց, որ Քա­ղա­վիա­ցիա­յի կո­մի­տեն զրկ­վել է լի­ցեն­զիա­յից։ Պար­զա­բա­նում տր­վեց, բայց նաև շեշտ­վեց, որ առ­կա է խն­դիր, և տե­ղա­կան եր­կու ա­վիաըն­կե­րու­թյուն­ներ ժա­մա­նա­կա­վո­րա­պես զրկ­վել են Եվ­րո­պա չվեր­թեր ի­րա­կա­նաց­նե­լու ի­րա­վուն­քից։ Ինչ­պե՞ս եք գնա­հա­տում ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կը, ի՞նչ է ի­րա­կա­նում կա­տար­վել, ու ով որ­տե՞ղ է թե­րա­ցել:
-Այս պա­հին առ­կա տե­ղե­կատ­վու­թյան հա­մադ­րու­թյու­նը թույլ է տա­լիս են­թադ­րել, որ նվա­զա­գույ­նը վեր­ջին եր­կու տա­րում Քա­ղա­վիա­ցիա­յի կո­մի­տեն իր ո­րոշ էա­կան գոր­ծա­ռույթ­նե­րում լուրջ թե­րա­ցում­ներ է ու­նե­ցել, չի ցու­ցա­բե­րել հետևո­ղա­կա­նու­թյուն, ու չեն տր­վել լու­ծում­ներ, ինչն էլ հան­գեց­րել է նման վի­ճա­կի։ Ըստ էու­թյան՝ եվ­րո­պա­կան կա­ռույցն ա­սում է, որ ՀՀ Քա­ղա­վիա­ցիա­յի կո­մի­տեն ի վի­ճա­կի չէ անվ­տան­գա­յին հս­կո­ղու­թյուն ի­րա­կա­նաց­նե­լու իր կող­մից ար­տո­նագր­ված ըն­կե­րու­թյուն­նե­րի թռիչք­նե­րի նկատ­մամբ։ Սա լուրջ ու բա­ցա­սա­կան գնա­հա­տա­կան է մեր երկ­րի նկատ­մամբ ու, միան­շա­նակ, տար­բեր հետևանք­ներ է ու­նե­նա­լու։ Պա­տաս­խա­նա­տու մար­մին­նե­րի կող­մից տր­ված պար­զա­բա­նում­նե­րը չեն պա­տաս­խա­նում էա­կան հար­ցե­րին, չեն ուր­վագ­ծում պա­տաս­խա­նա­տու­նե­րի ու մե­ղա­վոր­նե­րի շր­ջա­նա­կը, փո­խա­րե­նը հա­վաս­տիա­ցում­ներ են հն­չում, թե ա­մեն ինչ այն­քան էլ վատ չէ։ Բայց ե­թե իս­կա­պես ա­մեն բան կար­գին է, ա­պա ին­չո՞ւ չի հրա­պա­րակ­վում այն զե­կույ­ցը, ո­րի շուրջ ծա­վալ­վել է այս ամ­բողջ գոր­ծըն­թա­ցը։
Զրույ­ցը՝
Սևակ ՎԱՐ­ԴՈՒ­ՄՅԱ­ՆԻ

Դիտվել է՝ 5951

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ