«Ոսկե ծիրանը» լուրջ պլատֆորմ է երիտասարդ ռեժիսորների համար»

Բարև ձեզ: Ռեժիսոր ՀԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ՇԱՏՅԱՆ: Նկարահանել ենք «Մարաթոն» կարճամետրաժ ֆիլմը: Մի պատմություն երիտասարդի մասին, որ դուրս է եկել ինքն իր դեմ, իր սրտի դեմ և պայքարում է ընդդեմ մահվան: Ֆիլմը առանձնահատուկ է նրանով, որ նկարահանված է մեկ կադրով, չունի մոնտաժային կցումներ: Այն էքսպերիմենտալ է, քանի որ մեկ կադրի ժանրում փորձ չունեինք: Պատմությունը հորինված է: Սցենարը գրել եմ ես:

«Ոսկե ծիրան» կինոփառատոնի «Հայկական համայնապատկեր» ծրագրում ներկայացված իր նոր` «Մարաթոն» ֆիլմը լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ այսպես ներկայացրեց Հարություն Շատյանը:

-Ինչի՞ համար էր մեկ կադրով նկարահանումը: Դա տեխնիկական հնարք է, թե ինչ-որ խորհուրդ ունի:
-Խորհուրդը նրանում է, որ ֆիլմը վերջանում է այնտեղ, որտեղից սկսվել է: Ինչու մեկ կադրով, որովհետև դա բարդ էր, չգիտես ինչու, մենք սիրում ենք բարդութուններ: Բացի այդ, եթե լիներ մոնտաժ, կլիներ պատմություն, որ մոնտաժված է: Իսկ այս ֆիլմում, քանի որ հերոսին նկարահանում են, դա ամենաճիշտ ձևն էր` նկարահանում մեկ կադրով, առանց դադարի:
-Ձեր ֆիլմերում անհավանական լավատեսություն կա, ինչպե՞ս եք վերաբերվում անկումային տրամադրություն ստեղծող ֆիլմերին, որոնք քիչ թիվ չեն կազմում: Թե՞ կարևորը լավ աշխատանքն է:
-Ընդհանրապես միշտ կարևորը լավ աշխատանքն է, բայց կոնկրետ հայ ազգի համար լավատեսական շեշտը նախընտրելի է, որովհետև առանց այն էլ շատ դժվարություններ ենք ապրել: Չնայած համաշխարհային կինոարտադրության մեջ կան այնպիսի վերջաբանով ֆիլմեր, որ ուղղակի ուզում ես գլուխդ ջարդել, որ մոռանաս այդ պատմությունը:
-Ձեր «Բեռնելով կյանքս» ֆիլմը մի շարք մրցանակների է արժանացել և մեզ մոտ, և դրսում: Բայց միևնույնն է, ստեղծվող լավ ֆիլմերը հայտնի են կինոսիրողների, կինոգետների նեղ շրջանակում, ի՞նչ է պետք դրանք լայն շրջանակներին հասցնելու համար:
-Կան ֆիլմեր լայն մասաների համար, կան ֆիլմեր նեղ շրջանակների համար: Փառատոնային և ոչ կոմերցիոն ֆիլմերը, այսպես թե այնպես, նեղ շրջանակների համար են (չնայած բացառություններ լինում են): Պետք է ուղղակի լինեն փառատոներ, ինչպես «Ոսկե ծիրանն» է, և այն մարդիկ, ովքեր սիրում են կամ ուզում են նայել հեղինակային ֆիլմեր` գնան ու նայեն: Ֆիլմեր դիտելու մյուս միջոցն այսօր արդեն նաև համացանցն է:
-Հեռուստասերիալներին տրամադրվող ժամերը կրճատվել են, կարծում եք` կբարելավվի՞ մեր հեռուստաեթերի որակը: Օրինակ, հեղինակային ֆիլմերի համար ժամեր կտրամադրվե՞ն:
-Հեռուստասերիալների ժամերի կրճատումը կախված է այլ խնդիրների հետ, ես նաև հեռուստատեսության մարդ եմ և գիտեմ որոնք են այդ խնդիրներն ու պատճառները: Բայց չեմ կարծում, թե հեղինակային ֆիլմեր կլինեն կամ կավելանան եթերում: Դրանք, նախ, ձեռնտու չեն ֆինանսական առումով: Հետո էլ, հեղինակային ֆիլմերի թեմատիկան այնպիսին է, որ միգուցե հեռուստաընկերությունները չցանական հեռարձակել ֆիլմը զուտ թեմայի կամ ֆիլմում արծարծվող խնդրի պատճառով:
-Փառատոնին մասնակից ֆիլմերից ո՞րն եք հավանել: Կարծես թե, մեր ռեժիսորները մեկը մյուսի ֆիլմերը չեն դիտում:
-Եթե ստանում եմ նոր հայկական ֆիլմի ցուցադրության հրավեր, անպայման փորձում եմ ներկա լինել, քանի որ այդպես տեղյակ ես լինում այն բնագավառին, որտեղ նաև դու կաս: Սիրում եմ ու գնահատում ցանկացած ստեղծագործական աշխատանք, անկախ նրա լավ կամ վատ լինելուց, քանի որ ցանկացած արվեստի գործ գնահատելը սուբյեկտիվ է և հարաբերական:
Փառատոնին ներկայացված ֆիլմերը չեմ դիտել, հատկապես հայ ռեժիսորների ֆիլմերի ցուցադրություններին կփորձեմ ներկա լինել: Ասեմ, որ շատ հաճելի է մեր ռեժիսորների ֆիլմերը տեսնել նաև արտասահմանյան փառատոների շրջանակում:
-Հարություն, կյանքում նույնպե՞ս լավատես եք:
-Ես գիտեմ, որ ամեն ինչ լավ է, իսկ եթե լավ չէ, հաստատ լավ կլինի: Եթե դա լավատեսություն է, ուրեմն ես լավատես եմ...
-Կարծում եք` «Մարաթոնը» հաջողություն կգրանցի՞ «Ոսկե ծիրանում»:
-«Մարաթոնը» արդեն գրանցել է հաջողություն` ընդգրկվելով մրցութային ծրագրում: «Ոսկե ծիրանը» լուրջ պլատֆորմ է երիտասարդ ռեժիսորների համար, որտեղ մասնակցելու հայտ ես ներկայացնում` մրցելու համար համաշխարհային կինոշուկայի ռեժիսորների հետ:
-Ձեր հաջորդ ֆիլմը ինչի՞ մասին է լինելու և ի՞նչ ծրագրեր ունեք առաջիկայում:
-Ներկայումս ունենք երեք սցենար` երկու կարճամետրաժ և մեկ լիամետրաժ ֆիլմերի համար: Ֆինանսավորումից է կախված, թե որ ֆիլմը կյանքի կկոչվի:
Թե ինչի մասին կլինի հաջորդ ֆիլմը, կասեմ, որ` մարդու: Իմ և երևի թե շատ շատերի սիրելի թեման մարդն է, իսկ կինոն այն «ճշգրիտ գիտությունն է», որը բացահայտում է` մարդուն իր բոլոր կողմերով...
-Ի՞նչ կասեք վերջում:
-Շնորհակալություն եմ հայտնում բոլոր այն մարդկանց, ովքեր այս կամ այն չափով մասնակցել են «Մարաթոնի» ստեղծմանը: Ավելի քան 90 մարդ անշահախնդիր աշխատանք է արել, առանց նրանց այս ֆիլմը չէր ծնվի:

Զրույցը` Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ