Եթե տաս­նա­պատկ­ված է, հա­ր­յու­րա­պատ­կե՛ք ՀԱԷԿ-ի և ռազ­մա­վա­րա­կան այլ օ­բ­յեկտ­նե­րի պահ­պա­նու­թ­յունն ու պաշտ­պա­նու­թ­յու­նը

(Լե­դի Գա­գա­յի «911» տե­սա­հո­լո­վա­կի՝ և ոչ միայն… վեր­լու­ծու­թ­յան հի­ման վրա)

ՀՀ զին­ված ու­ժե­րի գե­րա­գույն հրա­մա­նա­տա­րի պաշ­տո­նը զբա­ղեց­նող ան­ձից, ՀՀ կա­ռա­վա­րու­թյու­նից, ՀՀ ազ­գա­յին անվ­տան­գու­թյան ծա­ռա­յու­թյան տնօ­րե­նի պար­տա­կա­նու­թյուն­նե­րի ժա­մա­նա­կա­վոր կա­տա­րող Մի­քա­յել Համ­բար­ձու­մյա­նից, ՀՀ ոս­տի­կա­նու­թյան պետ Վա­հե Ղա­զա­րյա­նից, ՀՀ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րար Դա­վիթ Տո­նո­յա­նից խնդ­րում ու պա­հան­ջում ենք պա­տե­րազ­մի ողջ ժա­մա­նա­կաըն­թաց­քում, հատ­կա­պես նո­յեմ­բե­րի 1-8-ին (նե­րա­ռյալ), կտ­րուկ բարձ­րաց­նել, ա­ռա­ջին հեր­թին, Հա­յաս­տա­նի ա­տո­մա­յին է­լեկտ­րա­կա­յա­նի պահ­պա­նու­թյունն ու պաշտ­պան­վա­ծու­թյու­նը, և ոչ միայն, նաև` օ­դա­նա­վա­կա­յան­նե­րի և ռազ­մա­վա­րա­կան նշա­նա­կու­թյան այլ օ­բյեկտ­նե­րի…

Ըն­դգ­ծենք, որ այս մտա­հո­գու­թյու­նը, ան­հան­գս­տու­թյու­նը, տագ­նապն, ան­շուշտ, ու­նեն ո­րո­շա­կի հիմ­քեր` հիմն­ված ի­լյու­մի­նանտ­նե­րի խա­մա­ճիկ Լե­դի Գա­գա­յի «911» տե­սա­հո­լո­վա­կի վեր­լու­ծու­թյան, ի­րա­վի­ճա­կին` Հա­յաս­տա­նը ծն­կի բե­րե­լու ձգ­տումն ու­նե­ցող թշ­նա­մու աչ­քե­րով նա­յե­լու, ինչ­պես նաև ո­րո­շա­կի փաս­տե­րի ու տրա­մա­բա­նա­կան վեր­լու­ծու­թյուն­նե­րի վրա (տա Աստ­ված` սխալ­վեմ): Ել­նե­լով հի­շյալ տե­սա­հո­լո­վա­կի վեր­լու­ծու­թյու­նից, ինչ­պես նաև առ­կա ռազ­մա­քա­ղա­քա­կան ի­րա­վի­ճա­կից ու հնա­րա­վոր զար­գա­ցում­նե­րից, պետք է պա­տե­րազ­մի ողջ ժա­մա­նա­կաըն­թաց­քում, հատ­կա­պես նո­յեմ­բե­րի 1-8-ի ըն­թաց­քում, սպա­սել մեր թշ­նա­մու ինչ-որ մի խո­շոր ու դա­վա­դիր գոր­ծո­ղու­թյան:

Կար­ծում ենք, ա­վե­լի տրա­մա­բա­նա­կան ու հնա­րա­վոր է, որ մեր թշ­նա­մի­նե­րը ՀԱէԿ-ին ոչ թե հր­թի­ռա­յին կամ ռմ­բա­յին հար­ված հասց­նեն կամ փոր­ձեն հասց­նել, այլ այն­տեղ ինչ-որ պայ­թյուն ի­րա­կա­նաց­նեն կամ փոր­ձեն ի­րա­կա­նաց­նել մինչև ա­տամ­նե­րը զին­ված ա­հա­բեկ­չա­կան խմ­բի մի­ջո­ցով: Ընդ ո­րում, փոր­ձեն թի­կուն­քից դա­շույ­նի հար­ված հասց­նել հենց ա՛յն ժա­մա­նակ, երբ սահ­ման­նե­րում շատ վճ­ռո­րոշ ի­րա­վի­ճակ լի­նի, մի­գու­ցե` լի­նել-չլի­նե­լու խն­դիր:
Նկա­տի ու­նե­նանք, որ ՀԱէԿ-ին հր­թի­ռա­յին կամ ռմ­բա­յին հար­ված հասց­նե­լը մեր ՀՕՊ-ի, հատ­կա­պես, ՀՀ-ում գտն­վող Ռու­սաս­տա­նի 102-րդ ռազ­մա­բա­զա­յի զի­նա­նո­ցում առ­կա հա­կահր­թի­ռա­յին և հա­կաօ­դա­յին պաշտ­պա­նու­թյան C-400 հա­մա­լի­րի, ինչ­պես նաև զե­նի­թահր­թի­ռա­յին ու­նի­վեր­սալ բազ­մու­ղի հա­մա­լի­րի (զին­ված «B» շար­քի հր­թիռ­նե­րով) շնոր­հիվ գրե­թե անհ­նար է, քա­նի որ նրան ուղղ­ված հր­թի­ռը կամ ՀԱԷԿ-ին մո­տե­ցող ինք­նա­թիռն օ­դում կոչն­չաց­վեն:
Բա­ցի գործ­նա­կա­նում հր­թի­ռա­յին կամ ռմ­բա­յին հար­վա­ծի գրե­թե անհ­նար լի­նե­լուց, Ադր­բե­ջա­նը կամ Թուր­քիան հր­թի­ռա­յին կամ ռմ­բա­յին հար­վա­ծի կամ թե­կուզ դրա փոր­ձի դեպ­քում ի­րենց այդ ա­րար­քի տա­կից չեն կա­րո­ղա­նա դուրս գալ, դրա­նից հե­տո ստիպ­ված են լի­նե­լու պա­տաս­խան տալ Ռու­սաս­տա­նի և մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյան առջև, ընդ ո­րում, այդ պա­տաս­խա­նը կլի­նի շատ ծանր, և ի­րենք դա լավ գի­տեն, հետևա­բար ՀԱԷԿ-ին հր­թի­ռա­յին կամ ռմ­բա­յին հար­ված հասց­նե­լու փոր­ձը թեև բա­ցառ­ված չէ, բայց քիչ հա­վա­նա­կան է: Մինչ­դեռ, ե­թե պայ­թյուն ի­րա­կա­նաց­նեն ա­հա­բեկ­չա­կան խմ­բի մի­ջո­ցով, հաս­տատ հանձն չեն առ­նե­լու, որ պայ­թյունն ի­րենք են կազ­մա­կեր­պել, ա­սե­լու են այդ խումբն ի­րենց հետ որևէ առն­չու­թյուն չու­նի:

Ա­վե­լին. կաս­կած չու­նենք, որ վե­րոն­շյա­լի դեպ­քում, ո­րը, ի դեպ, ՀՀ-ի դեմ հնա­րա­վոր դա­վա­դիր գոր­ծո­ղու­թյան միակ հա­վա­նա­կան սցե­նա­րը չէ, ա­հա­բեկ­չա­կան խումբն ամ­բող­ջո­վին կազմ­ված է լի­նե­լու ՆԱ­ՏՕ-ի ստան­դարտ­նե­րով վարժ­ված Թուր­քիա­յի բա­նա­կի կամ հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյուն­նե­րի հա­տուկ­ջո­կա­տա­յին­նե­րից` մի­տում­նա­վոր փն­թի հագն­ված, չսափր­ված… Իբր թե ԻՊ-ի կամ ա­հա­բեկ­չա­կան, իս­լա­մա­կան ծայ­րա­հե­ղա­կան մեկ այլ խմ­բի ան­դամ­ներ են:
Ա­վե­լորդ չենք հա­մա­րում մեջ­բե­րել Ար­ցա­խի ԱԳՆ հոկ­տեմ­բե­րի 28-ի հայ­տա­րա­րու­թյու­նից ըն­դա­մե­նը մի փոք­րիկ հատ­ված. «Ստե­փա­նա­կեր­տի ծնն­դա­տան վրա այ­սօր­վա հար­ձա­կու­մը մի­ջազ­գա­յին մար­դա­սի­րա­կան ի­րա­վուն­քի նկատ­մամբ ադր­բե­ջա­նա­կան կող­մի ա­ղա­ղա­կող ան­հար­գա­լից վե­րա­բեր­մուն­քի հեր­թա­կան հա­մո­զիչ ա­պա­ցույցն է, ին­չը վկա­յում է, որ իր ռազ­մա­քա­ղա­քա­կան նպա­տակ­նե­րին հաս­նե­լու հա­մար պաշ­տո­նա­կան Բա­քուն պատ­րաստ է ցան­կա­ցած, նույ­նիսկ ա­մե­նա­զազ­րե­լի ա­րարք­նե­րի»:

Նաև վե­րը նշ­վա­ծը նկա­տի ու­նե­նա­լով ու ճա­նա­չե­լով թշ­նա­մուն, թող որևէ մե­կը պատ­րանք­ներ չու­նե­նա, թե Թուր­քիան և Ադր­բե­ջա­նը չեն հա­մար­ձակ­վի գնալ նման քայ­լի կամ չեն գնա, քա­նի որ թե­կուզ նրանց հա­մար, ի վեր­ջո, կան մարդ­կա­յին, բա­րո­յա­կան կամ քա­ղա­քա­կան ինչ-որ ար­գելք­ներ, կար­միր գծեր, ո­րոնք ոչ մի դեպ­քում չեն հա­տի: Տվյալ պա­րա­գա­յում Թուր­քիան և Ադր­բե­ջա­նը կա­ռաջ­նորդ­վեն բա­ցա­ռա­պես ի­րա­վի­ճա­կից ի­րենց հա­մար բխող անհ­րա­ժեշ­տու­թյամբ ու նպա­տա­կա­հար­մա­րու­թյամբ:
Ո­մանք գու­ցե մտա­ծեն` Ադր­բե­ջա­նում կամ Թուր­քիա­յում հո հո­գե­կան­ներ չե՞ն, որ հա­մար­ձակ­վեն նման քայ­լի գնալ, չէ՞ որ այդ դեպ­քում ռա­դիոակ­տիվ աղ­տոտ­ման կեն­թարկ­վեն նաև ի­րենց եր­կր­նե­րը, հս­կա­յա­կան տա­րածք­ներ կդառ­նան ան­մար­դաբ­նակ: Շտա­պենք հեր­քել` ո՛չ, նման բան տե­ղի չի ու­նե­նա, իսկ ե­թե Թուր­քիա­յի և Ադր­բե­ջա­նի տա­րածք­նե­րը, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ռա­դիոակ­տիվ աղ­տոտ­վա­ծու­թյան են­թարկ­վեն, այն կլի­նի, այս­պես ա­սած, թույ­լատ­րե­լի վնա­սի շր­ջա­նակ­նե­րում:

Նման բան տե­ղի չի ու­նե­նա այն պատ­ճա­ռով, որ ՀԱԷԿ-ի եր­կու է­ներ­գաբ­լոկ­նե­րի 440 տի­պի B-270 մո­դե­լի ռեակ­տոր­ներն ի­րենց տի­պով, բնույ­թով էա­պես տար­բեր­վում են Չեռ­նո­բի­լի ԱԷԿ-ի ռեակ­տո­րից: Հետևա­բար ՀԱԷԿ-ում ինչ-որ պայ­թյուն կազ­մա­կեր­պե­լու կամ ՀԱԷԿ-ին հր­թի­ռա­յին, ռմ­բա­յին հար­ված հասց­նե­լու դեպ­քում ռեակ­տո­րի պայ­թյուն, ռեակ­տո­րի ամ­բող­ջա­կան ա­վե­րում, ինչ­պես Չեռ­նո­բի­լի պա­րա­գա­յում, տե­ղի չի ու­նե­նա (ե­թե սխալ­վում ենք, թող մաս­նա­գետ­ներն ուղ­ղեն):
Բա­ցի վե­րոն­շյա­լից, ՀԱԷԿ-ն անվ­տան­գու­թյան ա­վե­լի հզոր հա­մա­կար­գեր ու­նի, քան Չեռ­նո­բի­լի ա­տո­մա­կա­յանն ու­ներ, այդ ա­ռու­մով ա­վե­լի պաշտ­պան­ված է: Մի պահ, սա­կայն, հա­մա­րենք, թե կլի­նի 2-րդ Չեռ­նո­բիլ… Հե­տո ի՞նչ, դրա­նից հե­տո ՈՒկ­րաի­նան ու Բե­լա­ռու­սը կոր­ծան­վե­ցի՞ն… Կյան­քի հա­մար մա­հա­ցու, մար­դու ա­ռող­ջու­թյան և կյան­քի հա­մար ան­մի­ջա­կա­նո­րեն ու խիստ վտան­գա­վոր, մարդ­կա­յին գոր­ծու­նեու­թյան ու բնա­կու­թյան հա­մար ան­պի­տան դար­ձան Չեռ­նո­բի­լի ԱԷԿ-ին մեր­ձա­կա տա­րածք­նե­րը, իսկ մնա­ցած տա­րածք­նե­րում մար­դիկ շա­րու­նա­կե­ցին ապ­րել, նույ­նիսկ գյու­ղատն­տե­սա­կան գոր­ծու­նեու­թյամբ զբաղ­վել:

Ճիշտ է, նրան­ցից շա­տե­րը հե­տո հի­վան­դա­ցան քաղց­կե­ղով և այլ հի­վան­դու­թյուն­նե­րով, այդ մարդ­կան­ցից ոչ քչե­րը մա­հա­ցան ու մինչև հի­մա էլ մա­հա­նում են, բայց դե, ինչ ա­րած, մար­դիկ հա­մա­կերպ­վել են այդ վի­ճա­կի հետ, իսկ քաղց­կե­ղից և ու­րիշ հի­վան­դու­թյուն­նե­րից մար­դիկ, ճիշտ է, ոչ նման քա­նա­կով, մա­հա­նում են նաև այլ եր­կր­նե­րում, այլ վայ­րե­րում:
Նկա­տի ու­նե­նանք, որ Թուր­քիա­յի` Հա­յաս­տա­նին սահ­մա­նա­կից վայ­րե­րը հիմ­նա­կա­նում քր­դաբ­նակ են, ո­րոնց քա­նա­կի քչա­նա­լուց Թուր­քիան բնավ չի վշ­տա­նա, բա­ցի այդ, Հա­յաս­տանն ու Թուր­քիան սահ­մա­նի մի ա­հա­գին մա­սով մի­մյան­ցից բա­ժան­ված են ռա­դիոակ­տիվ աղ­տոտ­վա­ծու­թյու­նը մեղ­մող, ար­գե­լա­փա­կող Ա­րա­րա­տյան հզոր լեռ­նա­զանգ­վա­ծով: Ինչ վե­րա­բեր­ում է Ադր­բե­ջա­նին, ա­պա այն այն­քան էլ մոտ չէ ՀԱԷԿ-ին, որ խիստ կեր­պով տու­ժի: Ի­հար­կե, ա­ռա­վել կտու­ժեն ՀՀ-ին սահ­մա­նա­կից հատ­ված­նե­րը, սա­կայն Ադր­բե­ջա­նը պա­տե­րազ­մում ար­դեն ա­պա­ցու­ցել է, որ իր քա­ղա­քա­ցու կյանքն ու ա­ռող­ջու­թյունն իր հա­մար որևէ ար­ժեք չու­նեն:
Հետևա­բար, վե­րը շա­րադր­վա­ծը նկա­տի ու­նե­նա­լով, բնավ չբա­ցա­ռենք, որ Թուր­քիան և Ադր­բե­ջանն ի­րենց մեծ նպա­տակ­նե­րի ի­րա­կա­նաց­ման ճա­նա­պար­հին խո­չըն­դոտ հան­դի­սա­ցող Ար­ցա­խի և Հա­յաս­տա­նի հար­ցե­րը լու­ծե­լու հա­մար կա­րող են գնալ նման դա­վա­դիր քայ­լի` ի­րենց տա­րածք­նե­րի մի մա­սի ռա­դիոակ­տիվ աղ­տոտ­վա­ծու­թյու­նը կամ վա­րակ­վա­ծու­թյու­նը դի­տար­կե­լով թույ­լատ­րե­լի վնա­սի շր­ջա­նա­կում: Չէ՞ որ այդ ա­մե­նը ե­թե լի­նի, լի­նե­լու է պա­տե­րազ­մի հա­մա­տեքս­տում, իսկ պա­տե­րազ­մում լի­նում են կո­րուստ­ներ ու վնաս­ներ, խն­դիրն այն է, թե որ­քան և հա­նուն ին­չի: Թուր­քիան և Ադր­բե­ջա­նը պատ­մու­թյան ըն­թաց­քում բազ­միցս ա­պա­ցու­ցել են, որ ա­ռաջ­նորդ­վում են «Նպա­տակն ար­դա­րաց­նում է մի­ջոց­նե­րը» սկզ­բուն­քով:

Ինչ­պես ար­դեն նշե­ցինք, ՀԱԷԿ-ին հար­վա­ծի կամ այն­տեղ ա­հա­բեկ­չա­կան խմ­բի մի­ջո­ցով պայ­թյուն ի­րա­կա­նաց­նե­լու դեպ­քում 2-րդ Չեռ­նո­բիլ չի լի­նի, ինչն ա­վե­լի հա­վա­նա­կան է դարձ­նում մեր թշ­նա­մի­նե­րի կող­մից ՀԱԷԿ-ի նկատ­մամբ ոտ­նձ­գու­թյան հնա­րա­վո­րու­թյու­նը: Իսկ ի՞նչ կլի­նի այդ դեպ­քում…
Կաս­կա­ծից դուրս է, որ ՀԱԷԿ-ն այդ դեպ­քում հան­կար­ծա­կի, չնա­խա­տես­ված կեր­պով կան­ջատ­վի է­ներ­գա­հա­մա­կար­գից, ին­չի պատ­ճա­ռով այդ պա­հին ՀՀ տա­րած­քի մի մա­սը գու­ցե հո­սան­քազ­րկ­վի: Գու­ցե նաև հո­վաց­ման պոմ­պե­րի կան­գի հետևան­քով ռեակ­տո­րից ջեր­մու­թյու­նը փո­խադ­րող խո­ղո­վակ­նե­րը պայ­թեն, ռեակ­տո­րի պա­տյա­նը ներ­սում ե­ղած ջեր­մու­թյու­նից հալ­վի կամ ճա­քի, տե­ղի ու­նե­նա ռա­դիոակ­տիվ դար­ձած գո­լոր­շու ժայթ­քում, ռա­դիոակ­տիվ նյու­թե­րի մաս­նա­կի ար­տա­հոսք։

Ըն­դգ­ծեմ, որ տո­ղե­րիս հե­ղի­նա­կը մաս­նա­գետ չէ, և մաս­նա­գետ­նե­րին է մնում այս վեր­ջին մա­սը հաս­տա­տե­լը կամ հեր­քե­լը (հու­սանք, որ կհեր­քեն): Կաս­կա­ծից դուրս է հզոր պայ­թյու­նի դեպ­քում ՀԱԷԿ-ի ան­ջա­տումն է­ներ­գա­հա­մա­կար­գից, ինչ­պես նաև Չեռ­նո­բի­լի հի­շո­ղու­թյան ու հո­գե­բա­նա­կան գոր­ծո­նի (սար­սափ) հետևան­քով խու­ճա­պի ա­ռա­ջաց­ման մեծ հնա­րա­վո­րու­թյու­նը…
Այ­նու­հետ բա­վա­կան է թշ­նա­մին ՀԱԷԿ-ում պայ­թյու­նի լու­րը հասց­նի սահ­ման­ներ, զին­ծա­ռա­յող­ներն ի­մա­նան այդ մա­սին ու նաև նրա, որ Երևա­նից մար­դիկ փախ­չում են (ին­չը կա­րող է և՛ ճիշտ լի­նել, և՛ մա­սամբ հա­մա­պա­տաս­խա­նել ի­րա­կա­նու­թյա­նը, և՛ լի­նել սուտ` կախ­ված ի­րա­վի­ճա­կից), և դժ­վար չէ պատ­կե­րաց­նել սահ­մա­նի վի­ճա­կը, այն­տեղ գտն­վող զին­ծա­ռա­յող­նե­րի հո­գե­բա­նա­կան վի­ճա­կը: Թշ­նա­մին էլ այդ լու­րը չհասց­նի, մեր ժո­ղո­վուր­դը, ա­ռանց որևէ չար դի­տա­վո­րու­թյան, հե­ռա­խոս­նե­րով այդ լու­րը կհասց­նի սահ­ման­ներ, ի՞նչ է, մենք մեզ չե՞նք ճա­նա­չում` այս դեպ­քում, ի­հար­կե, վատ ի­մաս­տով:

Ծայ­րա­հեղ հի­մա­րու­թյուն կլի­նի թշ­նա­մուն թե­րագ­նա­հա­տե­լը, և ծայ­րա­հեղ միամ­տու­թյուն կլի­նի կար­ծե­լը, թե նրանք վե­րը նշ­վա­ծը չգի­տեն, չեն հաշ­վար­կել, չեն նա­խա­տե­սել կամ ու­նակ չեն դրան, և այս հոդ­վա­ծից են ի­մա­նա­լու այդ ա­մե­նի մա­սին: Այս հրա­պա­րա­կու­մը բնավ չու­նի մեր հա­սա­րա­կու­թյան շր­ջա­նում խու­ճապ ա­ռա­ջաց­նե­լու նպա­տակ, հա­կա­ռա­կը` պետք է հան­գիստ, բայց շատ զգույշ, ու­շա­դիր, զգոն լի­նել` կաս­կա­ծե­լի մար­դու (մարդ­կանց), շարժ կամ որևէ այլ գոր­ծո­ղու­թյուն տես­նե­լիս, ան­տար­բեր չլի­նել, առն­վազն` ժա­մա­նա­կին հայտ­նել պատ­կան մար­մին­նե­րին:
Հրա­պա­րակ­ման նպա­տա­կը պատ­կան մար­մին­նե­րի ու­շադ­րու­թյունն ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րի նման հնա­րա­վոր զար­գաց­ման վրա ժա­մա­նա­կին հրա­վի­րելն է, որ­պես­զի ժա­մա­նա­կին ձեռ­նար­կեն հա­մա­պա­տաս­խան մի­ջոց­ներ, ե­թե ՀԱԷԿ-ի և ռազ­մա­վա­րա­կան նշա­նա­կու­թյան այլ օ­բյեկտ­նե­րի անվ­տան­գու­թյու­նը, պահ­պա­նու­թյունն ու պաշտ­պա­նու­թյու­նը ռազ­մա­կան դրու­թյամբ պայ­մա­նա­վոր­ված, հի­մա, ա­սենք, տաս­նա­պատ­կել են, ա­պա այս հրա­պա­րա­կու­մից հե­տո հա­րյու­րա­պատ­կեն:

Հաս­կա­նա­լի է, որ ՀԱԷԿ-ը հա­մա­պա­տաս­խան պատ­րաստ­վա­ծու­թյուն ու­նե­ցող զին­ված խմ­բի պահ­պա­նու­թյան տակ է, բայց այդ խմ­բի պատ­րաստ­վա­ծու­թյու­նը, քա­նա­կը, զին­վա­ծու­թյու­նը, զեն­քե­րի տե­սակ­նե­րը բա­վա­րա՞ր են, ե­թե անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն լի­նի դի­մա­կա­յե­լու ա­հա­բե­կիչ­նե­րի ան­վան տակ Թուր­քիա­յի հա­տուկ­ջո­կա­տա­յին­նե­րին։ Չգի­տենք: ՈՒ­նե՞ն ար­դյոք ան­հա­տա­կան պաշտ­պա­նու­թյան հա­մա­պա­տաս­խան մի­ջոց­ներ, նե­րա­ռյալ` հա­տուկ զրա­հա­բաճ­կոն­ներ, ո­րոնք կա­րող են դի­մա­կա­յել բա­նա­կի զի­նա­նո­ցում առ­կա սո­վո­րա­կան հրաձ­գա­յին զեն­քե­րից ա­վե­լի հուժ­կու կրակ ար­ձա­կող զեն­քե­րի գն­դակ­նե­րին։ ՈՒ­նե՞ն հա­կա­գազ­ներ` նա­խա­տես­ված քնա­բեր կամ կաթ­վա­ծա­հար ա­նող ժա­մա­նա­կա­կից գա­զա­յին նռ­նակ­նե­րի հա­մար։ Դար­ձյալ չգի­տենք: ՈՒ ­հաս­կա­նա­լի է, որ կարևո­րը մեր ի­մա­նա­լը չէ, այլ այն, որ այդ ա­մենն ու­նե­նան:
Նա­խորդ հրա­պա­րա­կում­նե­րից մի քա­նի­սում ար­դեն նշել ենք, որ այժ­մյան պա­տե­րազ­մի, ինչ­պես նաև Ադր­բե­ջա­նի և Թուր­քիա­յի հետևում կանգ­նած են աշ­խար­հի գլո­բա­լիս­տա­կան ու­ժե­րը: Խոս­քը Սա­տա­նա­յի երկ­րա­յին զոր­քի մա­սին է, ան­հա­վատ­ներն աս­վա­ծին, ի­հար­կե, չեն հա­վա­տա:

Սեպ­տեմ­բե­րի 18-ին հա­յե­րիս դեմ պա­տե­րազ­մի սան­ձա­զեր­ծու­մից ու­ղիղ 10 օր ա­ռաջ (սեպ­տեմ­բե­րի 27-ը` նե­րա­ռյալ) թո­ղարկ­վել է ի­լյու­մի­նանտ­նե­րի խա­մա­ճիկ, վե­ցա­նոց և խո­սա­փող, ա­մե­րի­կա­ցի երգ­չու­հի, ան­բա­րո­յա­կա­նու­թյան և այ­լա­սեր­վա­ծու­թյան խոր­հր­դա­նիշ, եր­գա­հան, ակ­տի­վիստ, պրո­դյու­սեր, բիզ­նես լե­դի, պա­րու­հի, դե­րա­սա­նու­հի, դի­զայ­ներ Լե­դի Գա­գա­յի (Lady Gaga) կա­տար­մամբ ու մաս­նակ­ցու­թյամբ եր­գի տե­սա­հո­լո­վա­կը` «911» ան­վամբ։
Տե­սա­հո­լո­վակն ակն­հայ­տո­րեն, ան­վի­ճե­լիո­րեն վե­րա­բե­րում է հա­յե­րիս և Հա­յաս­տա­նին: «911»-ի ո­րոշ խոր­հր­դան­շան­նե­րի, խոր­հր­դա­բա­նու­թյուն­նե­րի ու խրթ­նա­բա­նու­թյուն­նե­րի վեր­լու­ծու­թյամբ (վեր­լու­ծու­թյու­նը կա­տա­րե­լով ներ­կա­յիս պա­տե­րազ­մի ի­րո­ղու­թյու­նը հաշ­վի առ­նե­լու հա­մա­տեքս­տում) կա­րող ենք ա­սել, որ այն վե­րա­բե­րում է նաև մեր դեմ սան­ձա­զերծ­ված պա­տե­րազ­մին:
Այն փաս­տը, որ «Forbes» ամ­սագ­րի կող­մից 2010-2013 թթ. աշ­խար­հի 100 ա­մե­նա­հան­րա­ճա­նաչ կա­նանց ցու­ցա­կում ընդ­գրկված, նշ­ված ցու­ցա­կում 4-րդ հո­րի­զո­նա­կանն զբա­ղեց­նող, ըստ «Times»-ի, «փո­փի թա­գու­հի» Լե­դի Գա­գան պա­տե­րազ­մից 10 օր ա­ռաջ հան­դես է ե­կել ուղ­ղա­կիո­րեն հա­յե­րիս (և ոչ միայն…) վե­րա­բե­րող և «911» ան­վա­նումն ու­նե­ցող տե­սա­հո­լո­վա­կում, ար­դեն իսկ լուրջ մտո­րում­նե­րի, մտա­ծում­նե­րի, խոր­հր­դա­ծու­թյուն­նե­րի տե­ղիք է տա­լիս: Ա­մեն ին­չից զատ, հարց չի՞ ա­ռա­ջա­նում, թե ան­բա­րո­յա­կա­նու­թյան և այ­լա­սեր­վա­ծու­թյան այս խոր­հր­դա­նիշն ու՜ր, Հա­յաս­տանն ուր, ին­չո՞ւ և ու՞մ կամ ի՞նչ ու­ժե­րի դրդ­մամբ է նա հան­դես ե­կել հա­յե­րիս և Հա­յաս­տա­նի վե­րա­բե­րյալ այս խոր­հր­դա­վոր տե­սա­հո­լո­վա­կով։

Ինչ­պես հայտ­նի է, ԱՄՆ-ում, աշ­խար­հի մի շարք եր­կր­նե­րում, այդ թվում նաև Հա­յաս­տա­նում 911-ը փր­կա­րար ծա­ռա­յու­թյան հե­ռա­խո­սա­հա­մարն է, ինչ-որ ա­ռու­մով կա­րե­լի է ա­սել նույ­նիսկ` փր­կա­րար ծա­ռա­յու­թյան խոր­հր­դա­նի­շը: Տե­սա­հո­լո­վա­կի ան­վա­նու­մը, ան­շուշտ, պա­տա­հա­կա­նո­րեն չի ըն­տր­ված, այն ու­նի խոր­հր­դան­շող բնույթ:
Տե­սա­հո­լո­վա­կը սկս­վում է ա­նա­պա­տի, ա­պա և ա­վա­զե բլ­րի վրա սև ձիով կանգ­նած և ամ­բող­ջո­վին սևազ­գեստ ձիա­վո­րի պատ­կե­րու­մով, ո­րը ադր­բե­ջան­ցու և Ադր­բե­ջա­նի կամ (և) թուր­քի ու Թուր­քիա­յի խոր­հր­դա­նիշն է (ինչ­պես հայտ­նի է, եր­կու­սի նախ­նի­ներն էլ ա­նա­պա­տա­յին շր­ջա­նից ե­կած քոչ­վոր ցե­ղերն էին): Սև ձիա­վո­րից այն կողմ, ա­նա­պա­տի և եր­կն­քի հո­րի­զո­նի ա­րան­քում կա­պույ­տի այլ ե­րան­գա­վոր­մամբ պատ­կեր­ված ծո­վից կա­րե­լի է հաս­կա­նալ, որ սև ձիա­վորն այժմ մի երկ­րից է, ո­րը ծով ու­նի (պետք է նկա­տի ու­նե­նալ Կաս­պից, Սև կամ Մի­ջերկ­րա­կան ծո­վը):

Այ­նու­հետև պատ­կեր­վում է սև ձիա­վո­րը` կանգ­նած խոր­հր­դան­շա­կան փո­սի մեջ գտն­վող մի ա­նօգ­նա­կան աղջ­կա կամ կնոջ վերևում, ո­րի եր­կինք հա­ռած աչ­քե­րը, դեմ­քի մի մա­սը փակ­ված են ար­նա­գույն կտո­րով: Նա կտո­րի տա­կից արևն ու եր­կինքն ար­նա­գույն է տես­նում: Այդ կի­նը Լե­դի Գա­գան է և տվյալ դր­վա­գում խոր­հր­դան­շում է հա­յին և Հա­յաս­տա­նը, ին­չի մա­սին են հու­շում նաև նրա շուր­ջը ա­վազ­նե­րի վրա գտն­վող նռ­նե­րը: Վաղ քրիս­տո­նեա­կան խոր­հր­դա­նիշ նու­ռը նաև հայ­կա­կա­նի խոր­հր­դա­նիշ­նե­րից է: Քրիս­տո­նեա­կան մշա­կույ­թում նու­ռը հան­դի­սա­նում է հա­վեր­ժա­կան կյան­քի և զատ­կա­կան եր­ջան­կու­թյան խոր­հր­դա­նիշ, հեր­թա­կան մա­հից հե­տո ան­հա­տա­կա­նու­թյան պահ­պան­մամբ վե­րած­նն­դի խոր­հր­դա­նիշ (ի դեպ, հի­շենք նաև Փա­րա­ջա­նո­վի «Նռան գույ­նը»…):

Կնոջ ձախ ոտ­քին, ոտ­նա­թա­թից քիչ վերև մի ու­լուն­քա­շար է ամ­րաց­ված, ո­րի 7` վեց կար­միր և մեկ այ­լա­գույն հա­տիկ­նե­րը տե­սա­նե­լի են տե­սա­հո­լո­վա­կի 0:16 վայր­կյա­նում: 7-ը խոր­հր­դա­նիշն է Աստ­ծո և նրա կող­մից իր պատ­կե­րով ու նմա­նու­թյամբ Ե­դե­մի պար­տե­զում (Հայ­կա­կան լեռ­նաշ­խար­հում) ստեղծ­ված մեր վաղն­ջա­կան նախ­նի­նե­րի, այ­սինքն` հա­յե­րիս: Միա­ժա­մա­նակ, Սա­տա­նան նույն­պես ու­նի իր 7-ը` տիե­զե­րա­կար­գին միա­վոր­նե­րի հա­կաշ­րջ­ված դա­սա­վո­րու­թյամբ, և խոր­հր­դանշ­վում է այդ 7-ով: Տվյալ դեպ­քում դժ­վար է միան­շա­նակ ա­սել, թե որ 7-ն է նկա­տի առն­ված` Աստ­ծուն և հա­յին խոր­հր­դան­շո՞­ղը, թե՞ Սա­տա­նա­յին խոր­հր­դան­շո­ղը, որն ար­տա­հայ­տող ու­լուն­քա­շա­րի առ­կա­յու­թյու­նը կնոջ ձախ ոտ­քին կա­րե­լի է մեկ­նա­բա­նել որ­պես, ըստ տե­սա­հո­լո­վա­կը ստեղ­ծած­նե­րի մտահ­ղաց­ման, հա­յին ներ­կա­յաց­նո­ղին Սա­տա­նա­յի ու նրա երկ­րա­յին զոր­քի կա­պան­քի ու տի­րա­պե­տու­թյան տակ դր­ված:
Տե­սա­հո­լո­վա­կի 1:02-ին պատ­կեր­ված ան­ձան­ցից եր­կու­սի գլ­խին ծի­սա­կան գլ­խարկ է դր­ված` վրան հռո­մեա­կան թվան­շան­նե­րով IXII (911) թի­վը, ո­րը հա­մա­պա­տաս­խա­նում է տե­սա­հո­լո­վա­կի ան­վա­նը, աշ­խար­հում գլո­բալ փո­փո­խու­թյուն­նե­րի սկիզբ դրած (նոր աշ­խար­հա­կար­գի նա­խա­պատ­րաս­տա­կան փուլ) ա­մե­րի­կյան զույգ երկ­նա­քեր­նե­րի խոց­ման ա­միս, ամ­սա­թիվ, միա­ժա­մա­նակ գու­մա­րե­լով 9, 1, 1 թվե­րը (9+1+1) ստա­նում ենք 11, ո­րը հա­մա­պա­տաս­խա­նում է ա­ռա­ջի­կա նո­յեմ­բե­րին` տար­վա 11-րդ ամ­սին:

Տե­սա­հո­լո­վա­կում հա­յին միայն Լե­դի Գա­գան չէ, որ խոր­հր­դան­շում է, դե­րա­կա­տար­նե­րը փո­փո­խա­կան են, հարկ է ու­շադ­րու­թյուն դարձ­նել նաև 1:06-ից պատ­կեր­ված սևաչ, հա­յի թախ­ծոտ, վշ­տա­հար դեմ­քով կնո­ջը, ո­րը տա­րու­բե­րում է, կար­ծես ցան­կա­նում է քնեց­նել, հան­գս­տաց­նել սպի­տակ սա­վա­նով փա­թաթ­ված մի մար­դու` վի­րա­վոր որ­դուն կամ ա­մուս­նուն, ո­րին խեղ­դա­մահ ա­նե­լը 1:12-ից ակ­նար­կում է Լե­դի Գա­գան և 1:37-1:38-ի ըն­թաց­քում ի­րա­կա­նաց­նում թշ­նա­մին:
Չանդ­րա­դառ­նա­լով տե­սա­հո­լո­վա­կի այլևայլ ման­րա­մաս­նե­րին, հի­շեց­նեմ ժո­ղովր­դա­կան խոս­քը` «ու­ղիղ խոսքն է­շին են ա­սում», թեև հի­շյալ տե­սա­հո­լո­վա­կում նույ­նիսկ ու­ղիղ խոս­քը կա. 2:58-ից պատ­կեր­ված դե­ղին ժա­պա­վե­նի վրա հա­յե­րե­նով 4 տեղ շատ պար­զո­րոշ գր­ված է «Զգու­շու­թյուն» բա­ռը (պար­զա­պես «Զգու­շա­ցում» բա­ռի փո­խա­րեն «Զգու­շու­թյուն» բառն է գր­ված):
Հի­մա թերևս ա­մե­նագլ­խա­վո­րի մա­սին. տե­սա­հո­լո­վա­կի 4:08-ից պատ­կեր­ված է մի շենք, ո­րի վե­րին և ճա­կա­տա­յին, և կո­ղա­յին մա­սե­րի վրա գր­ված է` ARMENIAN FILM FESTIVAL (թարգ­մա­նա­բար` ՀԱՅ­ԿԱ­ԿԱՆ ՖԻԼ­ՄԵ­ՐԻ ՓԱ­ՌԱ­ՏՈՆ): Խոս­քը «Ոս­կե ծի­րան» Երևա­նի մի­ջազ­գա­յին կի­նո­փա­ռա­տո­նի մա­սին է, որն այս տա­րի նոր կո­րո­նա­վի­րու­սա­յին հա­մա­վա­րա­կի հետևան­քով հու­լի­սին չկա­յա­ցավ, նա­խա­տես­վեց փա­ռա­տո­նի հիմ­նա­կան ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րը տե­ղա­փո­խել նո­յեմ­բե­րի 1-8-ը: Շեն­քը, ո­րի վրա գր­ված է «ARME­NIAN FILM FESTIVAL», չպետք է ըն­կա­լել որ­պես փա­ռա­տո­նի ֆիլ­մե­րի ցու­ցադր­ման հիմ­նա­կան վայր հան­դի­սա­ցող «Մոսկ­վա» կի­նո­թատ­րոն, տվյալ շեն­քը խոր­հր­դան­շում է Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նը (ընդ­հան­րա­պես, տե­սա­հո­լո­վա­կի գրե­թե բո­լոր դր­վագ­ներն ու­նեն խոր­հր­դան­շող բնույթ):

Լե­դի Գա­գա­յի նման­նե­րի, «Հո­լի­վու­դի» ընտ­րա­նու հա­մար «Ոս­կե ծի­րան» կի­նո­փա­ռա­տո­նը խոր­հր­դան­շում է Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյու­նը, ՀՀ-ի հետ կապ­ված նրանց հի­շո­ղու­թյուն­նե­րը, տե­ղե­կու­թյուն­նե­րը կապ­ված են «Ոս­կե ծի­րան»-ի հետ, նրանք Հա­յաս­տանն ա­ռա­վե­լա­պես պատ­կե­րաց­նում կամ նա­խընտ­րում են ա­ռա­վե­լա­պես պատ­կե­րաց­նել, «ու­տել» հի­շյալ կի­նո­փա­ռա­տո­նի մի­ջո­ցով, ո­րում մա­սոն­նե­րը կարևոր դե­րա­կա­տա­րու­թյուն ու­նեն, և ո­րի լո­գոն մա­սո­նա­կան խոր­հր­դա­նիշ է (տես` լու­սան­կա­րում):
Հի­շենք նաև «Ոս­կե ծի­րան»-ի շր­ջա­նակ­նե­րում ադր­բե­ջա­նա­կան և միա­սե­ռա­կան­նե­րի ֆիլ­մե­րի հետ կապ­ված հայտ­նի սկան­դալ­նե­րը… Ի դեպ, ազ­գու­թյամբ ի­տա­լու­հի ներ­կա­յա­ցող Լե­դի Գա­գան (անձ­նագ­րա­յին ա­նու­նը` Ստե­ֆա­նի Ջոան Ան­ջե­լի­նա Ջեր­մա­նո­թա), որն ի­րա­կա­նում հրեա­կան ծա­գում ու­նի, ըստ «ՎԻ­ՔԻ­ՊԵ­ԴԻԱ Ա­զատ հան­րա­գի­տա­րան»-ի, «հա­մար­վում է ԼԳԲՏ հա­սա­րա­կու­թյան պաշտ­պան», սա­կայն թե­մա­յից շատ չշեղ­վենք:

Տե­սա­հո­լո­վա­կի 4-րդ րո­պեի 8-րդ վայր­կյա­նին ՀՀ-ն խոր­հր­դան­շող շեն­քի մոտ կամ վերևում հզոր պայ­թյուն է տե­ղի ու­նե­նում, ներքև են թափ­վում պայ­թյու­նի հրա­վառ ար­գա­սիք­նե­րը (չշ­փո­թել հրա­վա­ռու­թյան հետ): Հա­ջոր­դող վայր­կյան­նե­րին շեն­քի (ՀՀ-ի) դի­մաց տես­նում ենք «Շտապ օգ­նու­թյուն» ծա­ռա­յու­թյան ուղ­ղա­թի­ռը, ոս­տի­կա­նա­կան ավ­տո­մե­քե­նան, լսում նրա ձայ­նա­յին հա­տուկ ազ­դան­շան­նե­րը («սի­րե­նան»):
Պայ­թյու­նից ա­ռաջ և պայ­թյու­նի պա­հին տես­նում ենք տվյալ շեն­քին (ՀՀ-ին) հե­նած հր­շեջ սան­դուղ­քի վրա բարձ­րա­ցած մի հր­շե­ջի, ո­րի դե­ղին սա­ղա­վար­տի վրա կար­միր թվան­շան­նե­րով գր­ված է` 96: Տես­նում ենք նաև գետ­նին ըն­կած, ջախ­ջախ­ված, մաս­նատ­ված մի հե­ծա­նիվ, ավ­տո­մե­քե­նա­յի պոկ­ված դուռ, ո­րը տա­նում են հր­շեջ­նե­րը, պայ­թյու­նի հետևան­քով զոհ­ված, գետ­նին ըն­կած մի տղա­մար­դու, ո­րի գլու­խը գր­կած լա­ցում, հե­կե­կում է մի կին (դար­ձյալ խոր­հր­դան­շում է հայ տղա­մար­դուն և հայ կնո­ջը): Տե­սա­հո­լո­վա­կի 4:24-ին և 4:25-ին տես­նում ենք եր­կու հր­շե­ջի կամ փր­կա­րար ծա­ռա­յու­թյան աշ­խա­տակ­ցի, ո­րոնց սա­ղա­վարտ­նե­րի վրա դար­ձյալ 96 թիվն է, այ­սինքն` 96 թի­վը տե­սա­հո­լո­վա­կում ե­րեք ան­գամ կրկն­վում է, ին­չը բնավ պա­տա­հա­կան չէ և խոր­հր­դան­շա­կան կեր­պով ար­տա­հայ­տում է ո­րո­շա­կի ի­մաստ:

Մեն­դե­լեևի քի­միա­կան տար­րե­րի պար­բե­րա­կան ա­ղյու­սա­կում 96 կար­գաթ­վի տակ «կյու­րի» ռա­դիոակ­տիվ ի­զո­տոպն է։ Կա­րե­լի է մտա­ծել` հե­տո ի՞նչ, ռա­դիոակ­տիվ այլ ի­զո­տոպ­ներ էլ կան, բա­ցի այդ, ՀԱԷԿ-ում կամ որևէ այլ ա­տո­մա­յին է­լեկտ­րա­կա­յա­նում «կյու­րին» որ­պես մի­ջու­կա­յին վա­ռե­լիք չի օգ­տա­գործ­վում, հետևա­բար այն ա­տո­մա­կա­յա­նի կամ նրա ռեակ­տո­րի հետ չի կա­րող կապ­վել: Սա­կայն, պետք է նկա­տի ու­նե­նալ, որ կյու­րին ոչ միայն նշ­ված ի­զո­տո­պի ան­վա­նումն է, այլև աշ­խար­հահռ­չակ ֆի­զի­կոս և քի­մի­կոս Մա­րիա Սկ­լո­դովս­կա-Կյու­րիի (1864-1937 թ.) երկ­րորդ (ա­մուս­նա­կան) ազ­գա­նու­նը, ո­րը «ռա­դիոակ­տի­վու­թյան» տե­սու­թյան հիմ­նա­դիրն է և աշ­խար­հում միակ կին գիտ­նա­կա­նը, որ եր­կու ան­գամ ար­ժա­նա­ցել է Նո­բե­լյան մր­ցա­նա­կի, մե­կը` ֆի­զի­կա­յի, մյու­սը` քի­միա­յի բնա­գա­վա­ռում:
Բա­ցի վե­րը նշ­վա­ծից, կյու­րին ռա­դիոակ­տիվ ճա­ռա­գայթ­ման չափ­ման, ա­վե­լի ճիշտ, ռա­դիոակ­տիվ աղ­բյու­րում նուկ­լի­դի (ի­զո­տո­պի) ակ­տի­վու­թյան չափ­ման ար­տա­հա­մա­կար­գա­յին միա­վոր է, այն­պես որ, «կյու­րին» սոսկ ինչ-որ ռա­դիոակ­տիվ ի­զո­տո­պի ան­վա­նում չէ և վե­րոն­շյա­լի ա­ռու­մով ընդ­հան­րա­պես կապ­վում է մի­ջու­կա­յին ֆի­զի­կա­յի, ռա­դիոակ­տիվ ճա­ռա­գայթ­ման, ա­տո­մի ճեղք­ման, տրոհ­ման, հետևա­բար և ա­տո­մա­յին է­ներ­գիա­յի, ա­տո­մա­կա­յան­նե­րի կամ դրանց ռեակ­տոր­նե­րի հետ:
Թերևս ԱԷԿ-ի նկատ­մամբ ա­հա­բեկ­չու­թյան մա­սին է հու­շում նաև այն, որ տե­սա­հո­լո­վա­կի վեր­ջում ջրի շի­թը գետ­նին է ուղղ­ված, կար­ծես գե­տինն է հո­վաց­վում, իսկ ե՞րբ կա­րող է գե­տի­նը շատ, շատ տա­քա­նալ…
Ին­չո՞ւ է 96 թի­վը կրկն­վում 3 ան­գամ: Հո­գե­բա­նու­թյան տե­սան­կյու­նից որևէ բա­նի 3 ան­գամ կրկն­վե­լը նշա­նա­կում է դրա վրա ու­շադ­րու­թյուն հրա­վի­րել (հի­շենք, օ­րի­նակ, տագ­նա­պի ազ­դան­շա­նը` SOS, SOS, SOS…): Ըստ Հայտ­նու­թյան, Սա­տա­նան նույն­պես իր եր­րոր­դու­թյունն ու­նի…

Նշենք նաև, որ բնավ պար­տա­դիր չէ, որ ա­հա­բեկ­չու­թյուն ի­րա­կա­նաց­վի ՀԱԷԿ-ի նկատ­մամբ, ա­հա­բե­կիչ­նե­րը դրա փո­խա­րեն (կամ մի­գու­ցե զու­գա­հեռ դրա փո­խա­րեն կամ մի­գու­ցե զու­գա­հե՞ռ…) կա­րող են պայ­թյուն կազ­մա­կեր­պել ՌԴ որևէ ա­տո­մա­կա­յա­նում (ի դեպ, Ռու­սաս­տանն ու­նի նաև Չեռ­նո­բի­լի ա­տո­մա­կա­յա­նի ռեակ­տո­րի տի­պի ռեակ­տո­րով ա­տո­մա­կա­յան­ներ) հենց այն ժա­մա­նակ, երբ Թուր­քիա­յի ԶՈՒ լայ­նա­ծա­վալ հար­ձակ­ման հան­գա­ման­քով պայ­մա­նա­վոր­ված, ռու­սա­կան զոր­քի մի­ջամ­տու­թյան կա­րի­քը և փր­կու­թյան խն­դիր կլի­նի: Այս ա­ռու­մով նշենք, որ տե­սա­հո­լո­վա­կի հենց այն հատ­վա­ծում, որ­տեղ ժա­պա­վե­նի վրա մի քա­նի տեղ «Զգու­շու­թյուն» բառն է գր­ված, տես­նում ենք նաև տա­րօ­րի­նակ մե­կին` հա­գած զգեստ այն­պի­սի զար­դա­նախ­շե­րով, ո­րոնք կապ­վում են Ռու­սաս­տա­նի հետ, մի­գու­ցե խոր­հր­դան­շում է Ռու­սաս­տա­նը:

Նկա­տի ու­նե­նա­լով տե­սա­հո­լո­վա­կի սկզ­բում պատ­կեր­ված կոտր­ված, ջախ­ջախ­ված հե­ծա­նի­վը, չի կա­րե­լի բա­ցա­ռել նաև ա­հա­բեկ­չու­թյու­նը մեր ար­տա­քին հա­ղոր­դակ­ցու­թյան ու­ղի­նե­րի նկատ­մամբ (օ­դա­նա­վա­կա­յան, եր­կա­թու­ղի): Ի վեր­ջո, հնա­րա­վոր է նաև, որ տե­սա­հո­լո­վա­կը խոր­հր­դան­շում, ծած­կագր­ված կեր­պով ար­տա­հայ­տում է նո­յեմ­բե­րի 1-8-ի ըն­թաց­քում թշ­նա­մու կող­մից ՀՀ-ի նկատ­մամբ լայ­նա­ծա­վալ հար­ձա­կու­մը կամ Թուր­քիա­յի ԶՈՒ լայ­նա­ծա­վալ ընդ­գր­կու­մը այժ­մյան պա­տե­րազ­մում:

Տե­սա­հո­լո­վա­կի հետևում կանգ­նած ու­ժե­րի կող­մից ցան­կա­ցած հան­ցա­գոր­ծու­թյուն հան­ցա­գոր­ծու­թյուն չի հա­մար­վում, ե­թե այդ մա­սին թե­կուզ ծած­կագր­ված ձևով, թե­կուզ մի ա­մա­յի վայ­րում հան­ցա­գոր­ծը հայտ­նում է: Կարևո­րը, որ հայտ­նել է…
Բա­ցի վե­րոն­շյա­լից, Աստ­վա­ծաշն­չի հա­մա­ձայն, Սա­տա­նան Աստ­ծուն ծաղ­րող, տնազ ա­նող, ծաղ­րո­րեն ըն­դօ­րի­նա­կող է: Տվյալ պա­րա­գա­յում, կար­ծում եմ, կա­րե­լի է ըն­կա­լել, մեկ­նա­բա­նել, որ Սա­տա­նա­յի երկ­րա­յին զոր­քը դրսևո­րել է իր տի­րո­ջը բնո­րոշ վարք, գոր­ծե­լա­կերպ, այ­սինքն` Աստ­ված փր­կի՞չ է, դե, մե՛նք էլ ենք փր­կիչ… Ե­թե Աստ­ված նման դեպ­քում կզ­գու­շաց­ներ մարդ­կանց փր­կե­լու հա­մար, Սա­տա­նա­յի երկ­րա­յին զորքն էլ ծաղ­րո­րեն ըն­դօ­րի­նա­կե­լով զգու­շաց­րել է, բայց ծած­կագր­ված, գրե­թե ան­հաս­կա­նա­լի կեր­պով, այ­լա­բա­նո­րեն, խրթ­նա­բա­նու­թյան լայն կի­րառ­մամբ: Կար­ծես պա­տե­րազ­մում «ազ­նիվ» կեր­պով հաղ­թե­լու ու դրա­նից հա­ճույք ստա­նա­լու հա­մար նա­խա­պես այս կերպ զգու­շաց­րել է` մտա­ծե­լով` դե, ե­թե կա­րող եք, հաս­կա­ցեք, վս­տահ, որ չե՛նք հաս­կա­նա կամ հաս­կա­ցո­ղի ա­հա­զան­գին նրանք, ու­մից կախ­ված է վե­րոն­շյալ խն­դիր­նե­րի լու­ծու­մը, լուրջ չեն վե­րա­բեր­վի, կամ… կու­շաց­նեն հա­մա­պա­տաս­խան մի­ջոց­նե­րի ձեռ­նար­կու­մը:

Ար­թուր ՀՈՎ­ՀԱՆ­ՆԻ­ՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-18
• Արևմուտքում լսել են Պուտինի զգուշացումները, բայց հավանաբար ցանկանում են անտեսել դրանք
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-17
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-16
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-15
• Բաքվին ավտոճանապարհ պետք չէ, Բաքվին Սյունիքն է պետք՝ խաղաղությամբ, կամովին հանձնելու դեպքում, իսկ եթե ոչ, պատերազմի դեպքում՝ ողջ Հայաստանը-3
• Բաքվին ավտոճանապարհ պետք չէ, Բաքվին Սյունիքն է պետք՝ խաղաղությամբ, կամովին հանձնելու դեպքում, իսկ եթե ոչ, պատերազմի դեպքում՝ ողջ Հայաստանը-2
• Բաքվին ավտոճանապարհ պետք չէ, Բաքվին Սյունիքն է պետք՝ խաղաղությամբ, կամովին հանձնելու դեպքում, իսկ եթե ոչ, պատերազմի դեպքում՝ ողջ Հայաստանը
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-14
• Բանսարկու և սուտ մատնության հեղինակ «Լաուռա Արզաքանցյան» կոչվածի նկատմամբ հանցագործության մասին հաղորդումը ներկայացվեց ոստիկանություն
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-13
• Չգիտեի, որ միլիոնների տեր եմ, նույնիսկ «Սրբազան շարժմանը» մասնակցելու համար գումարներ եմ առաջարկում, այսօր իմացա
• Դեմ եմ Նիկոլին «բտ» ասելուն, «տղան» արժանիք է, նա այդ արժանիքը չունի
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-12
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-11
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-10
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-9
• Աշխարհը միջուկային պատերազմի շեմին-50
• Հրեական պետությունը մեծ պատերազմ է սադրում Մերձավոր Արևելքում ու, թերևս, ողջ աշխարհում-8
• ՈՒղիղ մեկ տարի առաջ սկսվեց մերձավորարևելյան մղձավանջը

Մեկնաբանություններ