Մայիսի 24-ին Մեծ Բրիտանիայի վարչապետ Թերեզա Մեյը հայտարարեց, որ հունիսի 7-ին հրաժարական է տալու: Նրան կփոխարինի Պահպանողական կուսակցության անդամը՝ խորհրդարանական ընտրությունները Մեծ Բրիտանիայում 2022-ին են: Նոր ղեկավարին Տորիները ուզում են ընտրել մինչև ամենամյա կուսակցական կոնֆերանսը, որ սեպտեմբերի վերջին է: Ներկուսակցական հարցման համաձայն՝ առաջատարը ԱԳ նախկին նախարար Բորիս Ջոնսոնն է, բայց նա կուսակցության ներսում շատ հակառակորդներ ունի:
Պահպանողականներին պետք է միավորել բրեկզիտով մասնատված կուսակցությունը, Ջոնսոնը կոմպրոմիսների ոչ մեծ վարպետ է: 2019-ի ապրիլին ConservativePoll-ի Պահպանողականների 1120 անդամի հարցման արդյունքով՝ Բորիս Ջոնսոնն ունի 32,4 %, Դոմինիկ Ռաբը՝ 14,7%, Մայքլ Գոուվը՝ 8,4%, Ջերեմի Հանթը՝ 6,5%, Սաջիդ Ջավիդը՝ 4,7%, Ռոնի Ստյուարտը՝ 3,0%, Լիզ Տրասը՝ 2,8%, Ջեկոբ Ռիս-Մոգը՝ 2,6 %, Ջեյմս Կլևերլին՝ 2,3%, Էմբեր Ռադը՝ 2%, Դևիդ Դևիսը՝ 19%, Մեթ Հենկոկը՝ 1,9%, Պրիտի Պատելը՝ 1,7%, Էսթեր Մակվեյը՝ 1,5%, Թոմ Թուջենհաթը՝ 1,2%, Պենի Մորդենհաթը՝ 1,1%:
Բորիս Ջոնսոն
Լոնդոնի նախկին քաղաքապետ ու ԱԳ նախկին նախարար Բորիս Ջոնսոնին համակրում է կուսակիցների 32,4%, նույնքանը համակրում է մյուս բոլոր թեկնածուներին համատեղ: Բայց Ջոնսոնին դա ոչինչ չի երաշխավորում՝ նա հանրաճանաչության վարկանիշի առաջատար էր 2016-ին, բայց նույնիսկ չառաջադչեց թեկնածութունը ներկուսակցական ինտրիգների պատճառով ու վարչապետ դարձավ Թերեզա Մեյը: Բորիս Ջոնսոնը գլխավոր քաղաքական գործիչներից մեկն է, ում շնորհիվ բրեկզիտն ընդհանրապես հնարավոր դարձավ: Բայց արդյունքում նա տանուլ տվեց: Չդառնալով վարչապետ՝ նա ստացավ ԱԳ նախարարի պորտֆելը: Այսօրվա գնահատականով՝ նա բավարար դիվանագետ չէր այդ դերի համար: Ջոնսոնը մեղադեց ԵՄ-ի, որ Բրյուսելի քաղաքականությունը հանգեցրեց պատերազմի Ուկրաինայում, Սիրիայի նախագահ Բաշար Ասադին անվանեց ՙհրեշ՚, ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինին համեմատեց Հարրի Պոտերի սագայի էլֆ Դոբբիի հետ: Այդօրինակ կարիերան տրամաբանորեն տարավ պաշտոնանկության: Ջոնսոնը հեռացավ, իր կարծիքով՝ ԵՄ-ի հետ չափազանց մեղմ համաձայնագրից հետո, որ պատրաստել էր իր կուսակցությունը: Վերջին ամիսներին նա անխնա քննադատում էր Թերեզա Մեյին ու հայտնվում տհաճ իրավիճակներում: Օրինակ՝ մայիսի 3-ին հայտարարեց, որ քվեարկել է տեղական ընտրություններում, թեպետ իր ընտրատեղամասում այդ օրը ոչ ոք չէր ընտրվում:
Դոմինիկ Ռաբ
ՙԱրժանապատիվ՝ ինչպես միշտ՚՝ իր Թվիթերում Թերեզա Մեյի հրաժարականը մեկնաբանեց բրեկզիտի գործերով նախկին նախարար Դոմինիկ Ռաբը: Նա ունի կուսակիցների 14,7% -ի համակրանքը: Ռաբը նույնպես կոշտ բրեկզիտի կողմնակից է և վարչապետի գործունեությունը ոչ միշտ էր համարում կոմպլեմենտար: Բրեկզիտի գործերով նախարար նա դարձավ 2018-ի հուլիսին. Նոյեմբերին հրաժարական տվեց, որովհետև չէր կարող ՙմաքուր խղճով՚ աջակցել Թերեզա Մեյի առաջարկած համաձայնագրին ԵՄ-ի հետ: 2012-ին նա նախաձեռնեց ՝ բրիտանական վիզաներից զրկելու ու ակտիվների սառեցման օրինագիծ՝ բոլոր նրանց նկատմամբ, որ առնչվում էին Hermitage Capital հիմնադրամի իրավաբան Սերգեյ Մագնիցկու մահվանը:
Մայքլ Գոուվ
Տորիների ղեկավար նրան տեսնում է կուսակիցների 8,4%-ը: Մի քանի տարի լրագրող է եղել, կառավարությունում է 2010-ից: 2016-ին հենց Գոուվը թույլ չտվեց վարչապետ դառնալ Բորիս Ջոնսոնին, նախնական պայմանավորվածության համաձայն՝ նրան աջակցելու փոխարեն՝ներկայացրերց վարչապետ դառնալու սեփական հավակնությունները: Նա տանուլ տվեց Թերեզա Մեյին և մեկ տարի պաշտոն չուներ: 2017-ին դարձավ գյուղատնտեսության և շրջակա միջավայրի նախարար: Բրեկզիտի գլխավոր կողմնակիցներից է:
Ջերեմի Հանթ
2018-ին նա փոխարինեց Բորիս Ջոնսոնին ԱԳ նախարար նշանակվելով ու իր նախորդի պես դիվանագիտական ոչ մի փորձ չուներ: Հանթը կառավարությունում պատասխանատու էր մշակույթի, 2012-ին Լոնդոնում անցկացվող ամառային օլիմպիական խաղերի համար, եղել է առողջապահության նախարար: Նա ևս բրեկզիտի կողմնակից է: Նշանակումից հետո նա համեմատեց ԵՄ-ն ու ԽՍՀՄ-ը: Պատասխան քննադատության աստիճանը պակաս չէր՝ Եվրախորհրդարանում բրեկզիտի համակարգող Գայ Վերհոֆստադտը ենթադրեց, որ եվրոպական ազատությունն ու ժողովրդավարությունը պաշտպանող Ուինստոն Չերչիլն ու Մարգարեթ Թետչերը այդ հայտարարությունից հետո ՙգերեզմաններում շուռ են եկել՚: Հանթին աջակցում է կուսակիցների 6,5%-ը:
Սաջիդ Ջավիդ
Տարբեր պաշտոններ է ունեցել Տորիների կառավարությունում: 2017-ին նշանակվել է ներքին գործերի նախարար: Վարչապետ նրան ցանկանում է տեսնել կուսակիցների 4,7%-ը: Նա պակիստանցի էմիգրանտների ընտանիքից է: Նշանակումից հետո խոստացավ, որ մարդկանց նկատմամբ վերաբերմունքն ավելի հարգալից, իսկ միգրացիոն քաղաքականությունն ավելի արդար կդառնա: Ջավիդը Մեծ Բրիտանիայի բարձրաստիճան քաղաքական սակավաթիվ գործիչներից է, որ բրեկզիտի ժամանակ չունի (հիմնականում նա աջակցում էր Թերեզա Մեյի ներկայացրած համաձայնագրերին): Ջավիդը պայքարում է անլեգալ միգրանտների ռեկորդային թվի դեմ, որ ցանկանում են Մեծ Բրիտանիա հասնել Լա Մանշով: Սառը զենքով հանցագործությունների թիվը Մեծ Բրիտանիայում հիմա երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիների մակարդակին է: Ջավիդը աղմկահարույց որոշում ընդունեց քաղաքացիությունից զրկելու Շամիմա Բեգումին՝ այն աղջկան, որ հեռացել էր Լոնդոնից՝ միանալու ԻՊ-ին: Հիմա նա այն մարդկանցից մեկն է, որ վճռում է Ջուլիան Ասանժի ճակատագիրը, որ դեռ Մեծ Բրիտանիայում է և կարող է 180 տարվա բանտարկության դատապարտվել ԱՄՆ-ում:
BBC
Հ.Գ. Փաստացի՝ Տորիներից ով էլ դառնա կուսակցության ղեկավար ու վարչապետ, շարունակելու է բրեկզիտի քաղաքականությունը: Որքանո՞վ է դա հնարավոր ու ընդունելի բրիտանացիների համար 2019-ին: Կա երկու ճանապարհ՝ կամ արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ, որ Թերեզա Մեյը արդեն մեկ անգամ փորձել է ու կորցրել Տորիների մանդատների զգալի մասը, կամ՝ ևս մեկ հանրաքվե անցկացնել նույն հարցով: Բորիս Ջոնսոնի վարչապետության պարագայում դա բացառվում է ու գուցե հենց դա էլ պատճառ դառնա, որ կոմպրոմիսների ունակություն չունեցող Բորիս Ջոնսոնը նորից չստանա վարչապետի պորտֆելը: Թերեզա Մեյը իր նախապատվությունների մասին ոչինչ չի ասել՝ նա մինչև հունիսի 7-ը Մեծ Բրիտանիայի վարչապետն է:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ