Իրանի ԱԳ նախարարը հրաժարական տվեց …Ինստագրամում

Իրանի ԱԳ նախարար Մուհամադ Ջավադ Զարիֆը Ինստագրամում անսպասելի հայտարարեց, որ հրաժարական է տալիս. «Շնորհակալություն եմ հայտնում Իրանի սիրելի ու հարգարժան ժողովրդին վերջին 67 ամիսների համար։ Անկեղծորեն ներողություն եմ խնդրում, որ չեմ կարող շարունակել ծառայությունս, նաև ծառայությանս ընթացքում բոլոր բացթողումների համար: Շնորհակալություն եմ հայտնում Իրանի ժողովրդին և պաշտոնյաներին»:

Զարիֆի հրաժարականը հաստատեց պետական IRNA գործակալությունը` հղում անելով ԱԳՆ մամլո քարտուղար Սեյեդ Աբաս Մուսավիին: Հրաժարականի պատճառներն հայտնի չեն: Մուհամադ Ջավադ Զարիֆը ԻԻՀ ԱԳ նախարարն է 2013-ի օգոստոսի 15-ից: Նա հարուստ ու կրոնապաշտ ընտանիքի միակ զավակ է, 17 տարեկանում մեկնել է ԱՄՆ ու ուսանել Սան Ֆրանցիսկոյի Դրյուի մասնավոր քոլեջում, ավարտել է Սան Ֆրանցիսկոյի համալսարանն ու ստացել հումանիտար գիտությունների բակալավրի, 1982-ին` միջազգային հարաբերությունների մագիստրոսի աստիճան: 1984-ին ավարտել է Դենվերի համալսարանն ու ստացել միջազգային հարաբերությունների մագիստրոսի երկրորդ աստիճանը, 1988-ին` միջազգային իրավունքի ու քաղաքականության ոլորտում` դոկտորի աստիճան: Հեղինակն է «Ինքնապաշտպանությունը միջազգային իրավունքի ու քաղաքականության մեջ» գրքի, որ հրապարակվել է 1988-ին: 1989-ին նա արդեն ԻԻՀ ԱԳ նախարար Ալի Ակբար Վելայեթիի առաջին օգնականն էր: 1989 -1992-ին` ՄԱԿ-ում ԻԻՀ մշտական ներկայացուցչի տեղակալը, 1992- 2002-ին` ԱԳ նախարարի տեղակալ` միջազգային հարաբերությունների ու իրավունքի գծով: 1993-ին գլխավորել է Իրանի պատվիրակությունը Իրաքի հետ վիճահարույց հարցերում, որ մնացել էին 1980-1988-ի պատերազմից հետո, միաժամանակ Թեհրանի համալսարանում միջազգային իրավունք է դասավանդել: 2000-ին եղել է ՄԱԿ-ի զինաթափման հանձնաժողովի նախագահ: 2002-2007-ը ԻԻՀ մշտական ներկայացուցիչն էր ՄԱԿ-ում: 2003—2005-ը եղել է Հասան Ռուհանիի գլխավորած պատվիրակության անդամ Իրանի միջուկային ծրագրի վերաբերյալ բանակցություններում: 2007- 2010-ին ԱԳ նախարար Մանուչեր Մոթաքիի ավագ խորհրդականն էր: 2010-2012-ը` իսլամական Ազատ համալսարանի միջազգային հարցերով փոխնախագահը, 2013-ից` Իրանի ԱԳ նախարարը:
Փաստացի` Մուհամադ Ջավադ Զարիֆը ԱՄՆ-ում կրթված ու միջազգային կառույցներում բազմամյա աշխատանքի փորձ ունեցող դիվանագետ է, ում ծառայություններից հենց այնպես հրաժարվելը մեծ շքեղություն է ցանկացած երկրի համար: Երեկ ամբողջ օրը լուրեր չկային, որ ԻԻՀ նախագահը և Իրանի հոգևոր առաջնորդ Ալի Համենեին ընդունել են ԱԳ նախարարի հրաժարականը:

Մուհամադ Ջավադ Զարիֆը Իրանի միջուկային համաձայնագրի (JCPOA) ճարտարապետներից ու պաշտպաններից մեկն էր և նրա հրաժարականը թուլացնում է նախագահի դիրքերը:
Զարիֆը ներկայացնում էր Իրանը Մյունխենի անվտանգության հարցերով միջազգային համաժողովում և դատելով հանդիպումների ու հարցազրույցների բովանդակությունից` հրաժարականի մտադրություն չուներ: Եվ նախագահ Հասան Ռուհանին, և ԱԳ նախարար Մուհամադ Ջավադ Զարիֆը երկրի ներսում JCPOA-ի հակառակորդների ծանր ճնշման տակ էին` Իրանի պահպանողականների թևի, որ երբեք չի ընդունել ու չի վստահել բարեփոխիչների` Արևմուտքի հետ կնքված պայմանագրին:

Դեռ կիրակի օրը ԱԳ նախարարը` քննադատելով իրանցի ծանրորդներին` ասում էր, որ «Անկախությունը չի նշանակում աշխարհից մեկուսացում»: Զարիֆի հրաժարականին առաջինն արձագանքել է Իսրայելի վարչապետը` Բենյամին Նետանյահուն իր Թվիթերում գրել է. «Զարիֆը գնաց, լավ պրծանք: Քանի դեռ ես այստեղ եմ, Իրանը միջուկային զենք չի ունենա»: ԱՄՆ պետքարտուղար Մայք Պոմպեոն հայտարարել է, որ Թեհրանի նկատմամբ Վաշինգտոնի քաղաքականությունը անփոփոխ է մնում՝ չնայած Զարիֆի հրաժարականին: «Մենք ի գիտություն ենք ընդունել Զարիֆի հրաժարականը: Տեսնենք՝ դա ինչ հետևանքներ կունենա: Ամեն դեպքում՝ նա և Հասան Ռուհանին ընդամենը կոռումպացված կրոնական մաֆիայի դրածոներն են: Մենք գիտենք, որ բոլոր վերջնական որոշումները Խոմեյնին է կայացնում: Մեր քաղաքականությունը անփոփոխ է՝ ռեժիմը պետք է իրեն նորմալ երկրի պես պահի և հարգի իր ժողովրդին», - Թվիթերի իր միկրոբլոգում գրել է Պոմպեոն:
Իսրայելի «Հաարեցը» հայտնում է, որ երկուշաբթի Սիրիայի նախագահ Բաշար Ասադը 2011-ից հետո առաջին անգամ եղել է Իրանում, հանդիպել գերագույն հոգևոր առաջնորդի, նախագահի, բարձրաստիճան պաշտոնյաների հետ` քննարկելու ԱՄՆ զորքերի դուրս բերումն ու Սիրիայի հյուսիսում բուֆերային գոտի ստեղծելու Թուրքիայի ջանքերը: Կապ ունի՞ Ասադի այցը Զարիֆի հրաժարականի հետ:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ
Հ.Գ. Ռուսական լրատվամիջոցները դեռ մի քանի ամիս առաջ էին գրում ԻԻՀ ԱԳ նախարարի հրաժարականի մասին` համարելով նախագահի մարտավարական քայլ` իր իշխանությունը պահպանելու համար: Որքանո՞վ է հավանական, որ Ռուհանին կզոհաբերեր իր մերձավորագույն դաշնակցին և կթուլացներ իր իսկ դիրքերը, հայտնի չէ: Բոլոր դեպքերում Զարիֆի հրաժարականը, եթե ընդունվի, Իրանի քաղաքական վերնախավում լուրջ տեղաշարժերի վկայություն է: Հայի բախտ` Զարիֆը կարող էր մի քանի օրով հետաձգել հրաժարականը` ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի Թեհրան պաշտոնական այցի նախօրեին ԻԻՀ ԱԳ նախարարի հրաժարականը չի կարող չփոխել բանակցությունների օրակարգն ու բովանդակությունը: Փաստորեն այցը ծրագրվել է մի իրավիճակում, կայանում է այլ իրավիճակում, երբ չի բացառվում, որ ուժեղանան պահպանողականների դիրքերը: Ամեն ինչ կախված է նրանից` կընդունի՞ Հասան Ռուհանին ԱԳ նախարարի հրաժարականը, և եթե այո` ու՞մ կնշանակի ԱԳ նախարար:

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ