Բրիտանական թերթերը գրում են, որ խորհրդարանը չկարողացավ բրեկզիտի որևէ նոր լուծում գտնել ու վարչապետ Թերեզա Մեյին հանձնարարեց Բրյուսելի հետ նոր բանակցությունների գնալ:
Daily Mail-ի խմբագրականը սկսվում է «Ալիլույա» բառով: Այն պահին, երբ թվում էր, որ խորհրդարանը խեղդվում է որևէ լուծում գտնելու սեփական անկարողության ճահճում, պատգամավորները կարողացան համաձայնության գալ բրեկզիտի տրամաբանական ռազմավարության հարցում: Այո, առաջ շարժվելու ճանապարհին ամեն թփի տակ տարատեսակ խնդիրներ են, բայց խորհրդարանում գտնված կոմպրոմիսը կարող է հանգիստ բրեկզիտի հանգեցնել: Վարչապետ Թերեզա Մեյը պատրաստակամ է կոմպրոմիսների, և դա արժանի է շնորհավորանքի:
Երեքշաբթին Թերեզա Մեյի օրն էր, բայց նաև հրաշալի օր էր ժողովրդավարության ու Մեծ Բրիտանիայի ժողովրդի համար, որ քվեարկել է հօգուտ բրեկզիտի ու հիմա ցանկանում է, որ վարչապետը դա իրականացնի:
Guardian-ը իր խմբագրականում գրում է, որ Թերեզա Մեյի հաղթանակը կարող է պյուռոսյան լինել: Մեյի համար գլխավորը իր կուսակցության շահերն ու միասնականությունն են, ոչ թե երկրի շահերը: Եվ նա համաձայնեց համոզված բրեկզիտականների երևակայության թռիչքների հետ` խորհրդարանում ասելով, որ իրեն կհաջողվի լուրջ ու իրավականորեն պարտադիր փոփոխությունների հասնել ԵՄ-ի հետ պայմանավորվածություններում: Խնդիրն այն է, որ այդ խոստումները անիրական են: Դեռ հունվարի սկզբին ինքը` Թերեզա Մեյը, հայտարարում է, որ ԵՄ-ն մտադիր չէ վերստին բանակցել: Այո, ցանկացած բանակցության մեջ թատրոնի տարր կա: Բայց Թերեզա Մեյը նախևառաջ ցանկանում է մնալ վարչապետ և հանուն դրա առաջարկում է փոփոխություններ ԵՄ-ի հետ իր իսկ համաձայնեցրած պայմանավորվածությունների մեջ, որպեսզի ստանա խորհրդարանի պատգամավորների աջակցությունը` անտեսելով փաստերը: Ֆրանսիայի նախկին վարչապետ Պիեռ Մենդես-Ֆրանսը մի առիթով ասել է` «Երկիրը կառավարելու համար պետք է ընտրություն անես` որքան էլ դա ծանր է»: Թերեզա Մեյն ընտրություն չի արել: Փոխարենը նախընտրում է ջերմացնել բրեկզիտականների երևակայությունը: Այդպես երկիր չեն կառավարում:
Guardian-ը նաև հրապարակել է իր վերլուծաբան Ռաֆայել Բերի հոդվածը: Բերը գրում է, որ Թերեզա Մեյը կարծում է, թե հաղթել է: Շուտով նա բախվելու է իրականությանը, որ կոչվում է բրեկզիտ: Բացարձակապես ակնհայտ է, որ բրեկզիտն աղետ է, բայց խորհրդարանի չափազանց շատ պատգամավորներ են հրաժարվում բարձրաձայն ասել, որ բրեկզիտից պետք է հրաժարվել: Եվրոպական մայրցամաքում մեր հարևանները դա չեն հասկանում: Նրանց տեսակետից` դա նման է այն անհարմարությանը, որ բրիտանացիները զգում են անծանոթ մարդկանց շրջապատում, և դա հանգեցրեց սահմանադրական ճգնաժամի: Ստեղծվում է տպավորություն, որ զուտ անգլիական դիմադրունակության պատճառով մենք այլևս ի վիճակի չենք մեր պրոբլեմների բուն պատճառներն անվանել: Դա ԵՄ-ի հետ համաձայնությունը չէ, բրեկզիտի ամսաթիվը չէ, Բրյուսելը չէ: Դա հենց բրեկզիտն է: «Բրեկզիտը թույն է, որ շրջանառվում է մեր քաղաքական համակարգի երակներով: Մենք պետք է առողջացման ճանապարհ գտնենք, ոչ թե այդ թույնի հերթական չափաբաժինը»` եզրակացնում է Ռաֆայել Բերը:
Times-ի իր խմբագրականում գրում է, որ արդեն երկու տարի Բրյուսելը խնդրում է Բրիտանիայի կառավարությանը հստակ ասել` ի՞նչ բրեկզիտ է ուզում: Երեքշաբթի օրը խորհրդարանը պատասխանեց այդ հարցին: Գործնականում ոչ մի կասկած, որ ԵՄ-ն կմերժի Թերեզա Մեյի նոր առաջարկները: Բայց ԵՄ-ն պետք է հասկանա, որ ինչ-որ կոմպրոմիսի պետք է գնա, այս կամ այն կերպ բրեկզիտը կարող է կայանալ առանց որևէ համաձայնագրի: ԵՄ-ն պետք է հասկանա, որ լավագույն համաձայնագիրը մնում է Թերեզա Մեյի առաջարկը և ԵՄ-ն պետք է զիջումների գնա:
ВВС
Հ.Գ. Ի՞նչ կորոշի Բրյուսելը, որ բազմիցս հայտարարել է` բանակցություններն ավարտվել են, ի՞նչ նոր փաստարկով Մեծ Բրիտանիայի վարչապետը պետք է համոզի ԵՄ երկրներին վերսկսել բանակցությունները: Սա հարցի մի կողմն է, մյուս կողմում փոփոխություններն են, որ կատարվում են Մեծ Բրիտանիայի Համայնքների պալատից դուրս, փոփոխություններ, որոնց իշխող Տորիները բախվելու են ընտրություններում: «i» թերթը հաղորդում է, որ բրեկզիտի պատճառով հազարավոր հրեաներ, որ հոլոքոստի զոհերի ժառանգներն են, Գերմանիայի քաղաքացիություն ստանալու դիմումներ են տալիս: Թերթը բերում է Լոնդոնում ծնված-մեծացած Սայմոն Ուոլֆիշի օրինակը: Նա Օսվենցիմով անցած հրեաների թոռ է: Նրա պապը երդվել է երբեք ոտք չդնել այն երկիրը, որ խլել է իր ծնողների ու 6 միլիոն հրեաների կյանքը: Բայց հոլոքոստից 70 տարի անց Սայմոն Ուոլֆիշը, շատերի պես, զգուշանալաով բրեկզիտի հետևանքներից, Գերմանիայի քաղաքացիություն ստանալու դիմում է տվել, որից նրա պապին զրկել է Երրորդ ռեյխը: «Մղձավանջը, որ մենք անվանում ենք բրեկզիտ, ինձ ստիպում է երեխաներիս համար արժանի ապագա գտնել»` ասում է 36-ամյա Ուոլֆիշը: Նա հայտնի երգիչ ու թավջութակահար է: Գերմանիայի քաղաքացիություն ստացել է հոկտեմբերին: «Եվոպացի մնալու համար ինձ պետք է եվրոպացու քաղաքացիություն»` բացատրում է Ուոլֆիշը: Ի՞նչ ունի ասելու իր երկրի հազարավոր ուլֆիշներին Թերեզա Մեյը:
ԵՄ-ից դուրս գալուց 2 ամիս առաջ նա փորձում է վերաբանակցել Բրյուսելի հետ: Համայնքների պալատը ցանկանում է, որ Մեյը զիջումներ կորզի «հյուսիսիռլանդական բեքստոպի» հարցում: Բրիտանական խորհրդարանի մերժած համաձայնագրի այս դրույթը վերաբերում էր Միացյալ Թագավորության մաս կազմող Հյուսիսային Իռլանդիայի և Իռլանդական Հանրապետության միջև սահմանային հսկողությանը: Նախատեսվում էր, որ Հյուսիսային Իռլանդիան կշարունակի ԵՄ մաքսային միության և միասնական շուկայի կազմում մնալ, եթե Լոնդոնը և Դուբլինը չկարողանան համաձայնության գալ ներիռլանդական սահմանի թափանցիկության շուրջ: Կղզու երկու հատվածներում սահմանային հսկողության բացակայությունը նպաստեց Հյուսիսային Իռլանդիայի հակամարտության կարգավորմանը: Լոնդոնում լուրջ մտավախություններ կան, որ ԵՄ-ի հետ հարաբերություններում Հյուսիսային Իռլանդիայի համար բացառությունը կարող է վտանգել Միացյալ Թագավորության տարածքային ամբողջականությունը: Համայնքների պալատում քվեարկությունից րոպեներ անց ԵՄ խորհրդի նախագահ Դոնալդ Տուսկը հայտարարեց. «Իռլանդական «բեքստոպը» Մեծ Բրիտանիայի` ԵՄ-ից դուրս գալու համաձայնագրի հատվածներից մեկն է: Իսկ այդ համաձայնագիրը վերաբանակցման ենթակա չէ»: Եվրոպական խորհրդարանի` բրեկզիտի հարցով գլխավոր բանագնաց Գի Վերհովսթադը ևս բացառում է Հյուսիսային Իռլանդիայի հարցում զիջումները: «Ես չեմ կարծում, որ մենք կարող ենք նման քայլի գնալ մի շատ պարզ պատճառով` «բեքստոպը» համաձայնագրի դրույթներից մեկն էր: Մյուս կողմից, մենք կարող ենք Մեծ Բրիտանիայի հետ քննարկել մեր հետագա հարաբերությունները», - նշում էր Վերհովսթադը: Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը հարավեվրոպական պետությունների ղեկավարների Կիպրոսում ընթացող գագաթաժողովի ավարտին ասաց. «Եվրոպական խորհուրդը արդեն իսկ հայտարարել է, որ Եվրամիության և Միացյալ Թագավորության միջև համաձայնեցված պայմանագիրը ներկա պայմաններում լավագույնն է և վերաբանակցման ենթակա չէ: Հուսով եմ, որ բրիտանական կառավարությունը Համայնքների պալատում կայացած քվեարկությունից հետո ի վիճակի կլինի բրեկզիտի հարցով ԵՄ գլխավոր բանագնաց Միշել Բարնյեին ներկայացնել քայլերի այն հաջորդականությունը, որ թույլ կտա մեզ խուսափել բոլորի համար անցանկալի տարբերակից` առանց համաձայնագրի կնքման բրեկզիտից: Ամեն դեպքում, մենք բոլորս պետք է պատրաստ լինենք նաև այդ տարբերակին»: Ինչի՞ վրա է Թերեզա Մեյի հույսը:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ