Միշտ է այսպես եղել, սակայն Ջրհոսի ժամանակահատվածում ահավոր անխոհեմություն, շատ մեծ շռայլություն կլինի Քեսաբի «քայլող քարավանի» շարասյան մեջ չտեսնել բուն ազդանշանը, որը տիեզերքը հղում է մեզ այս փուլում: Կարծել, թե այդ ազդակը կզգան քաղաքական գործիչները, ծիծաղելի է անսահման, բայց հաստատ կգտնվեն քուրմեր, որ կտրանսֆորմացնեն ցավի այդ գոտին` պատմական հիշողության համադրմամբ, առարկայական դարձնելով ազգի ընդերքում առկա դիմակայության անհրաժեշտ ֆոնը: Մնում է «այլք» ունկնդիր-ակնդիր լինեն ժողովրդի ու հայրենիքի առջև ծառացող նոր մարտահրավերների ազդակներին ու մի պահ մոռանան իրենց ամբիցիաները` ճակատագրական այս պահին մեկտեղվելու համար:
Կմեկտեղվե՞ն: Լավ: Չե՞ն մեկտեղվի: Կկորցնեն այս վերջին՝ քսանինը հազար քառակուսին էլ:
Ի՞նչ կատարվեց այս օրերին: Քեսաբն ասինք ու դեռ կասվի: Հաջորդիվ. ՄԱԿ-ում Հայաստանը կրկին կանգնեց Ռուսաստանի կողքին` չնայած ԱԳՆ արտահոսքին, թե ձեռնպահ ենք քվեարկելու:
Պատճառն էլ անչափ տրիվիալ էր` չի կարող Հայաստանը գտնվել անվտանգության մեկ համակարգում, սակայն իր քայլերն անել մեկ այլ համակարգի օգտին: Ապա և` ազգերի ինքնորոշման թեզը Հայաստանի համար միշտ է եղել գերակա: ՈՒստի հնարավոր չէր Ադրբեջանի հետ, որը ՄԱԿ-ում քվեարկել էր տարածքային ամբողջականության օգտին, նույն դաշտում գտնվել: Էլ չենք ասում, որ հերթական անգամ ադրբեջանական զորքերի տեղաշարժ էր արձանագրվել սահմանների մոտ: Ավելին` փորձագետները վերջին շրջանում ամենևին չեն բացառում, որ Ադրբեջանը հնարավոր է և օգտվի ստեղծված իրավիճակից և Ղարաբաղում բլիցկրիգի գնա: Հայաստանը պետք է ելներ իր ռազմավարական շահերից, ՀԱՊԿ անդամ լինելու հանգամանքից:
Ներքաղաքական «գետնին» վրա նույնպես հանգիստ չէր: «Կուտակայինով» ընդդեմ իշխանությունների` հիմնական խաղացողները մտածում էին, որ Հայաստանը կքվեարկի ձեռնպահ, ինչն էլ կօգնի իրականացնելու իրենց ծրագրերը` իշխանափոխության հասնելու համար:
Իշխանությունը, ինչպես միշտ, օդում թողեց այդ «ծրագրերը»:
Կիրառեց սկզբունքը, որը կոչվում է անսպասելիության էֆեկտ, որով էլ սանձեց այս օրերին Դուբայում գրոհի համար հավաքված «ընկերախմբին» (Քոչարյան, Ծառուկյան, Սամվել Կարապետյան), որը, մի կողմից, պետք է պահեր Ռուսաստանի թասիբը` «ձեռնպահ» քվեարկող Հայաստանում, մյուս կողմից` ի վերջո Տիգրան Սարգսյանին «իջեցներ» վարչապետական չարաբաստիկ աթոռից ու արագ նստեր վրան, որ մայիսին ոչ թե Սարգսյանները, այլ այլք ստորագրեն Ռուսաստան Մաքսային միության «ճանապարհային քարտեզը»:
Սերժ Սարգսյանն իրեն հատուկ մարտավարությամբ «շախ» հայտարարեց գարնան կեսին երևանյան ձյունից տաք անապատ` Դուբայ, փախածներին ու նույնքան արագ էլ «մատ» արեց նրանց: Հաջորդ օրն էլ Տիգրան Սարգսյանը Մաքսային միության խնդրով լուրջ տնտեսական ֆորում անցկացրեց` մեկ դյուժին ռուսական կարևոր էմիսարների մասնակցությամբ: Դա քիչ էր, հետն էլ այդ ֆորումում հնչեց Դմիտրի Անատոլիչի ուղերձը` ուղղված վարչապետին ու յուր ֆորումին, ինչը, ի դեպ, Մեդվեդևը ոչ այնքան այդ, որքան Դուբայի «դահլիճի» համար էր արել: Ի դեպ, ֆորումի շարունակությունն էլ ավելի զգլխիչ էր. էմիսարները հայտարարեցին, թե ՄՄ-ում առանցքային ինստիտուտները կղեկավարեն այն երկրները, որոնցում այդ ինստիտուտները շենշող ձևով կայացած են։ Նաև փաստել էին, թե Հայաստանում կայացած է բանկային համակարգը, որ շինել է վարպետ Օհանը, ի դեմս Տիգրան Սարգսյանի:
Քեսաբի, երկրի համար այս ծանր օրերին արաբական արևոտ անապատներում ապաստանած սույն «հայրենասերներին» մնում էր երկրի վիճակը ծանրացնել սրտներին ու… Վահան Բաբայանի անունից ասել, որ մեկ է` բարիկադներ են կառուցելու, կանգնեն վրան, ցնցումներ անեն, եթե վարչապետը չփոխվի: Պայթեցնելու են Հայաստանը, եթե Սերժ Սարգսյանը գնա սահմանադրական փոփոխությունների (սրանք հասկանում են, որ այս հարցում Սերժ Սարգսյանի ձեռքերին Ռուսաստանն ազատություն կտա):
Մնում է՝ Աստված կամենա, որ իրենք ցնցեն ու պայթեցնեն Հայաստանը:
Խորհուրդ մարդկանց` կամք Աստծո:
Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ