Նորություններ » Ձեզ «ձեռ ա տալիս», մեզ` ոչ

Ձեզ «ձեռ ա տալիս», մեզ` ոչ

16.10.2012 | 11:47

Տողերիս հեղինակը երկու անգամ մամուլում անդրադարձել է Իջևանի քաղաքապետարանի «Իջևան» թերթին, մատնանշել դրա էջերում հաճախ հանդիպող մայրենիի հետ դույզն-ինչ աղերսներ չունեցող իմաստազուրկ արտահայտությունները, մտքերի խճողումները, մի խոսքով` «անհայերեն» հայերենը: Լեզվի նկատմամբ այդօրինակ ոտնձգություններին քաջածանոթ են քաղաքապետարանում: Փոխքաղաքապետ Սուրեն Մանուկյանն ասում է. «Մեզ ձեռ ա տալիս»: Գուցե դա իր անձնական կարծիքն է, բայց նմանատիպ թերթի լույսընծայմանը համաձա՞յն են արդյոք բազմաթիվ հարկատու-ընթերցողները, որոնց դրամական մուծումների հաշվին գոյատևում է նաև «Իջևան» թերթը:
Եվ այսպես, ընթերցենք թերթի վերջին համարը (5/48 օգոստոս-սեպտեմբեր, 2012): Առաջին էջում զետեղված է Իջևանի քաղաքապետի հետ հարցազրույցը, որի մեջ անսպասելիորեն հանդիպում ենք «Ծառահատումներ են կատարվել, որոնք խանգարում էին շենքերի լուսավորությանը» հակատրամաբանությանը: Մարդ ապշում է. ինչպե՞ս կարող են ծառահատումները խանգարել շենքերի լուսավորությանը: Կատարյալ անհեթեթություն է: Շարժվենք առաջ: Նույն հարցազրույցում սևով սպիտակի վրա գրված է. «Իջևանը մեր տունն է, և յուրաքանչյուրիս պարտքն է ապրել ցանկացածի հույսով` օգնել նրան իր ուժերի ներածին չափով»: Ինչպես ասում են, կոռուպցիոն ռիսկեր պարունակող նախադասություն է: Չեմ կարող պնդել` արդյո՞ք քաղաքապետը արտաբերել է այդ միտքը (ամենայն հավանականությամբ` ոչ. վայ-լրագրողը փորձել է քաղաքապետի «գլխին սարքել», կամ ինքն էլ չի հասկացել, թե ինչ է գրել), բայց եթե ասել է նման բան, ուրեմն «սխալվել» և ճիշտ է ասել: Ի՞նչ է ստացվում. ուժեղներին շատ պիտի օգնել, թույլերին` քի՞չ: Դարերի խորքից եկած անարդար սովորույթ է` հարատևող և անբեկում: Օրինա՞կ եք ցանկանում: Խնդրեմ. Իջևանի նախկին քաղաքապետին, որի գործունեությունը (ճիշտ կլինի ասել` անգործությունը) հաճախակի խարանվում էր լրատվամիջոցներում, տասներկու տարի առաջ դիմում գրեցի և ցայսօր սպասում եմ պատասխանի: Լրագրող-մանկավարժ եմ, մամուլին էլ մեր ժամանակներում սովորաբար նայում են այնպես, ինչպես մահմեդականը` խոզի մսին, ու այսպես մեր աշխատանքը վերածվում է անօգուտ մարմնամարզության: Ճիշտ է` ֆիզիկական աշխատանքով և սպորտով չզբաղվողների համար վատ մարզանք չէ, դրա համար էլ նախկին քաղաքապետը թքած ուներ թե՛ դիմումիս, թե՛... Բայց անսալով «Չկա չարիք` առանց բարիքի» իմաստնությանը` անհամբեր սպասում եմ, որ դիմումս «ամենաերկար ժամանակ անպատասխան մնացած դիմում» անվանակարգում գրանցում ստանա Գինեսի ռեկորդների գրքում: Ինձ հետ անմահանալու է նաև դիմումիս չպատասխանողը, բայց, դե, ես անհիշաչար մարդ եմ, թող այդպես լինի, ոչինչ: Հազար ներողություն, արգո համբերատար ընթերցող, նյութից շեղվելու համար, ինչպես ասում են` խոսքը խոսք է բերում:
Եվ այսպես, թերթի նույն համարի երկրորդ էջում կարդում ենք. «Կրթական համակարգը գյուղում բարձր հիմքերի վրա է»: Մի՞թե բարձր հիմքեր էլ են լինում: Եթե մի պահ ապրիորի պատկերացնենք, որ բարձր հիմքեր էլ կան, ապա նշված գյուղում կրթական համակարգը գտնվում է աննախադեպ երերուն վիճակում, և ԿԳ նախարարությունը շուտափույթ ստուգումներ պիտի անցկացնի հիշյալ գյուղի կրթօջախներում: Այժմ էլ երրորդ էջում զետեղված երկարաշունչ նախադասությունից մեջբերենք մի հատված. «Բայց այստեղ էլ գրանցվեց ապարդյուն արդյունք»: Մի՞թե ապարդյուն արդյունք էլ է լինում: Ախր ողջ աշխարհը գիտի, որ «ապարդյուն» նշանակում է «արդյունք չտվող»: ՈՒրեմն, թերթն ընթերցողին փորձում է համոզել, որ արդյունք չտվող արդյունք էլ է լինում: Իհարկե, մենք չսպառեցինք թերթի վերջին համարում զետեղված տարօրինակ ու ոչինչ չասող արտահայտությունները, սխալ բառագործածումները և այլն: Մի խոսքով` թերթը լի է բազում լեզվախոշտանգումներով:
Եթե փորձենք ամբողջապես շարադրել հիշյալ թերթի բոլոր «ձախ ու ծուռ» կողմերը, ապա որևէ տպագիր լրատվամիջոց հազիվ թե համաձայնի իր էջերում զետեղել այդպիսի մեծածավալ հոդված: Այդ պատճառով էլ սահմանափակվենք վերոշարադրյալով: Միայն շեշտենք, որ անհրաժեշտ է դպրոցականներին արգելել ընթերցել «Իջևան» թերթը, քանզի այն կարող է մեծ «հաջողությամբ» անհաջողության մատնել մայրենիի ուսուցումը: Կարծում եմ (ի՞նչ կարծել, հաստատ համոզված եմ), որ այս մայրենիատյաց թերթի մասին «մեզ ձեռ է տալիս» հայտարարող քաղաքապետի տեղակալի վերաբերմունքը նշված հարցի վերաբերյալ ո՛չ թերթի ընթերցողներին, ո՛չ էլ պարզապես տրամաբանությանը դույզն-ինչ մոտ կանգնած մարդկանց հաստատապես «ձեռ չի տալիս»:
Դիմում եմ ՀՀ տարածքային կառավարման նախարարությանը, ՀՀ լեզվի պետական տեսչությանը, Հայաստանի ժուռնալիստների միությանը, ինչու չէ` «Իջևան» թերթի ընթերցողներին. համատեղ ուժերով փրկենք թերթը մեր լեզվի նկատմամբ անողոք մեղանչումներից:
Խղճմտանք դրսևորենք. ուղղակի պարսավելի է նման թերթ հրատարակելը:

Զավեն ԱԼԱՎԵՐԴՅԱՆ
Հայաստանի ժուռնալիստների միության անդամ

Դիտվել է՝ 2464