«Ես թիմի մարդ եմ. թիմում ամեն մեկը պետք է իր տեղն իմանա և խնդիրներ չստեղծի»

«ԵՍ ԱՅՆ ՄԱՐԴԿԱՆՑԻՑ ԵՄ, ՈՐՆ ԻՐ ՏԵՂԸ ՇԱՏ ԼԱՎ ԳԻՏԻ»
«Իրավունքը de facto»-ի հարցերին պատասխանում է փոխվարչապետ, տարածքային կառավարման նախարար ԱՐՄԵՆ ԳԵՎՈՐԳՅԱՆԸ
-Պարոն Գևորգյան, Դուք նախարար եք, փոխվարչապետ, Լինսն եք ղեկավարում, սովորել եք Սանկտ Պետերբուրգում, հետո` Եվրոպայում, 12 տարի քաղաքականության մեջ եք, և, այնուհանդերձ, մենք շատ քիչ բան գիտենք Ձեր մասին. Դուք լիբերա՞լ եք, արևմտամե՞տ, սոցիալի՞ստ, ռուսական ուղղվածությա՞ն և ընդհանրապես` որտե՞ղ եք:
-Ես լիբերալ դաշտում եմ, և եթե դա ավելի ասոցացվում է Եվրոպայի հետ, ուրեմն` արևմտամետ եմ, եթե Ռուսաստանի հետ, ուրեմն` ռուսական ուղղվածություն ունեմ: Ի դեպ, իմ կյանքի փորձը ցույց է տվել, որ լիբերալ արժեքը դավանում են և՛ այնտեղ, և՛ այնտեղ: Իսկ եթե շատ ավելի ստույգ պատասխանեմ, ապա ես պրագմատիկ գործիչ եմ, և բոլոր հնարավոր վեկտորները համադրելով` փորձում եմ ընտրել ճիշտ ուղղությունը:
-Պարոն Գևորգյան, չնայած երիտասարդ տարիքին, Ձեր «բազմափեշակության» ընթացքում եղել եք նաև ՀՀ անվտանգության խորհրդի քարտուղար։ Ինչո՞ւ այդ օրերին և ընդհանրապես 10 տարի շարունակ ԱԽ-ն նիստեր չէր հրավիրում:
-Չէ, այնպես չէ, որ նիստեր չեն հրավիրվել, եթե չեմ սխալվում, վերջին նիստը եղել է 2007-ին, որի ընթացքում հաստատվեց ՀՀ անվտանգության հայեցակարգը: Իսկ ընդհանրապես, նիստ հրավիրելու իրավասությունը ՀՀ նախագահի լիազորությունների շրջանակներում էր, և եթե վերջինս նպատակահարմար գտներ, կհրավիրեր, իսկ իմ անմիջական պարտականությունը կլիներ դրանց կազմակերպումը: Այդ տարիներին, ըստ ամենայնի, պետության ներսում համագործակցության այլ ձևաչափ էր ընտրված, որը բավարարում էր գործող նախագահին, և ԱԽ-ն առավել միտված էր ՀԱՊԿ-ի շրջանակներում ընթացող գործընթացներին արձագանքելու, համակարգելու հարցերի լուծումը:
-Պարզ է, անցնենք առաջ։ Ի դեպ, սա, թերևս, միակ հարցն է, որը կառնչվի Ձեր կողմից անմիջականորեն ղեկավարվող ոլորտին։ Առջևում Երևանի քաղաքապետի ընտրություններն են. Ձեր մտորումները խնդրո առնչությամբ։ Գոնե Ձեզ` ոլորտի պատասխանատուի համար կա՞ն տեսանելի թեկնածուներ, և ապա` ի՞նչ եք կարծում, ե՞րբ տեղի կունենան այդ ընտրությունները:
-Անկեղծ ասած, այդ գործընթացն ինձ համար, որպես ոլորտի պատասխանատուի, մեծ նշանակություն ունի այն առումով, որ եթե փորձը հաջողվի, և ավագանիների ինստիտուտի նոր քաղաքական ձևաչափը բռնի կյանքի քննությունը, չեմ բացառում, որ այդ սկզբունքը տարածվի տարածքային այլ օղակների վրա ևս։ Սա` իմ մտորումների մասով:
Քաղաքապետի թեկնածուների մասով. կարծում եմ, պարզ է, որ որևէ անուն ես տալ չեմ կարող հազար ու մի պատճառով, բայց նախ այն, որ ում անունն էլ տամ, մնացած բոլորը կնեղանան:
-Եկե՜ք բոլորի անուններն էլ տանք... չեք համաձայնում։ Իսկ կա՞ մեկը, որին Դուք «տեսնում» եք:
-Այո, կա այդպիսին:
-Ասե՞մ Ձեր փոխարեն:
-Չէ, եկեք` մի ասեք. բայց այն «անունը», որին ես պատկերացնում եմ, ի միջի այլոց, չի համընկնում այն ընդհանուր պատկերացմանը, ում ես կուզենայի տեսնել:
-ՈՒրեմն հաստատ գիտեմ` ում մասին է խոսքը։ Ի դեպ, Դուք այդ թեկնածությունը «ներկայացրե՞լ» եք Սերժ Սարգսյանին, ասե՞լ եք` «արեք նրա հետ, ինչ ուզում եք»:
-Պարզ է, որ նմանատիպ խոսակցություն նախագահի հետ ես չեմ վարել, սակայն նախագահի հետ մենք քննարկել ենք Երևանի քաղաքապետի ընտրությունների հարցը` կազմակերպչական, օրենքի կիրառման տեսանկյունից, այլ հարցեր էլ ենք քննարկել, ժամանակը կգա, և հանրապետության նախագահն այդ առնչությամբ կարտահայտվի:
-Իսկ Ձեր պատկերացումները «խնդրո առնչությամբ» համապատասխանո՞ւմ են նախագահի պատկերացումներին:
-Ապագա թեկնածուի մասին պատկերացումների առումով, ես, կարծում եմ, այո՛, մենք քննարկել ենք, թե ինչպիսին պետք է լինի ապագա քաղաքապետը: Իհարկե, ես հասկանում եմ, որ Դուք հարցերն իրարից բխեցնելով` ցանկանում եք ստանալ Ձեզ անհրաժեշտ պատասխանը, թե ո՞վ է լինելու ապագա քաղաքապետը:
-Հա՜, ու անկեղծ խոստովանում եմ «հանգամանքը»:
-Ես չեմ պատասխանելու այդ հարցին, որովհետև դա իմ լիազորությունների շրջանակում չէ: Ի դեպ, հարցի` «ընտրությունները երբ են տեղի ունենալու» բաղկացուցչին չպատասխանեցի ֆորմալ առումով. այդ ընտրությունները պետք է տեղի ունենան մինչև այս տարվա դեկտեմբեր ամիսը, բայց և բոլոր դեպքերում դա կլինի քաղաքական որոշման արդյունք: Իմ անձնական կարծիքով` որքան շուտ լինեն այդ ընտրությունները, այնքան` Երևանի համար լավ:
-Անցանք «նամակի բուն բովանդակությանը»։ Պարոն Գևորգյան, Դուք համարվում եք ԲՀԿ-ի «հայրերից մեկը», «պրոյեկտը» կյանքի կոչողներից ավագը. համենայն դեպս, ԲՀԿ համամասնական ցուցակի կազմման գործում մեծ է եղել Ձեր «կամքը». ի՞նչ փոխառնչությունների մեջ եք այսօր այդ կուսակցության հետ:
-Իրավունք ունեմ, չէ՞, չհամաձայնելու այդ գնահատականներին:
-Իհարկե, ես էլ եմ լիբերալ:
-Շնորհակալություն: Այսպիսով, համաձայն չեմ գնահատականներին: Ես, այո՛, շատ նորմալ, ջերմ հարաբերություններ եմ ունեցել և հիմա էլ ունեմ ԲՀԿ-ի իսկական «հայր»` Գագիկ Ծառուկյանի հետ: Իհարկե, այն ժամանակ, ի պաշտոնե, քաղաքական պրոցեսներից ես չէի կարող անմասն մնալ, և այդ իսկ առումով մենք միմյանց օգնել ենք, խորհրդակցել, հանդիպել-քննարկել, բայց որ ասեմ ես ինչ-որ որոշիչ դերակատարություն եմ ունեցել այդ հարցերում, ճիշտ չէ:
-Չէ, ճիշտ է, պարոն Գևորգյան, այդ Դուք եք կազմել ԲՀԿ-ի համամասնական ցուցակը, իսկ բանը եղել է այսպես. Գագիկ Ծառուկյանը կիրակի օրով իրենց կազմած ցուցակն է բերել, Դուք այն տեսնելով` խիստ նեղսրտել եք ու ասել եք` թող ինչ ուզում են անեն, ես չեմ խառնվելու, իսկ Քոչարյանը Ձեզ կանչել ու ասել է` «անողը դու ես, դու պիտի անես, Արմեն»:
-Այդպիսի բան չի եղել:
-Դե նայեք աչքերիս մեջ:
-Նայում եմ:
-Մի՛ նայեք, մի անգամ ՀՀ վարչապետը նայեց-ասաց` չեմ դառնա վարչապետ ու դարձավ:
-Ես զարմանում եմ, եթե դա եղել է պարոն Քոչարյանի կաբինետում, խոսել ենք ես և ինքը, և երրորդը չի եղել, և եթե դրա մասին գիտենք ես և Քոչարյանը, ինչպե՞ս կարող եք Դուք «ինֆորմացված» լինել:
-Պարո՜ն Գևորգյան, Աստվածաշունչն ասում է` օճորքն ու պատերն էլ են տեսնում, քարերը` աղաղակում: Եվ ուրեմն` ես շարունակում եմ. դրանից հետո Գագիկ Ծառուկյանն էլ իր հերթին է նեղացել-գնացել:
-Ձևակերպենք այսպես. ԲՀԿ-ի կայացման գործում եթե ես ունեցել եմ ինչ-որ մասնաբաժին, ապա դա չի եղել ամենամեծը կամ վճռորոշը: Ինչ վերաբերում է նեղանալու «թեզին», ապա ընդհանրապես նման բան իմ և Ծառուկյանի հարաբերությունների միջև վերջին տասը տարիների ընթացքում չի եղել, մենք իրարից նեղացել ենք շատ ուրիշ` այլ հարցերով, բայց ո՛չ երբեք այդ:
-Ի՞նչ հարցերով եք նեղացել` շատ հետաքրքիր է:
-Ասենք` ինչ-որ գործերով, իրենց մարզին առնչվող հարցերով, կարող էր լինել վեճ, քննարկում, բայց միշտ էլ կարողացել ենք ընդունելի լուծում գտնել:
-Հիմա՞ էլ է այդպես:
-Հիմա էլ է այդպես, սակայն, անկեղծ ասած, վերջին մեկ տարին, ինչ ես նշանակվել եմ այս պաշտոնին, մենք իրար շատ քիչ ենք հանդիպում, հիմնականում միջոցառումների ընթացքում: Բոլոր դեպքերում, մեր հարաբերությունները մշտապես եղել են շատ հավասարակշռված, և այդ հարաբերություններում երբեք էմոցիաներ չեն եղել, միշտ եղել է արգումենտացիա:
-Իսկ հաճա՞խ եք հանդիպում Ռոբերտ Քոչարյանի հետ:
-Պարոն Քոչարյանի հետ իմ վերջին հանդիպումը եղել է Նոր տարվա նախաշեմին:
-Ինչպե՞ս գտաք իրեն։ Գիտե՞ք ինչու եմ հարցնում, մենք իր մասին ոչ մի ինֆորմացիա չունենք, իր մամլո խոսնակն էլ գոնե տողերիս հեղինակի հետ չի «մամլոխոսում»:
-Պարոն Քոչարյանը շատ նորմալ տրամադրություն ուներ, բավականին հանգիստ ու լավ էր զգում իրեն, որովհետև ավելի շատ ժամանակ է կարողանում նվիրել իր ընտանիքին, առօրյա գործերին: Բայց նաև, որքան հասկացա, նա հետևում է ընթացիկ քաղաքական բոլոր զարգացումներին: Միանգամից ասեմ` մենք նմանատիպ հարցեր իր հետ չենք քննարկել, չենք խորացել, բայց քանի որ Նոր տարուն ինքն էլ էր բացակայելու, ես էլ, հանդիպեցի` կանխավ շնորհավորելու:
-Պարոն Գևորգյան, և, այնուհանդերձ, մի քիչ երկար չտևե՞ց, ներեցեք` իր բառերն եմ կրկնում, «երիտասարդ թոշակառուի» իր կարգավիճակը:
-Ես հիմա չէի ցանկանա պարոն Քոչարյանի փոխարեն այդ հարցին պատասխանել, բայց իմ տպավորությունն այնպիսին է, որ այսօրվա միջավայրում ինքն իրեն բավարարված է զգում:
-Եկեք անկեղծ լինենք և ասենք` այսօրվա վիճակն իր նատուրային բնորոշ վիճակ չէ:
-Դե, գիտե՞ք, եթե նկատի ունեք, որ նա պետք է լինի ինչ-որ զարգացումներում, ինչ-որ իրադարձությունների կիզակետում, այդ առումով, այո, ճիշտ եք` իրեն բնորոշ չէ, որովհետև իր կյանքի մեծ մասը նա նվիրել է Ղարաբաղի պայքարին, Հայաստանում քաղաքական բուռն զարգացումների մեջ է եղել: Բայց ես գիտեմ նաև, որ նա շատ մեծ կամքի տեր է, և եթե իրեն պետք է այդ նոր միջավայրում կայանալ, հաստատվել, ապա այդ ոչ ակտիվ միջավայրում ևս նա կկարողանա իրեն գտնել:
-Կվերադառնա՞:
-Չգիտեմ, պետք է իրեն հարցնել:
-Չե՞ք հարցրել, խոսվում էր նրա վարչապետ դառնալու մասին: Լավ, ձևակերպեմ ավելի նուրբ` ի՞նչ կարգավիճակով նա կվերադառնա, եթե...
-Սկսենք նրանից, որ ես երբեք նման հարց իր հետ չեմ քննարկել: Կարող եմ ասել միայն հետևյալը. նմանատիպ հարցադրումները, որոնք նաև մամուլում են քննարկվում, իմ կարծիքով, ակտուալ չեն:
-Բոլոր դեպքերում, Դուք համակարգում համարվում եք Քոչարյանի «մարդը». դա Ձեզ օգնո՞ւմ է, թե՞ վնասում:
-Անկեղծ ասած` ես միշտ չեմ հասկացել, թե ինչ է նշանակում «Քոչարյանի մարդ», «Պետրոսյանի» և կամ մեկ ուրիշի «մարդ»: Այո, ես երկար տարիներ աշխատել եմ պարոն Քոչարյանի հետ և շատ շնորհակալ եմ իմ ճակատագրից, որ այդ հնարավորությունն ունեցել եմ, քանզի այն ամենի, ինչին այսօր տիրապետում եմ, մեծ մասը սովորել եմ հենց իրենից: Այդ իմաստով, եթե ցանկանում եք, կարող եք ինձ համարել Քոչարյանի «մարդ»: Բայց կուզեի ասել, որ ես թիմի մարդ եմ. եթե այսօր այս թիմում աշխատում եմ, իսկ ժամանակին այդ թիմը ղեկավարել է Ռոբերտ Քոչարյանը, բոլորն էլ կարող են ասել, որ եղել են Քոչարյանի «մարդ»: Այո, ես թիմի մարդ եմ և երբեք իմ պահվածքով, վարքագծով չեմ փորձի ինձ այնպես դրսևորել, որ հակադրվեմ այդ թիմին և կամ` խնդիրներ առաջացնեմ թիմի համար:
-Ասվում է, որ փոխվարչապետի Ձեր այս պաշտոնը Քոչարյանի հետ պայմանավորվածությունների արդյունք է:
-Չգիտեմ, ճիշտն ասած` ինչի արդյունք է: Անկեղծ եմ ասում: Բայց ես գիտեմ, թե ոնց եմ այստեղ հայտնվել. երբ գործող նախագահ պարոն Սարգսյանն ինձ առաջարկեց, և մենք նրա հետ քննարկեցինք այս պաշտոնի հետ կապված բոլոր խնդիրները-զարգացումները, չէր երևում, որ դրանք պայմանավորված են երրորդ անձի հետ:
-Նման բաները շատ լուռ են «արվում»:
-Գիտե՞ք, եթե Դուք հավատում եք, որ ես տասը տարի աշխատել եմ և կարողանում եմ հասկանալ, թե ոնց են որոշումները կայացվում, ապա պիտի հավատաք, որ նման բան ես չեմ զգացել: Համենայն դեպս, ես այսօր աշխատում եմ այս թիմում, և ես ինձ շատ նորմալ եմ զգում, որովհետև կան նորմալ հարաբերություններ թիմի ներսում: Իմ յուրաքանչյուր խնդիր ես կարողանում եմ բարձրացնել և անկեղծ քննարկումներ ունենալ` առանց որևէ կաշկանդվածության, առանց որևէ բարդույթի, և արձագանքներն էլ բավականին և պարզ են, և առանց խնդիրներ հարուցելու:
-Նախագահ-վարչապետ-փոխվարչապետ. ի՞նչ փոխհարաբերություններ են այսօր. ասվում էր, որ Դուք ավելին եք, քան փոխվարչապետ:
-Հարցի վերջին մասին շատ սպառիչ պատասխանել է պարոն վարչապետը: Անկեղծորեն եմ ասում` նման բան չի եղել և չէր էլ կարող լինել: Գիտե՞ք` ես այն մարդկանցից եմ, որն իր տեղը շատ լավ գիտի. ես այսօր ընդամենը Հայաստանի Հանրապետության փոխվարչապետն եմ, տարածքային կառավարման նախարարը: Ես ունեմ լիազորությունների հստակ շրջանակ, որն ամրագրված է օրենսդրությամբ, և երբեք ինքնուրույն և կամ սեփական նախաձեռնությամբ այդ լիազորությունները ոչ գերազանցում եմ, ոչ էլ ցանկանում եմ գերազանցել: Կրկնում եմ` ես թիմի մարդ եմ. թիմում ամեն մեկը պետք է իր տեղն իմանա և խնդիրներ չստեղծի:
Ապա և` երկուսի նկատմամբ էլ` թե՛ նախագահի, թե՛ վարչապետի, ես շատ մեծ հարգանք եմ տածում: Հանրապետության նախագահի հետ, փաստորեն, 10 տարուց ավելի շփվել, աշխատել եմ, և, բացի հարգանքից, այլ կարգի շփումներ չեն եղել: Ի դեպ, անկեղծ ասած, շատ լավ եմ նայում այն հանգամանքին, որ այսօր հենց Սերժ Սարգսյանն է երկրի ղեկավարը, և այլ դասավորվածություն ես չեմ պատկերացնում:
-Եվ այնուհանդերձ, լինելով իշխանական բուրգում, ընդ որում, մշտապես «գոլդ» տեղերում, Դուք կուսակցական չեք, ինչո՞ւ չեք, պատրաստվո՞ւմ եք դառնալ:
-Կուսակցական չլինելու հանգամանքն ինձ չի խանգարում այսօր իմ պարտականությունները լիարժեք կատարելու: Նման հարց ոնց որ իմ օրակարգում չկա, և քանի որ ես շատ լավ, ընկերական-աշխատանքային հարաբերություններ ունեմ այսօրվա քաղաքական կոալիցիա կազմող բոլոր կուսակցությունների և առաջին հերթին` հանրապետականների հետ, դա ինձ հնարավորություն է տալիս լիարժեք իրականացնելու իմ լիազորությունները:
-Բայց չէ՞ որ կգա մի պահ, որ այդպես չի լինի, այդ դեպքում ո՞ր կուսակցությունը կընտրեք:
-Քանի դեռ պահը չի եկել, չեմ մտածում այդ մասին: Մի բան էլ. կուսակցական լինելու ֆակտորն ակտուալ չի եղել ինձ համար, քանի որ պարոն Քոչարյանը կուսակցական չէր:
-Հիմա պարոն Սարգսյանը կուսակցական է, ու` «ժա՜մն է արդեն իրիկնահացի», իմա` ՀՀԿ-ացման, պարոն Գևորգյան:
-Նմանատիպ հարց չի քննարկվել, և ես, անկեղծ ասած, շատ շնորհակալ եմ իմ գործընկերներից, որ նմանատիպ հարցեր չեն բարձրացնում:
-Իսկ հնարավո՞ր է` սեփական կուսակցություն ստեղծեք։
-Ի՞նչ:
-Սեփական: Կուսակցություն:
-Բա՜-ցա՜ռ-վո՜ւմ է:
-Իսկ կարո՞ղ է` «Սիվիլիտասին» մաս կազմեք:
-Չէ՛: Ես կարող եմ օգնել նրանց ինչ-որ հարցում, Վարդան Օսկանյանը հնարավոր է հրավիրի ինչ-որ մի սեմինարի, ինչպես գնացինք հիմնադրամի բացմանը, սակայն, ոչ ավելին, որովհետև ես ավելի շատ տեխնոկրատ եմ, պրոֆեսիոնալ մենեջեր, քան քաղաքական գործիչ:
(շարունակությունը` հաջորդիվ)
Հարցազրույցը` Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆԻ

Մեկնաբանություններ