Երկակի ստանդարտների երկերեսանի քաղաքականություն

Ալիևն ու իր շրջապատը վերջին ամիսներին շատ են խոսում ադրբեջանցի փախստականների Ղարաբաղ և Հայաստան վերադարձի մասին: Ռուսական ու եվրոպական կենտրոններում լուռ են կամ առանց դիրքորոշման անիմաստ մեկնաբանություններ են անում: Ի դեպ, հետաքրքիր է այն, որ ադրբեջանից տեղահանված հայ փախստականների վերադարձի մասին լռում են կամ էլ կրկին վերացական արտահայտություններ են անում մարդու իրավունքների մասին: Այս պարագայում մոռացության է մատնվում էթնոքաղաքական կոնֆլիկտները մարելու միջոցներից առաջնային նշանակություն ունեցող գործիքներից մեկը. որն է՝ արդեն երկարատև և խորքային թշնամության և անհանդուրժողականության մեջ ընկղմված էթնիկ բնակչության տարանջատումը և տեղափոխությունը/հարկադիր տեղահանությունը, կոնֆլիկտը արմատապես մարելու համար: Թերևս ամենացայտուն օրինակը Հակաֆաշիստական կոալիցիայի դաշնակիցների կողմից վեց միլիոն գերմանացիների տեղահանությունն էր Լեհաստանին, Չեխիային և ԽՍՀՄ-ին անցած գերմանական տարածքներից: Այդ մեծ տեղահանության արդարացումը հետպատերազմյան Եվրոպայում ազգամիջյան բախումների և նոր պատերազմների կանխումն էր: Ի դեպ, սերբ, խորվաթ և մուսուլման բնակչության լայնածավալ տեղափոխություններ իրականացվեցին նաև 1990-ական թթ. բոսնիական հակամարտության կարգավորման ընթացքում: Ասելիքս այն է, որ հայերին ու ադրբեջանցիներին նորից խառը բնակություն պարտադրելով «հումանիստները» աչք են փակում այն իրողության վրա, որ թշնամությունն ու հակակրանքը հաղթահարելու համար դեռ երկար ժամանակ է պետք: Չեմ կարծում, թե քաղաքական գիտելիքներ ունեցող մարդը չի հասկանում այս պարզունակ ճշմարտությունը: Սակայն, հասկանալով պնդել փախստականների «իրավունքների» մասին, նշանակում է տառապել արյան տեսարանների ծարավով: Ահա թե ինչ ահավոր բան է մեծ տերությունների երկակի ստանդարտների երկերեսանի քաղաքականությունը:

Գարիկ Քեռյան

Մեկնաբանություններ