2010-ի հոկտեմբերի 16-ին բացված «Տաթևեր» ճոպանուղին կարճում է Հալիձոր-Տաթև ճանապարհը` հարակից գյուղերի բնակիչների, առհասարակ, այցելուների համար ծառայելով իբրև փոխադրամիջոց: Աշխարհի ամենաերկար ճոպանուղին զուրկ չի մնում նաև զբոսաշրջիկների ուշադրությունից, նպաստում է մեր երկրի ճանաչելիությանը: Հարկ է նշել, որ էկզոտիկ այդ փոխադրամիջոցի շնորհիվ տեղի մոտ 30 բնակիչ ապահովվել է աշխատանքով: «Տաթևեր» ճոպանուղին իր երկարությամբ ռեկորդային է համարվում այն տեսակի ճոպանուղիների մեջ, որոնք ընթանում են առանց կանգառի և աշխատում են երկու ուղղությամբ: Միջազգային փորձագետներն էլ իրենց հերթին փաստում են` ճոպաններն անվտանգ են և համապատասխանում են անվտանգության եվրոպական չափանիշներին:
«Բացման օրից մինչ օրս ճոպանուղին սպասարկել է ավելի քան 9 հազար ուղևորի, որոնց 30 տոկոսը հարակից համայնքների բնակիչ է և ճոպանուղուց օրական մեկ անգամ օգտվում է անվճար»,- ասում է «Տաթևեր» ճոպանուղու կառավարիչ ՏԻԳՐԱՆ ՂԱԶԱՐՅԱՆԸ:
-Ինչո՞վ էր պայմանավորված ճոպանուղու շահագործման ժամանակավոր դադարը:
-Ինչպես և պահանջվում է նման բարդ տեխնոլոգիական լուծումներով ճոպանուղիների շահագործման ժամանակ, հանրային գործարկումից երկու շաբաթ անց, նոյեմբերի սկզբին կարճ ժամանակով դադարեցվել էր ճոպանուղու շահագործումը, անցում էր կատարվել ամառային ռեժիմից ձմեռային ռեժիմի: Դրանից հետո ճոպանուղին սկսել է կանոնավոր աշխատել:
-Ձմեռային ռեժիմը, առհասարակ, մառախլապատ եղանակը, քամին, անձրևը, ձյունը խնդիրներ չե՞ն առաջացնում:
-Ճոպանուղու շահագործման գործընթացին կարող են խոչընդոտել միայն ուժեղ քամիները, որոնք, ցավոք, այդ տարածքում բավականին շատ են, իսկ եղանակային պայմանները` ձյունը, սառնամանիքը և այլն, խոչընդոտ չեն:
-Ինչպես նշեցիք` հարակից գյուղերի բնակիչները ճոպանուղուց օրը մեկ անգամ օգտվում են անվճար: Դա ժամանակավո՞ր արտոնություն է` կապված ճոպանուղու աշխատանքի սկզբնական փուլի հետ, թե՞ երկար է ձգվելու:
-Տաթևի վերածննդի գաղափարախոսություններից մեկն այն է, որ հարակից տարածքների բնակիչները կարողանան ճոպանուղուց օգտվել որպես տրանսպորտային միջոցից: Բացման օրվանից առայսօր, հետագայում` նույնպես, հարակից համայնքների բնակիչները (ավելի քան հինգ հազար բնակիչ) ամեն օր մեկ երկկողմանի անվճար տոմս ձեռք բերելու և ճոպանուղուց օգտվելու հնարավորություն պետք է ունենան:
-Ի՞նչ արժե տոմսը: Գումարային առումով տարբերությունը եթե շատ լինի, գուցե շատերը գերադասեն մեքենայի ճանապարհը:
-Ճոպանուղու երկարությունը 5,7 կմ է, ճանապարհային հատվածը` մոտ 20 կմ, որը, հատկապես ձմռանը, դժվարանցանելի է: Հալիձոր-Տաթև ճանապարհը ճոպանուղով հնարավոր է անցնել 11 րոպեում, ավտոմեքենայով` 25-40: Ճոպանուղու միակողմանի տոմսն արժե 2000 դրամ, երկկողմանին` 3000 դրամ: Որպես օրինակ, ասեմ, որ տաքսիով ուղևորվելը մոտ երկու-երեք անգամ թանկ է:
-Կա՞ն մարդիկ, որ չեն հաղթահարում վախը և գերադասում են ավանդական փոխադրամիջոցը:
-Դեռևս նմանատիպ դեպքեր չեն եղել: Մեր մասնագետները հակիրճ և համոզիչ ներկայացնում են այցելուներին, որ այսօր ճոպանուղին աշխարհի ամենաանվտանգ տրանսպորտային միջոցներից մեկն է: Ճոպանուղին կառուցող շվեյցարական «Garaventa Doppelmayer Group» ընկերությունը տարեկան կառուցում է ավելի քան 100 նմանատիպ ճոպանուղի, որոնց շահագործման ընթացքում երբևէ որևէ խափանում կամ դժբախտ պատահար չի գրանցվել: Ընկերությունն աշխարհում առաջինն է ինչպես նմանատիպ աշխատանքների կատարման ծավալով, այնպես էլ որակով:
-Իսկ արագությունը վատ ինքնազգացողության պատճառ չի՞ կարող դառնալ:
-Վագոնի առավելագույն արագությունը մոտ 40 կմ/ժամ է, որը բարձր չէ և առաջացնում է հետաքրքիր զգացողություններ, բայց ոչ վատ:
-Ինքներդ հաճա՞խ եք օգտվում ճոպանուղուց:
-Իհարկե, և մեծ հաճույքով: Յուրաքանչյուր անգամ ունենալով նորանոր զգացողություններ ու հիանալով բնության անզուգական տեսարաններով, որոնք մինչև ճոպանուղու կառուցումը տեսանելի էին միայն տարածքում ճախրող արծիվներին:
-Ամեն օր մեկ անվճար երկկողմանի տոմսը Ձեր պարագայում նո՞ւյնպես գործում է:
(Պատասխանի փոխարեն կառավարիչը բարեհամբույր ժպտաց ու մեզ հրավիրեց Տաթև` ճոպանուղուց օգտվելու- Ա. Ս.):
-Ծրագրերի մասին:
-Ներկայումս համագործակցում ենք զբոսաշրջային կազմակերպությունների հետ, երկու կայանների շրջակայքերում շարունակվում են բարեկարգման աշխատանքները, Հալիձոր կայանում սպասասրահի շինարարական աշխատանքներ են ընթանում, որտեղ կլինի նաև սրճարան: Մարդիկ տարածքում զբոսնելուց հետո կարող են սուրճ խմել, սպասել սպասասրահում` մինչև հասնի ուղևորվելու իրենց հերթը:
Զրույցը` Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆԻ