«ՄԵՆՔ ՄԵՐ ԽՈՍՔԻ ՏԵՐՆ ԵՆՔ ՈՒ ԱՌԱՋԻԿԱ ՆԱԽԱԳԱՀԱԿԱՆ ԸՆՏՐՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐՈՒՄ ՍԱՏԱՐԵԼՈՒ ԵՆՔ ՆԱԽԱԳԱՀ ՍԵՐԺ ՍԱՐԳՍՅԱՆԻՆ»

Քաղաքական տերևաթափի, սիրո, սպառազինությունների մասին է մեր զրույցը Հայաստանի Ազգային անվտանգության խորհրդի քարտուղար ԱՐԹՈՒՐ ԲԱՂԴԱՍԱՐՅԱՆԻ հետ
-Ինչո՞վ եք բացատրում քաղաքական աշնան տերևաթափը` ելնելով Ձեր բազմամյա փորձից:
-Քաղաքական աշունը Հայաստանում աչքի ընկավ պաշտոնանկություններով, որը տեղավորվում է խորհրդարանական ամենամեծ խմբակցության քաղաքական պայքարի ու մարտավարության տրամաբանության մեջ: Յուրաքանչյուր քաղաքական ուժ ինքն է որոշում իր մարտավարությունը, և տեղի ունեցած փոփոխություններն ունեն իրենց բացատրությունները:
-Ինչո՞ւ է անփոփոխ ՕԵԿ-ի դիրքորոշումը քաղաքական անցուդարձերում, և ինչո՞ւ ՕԵԿ-ին դա չեն ներում:
-ՕԵԿ-ը կայացած քաղաքական ուժ է` 15 տարվա փորձով, և այսօր միակուռ է, ներքին խնդիրներ չունի, մեծ համալրում կա շարքերում: Միայն Երևանի Կենտրոն համայնքում ունենք 5500 անդամ, 120 գրասենյակ ունենք Երևանում, մինչև տարեվերջ դրանց թիվը կհասնի 150-ի, 280 գրասենյակ ունենք մարզերում, այդ թիվն էլ ենք մեծացնելու: Կուսակցությունը թափ է հավաքում, ինչն էլ, բնականաբար, որոշակի հակազդեցություն է բերում, բայց մենք թրծված ենք քաղաքական պայքարում և հանդարտ ենք նայում այդ ամենին: Երբեք ՕԵԿ-ը որևէ քաղաքական ուժի կամ գործչի դեմ որևէ լրատվամիջոցի կամ լրագրողի չի առաջարկել ու պատվիրել վարկաբեկող հրապարակում, բայց մեր դեմ, ցավոք, այդ ոճով հաճախ են գործում: Ես հավատում եմ Աստծուն, ապավինում նրա պատվիրաններին և կարծում եմ, որ չարությանը պետք է պատասխանենք մեր հանդուրժողականությամբ և ակտիվ աշխատանքով, անկոտրում համառությամբ ու հանդուրժողականությամբ, որովհետև Հայաստանի ապագան քաղաքական պատերազմը չէ, այլ քաղաքական մրցակցությունը, քաղաքական ատելությունը չէ, այլ քաղաքական հանդուրժողականությունը:
-Վարձավճարվածությունը լրագրակա՞ն դաշտի խնդիր է, թե՞ քաղաքական:
-Կան պատվիրողներ, և կան կատարողներ: Օրենքը պատասխանատվություն է նախատեսում և՛ կատարողի, և՛ պատվիրողի համար: Երբ որոշ ուժեր իրենց գործը թողած զբաղվում են ուրիշների վատաբանմամբ, հաստատում են իրենց չկայացածությունը: Այն քաղաքական գործիչը կամ կուսակցությունը, որն իր խղճի հետ վեճի մեջ է, չի կարող հաջողություն ունենալ: Մենք մեր խղճի հետ վեճի մեջ չենք, մենք պայքարել ու պայքարում ենք մեր ժողովրդի և մեր ծրագրերի իրականացման համար:
-ՕԵԿ-ն ի՞նչ անելիքներ է իր առաջ տեսնում:
-ՕԵԿ-ը պրպտուն ուժ է, մենք 200 մայր օրենքի հեղինակ ենք: Դա նշանակում է 1000 խնդրի լուծում առնվազն: ՕԵԿ-ը հիմա նոր օրենքների շարք է ներկայացնում խորհրդարանի դատին: Մենք համոզված ենք, որ երկիրը պետք է զարգանա օրենքներով. մի կողմից` օրենքները, մյուս կողմից` օրենքների կիրառման հետևողականությունը մեր հաջողության երաշխիքն են: Մենք, որպես իշխանության մեջ գտնվող քաղաքական ուժ, մտադիր ենք մեր ուժերի ներածի չափով Հայաստանն առաջ տանել համարձակ բարեփոխումների ճանապարհով: Կարծրացած մոտեցումներ մեզ պետք չեն, պետք են ոչ ստանդարտ լուծումներ տնտեսության մեջ, նորարարական տեխնոլոգիաների տեսակարար կշռի ավելացումով: Մեր նախաձեռնություններից շատերը ոչ ստանդարտ են և որպես կանոն սկզբում արժանանում են քննադատության, հետո քննարկվում են, վերջում ընդունվում: Ճշմարտությունն էլ սկզբում ծիծաղելի է թվում, հետո դառնում է վիճարկելի, վերջում` անբեկանելի: ՕԵԿ-ի կարևոր առավելությունն է, որ մենք ձերբազատված ենք ծայրահեղություններից: Ծայրահեղությունը նման է ծանր հիվանդության, որ ստիպում է միագիծ ընկալել իրականությունը, մինչդեռ իրականությունը շատ ավելի բազմաշերտ է: Մենք պետք է իրականությունն իր ամբողջ խորքով ընկալենք: ՕԵԿ-ը ներկայում գործող ապագայի քաղաքական ուժ է: Իհարկե, մեզ համար շատ կարևոր է մեր անցյալը, մենք մտահոգ ենք մեր ներկայով, բայց ոչ մի պահ չենք մոռանում ապագան ու միշտ բաց ենք պահում ապագայի պատուհանը, որովհետև այնտեղ ապրելու են մեր զավակները: Այդ ապագան մենք պիտի կառուցենք, իսկ դա հնարավոր է քաղաքական կայունության, համախմբվածության, հավակնոտ նպատակների և հետևողական աշխատանքի միջոցով:
-Քաղաքական իրավիճակի երկու տարբեր գնահատականներ կան. ոմանք ասում են, որ կայուն վիճակ է, բարեփոխումներով առաջ ենք շարժվում, ոմանք անկայունություն են տեսնում և կարծում են, որ բարեփոխումները չեն տանում ոչ մի տեղ: ՕԵԿ-ն ինչպե՞ս է տեսնում երկրի ապագան:
-Մենք երկրի ապագան տեսնում ենք քաղաքական կանխատեսելիության մեջ: Երկիրը կարող է զարգանալ, եթե ապագան կանխատեսելի է: Նախ և առաջ Հայաստանի քաղաքական դաշտը պետք է լինի կանխատեսելի, ՕԵԿ-ը փորձում է իր համեստ դերակատարությամբ հնարավորինս կանխատեսելի դարձնել քաղաքական դաշտը, մեր երկիրը` մեր հայրենակիցների, սփյուռքահայերի, մեր գործընկերների համար: ՕԵԿ-ը վճռական է իր քայլերում և իր հաստատուն ու ծանրակշիռ տեղն է ունենալու նոր խորհրդարանում: Մենք հայտարարել ենք, որ կողմնակից ենք երկրում առավել ագրեսիվ տնտեսական քաղաքականության իրականացմանը. սոցիալ-տնտեսական խնդիրները Հայաստանում շատ են, և լուծման տեմպերը պետք է կտրուկ արագացնել, ընդհանրապես տնտեսական դաշտում պետք է ավելի համարձակ ռեֆորմներ իրականացնենք, սոցիալ-տնտեսական խնդիրները հնարավորինս արագ լուծենք:
-Արտաքին քաղաքականության մեջ և՞ս համարձակ ռեֆորմներ են պետք:
-Արտաքին քաղաքական ճակատում պետք է շարունակվի նախաձեռնողական քաղաքականությունը: Մենք պետք է աստիճանաբար տարածաշրջանում ամրապնդենք մեր դիրքերը և կարողանանք ճիշտ, հավասարակշռված քաղաքականություն վարել բոլոր ուժային կենտրոնների հետ, շարունակենք ամրապնդել մեր քաղաքական և ռազմական համագործակցությունը մեր հիմնական դաշնակցի` ՌԴ-ի հետ, միևնույն ժամանակ Եվրամիության հետ պիտի խորացնենք մեր հարաբերությունները, որպեսզի ավելի մոտենանք տնտեսապես զարգացած այդ ընկերակցությանը:
-Կարծում եք, որ առաջիկա ընտրությունները կնպաստե՞ն այդ խնդիրների լուծմանը:
-Առաջիկա թե՛ խորհրդարանական, թե՛ նախագահական ընտրությունները կարևոր են մեր երկրի համար, և մենք այն համոզմանն ենք, որ ընտրությունները պետք է անցնեն առավելագույն քաղաքական կոռեկտության պայմաններում, ավելին` մենք հայտարարել ենք թե՛ խորհրդարանական, թե՛ նախագահական ընտրությունների մեր տեսլականը, ինչի համար մեզ ժամանակին քննադատեցին, թե ինչու ենք ընտրություններից այդքան շուտ այդ մասին խոսում: Նախ` դա ամբողջ աշխարհում ընդունված է, և երկրորդ` երբ հարցերը տրվում են, պետք է տրվեն պատասխանները: Պատասխան չտալը չի նշանակում, թե պատասխան չկա: Մենք կողմնակից ենք հնչած հարցերին կոնկրետ պատասխաններ տալու քաղաքականությանը և հայտարարել ենք, որ մեր խոսքի տերն ենք ու առաջիկա նախագահական ընտրություններում սատարելու ենք նախագահ Սերժ Սարգսյանին, համոզված ենք, որ նա արժանի է վերընտրվելու և իր առաջադրած ծրագրերն իրականացնելու:
-Ձեր կարծիքով` կոալիցիան կշարունակի՞ ՀԱԿ-ի հետ բանակցությունները, թե՞ այդ պատմությունն ավարտված է:
-Շատ լավ կլինի, որ երկխոսությունը շարունակվի, որովհետև առջևում ընտրություններ են, կարելի է երկխոսել խաղի կանոնների շուրջ, լավ ընտրությունների անցկացման, քաղաքական ու հանրային համաձայնության ձեռքբերման մեխանիզմների:
-Հայաստանի արտաքին քաղաքական օրակարգում մնո՞ւմ է հայ-թուրքական հարաբերությունների կանոնակարգումը:
-Տեսաք` Հայաստանն ինչ մեծ քայլ կատարեց հարևանի տարածքում տեղի ունեցած երկրաշարժից հետո. առաջին իսկ օրը ՀՀ նախագահը ցավակցեց Թուրքիայի նախագահին, մարդասիրական օգնություն առաքվեց: Այս քայլերը վկայում են փոքր Հայաստանի մեծության մասին: Ես կարծում եմ` այս էջը փակված չէ, մենք պետք է կարողանանք աստիճանաբար լավացնել մեր հարաբերությունները հարևանների հետ, իհարկե, եթե նրանք դրսևորեն կառուցողական վերաբերմունք, որովհետև դա չի կարող լինել մեր արժանապատվության ու ազգային զգացումների հաշվին: Հույս ունեմ` Թուրքիայում կհաղթի քաղաքական ողջախոհությունը, վերջին շրջանում թուրք հասարակության առաջադեմ մտածողները, նույնիսկ խորհրդարանի պատգամավորները հաճախ են խոսում հայերի ցեղասպանության, Հայաստանի հետ հարաբերությունները նորմալացնելու մասին: Մենք մի կարևոր շրջան հաղթահարել ենք, մնացածը ցույց կտա ժամանակը:
-ԱՄՆ-ի պետքարտուղարը վերջերս վերահաստատեց հայ-թուրքական հարաբերություններով իր երկրի մտահոգվածությունը, այսինքն` հարցը մնո՞ւմ է միջազգային քաղաքականության օրակարգում:
-Իհարկե, հարցը մնում է միջազգային հանրության ուշադրության կենտրոնում: Տեսեք` Գյումրիից մինչև թուրքական առաջին կայարանը գնացքով 21 րոպե է, բայց Ադրբեջանը, իր թշնամական կեցվածքից ելնելով, ֆինանսավորում է Վրաստանին և, թուրք-ադրբեջանա-վրացական նոր երկաթգիծ է կառուցվում` միլիոնավոր դոլարներ ծախսելով (900 միլիոն դոլար արդեն ծախսվել է), երբ գործողը վերականգնելու համար 50000 դոլար էլ պետք չէ: Այսինքն` քաղաքականությունն իշխում է տնտեսական նպատակահարմարությանը: Բնականաբար, և՛ ԱՄՆ-ը, և՛ ԵՄ-ն, և՛ ՌԴ-ն հայտարարում են, որ այդ հարաբերությունները պետք է նորմալացվեն, բայց դա գործընթաց է, որի հաջողությունն արագությամբ չի որոշվում:
-Ադրբեջանի` ՄԱԿ-ի ԱԽ ոչ մշտական անդամ դառնալը Լեռնային Ղարաբաղի հարցի լուծումը նոր հարթակ տեղափոխելու վտանգ չի՞ բերում:
-Չեմ կարծում, ՄԱԿ-ի ԱԽ ոչ մշտական անդամները գործում են 2 տարով, հազիվ թե այդ ժամանակում վճռական զարգացումներ ունենանք հիմնախնդրի կարգավորման մեջ: Հաջորդ անգամ նման վերընտրության հնարավորություն Ադրբեջանը կունենա շատ տարիներ անց: Բանակցային գործընթացը այն փուլում չէ, որ Ադրբեջանը փորձի նոր կարգավիճակն օգտագործել: ՄԱԿ-ի ԱԽ-ի երեք մշտական անդամներ Մինսկի խմբի անդամներ են և բազմիցս հրապարակայնորեն, նախագահների մակարդակով հայտարարել են ԼՂ խնդրի կարգավորման իրենց տեսլականը` դատապարտելով ռազմական հռետորաբանությունն ու ռազմական գործողությունների վերսկսման ցանկացած փորձ: Ադրբեջանի` ՄԱԿ-ի ԱԽ ոչ մշտական անդամ ընտրվելն ավելի շատ լրացուցիչ հեղինակություն ձեռք բերելու հարց է, որին լուրջ աջակցություն ցուցաբերեցին իսլամական երկրները, թուրքալեզու ժողովուրդների գագաթնաժողովը: Ծայրահեղություններն այս դեպքում ճիշտ չեն, պետք է հաշվի առնենք փաստը, հաշվի առնենք, որ ՄԱԿ-ի ԱԽ-ում բանաձև ներկայացնելու իրավունք ունի ՄԱԿ-ի անդամ ցանկացած պետություն, ուրեմն` նաև մենք:
-Քաղաքական դաշտում այսքան տարի լինելով` ի՞նչն եք համարում ամենակարևորը քաղաքական գործչի համար:
-Ամենակարևորը հայրենասիրությունն է:
-Սերը ապրիորի զգացմունք է:
-Սերը ուժ է, սերը քաղաքականության մեջ շատ կարևոր է, սերը առ հայրենիք, առ ընտանիք, առ գործ: Քաղաքականության մեջ շատ կարևոր են նպատակասլացությունը, պատասխանատվությունը: Իմ բանաձևն է` «Աշխատասիրություն+պատասխանատվության զգացում = արդյունք»: Ես շատ կարևոր եմ համարում ծրագրված աշխատանքը և կոնկրետ արդյունքին միտված քաղաքականությունը: Տեսեք` Անվտանգության խորհուրդն ինչ բազմապրոֆիլ գործունեություն է իրականացնում տարբեր ոլորտներում, տարբեր ուղղություններով: Հայաստանում մենք ծրագրված համագործակցում ենք ՆԱՏՕ-ի, ՀԱՊԿ-ի, ԵՄ-ի հետ, դա ինստիտուցիոնալ համագործակցություն է, յուրաքանչյուր միջազգային կառույցի հետ մենք ունենք համագործակցության հստակ ծրագիր, որը կատարելու դեպքում կա հստակ գնահատական: Վերջին երեք տարում շատ դրական են ՀԱՊԿ-ի, ԵՄ-ի, ՆԱՏՕ-ի զեկույցները Հայաստանի վերաբերյալ: Դա ծրագրված աշխատանքի արդյունքն է: Մենք աղանդների դեմ պայքարի լուրջ հայեցակարգ ենք մշակել, աղանդների քայքայիչ գործունեության դեմ ամբողջ աշխարհն է պայքարում: Հաստատման փուլում են երկրի տրանսպորտային, էներգետիկ, ժողովրդագրական անվտանգության զարգացման հայեցակարգերը: Չմոռանանք` վրաց-օսական եռօրյա պատերազմն ինչ սպառնալիքներ առաջացրեց մեզ համար, և մենք անվտանգության բոլոր առումներով պետք է պատրաստ լինենք դիմակայելու ցանկացած սպառնալիքի: Բոլորը խոսում են անվտանգության ապահովման անհրաժեշտության մասին, անվտանգությունը սկսվում է երկրի պետական սահմանից, Հայաստանը 4 հարևան ունի, որոնցից 2-ի հետ որևէ հարաբերություն չունի, այսօր ԱԽ-ում հատուկ միջգերատեսչական պետական հանձնաժողով է գործում` մշակելու ժամանակակից սահմանային ենթակառուցվածքներ, որոնք շուտով կգործեն մեր բոլոր սահմաններում: Վերջին մի քանի տարում Հայաստանի տեղեկատվական սայթերի վրա հարձակումներ չկան, դա պատահական չէ, այլ տեղեկատվական անվտանգության ռազմավարության միջոցառումների իրականացման հետևանք: Ես մի քանի ոլորտ նշեցի միայն, կարող եք ցանկացած ոլորտ քննարկել և կտեսնեք նույն պատկերը: ՀՀ ԱԽ-ում առաջին անգամ հաստատվել է սպառազինությունների և ռազմական տեխնիկայի ձեռքբերման պետական ծրագիր 2011-2015 թթ.` մենք ծրագրված ներկրում ենք նորագույն սպառազինություններ և ռազմական տեխնիկա, հատուկ հայեցակարգով նախատեսված է ՀՀ-ում ռազմական ներուժի հզորացումը, պատահական չէր մեր անօդաչու ինքնաթիռների ստեղծումը: Անվտանգության խորհրդի նորովի գործունեությունը հիմնականում պայմանավորված է ՀՀ նախագահի նախաձեռնությամբ. նա երկար տարիներ ԱԱԽ քարտուղար է եղել, այսօր մեր ամբողջ համակարգն է ծրագրված գործունեություն իրականացնում և արժանանում է միջազգային գործընկերների բարձր գնահատականին: Անվտանգության խնդրին առնչվող ցանկացած ոլորտի վերաբերյալ մենք կանխատեսումներ ենք անում, որոնք շատ կարևոր կիրառական նշանակություն ունեն: Իսկ Դուք ասում եք` սերը ապրիորի զգացմունք է:
Զրույցը` Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆԻ

Մեկնաբանություններ