Հնդիկ և ամերիկացի Թրամփների հանդիպումը

ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը երկուշաբթին սկսեց Հնդկաստանում՝ Հուջարաթ նահանգի Ահմեդաբադ քաղաքից, որտեղ ելույթ ունեցով կրիկետի աշխարհում ամենամեծ «Մոտերա» մարզադաշտում: Նրան լսում էր 100000 մարդ, և՝ Հնդկաստանի վարչապետ Նարենդրա Մոդին, որ ծնվել է Հուջարադում ու ում անվանում են հնդիկ Թրամփ: ԱՄՆ նախագահի Հնդկաստան առաջին այցի նպատակն է աշխարհի երկու խոշորագույն ժողովրդավարությունների միջև կապերի ամրապնդումը: Թրամփի ելույթը «Մոտերայում» արդեն համեմատել են 2019-ի սեպտեմբերի 22-ին Մոդիի Հյուսթոնի ելույթի հետ: Թրամփին «Մոտերա» տանող ճանապարհին (22 կմ) նրա ու Մոդիի նկարներով պաստառներ էին՝ մակագրություններով՝ «Երկու ուժեղ անհատականություն, պատմական մեկ պահ»: ԱՄՆ նախագահին հանդիպել են ճանապարհի երկայնքով կանգանծ հնդիկներն ու նույնիսկ Հնդկաստանի նահանգների մշակութային գործիչները: Մարզադաշտում Թրամփը հայտնվեց Էլտոն Ջոնի երգի հնչյունների տակ: Նա հնդիկներին դիմեց ավանդական «նամաստեով», որ ջերմ ընդունվեց մարզադաշտում: Հետո նա թվարկեց Հնդկաստանի պատմության կարևորագույն պահերը մինչև կրիկետի ու Բոլիվուդի դարաշրջան ու հավաստեց. «Հնդկաստանը միշտ հատուկ տեղ ունի մեր սրտերում»: Թրամփը ջերմորեն խոսեց վարչապետ Նարենդրա Մոդիի մասին. «Նրան բոլորն են սիրում, բայց ես ասեմ, որ նա հեշտ մարդ չի: Դուք ոչ միայն Հուջարաթի հպարտությունն եք, Դուք փայլուն ապացույց եք, որ համառ աշխատանքով հնդիկները կարող են հասնել իրենց նպատակներին»:

Ինչպես հաճախ է պատահում՝ Թրամփը սխալ արտաբերեց որոշ անվանումներ: Հատկապես դժվար էր տրվեցին Ահմեդաբադը և հնդիկ փիլիսոփա Սվամի Վիվեկանանդայի անունը, իսկ հին հնդկական սրբազան վեդաների փոխարեն նա վեստաներ ասաց: ԱՄՆ նախագահը եղավ Սաբարամատի Աշրամում՝ Մահաթմա Գանդիի նստավայրում, որտեղ նա ապրել է 13 տարի: Դոնալդ Թրամփն ու առաջին տիկին Մելանյան փորձեցին աշխատել Գանդիի նշանավոր ճախարակով, որ դարձել է Հնդկաստանի անկախության պայքարի սիմվոլներից մեկը: Ապրանքաշրջանառության ու առևտրի հարցերը առավել մանրամասն քննարկվեցին բանակցությունների ժամանակ:

Հնդկաստանը ԱՄՆ-ի մեծությամբ 9-րդ առևտրային գործընկերն է: 2018-ին առևտրի ծավալը 142,6 միլիարդ դոլար էր: Չնայած քաղաքական փոխըմբռնմանը, երկու երկրների միջև չկա լիակատար համաձայնություն առևտրի հարցերում: Դոնալդ Թրամփը հնդկական մաքսատուրքերը անվանել է անընդունելի, իսկ Հնդկաստանը՝ հարկերի թագավոր: 2019-ին ԱՄՆ-ը Հնդկաստանին զրկեց առևտրական արտոնություններից, որոնց շնորհիվ շատ ապրանքներ ԱՄՆ էին մտնում առանց մաքսատուրքերի: Այդ քայլն անպատասխան չմնաց՝ Հնդկաստանը սահմանեց կոշտ մաքսատուրքեր ԱՄՆ որոշ ապրանքների նկատմամբ: 2019-ին ԱՄՆ-ը զեկույց հրապարակեց, որի համաձայն հնդկական մաքսատուրքերը ԱՀԿ-ի մյուս անդամների համար ամենաբարձրն են: Ամերիկացիները հատկապես դժգոհ են Հնդկաստանի սահմանած բժշկական սարքավորումների գների կարգավորումից ու թվային տվյալների պահպանման նոր կարգից: Ակնկալվում է, որ այցի ընթացքում այս հարցերի մի մասը կլուծվի: Այցի արդյունքում ստորագրվելու են մի քանի համաձայնագրեր ինտելեկտուալ սեփականության իրավունքների, առևտրի և անվտանգության ոլորտում: Հնդկաստանը համաձայնագիր կստորագրի ԱՄՆ 30 MH-60R Seahawk և AH-64E Apache ռազմական ուղղաթիռների գնման մասին՝ 2,6 միլիարդ դոլար ընդհանուր գնով: Առանցքային շատ հարցերով, մասնավորապես՝ առևտրային արտոնությունների վերականգնման, բանակցություններն ավարտված չեն, այցից մի քանի օր առաջ Թրամփն ասել էր, որ «կարևոր հարցերը հետոյին կմնան»: Ակնկալվում է, որ ԱՄՆ Westinghouse էներգետիկ ընկերությունը նոր պայմանագիր կկնքի Հնդկաստանի միջուկային էներգետիկայի կորպորացիայի հետ 6 միջուկային ռեակտորների կառուցման համար: Ռեակտորների վաճառքի մասին ԱՄՆ-ը Հնդկաստանը պայմանավորվել են 2008-ին՝ հաղորդել է Reuters-ը:
BBC

Հ.Գ. «Հնդիկ ու ամերիկացի» Թրամփների հանդիպումը ճիշտ ժամանակին է՝ Չինաստանը կորոնավիրուսի պատճառով որոշ ժամանակով դուրս է մնում «մեծերի» խաղից, որ ճանապարհ է բացում Հնդկաստանի առաջ: Ի տարբերություն Չինաստանի՝ Հնդկաստանը իսկապես կարող է ժողովրդավարություն անվանվել, բայց՝ ինքնատիպ, իր կաստաներով ու ավանդույթներով: Դելիի հետ առևտրային համաձայնագրերով Թրամփը նաև նոր աշխատատեղեր է ստեղծում ԱՄՆ-ում, որ ընտրարշավում ևս մեկ միավոր է նրա օգտին: Իսկ հայ-հնդկական հարաբերությունները մնում են մշակույթի հույսին:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ