Դիվանագիտությունն ինքը բանակցություն է: Այդպես էլ այն անվանվել է մինչև XVIII դարը: Բանակցել նշանակում է հաղորդակցվել: Իսկ ի՞նչ հաղորդակցություն առանց զրույցի, առանց հյուրասիրության: Իսկ որտեղ` հյուրասիրություն, այնտեղ` խմիչք: Չգրված օրենք կա, որ դիվանագետը պետք է կարողանա «խմել»:

«Իրատես de facto»-ն արձակուրդ է մեկնում մինչև սեպտեմբեր, և ուրեմն 2013-ի ամառվա դասերը ամփոփելու պատեհ հնարավորություն է: Գուցե վաղաժամ, որովհետև դեռ կա կեսարների ամիս օգոստոսը, բայց արդեն իսկ հայտնի ու հայտնիացող իրադարձություններն այդ հնարավորությունը դարձնում են գայթակղիչ:

Փորձենք հասկանալ, թե ինչ կատարվեց քաղաքապետարանի «մատույցներում» վերջին շաբաթների ընթացքում: Տեղի ունեցավ քաղաքացիական հասարակության մոբիլիզացում: Երկուստեք: Իշխանություն-Ռուսաստան: Այսօր Հայաստանում խաղացող կողմերն այս երկուսն են: Պատճառն էլ մեկն է` ասոցացման համաձայնագիր: Քաղաքական ուժերը լուսանցքելուց հետո իշխանությունները ձեռնամուխ են եղել քաղաքացիական ուժերի «կանոնակարգմանը»: Այսօր քչից-շատից պոտենցիալ քաղաքացիական շարժումն ունի: ՈՒստի այժմվանից էլ պետք էր «գույքագրել» դաշտը, գործիքակազմը` աշնանը ֆիասկոներ չգրանցելու համար:

Ինչ ուզում եք ասեք, կյանքը հետաքրքիր է: Իհարկե, Պուտին Վլադիմիրի դեպքում փոքր-ինչ առավել, քան Քոչարյան Ռոբերտի, որովհետև վերջինս իր արձակուրդը սիրում է անցկացնել Տանզանիայում ու ընդամենը մեռած առյուծի վրա նկարվել, իսկ ահա Պուտին Վ.-ն իր արձակուրդի ընթացքում հազարկիլոգրամանոց «ոսկե ձկնիկ» բռնեց, նրա ականջին շշնջաց իր երազանքի մասին ու բաց թողեց… էս վերջին կադրերը ցույց չտվեցին, ուստի չի բացառվում` ինչ-որ բան շշնջալուց հետո նա ձկնիկին մորթել ու կերել է, չենք բացառում` «ծաղկավոր խալաթ» էլ հագցրած լինի (իրավունք ունի. Ձկան էրան փոխարկվել է Ջրհոսով, ուր առյուծները «դուրնոյ տոն» են, էն էլ` սատկած):

Հայաստանյան քաղաքական գործընթացը մի շատ կարևոր առանձնահատկություն ունի. քաղաքական գործիչներն ու վերլուծական հանրության ներկայացուցիչները սովոր են ընթացող քաղաքական գործընթացները դիտարկելու միայն ներպետական համատեքստում: Մինչդեռ ժամանակն է դիտարկելու նաև տարածաշրջանային քաղաքականությունը ներքին և արտաքին ազդակների, գործոնների ազդեցության, ինչպես նաև համեմատական վերլուծության մեթոդաբանության և գլոբալ զարգացումների համատեքստում: Քաղաքական կյանքը միայն Հայաստանում չի եռում, և հասարակության ներսում ընթացող գործընթացները հաճախ նույնական են հարևան երկրներում տեղի ունեցող իրադարձությունների հետ, հաճախ էլ` կտրուկ տարբերվում են:

Սիրիայի ներկա իրադարձություններն ունեն թե՛ օրախնդիր, թե՛ պատմական ենթատեքստ, սակայն դրանք փոքր-ինչ շղարշել են նախընթաց դեպքերը, որոնք հիմք են հանդիսացել Մերձավոր Արևելքում արտաքին դերակատարների նպատակների ու խնդիրների ծավալման համար։

Բազմիցս ասել եմ, որ ռուսները մեր լավը չուզող բարեկամներն են, բայց, այդուհանդերձ, մեր բարեկամներն են: Մոտ երկուհարյուրամյա այդ բարեկամությունը` իր բոլոր դրսևորումներով (դրական և բացասական), ոչ-ոք չի փորձել ենթարկել փորձության, հարցականի տակ դնել, թե այդ բարեկամությունը բոլորից շատ ո՞ւմ է ձեռնտու` բիրտ մուսուլմաններով (բիրտ մուսուլման ասելով միշտ նկատի եմ ունեցել թուրքին, նրա ածանցյալ ադրբեջանցուն) շրջապատված հայերի՞ս, թե՞ դարերով միշտ իր հզոր բազկին ապավինած ռուսին:

Մի քիչ այլընտրանքային տեղեկատվություն. ի տարբերություն Երևանի քաղաքապետարանի պաշտոնական կայքում հրապարակված ավտոբուսների և միկրոավտոբուսների ուղեվարձի բարձրացման տնտեսագիտական հաշվարկի, այս օրերին արվել են այլ հաշվարկներ, որոնցից մեկի համաձայն` 50 դրամով ուղեվարձի բարձրացումը 10 մեքենա ունեցող գծատիրոջը ամսական ապահովում է 12-15000 դոլար եկամուտ` 40 տոկոս շահույթ: Հենց այդ գծատերերն են այն «48 երթուղիներ սպասարկող կազմակերպությունների» ղեկավարները, որոնց «գրությունը» քաղաքապետ Տարոն Մարգարյանը չէր կարող մերժել:

Հայ «լայն» հասարակությունը մի պահ շունչը «պահեց», երբ իմացավ, որ Սերժ Սարգսյանի ինքնաթիռի «տրապի» վրա երևացել է Հովհաննես Արգամիչի «սիլուետը»: Ընդ որում, նախագահական ինքնաթիռը դեռ օդ չէր բարձրացել, երբ լուրը պտույտի մեջ դրվեց, իբր «տեսնողներ» են եղել, որ Արգամիչը Սերժ Սարգսյանի հետ թռավ և «խոստացավ վերադառնալ»: Աշնանը: Թերևս` վարչապետի «տեսքով»: Հասկանալի է, չէ՞, ինչ «տեխնոլոգիայով» են արվում այս արտահոսքերը:

Ձանձրանալ չի ստացվում: Մի գործընթացը լվացվում է մյուսով, մի նախադեպը` երկրորդով: Ո՛չ, խոսքն ամենևին Օսկանյանի կարճված քաղաքական «կյանքի» (օհո, խառնել ենք)` գործի մասին չէ: Ի սկզբանե հասկանալի էր. սա Օսկանյանի խաղը չէ, ու այն հեշտորեն տանուլ է տրվելու: Ընդ որում, մենք այն կարծիքին էինք, որ խաղի մոդերատորը ոչ այնքան Քոչարյանը, որքան Սերժ Սարգսյանն է` նրբորեն պայմանավորված Գագիկ Նիկոլայիչ-«նախագահ ջանի» հետ, որպես նախագահական ընտրությունների «ոսկյա ալիբի»: Մնացածն արդեն անհետաքրքիր է: