Ադրբե­ջա­նա­կան կող­մը հա­մա­ձա՞յն է սկան­դի­նա­վ­յան խա­ղա­ղա­պահ­նե­րի տե­ղա­կայ­մա­նը

Բայց նախ այն մա­սին, որ Իս­րա­յե­լը ա­ղո­թում է Ադր­բե­ջա­նի հա­մար:
Ո՛չ, ոչ թե, որ Ադր­բե­ջա­նը այդ­քան թանկ ա­նօ­դա­չու­ներ է ա­ռել ի­րե­նից ու ռմ­բա­հա­րել հա­յոց հողն ու բա­նա­կը, խա­ղաղ բնա­կա­վայ­րերն ու քա­ղա­քա­ցիա­կան բնակ­չու­թյա­նը: Իս­րա­յելն ա­ղո­թում է ադր­բե­ջան­ցի­նե­րի հա­մար, ո­րով­հե­տեւ Ադր­բե­ջա­նը «ագ­րե­սիա­յի» է են­թարկ­վում Հա­յաս­տա­նի կող­մից…

Քա­ղա­քա­կա­նու­թյու­նը, այն էլ գեո­քա­ղա­քա­կա­նու­թյու­նը, երկ­րորդն է հայտ­նի ար­հես­տից հե­տո, ուս­տի նա­ցիստ­նե­րի կող­մից ցե­ղաս­պա­նու­թյան են­թարկ­ված, օս­վեն­ցի­մնե­րով ան­ցած, Քրիս­տո­սի ոտ­նա­հետ­քե­րը իր հո­ղի վրա կրող ազ­գի սույն դրսևո­րու­մը ժա­մա­նա­կա­կից թավ­շյա «դե­մոկ­րա­տիկ» աշ­խար­հում զար­մա­նա­լի չէ ա­մենևին:
Ընդ ո­րում, նաև հաս­կա­նա­լի է. ե­թե ա­ղո­թում է Իս­րա­յե­լը, ա­պա հա­վարտ ա­ղոթ­քի` ԱՄՆ-ն ա­սում է` «ա­մեն»: Բժե­զինս­կիա-քի­սին­ջե­րա-սո­րո­սյան այս աշ­խար­հում Իս­րա­յե­լը վա­ղուց է ե­րա­զում այն, ինչ այ­սօր ի­րա­կա­նաց­նում է Թուր­քիան` Ադր­բե­ջա­նի ձեռ­քով` Ի­րա­նի մեր­ձա­կայ­քում` վեր­ջա­պես օ­րա­կարգ մտց­նե­լով Ի­րա­նի խն­դի­րը (դեռ քա­նի՜ տա­րի ա­ռաջ Իս­րա­յե­լը պատ­րաստ­վում էր վաղ ա­ռա­վո­տյան «խփե­լու» Ի­րա­նին, չէր ստաց­վում. Թուր­քիան պա­հը հա­սու­նաց­րել է):

ՈՒ ար­ժե «ա­ղո­թել» Ադր­բե­ջա­նի (ի­մա` Թուր­քիա­յի) հա­մար, ո­րով­հե­տեւ մի կող­մից վեր­ջա­պես կյան­քի է կո­չում Մեծ Մեր­ձա­վոր Արևելք` բժե­զինս­կյան «պրո­յեկ­տի» վեր­ջին ա­րար­նե­րից մե­կը` ա­հա­բե­կիչ­ներն Ի­րա­նի սահ­մա­նի մեր­ձա­կայ­քում են, մյուս կող­մից` Իս­րա­յե­լը դառ­նում է տա­րա­ծաշր­ջա­նում «ա­սող» եր­կիր` ԱՄՆ-ի ժան­դարմ, վեր­ջա­պես Պա­ղես­տինն «ա­զա­տագ­րե­լու» հա­մար` այն­պես, ինչ­պես թուրք-ա­զե­րի տան­դեմն է Ղա­րա­բաղն «ա­զա­տագ­րում», եր­րորդ ա­րա­րով էլ` պան­թուր­քիս­տա­կան ա­ռանցքն է ձգ­վում տա­րա­ծաշր­ջա­նով մեկ` տեղ չթող­նե­լով ոչ Ռու­սաս­տա­նի և ոչ էլ Չի­նաս­տա­նի հա­մար:

Ա­հա թե ինչ հան­գույ­ցի է վե­րած­վել ի­րա­կա­նում Ար­ցա­խյան խն­դիրն այ­սօր:
Ա­հա թե ին­չու մեկ էլ ու «սկան­դի­նա­վյան խա­ղա­ղա­պահ­նե­րը», ա­ռա­ջին հա­յաց­քից անս­պա­սե­լի, ըն­կան բո­լո­րի գլ­խին, մա­նա­վանդ, երբ հայ­կա­կան կողմն ար­դեն իսկ հն­չեց­րել էր կարևո­րա­գույն եզ­րույ­թը. Հա­յաս­տա­նը կողմ է ռու­սա­կան խա­ղա­ղա­պահ­նե­րի խա­ղա­ղա­րար ա­ռա­քե­լու­թյա­նը շփ­ման գծում (սա աս­վել էր` լավ ի­մա­նա­լով, որ ադր­բե­ջա­նա­կան կող­մը չի հա­մա­ձայ­նե­լու, դրա հա­մա՞ր, դիտ­մա՞մբ, զի մեր թա­վիշ­նե­րի ա­կան­ջին ար­դեն իսկ շշն­ջա­ցել էին մեր «սկան­դի­նա­վյան» կա­խար­դա­կան բա­ռը` ի­րենց ա­մե­րի­կյան տե­րե­րը, ու «մե­րոնք» դիտ­մամբ խա­ղը սրում էին, որ­պես­զի ա­մե­րի­կյան ընտ­րու­թյուն­նե­րից վայր­կյան­ներ ա­ռաջ հն­չի այդ տե­սա­կե­տը, և վեր­ջա­պես` հա­մա­ձա՞յն է Ադր­բե­ջա­նը սկան­դի­նա­վյան խա­ղա­ղա­պահ­նե­րի գա­ղա­փա­րի հետ… սա այլ օր­վա և քն­նարկ­ման թե­մա է): Այ­նու­հան­դերձ, «սկան­դի­նա­վյան» ձևա­կեր­պու­մը, ուղ­ղա­կի ա­կանջ սղո­ցեց, մա­նա­վանդ որ հն­չեց նույն այն գործ­չի` Թրամ­փի ար­տա­քին հար­ցե­րով խոր­հր­դա­կան Ռ. Օ’Բրա­յե­նի շուր­թե­րից, որն ա­սել էր` Ռու­սաս­տանն ու ԱՄՆ-ը ար­ցա­խյան հար­ցում հա­մա­ձայ­նեց­ված են գոր­ծում:
Զար­մա­նա­լի էր նաև մեկ այլ բան. ինչ­պես կա­րող էր շա­տե­րի, այն­պես էլ ԳՌՈՒ-ի նման «մոնստր» հզոր կա­ռույց ու­նե­ցող Ռու­սիա­յի հա­մար ևս խիստ զար­մա­նա­լի, ա­ռաջ­նա­յին լի­նել այդ բա­նաձևու­մը: Նկա­տենք` այս առն­չու­թյամբ իր զար­ման­քը պաշ­տո­նա­կան Մոսկ­վան ան­գամ չթաքց­րեց:

Հաս­կա­նա­լի է, ԱՄՆ-ը սի­րում է քաո­տիզ­մը հասց­նել ար­վես­տի մա­կար­դա­կի, և սա այդ դեպ­քե­րից է: Բա­ցի խա­ղը խա­փա­նե­լուց, Նա­հանգ­ներն զգաց, որ Ռու­սաս­տա­նին Հա­յաս­տա­նից «քշել»-օ­տա­րե­լու իր պա­սա­ժը հա­կա­ռակ է­ֆեկտ ու­նե­ցավ: Հա­յաս­տա­նում իր ծնած-սնած իո­նի­սյան­նե­րը, ան­դո­քո­չա­րյան­ներն ար­դեն Կա­լաշ­նի­կո­վի հրա­ցան են քան­դում-հա­վա­քում` հըն­թացս բաձ­րա­ձայ­նե­լով, որ եր­բեք հա­կա­ռուս­ներ չեն ե­ղել, ա­վե­լին` Պու­տին Վ-ի ա­նու­նը տա­լիս չեն մո­ռա­նում լի­քը բե­րա­նով «պա­րոն» բա­ռը ար­տա­բե­րել, և այն էլ` հա­տուկ նեյ­րո­լինգ­վիս­տի­կա­յով:
Մի խոս­քով. Իս­րա­յե­լի ա­ղոթք­նե­րին «շա­լոմ» ա­սող Նա­հանգ­ներն ի լուր աշ­խար­հի, բայց ա­ռա­ջին հեր­թին Դու­շան­բեի վե­րե­լա­կում հան­դի­պած, մի­մյանց հետ «կիրթ ու կա­ռու­ցո­ղա­կան» փո­խան­ցում­ներ ու­նե­ցած կող­մե­րի հա­մար ա­սաց` ոչ մի կերպ չպետք է հա­մա­ձայ­նել ռու­սա­կան խա­ղա­ղա­պահ­նե­րի գո­յու­թյա­նը Ար­ցա­խում:

Գաղտ­նիք չէ` խա­ղա­ղա­պահ­նե­րի բե­րե­տի խն­դի­րը միշտ էլ ա­մե­նա­վի­ճա­հա­րույցն է ե­ղել Ար­ցա­խյան կար­գա­վոր­ման խնդ­րում, ու հի­մա հա­սու­նա­ցել է պա­հը` այն ա­ռար­կա­յաց­նե­լու. դրան­ցից է կախ­ված լի­նե­լու` ով է մո­դե­րաց­նե­լու տա­րա­ծաշր­ջա­նը, Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սը…
Հի­շենք` հա­ճախ էր շո­շափ­վում այն գա­ղա­փա­րը, որ Ար­ցա­խյան շփ­ման գո­տում խա­ղա­ղա­պահ­նե­րը ԵԱՀԿ ՄԽ հա­մա­նա­խա­գահ որևէ երկ­րից չպետք է լի­նեն: Սա­կայն այ­սօր, երբ Ադր­բե­ջա­նը, Թուր­քիա­յի ձեռ­քից բռ­նած, տա­րա­ծաշր­ջան է բե­րել Ի­ԳԻԼ-ի ա­հա­բե­կիչ­նե­րին, խա­ղը փոխ­վել է, և Ռու­սաս­տանն ու Ի­րա­նը չեն կա­րող թույլ տալ, որ ի­րենց քթի տակ «սկան­դի­նա­վյան» խա­ղա­ղա­պահ­ներ տե­ղա­կայ­վեն` ան­հայտ հե­ռան­կա­րով: Քան­զի «սկան­դի­նա­վյան» խա­ղա­ղա­պահ­ներ ա­սել` նշա­նա­կում է ՆԱ­ՏՕ-ն Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սում` Ի­րա­նի պռն­կին. չմո­ռա­նանք` սկան­դի­նա­վյան եր­կր­նե­րի մի մա­սը ՆԱ­ՏՕ-ի ան­դամ է:
Ա­սել է` խա­ղը Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սում` Ար­ցա­խյան այր­վող հո­ղի վրա, ա­մե­րի­կյան ընտ­րու­թյուն­նե­րից մի քա­նի ժամ ա­ռաջ էլ ա­վե­լի բար­դաց­րեց ի­րա­վի­ճա­կը` ցու­ցա­նե­լով ԱՄՆ-Իս­րա­յել-Թուր­քիա (Ադր­բե­ջան)` ՆԱ­ՏՕ ա­լյան­սի ի­րա­կան ծրագ­րե­րը:
Դա նշա­նա­կում է` նրանք «ե­կել» են եր­կար մնա­լու տա­րա­ծաշր­ջա­նում: Նրանք չեն պատ­րաստ­վում զի­ջե­լու:

Փոք­րիկ Ար­ցա­խում տե­ղի ու­նե­ցող գո­յա­մար­տը ոչ միայն հա­նուն մեր և աշ­խար­հի փր­կու­թյան հա­մար է` ա­հա­բեկ­չու­թյու­նից, պան­թուր­քիզ­մից, վա­խեց­նող «ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյու­նից»:
Կար­ծե՛ս:

Կար­մեն ԴԱՎ­ԹՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Աղոթարան
• Ա՜խ, եր­նեկ էս նոր տա­րին
• Երեք նա­խա­գահ­նե­րի կո­դե­րը
• Աղոթարան
• Երեք նա­խա­գահ­նե­րի կո­դե­րը
• Աղոթարան
• Աղոթարան
• Երեք նա­խա­գահ­նե­րի կո­դե­րը
• Աղոթարան
• Աղոթարան
• Ո՞վ է նա
• Աղոթարան
• Աղոթարան
• Աղոթարան
• Но ставки сде­ла­ны, госпо­да!
• Ռի­տա Ա­լեք­սանդ­րով­նա, վեր տար քեզ հետ Ար­ցա­խի հա­մար մեր նա­հա­տակ ՏՂԵՐ­ՔԻՆ...
• Աղոթարան
• Աղոթարան
• Աղոթարան
• Աղոթարան

Մեկնաբանություններ