Ի՞նչ սպասել Բայդենի նոր վարչակազմից առաջին 100 օրը

Դեմոկրատն արագ ոչնչացնում է իր նախորդի ժառանգությունը, հատկապես կլիմայի փոփոխությունների դեմ պայքարի ոլորտում՝ գրում է Ռոլան Գորոնը Le Figaro-ում: Առաջին 100 օրը բնորոշում են նախագահության ընթացքը: 4 տարի առաջ Դոնալդ Թրամփը, հազիվ էր ոտքը Սպիտակ տուն դրել, հայտարարեց, որ վերանայում է ազատ առևտրի համաձայնագիրը՝ NAFTA-ն իր հարևան երկրների հետ, սկսեց Մեքսիկայի հետ սահմանին պատի կառուցման նախագիծը, հետո հրամանագիր ստորագրեց, որով արգելվում էր մուսուլմանական մեծամասնություն ունեցող 7 երկրների քաղաքացիների մուտքը ԱՄՆ: Պաշտոնավարման առաջին 3 ամսում հանրապետական նախագահը ստորագրել է 24 հրամանագիր, որոնց մեծ մասը ուղղված էր Բարաք Օբամայի ժառանգության վերացմանը: Դեմոկրատ Ջո Բայդենը, իր նախորդի նման, օգտագործելու է առաջին 100 օրը, որ իրականացնի խորհրդանշական խոստումները, որին լավ օգնում է Սենատի դեմոկատական մեծամասնությունը:

Ընտրություններին հաջորդած օրերին Ջո Բայդենը իր գլխավոր առաջնահերթությունը դարձրեց պանդեմիայի դեմ պայքարը՝ հայտարարելով Covid-19-ի դեմ պայքարի նպատակային խմբի ստեղծման մասին, որ լիազորված է ծրագիր մշակել ու իրականացնել իր պաշտոնը ստանձնելուց հետո: Ծրագիրը ներառում է Վաշինգտոնի իշխանության տակ գտնվող վայրերում դիմակ կրել՝ դաշնային շենքերում, գնացքներում, ինքնաթիռներում, ավտոբուսներում… Դոնալդ Թրամփը սովորաբար հրաժարվում էր դիմակ կրել ու չէր պարտադրում ուրիշներին: Ջո Բայդենը հույս ունի իր կողմնակիցը դարձնել նահանգապետերին ու քաղաքապետերին: Նրա նպատակն է առաջին 100 օրում 100 միլիոն մարդու պատվաստել՝ «Ամերիկայի պատմության ամենաարդյունավետ պատվաստման շրջանը»՝ խոստացել է նա: Խոստացել է նաև 3 ամսում նորից բացել դպրոցները:

Պանդեմիայի պատճառով Ջո Բայդենը ժառանգել է անկումի մեջ գտնվող տնտեսություն: Դեկտեմբերին 140 000 աշխատատեղ փակվեց: Գործազրկության մակարդակը 6,7% է, մինչև ճգնաժամը 3,5% էր: Նախագահը խոստացել է տնտեսության խթանման մասշտաբային փաթեթ 1,9 տրիլիոն դոլարի: Օրակարգում ընտանիքներին նոր վճարումներն են՝ մարդուն 1400 դոլար, գործազրկության նպաստը և օգնությունը նահանգներին ու տեղական համայնքներին: Դեմոկրատը արագ անցավ իր նախորդի ժառանգության ոչնչացմանը հատկապես կլիմայի փոփոխությունների դեմ պայքարի լոորտում: Բայդենը խոստացավ առաջին օրը վերադառնալ 2015-ի Փարիզի պայմանագրին, որից Թրամփը դուրս էր եկել պաշտոնավարման հաջորդ օրը: Վերադարձը ուժի մեջ կմտնի փետրվարի 19-ին: Բայդենը վերականգնել է բնապահպանական 80 կանոնները, որ վերացրել էր Թրամփը, դադարեցնելու է Keystone XL խողովակաշարի կառուցումը, որ վերսկսել էր Թրամփը: Առավել երկարաժամկետ հեռանկարում դեմոկրատը նպատակ ունի ածխաջրածնային չեզոքության հասնել 2050-ին, որ նշանակում է՝ որոշումը պետք է Կոնգրեսն ընդունի:

Միջազգային ասպարեզում Ջո Բայդենի հայտնվելը նշանավորում է Ամերիկայի վերադարձը նա «պատրաստ է նորից գլխավորել աշխարհը»: Բայց այս կետում փոփոխությունները կարող են իրենց սպասեցնել: Առաջին պրոբլեմներից մեկը, որ պետք է լուծվի՝ շարունակե՞լ, թե՞ ոչ միջուկային սպառազինության վերաբերյալ СНВ-III (New START) պայմանագիրը Ռուսաստանի հետ: Պայմանագրի ժամկետը լրանում է փետրվարի 5-ին: Վաշինգտոնն ու Մոսկվան բանավիճում են երկարաձգման պայմանների վերաբերյալ: Եվս մեկ սուր պրոբլեմ է Իրանի հետ միջուկային պայմանագիրը: Մյուս կողմերը ակնկալում են, որ Ջո Բայդենը կվերադառնա պայմանագրին՝ Դոնալդ Թրամփի վերջ դնելու ջանքերից հետո: Ջո Բայդենը խոստացել է վերադառնալ պայմանագրին՝ Իրանին կոշտ պայմաններ դնելով: Վերջապես՝ չինական դոսիեով Բայդենի վարչակազմը հազիվ թե լրջորեն ազդի ԱՄՆ առևտրային քաղաքականության վրա: Դեկտեմբերի սկզբին Ջո Բայդենը ընդգծեց Չինաստանի հետ կոշտ մնալու իր մտադրությունը՝ միասնական ճակատ ձևավորելով իր պատմական դաշնակիցների հետ, օրինակ՝ ԵՄ-ի:
Ռոլան Գորոն, Le Figaro

Հ.Գ. Արտաքին քաղաքականության մեջ միայն միջուկային համաձայնագրերն ու առևտրական պայմանագրերը չեն, դա շատ մակերեսային ու հպանցիկ գնահատական է: Դե ֆակտո Ջո Բայդենը՝ իր հայտարարություններից ելնելով, պետք է վերականգնի աշխարհում ԱՄՆ-ի կորցրած դիրքերը, որ Թրամփը հետևողականորեն ոչնչացնում էր: Իսկ դա նշանակում է, որ Բայդենի վարչակազմը պետք է նվազագույնը ԱՄՆ աշխարհաքաղաքականությունը փոխի՝ փորձելով հետ բերել Դոնալդ Թրամփի հանձնած դիրքերը՝ վերանայելով հարաբերությունները ՆԱՏՕ-ի ու ԵՄ-ի, Ռուսաստանի, Չինաստանի հետ նախևառաջ, տարածաշրջանային քաղաքականություն ունենալ Լատինական Ամերիկայում, Մերձավոր Արևելքում, Հարավային Կովկասում, կոնֆլիկտի գոտիներում: Որոշակի ժամանակ կտևի և Պետդեպարտամենտի նոր հաստիքակազմի հաստատումը, դեսպանների փոփոխությունը, որ նախագահի փոփոխությանը հաջորդող գործընթաց է: Ջո Բայդենի արտաքին քաղաքականությունը իր ուրվագիծը կստանա 100 օրից հետո:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ