20 կանխատեսում 2020-ի համար

Տասնամյակ առաջ գիտնականները, ֆուտուրիստներն ու կառավարական հաստատությունները իրենց կանխատեսումներն են արել՝ ինչ կլինի 2020-ին, գրում է USA Today-ը: Սուզանավերը կիջնե՞ն պատմական խորքեր: Ո՞վ կղեկավարի երկրներն ապագայում, ո՞ր երկրները համաշխարհային գերտերություններ կլինեն: Երկիր մոլորակը գոյություն կունենա՞ այս տեսքով, որ մենք գիտենք: «Ես չեմ զարմանա, եթե 92 տարեկանում վարեմ հակագրավիտացիոն մեքենա» 1968-ին գրում էր մաթեմատիկոս Ջորջ Բրենանը: Ահա ինչն է իրականացել կանխատեսումներից, իսկ ինչն էր խելագարություն:

1. Կյանքի տևողությունը կանցնի 100 տարուց
Ֆուտուրիստ Ռեյ Կուրցվեյլը 1999-ին կանխատեսել էր, որ 2019-ին կյանքի սպասվող տևողությունը կանցնի 100 տարին: «Լայնորեն կօգտագործվեն առողջության համակարգչային մոնիտորներ՝ ներկառուցված ժամացույցների, ոսկերչական իրերի ու հագուստի մեջ, որ կախտորոշեն առողջության սուր և խրոնիկ վիճակները: Բացի ախտորոշումը՝ այս մոնիտորները կներկայացնեն խորհուրրդներ»՝ գրում էր նա «Հոգևոր մեքենաների դարաշրջան» գրքում: Դա չի եղել: Թեպետ Կուրցվեյլը կարողացել է ճշգրիտ կանխատեսել առողջության հետ կապված գաջետների ստեղծումը (օրինակ՝ ֆիտնես ապարանջանների, սմարթֆոնների BioScarves և EKG հավելվածների), կյանքի տևողության մակարդակի հարցում նա վրիպել է: ՄԱԿ-ի տվյալներով՝ 2019-ին աշխարհում կյանքի միջին տևողությունը 72,6 տարի էր, իսկ 2050-ին կհասնի 77,1 տարվա:

2. Անտեսանելի համակարգիչներ
«Համակարգիչները հիմա մեծ մասամբ անտեսանելի են: Նրանք ներկառուցված են ամենուր՝ պատերի մեջ, սեղանի, աթոռների, հագուստի զարդերի ու մարմնի: Մարդիկ սովորաբար օգտագործում են եռաչափ դիսպլեյներ՝ ակնոցների կամ լինզաների մեջ: Արտացոլման այդ տեխոնոլոգիան ուղղակի մարդու աչքի ծիածանաթաղանթի վրա է պրոյեկտում պատկերը» գրում էր Կուրցվեյլը 2019-ին: Կլավիատուրաներն ու լարերը 2019-ին կդառնան հազվադեպ՝ ասում էր նա: Ու դա ճիշտ է: Մեր օրերում համակարգիչներ են տեղակայվում ուր ասես: Մենք ունենք խելացի տներ, խելացի սեղաններ, խելացի աթոռներ և այլ իրեր: Թեպետ մենք չենք կարող պատկերն անմիջականորեն պրոյեկտել աչքի ծիածանաթաղանթի վրա, Google Glass-ը բավականին մոտեցել է դրան: Գիտնականները ստեղծում են ինտելեկտուալ լինզաներ, որ կարող են վերահսկել աչքի և արցունքի ֆիզիոլոգիական տեղեկությունը և կարող են իրականացնել ոչինվազիվ բժշկական ախտորոշում իրական ժամանակում: Մի քանի խմբեր տեստավորում են խելացի լինզաները, որ չափում են շաքարախտով հիվանդների արցունքում գլյուկոզայի մակարդակը:

3. Գրքերը կմնան անցյալում
«Թղթե գրքերն ու փաստաթղթերը հազվադեպ են օգտագործվում, նրանց դիմում են եզակի դեպքերում,- գրում էր Կուրցվեյլը 2019-ի մասին: - 20-րդ դարի հետաքրքրություն ներկայացնող փաստաթղթերի մեծ մասը սկանավորված են հասանելի անլար կապով»: Դա ճիշտ չէ: Ամերիկյան գրահրատարակիչների ասոցիացիայի ամենամյա զեկույցի համաձայն՝ գրահրատարակիչների շահույթը 2014-ից նվազում է, բայց 2018-ին տպագրվել է 675 միլիոն տպագիր գիրք և բերել է 26 միլիարդ դոլար եկամուտ:

4. Ձեր յուրաքանչյուր քայլ վերահսկվելու է
Կուրցվեյլը կանխատեսում էր, որ գաղտնիությունը կդառնա վիթխարի քաղաքական ու սոցիալական խնդիր և «յուրաքանչյուր մարդու գործանականում ամեն քայլ պահվելու է ինչ-որ տեղ տվյալների բազայում»: Մարդկանց մեծ մասը կարծում է, որ դա ճիշտ է: Քո հեռուստացույցը հետևում է քեզ: Քո սմարթֆոնը հետևում է քեզ: Քո վեբ-բրաուզերը հետևում է քո թվային հետքին: Մի դարաշրջանում, երբ բնակչության որոշ խմբեր ապրում են բարձր տեխնոլագիական մասնագետների վերահսկողության տակ 24/7 ռեժիմով, ԱՄՆ մեծահասակ բնակչության մեծ մասը հնարավոր չի համարում իր առօրյա կյանքն ապրել առանց իրենց մասին տվյալներ հավաքելու ընկերությունների կամ կառավարության կողմից՝ վկայում են Pew Research Center-ի նոր հարցումների տվյալները: 80%-ը գտնում է, որ տվյալների հավաքման պատճառով ռիսկերն ավելի շատ են, քան օգուտները:

5. Աշխարհի բնակչությունը կհասնի 8 միլիարդի
1994-ին պարենային քաղաքականության միջազգային գիտահետազոտական ինստիտուտը կանխատեսեց, որ 2020-ին աշխարհի բնակչությունը կավելանա 2,5 միլիարդով և 2020-ին հասնի 8 միլիարդի: Դա մոտ է իրականությանը, բայց այնքան էլ այդպես չէ՝ ՄԱԿ-ի հունիսյան զեկույցի համաձայն՝ աշխարհի բնակչությունը 7,7 միլիարդ է: Հաջորդ 30 տարում բնակչությունը կաճի ևս 2 միլիարդով: Ներկա կանխատեսումներով 2027-ին Հնդկաստանը Չինաստանից առաջ կանցնի՝ իբրև ամենախիտ բնակեցված երկիր:
Գրեյս Հաուկ, USA Today

Հ.Գ. Կանխատեսումները շարունակելի են:
Ոչ, մենք դեռ 100 տարի չենք ապրում, հազիվ ձգում ենք 70-ին: Ու պատճառները բազում են՝ աղտոտված օդը, թունաքիմիկատներով հագեցած սնունդը, շարունակական ստրեսները և ճակատագրական հիվանդությունները:
Համակարգիչներն իսկապես ամենուր են ու արհեստական բանականությունը սպառնում է իրենով լցնել մեր շփումների 50+1 տոկոսը, գուցե՝ ավելին: Բայց դեռ ոչինչ չի փոխարինում մարդկային հաղորդակցությանը:
Գրքերն անցյալում չմնացին, ինչպես չվերացան թատրոնն ու կինոթատրոնները, մարդիկ դեռ գրում ու կարդում են թղթի վրա ու դա ձեռքբերում է 21-րդ դարի երրորդ տասնամյակում:
Մեր յուրաքանչյուր քայլ վերահսկվում է ու դա դեռ անցյալ դարում Ջորջ Օրուելն էր արձանագրել՝ «Մեծ եղբայրը հետևում է քեզ»: Ամեն ինչ կախված է քաղաքականությունից՝ այդ տոտալ վերահսկողությունը կարող է և մարդու անվտանգության երաշխիքը լինել, և ուղղվել նրա դեմ:
Աշխարհի բնակչությունը 8 միլիարդի դեռ չի հասել: Հետո ի՞նչ: Կարևորը քանակը չէ, այլ՝ որակը:

(շարունակելի)

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ