Չորեքշաբթի օրը ՄԱԿ-ի հովանու տակ իր աշխատանքները սկսեց Սիրիայի սահմանադրական հանձնաժողովը, որ միավորում է կառավարությունն ու ընդդիմության մի մասին: Ազգերի պալատում համարյա կողք-կողքի նստած էին երկու համանախագահները՝ Ահմեդ Կուզբարին՝ Սիրիայի կառավարությունից ու Խադի ալ Բահրան՝ ընդդիմությունից, նրանց բաժանում էր միայն ՄԱԿ-ի Սիրիայի հարցով հատուկ ներկայացուցիչ Հեյր Պեդերսենը: Ելույթ ունենալով երկու ճամբարներն ու քաղաքացիական հասարակությունը ներկայացնող 150 պատվիրակների առաջ՝ Պեդերսենն օրն անվանեց «պատմական» ու բոլորին համբերության կոչ արեց: Չնայած կատարվածի ողջ հանդիսավորությանը, դժվարությամբ էր սքողվում, որ Սիրիայում պատերազմի 8 տարիներից հետո ՄԱԿ-ը ստանձնում է պասիվ մասնակցի դեր՝ գրում է Մարկ Ալգյովերը Le Temps-ում: «Մեր առաջ ստվերների թատրոն է.-վերլուծում է Ժնևի միջազգային հարաբերությունների ու զարգացմանինստիտուտի պատմության պրոֆեսոր Մոհամեդ-Մահմուդ Ուլդ Մոհամեդուն:-Ընդդիմության ներկայացուցիչները նստած են Ժնևում միայն այն պատճառով, որ թույլ են տվել Սիրիայի կառավարությունը և երեք վճռորոշ տերությունները՝ Ռուսաստանը, Իրանը, Թուրքիան»: Նրանք ընդհատեցին բանակցությունները Շվեյցարիայում 2017-ին, որպեսզի իրենց քննարկումները վերածեն Աստանայի խաղաղության գործընթացի:
«Մենք վկան ենք Ժնևի խաղաղ գործընթացի անկման վերջին փուլի, որի սկիզբը 7 տարի առաջ հույս բերեց, բայց աստիճանաբար սկսեց կորցնել բովանդակությունը»՝ գտնում է պատմաբանը: Ժնևում առաջիկա շաբաթներին կողմերը պետք է միասնական տեսակետի գան՝ պե՞տք է նոր Սահմանադրությունը, թե՞ պետք է փոփոխություններ անել 2012-ին ընդունված Սահմանադրության մեջ: Կառավարությունը նախընտրում է երկրորդ տարբերակը: Թեպետ հաջորդ նախագահական ընտրությունները 2021-ին են, բացառում են որևէ քննարկում Բաշար Ասադի ճակատագրի վերաբերյալ: Դեռ երբեք ռազմական իրավիճակը այսքան բարենպաստ չի եղել Դամասկոսի համար, բայց քրդերի դերը մնում է անորոշ: Քրդերը Ժնևում ներկայացված չեն: «Որքանո՞վ կարելի է խաղաղության գործընթացը համարել լեգիտիմ, եթե քրդերը ներառված չեն»՝ հարցնում է պրոֆեսոր Մոհամեդուն:
Մարկ Ալգյովեր, Le Temps
Հ.Գ. Ութուկես տարվա քաղաքացիական պատերազմից հետո սիրիական հակամարտության կողմերը առաջին անգամ մեկ սեղանի շուրջ են նստել: Ժնևում աշխատանքն է սկսել սիրիական սահմանադրական հանձնաժողովը, որը ՄԱԿ-ի աջակցությամբ պետք է մշակի Սիրիայի մայր օրենքի նոր նախագիծ:
Սիրիայի հարցով ՄԱԿ-ի հատուկ բանագնաց Հեյր Պեդերսենը նիստի բացմանը հայտարարել է. «Այն փաստը, որ դուք պատրաստ եք երկխոսություն սկսել հզոր հույսի ազդակ է սիրիացիների համար»: Սիրիայի սահմանադրական հանձնաժողովը կազմված է 150 ներկայացուցիչներից՝ 50-ը Սիրիայի կառավարությունից են, 50-ը՝ ընդդիմությունից, 50-ը՝ քաղհասարակությունից:
Իսկ թուրքերը շարունակում են Սիրիայում կրակել՝ հակառակ հրադադարին:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ