Սիրունիկ բյուջե

Հայաստանում սովորություն են դարձրել բյուջեին մի մականուն կպցնել: Կառավարությունն ասում է՝ բյուջեն սոցիալական է, ընդդիմությունն ասում է՝ օլիգարխիկ է, իսկ ըստ Հովիկ Աբրահամյանի՝ լավ էլ լափող է: Առաջարկում ենք ավելի լավ տարբերակ՝ «սիրունիկ բյուջե», հայտնի կինոֆիլմի մոտիվով: «Սիրունիկը» ֆիլմում մի այսպիսի դրվագ կա՝ Ռիչարդ Գիրի հերոսը էժանագին մարմնավաճառին շքեղ շորեր է հագցնում ու տանում կարևոր գործնական հանդիպման՝ 1 մլրդ դոլարի գործարք քննարկելու: Ջուլյա Ռոբերթսի սիրունիկը, իհարկե, անմիջապես մատնում է իրեն: Մեր բյուջեն 2,5 մլրդ դոլար է, ու հիմա սիրուն ու շքեղ շորերով ներկայացվել է Ազգային ժողովին, ու նրա հասցեին շատ հիացական բաներ կասվեն: Բայց դե ով չի հասկանում, որ գալու է այդ բյուջեի կատարման ժամանակը, ու նա մատնելու է իրեն՝ աղքատության դեմ անզոր, բիզնեսի վրա ծանր բեռ, չինովնիկների կողմից բազմիցս բռնաբարվող... Ասում են՝ միջին թոշակը 31 հազարից բարձրանալու է 36 հազար դրամ, նվազագույն աշխատավարձն էլ՝ 45 հազարից 50 հազ. դրամ: Ոչ ոք չի հիշում, որ նվազագույն սպառողական զամբյուղը վաղուց է գերազանցում 55 հազար դրամը, ու այդ 36 հազար դրամ թոշակ ստացողը նույն աղքատն է մնալու, ինչպես որ 31 հազար ստանալիս էր:

Իսկ ո՞վ է վճարելու սիրունիկ բյուջեի համար: Հարկերի պլանը 1 տրլն դրամի է հասել, ու 100 մլրդ դրամով ավելացվել է 2013 թ. համեմատ: Ասում են՝ օլիգարխներն արդեն բունտ են արել ու կառավարությանը հասկացրել են՝ քեզ խելոք պահիր, մենք ավելի վճարողը չենք: ՈՒ իսկապես էլ՝ Փակ շուկայի դեպքերից հետո դժվար է հավատալ, որ օլիգարխից կարելի է մի ավելի մազ պոկել: Մնում է փոքր ու միջին բիզնեսը, բայց դա էլ ցամաքող աղբյուր է: ՀՅԴ-ական Արծվիկ Մինասյանն ասում է՝ պետք է հարկել կազինոներում շահումները, բայց հանրապետական Վարդան Այվազյանը կազինոներից ավելի տեղյակ է՝ հազարից մեկն է շահում: ՈՒ այսպես վիճում էին բյուջետային քննարկումների ժամանակ: Ավելի հարմար լուծում է արտագաղթի վրա հարկ սահմանելը՝ սրան ոչ դաշնակցականները դեմ կլինեն, ոչ էլ հանրապետականները, եկամուտներն էլ երաշխավորված են:

Տարոն ԻՇԽԱՆՅԱՆ

Մեկնաբանություններ