ՕՐԻՆԱԿԵԼԻ ՊԱՏԳԱՄԱՎՈՐԻ «ՏԻՊԸ»

Այս քառօրյայում ԱԺ-ն քննարկեց և ընդունեց «ԱԺ կանոնակարգ» օրենքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին նախագիծը, որով նախատեսվում է ստեղծել ԱԺ էթիկայի հանձնաժողով: Սա նշանակում է, որ պատգամավորների վարքագիծը խոշորացույցի տակ են պահելու: Մեր իրականությունը հաշվի առնելով` դժվար է պատկերացնել, թե որքանով դա կհաջողվի: Բոլոր դեպքերում, ինչպիսի՞ն պիտի լինի «օրինակելի պատգամավորը»` ըստ ՀՀԿ խմբակցության ներկայացուցիչների:

«ԹՈՒՐՆԵՐԸ ՀԱՆԵԼ, ԸՆԿԵԼ ԵՆ ՄԵԾԱՄԱՍՆԱԿԱՆ ՊԱՏԳԱՄԱՎՈՐՆԵՐԻ ՀԵՏԵՎԻՑ»
ՎԱՐԴԱՆ ԱՅՎԱԶՅԱՆ
-Ի՞նչ չափանիշով կարելի է «չափել» օրինակելի պատգամավորին:
-Աշխատասիրությամբ, ստացած քվեն արդարացնելով: Իմ խորին համոզմամբ, իր արյունը տված հերոսամարտիկը քիչ հայրենասեր չէ, քան այստեղ գլուխներ հաշվող պատգամավորը կամ փողկապ կապածը: Կամ ասում են` բարոյական արժեքն առաքինի խոսելու մեջ է, կամ էլ ասում են, թե անձեռնմխելիությունը պիտի «հետ կանչեն», դա ո՞ւմ է պետք` իշխանությա՞ն պատգամավորին, թե՞ ընդդիմության: Այսինքն, որպես ընդդիմության ներկայացուցիչ, փոքրամասնություն` իրենց իրավունքները պաշտպանում ենք, իսկ իշխանությունը պիտի իր պատգամավորին հե՞տ կանչի:
-Պատգամավորների գռեհիկ արտահայտությունների առնչությամբ ի՞նչ կասեք:
-Գռեհիկ արտահայտությունները, ցանկացած պարագայում, լինեն պատգամավորի, թե ոչ, չեն ողջունվում: Դա չի ընդունվում ո՛չ ընտանիքում, ո՛չ տրամվայում, ո՛չ պատգամավորական դահլիճում:
-Ոչ էլ ասուլիսների ժամանակ։ (Հիշեցնենք, որ վերջերս ասուլիսներից մեկի ժամանակ Վարդան Այվազյանն իրեն թույլ էր տվել այսպիսի արտահայտություն. «Տղամարդ եմ փնտրում, որ կարող է իմ հետ առաջադրվել»։ Թե սա որքանով է վարքագծային «շեղում», հավանաբար կորոշի էթիկայի հանձնաժողովը):
-Այո, բնականաբար: Հայրենասիրության չափանիշը դրանով չի չափվում: Ազգաբնակչությանն ընտրելու, որոշում կայացնելու սկզբունքից չի կարող զրկել ԱԺ-ի մի հանձնաժողով: Մեկը կարող է մի քիչ գռեհիկ լինել, բայց շատ ավելի մարդկային ու բարոյական, այսինքն` մեկ չափանիշով չէ` կուլտուրական խոսել ու վերջ, էլ ոչ մի բան կարող ես չանել:
-Ձեր չափանիշներով` այսօրվա ԱԺ-ի քանի՞ տոկոսն է օրինակելի պատգամավոր:
-Բոլորը, անխտիր, որովհետև ես չեմ որոշում կայացնողը, այլ քվե տվողը: Հիմա էլ թուրները հանել, ընկել են մեծամասնական պատգամավորների հետևից: Չեմ հասկանում` էդ բարոյական նորմերը համամասնական պատգամավորնե՞րն են պահպանելու:

«ՄԱՐԴԻԿ ԻՆՉ-ՈՐ ՏԵՂ ՀՈՒՆԻՑ ԴՈՒՐՍ ԵՆ ԳԱԼԻՍ»
ՄԻՇԱ ՍՏԵՓԱՆՅԱՆ
-Ըստ Ձեզ` ո՞րն է օրինակելի պատգամավորի չափորոշիչը:
-Դժվար հարց է: Օրինակելի պատգամավորը նա է, ով առանց այլևայլությունների հաճախում է նիստերի, մասնակցում է հանձնաժողովներում հարցերի քննարկմանը, առաջարկություններ է ներկայացնում:
-Իսկ կողքի պատգամավորի փոխարեն քվեարկելը օրինակելի կարելի՞ է համարել (հիշյալ պատգամավորը նիստի ընթացքում պարբերաբար քվեարկում էր կողքինի փոխարեն):
-Իհարկե` ոչ: Եթե սկզբում հաճախակի էին նման դեպքերը, այսօր գրեթե նման բան չկա:
-Իսկ ԱԺ-ում անվայել արտահայտություններ թույլ տա՞լը:
-Նման արտահայտություններին մշտապես եմ դեմ ու հիմա էլ: Մարդիկ ինչ-որ տեղ հունից դուրս են գալիս, պարզապես մի փոքր զսպվածություն է պետք, ու ամեն ինչ լավ կլինի:
-Հույս ունենանք, որ հաջորդ խորհրդարանում ուրիշի կոճակի «սիրահար», հայհոյող, անվայել արտահայտություններ թույլ տվող պատգամավորներ չեն լինի:
-Իհարկե, շատ քիչ կլինեն կամ ընդհանրապես չեն լինի:

«ՀՈԳՈՎ ՊԻՏԻ ՊԱՏԳԱՄԱՎՈՐ ԼԻՆԻ»
ԽԱՉԻԿ ՄԱՆՈՒԿՅԱՆ
-Օրինակելի պատգամավորի Ձեր պատկերացումը:
-Մի քիչ բան կլինի, է՛լի, որ ես իմ անունը տամ:
-Շա՜տ համեստ եք:
-Դե, պիտի լինի ազգասեր, այսինքն, ամեն օր քնից ելնելով` պիտի մտածի` ինչ լավ բան անի ազգի համար: Պիտի հոգով պատգամավոր լինի: Լինի բանիմաց, մարդկանց հետ կարողանա շփվել, ճիշտ ներկայացնի քաղաքական, տնտեսական դաշտերը: ՈՒ ամենակարևորը` լինի բարոյական:
-Չպիտի՞ բացառի հայհոյանքները, «փիս-փիս» արտահայտությունները:
-Եթե նույնիսկ սահմանադրության մեջ էլ դա ամրագրենք, որ չպիտի հայհոյել, չի ստացվի ոչինչ, որովհետև դա պայմանավորված է մարդու կենսաձևով, տեսակով: Ինչ ուզում ես արա, եթե մարդը հայհոյող ա, այդպես էլ կանի, ինչ կապ ունի` սահմանադրության մեջ դա գրվա՞ծ է, թե՞ չէ, կամ դրա համար պատասխանատվություն կկրի՞, թե՞ չէ: Դա ընդամենը դաստիարակության խնդիր է:
-Չնայած նոր քվեարկության համակարգի ներդրմանը, էլի ուրիշի փոխարեն քվեարկողներ կան. սա է՞լ է դաստիարակության խնդիր:
-Երևույթը շատ անընդունելի է, բայց, կարծում եմ, կա ավելի առաջնային խնդիր, քան այդ հարցն է, որի վրա այդքան մեծ ուշադրություն է սևեռվել: Այնպես ենք դա ներկայացնում, թվում է, դրանից վատ բան չկա:
Ճեպազրույցները` Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԻ

Մեկնաբանություններ