ՀՀ տարածքով Թուրանական միջանցք չտալու համար մեզ պետք է Ռուսաստանի օգնությունը

2024 թ. մարտին Հարավային Կովկասի և Վրաստանում ճգնաժամի հարցերով ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը, խոսելով Հարավային Կովկասում խաղաղության հաստատման մասին, նշել էր.

«Բացի ԵՄ ներգրավվածությունից՝ մենք սպասում ենք նաև Թուրքիայի՝ նրա տարածաշրջանային առաջնորդության ներգրավմանը։ Անկարան կարող է ուժեղ ազդեցություն ունենալ տարածաշրջանի հաղորդակցուղիների բացման և տարածաշրջանում իր գերակա ուժի դերը հաստատելու համար»։

Կարող ենք փաստել, որ Արևմուտքը, տարածաշրջանի հաղորդակցման ուղիների վերահսկման գործում, բացի իրենից, տեսնում է նաև Թուրքիային` նրա առաջնորդական դերով։

Այսինքն, կան տարածաշրջանի հաղորդակցման ուղիների վերահսկման երկու միմյանց հակադիր շահառուներ` Արևմուտք-ՆԱՏՕ-Թուրքիա (Թուրան) և Ռուսաստան։

Ռուսաստանի կողմից ՀՀ տարածքով անցնող ուղիների վերահսկման իրավական հիմքը 2020 թ. նոյեմբերի 9-ի հայտարարությունն է և դրա 9-րդ կետը։

Եթե Հայաստանը մնա մեն-մենակ Արևմուտք-Թուրքիա դաշինքի դեմ, ապա չի կարողանա ինքնուրույն վերահսկել իր տարածքով անցնող ճանապարհները, որպեսզի դրանք չդառնան Թուրանական միջանցք` գործիք Արևմուտքի ձեռքին Ռուսաստանի դեմ պատերազմում։

Այդ կոմունիկացիաների վրա Հայաստանի սուվերենությունը պահելու և ՀՀ տարածքով Թուրանական միջանցք չտալու համար մեզ պետք է Ռուսաստանի օգնությունը։ Իսկ դա կարելի է անել միայն 2020 թ. նոյեմբերի 9-ի հայտարարության 9-րդ կետը կատարելու միջոցով, ինչում շահագրգռված է նաև Ռուսաստանը։

Եթե նոյեմբերի 9-ի փաստաթղթի 9-րդ կետը Հայաստանը չկատարի և հետ կանչի իր ստորագրությունը, ապա նա իր ձեռքով սկիզբ կդնի ՀՀ տարածքով Թուրանական միջանցքի բացմանը` այդ կոմունիկացիաների վրա իր սուվերենության կորստով։

Հայկ Այվազյան

Մեկնաբանություններ