«‎Մենք պետք է սկսենք մտածել չորրորդ հանրապետության գաղափարի մասին»‎, «‎Հայաստանին անհրաժեշտ են ոչ թե սահմանադրական բարեփոխումներ, այլ նոր սահմանադրություն».‎ այս երկու «հանճարեղ» արտահայտությունները արել է Նիկոլ Փաշինյանը։

1949 թ. օգոստոսի 29-ին Ղազախստանում փորձարկվեց խորհրդային ատոմային ռումբը։ Այդ պահից ի վեր գլոբալ մասշտաբի համաշխարհային կոնֆլիկտների հավանականությունը, ինչպիսինն` նախորդ երկու աշխարհամարտերն էին, երբ ուղիղ բախվում են գերտերությունները, հավասարեցվում էր զրոյի։

ՀՀ ներկայիս իշխանության մեծագույն մեղքը, անշուշտ, ազգային աղետ սանձազերծելն է՝ ի դեմս հայաթափված Արցախի և Հայաստանի կորուսյալ մի շարք տարածքների: Բայց դրան չզիջող մեղք ու հանցանք է նաև հայ ժողովրդին ներքինու վերածելու ճիգերը:

Իր 34 գյուղերով, թուրքի քթի տակ գտնվող Վարդենիսն ամեն ինչից զրկեցին:

Ես ինչքան ինձ եմ հիշում, էնքան էլ մեր սառնարանի գլխի ծաղիկը՝ մեծ ծաղկամանի մեջ։ Դա չորս կողմ տարածվող երկար, մուգ կանաչ, փայլուն տերևներ էին, որ երբեք ծաղիկ չէին տալիս, բայց սիրուն էին։

Երեկ մի քանի դիտարկմամբ անդրադարձա Նիկոլայի հերթական բլթոցներին, որոնք արդեն մի քանի օր է՝ դարձել են լայն քննարկումների առարկա, սակայն էն քվազիօրակարգը, որ նա փորձում է փաթաթել բոլորիս վզին՝ պնդելով, թե մեր Անկախության հռչակագիրը, Սահմանադրությունը, հիմն ու գերբը չեն համապատասխանում արդի իրականությանը ու չեն սպասարկում ՀՀ շահերը, դասական մուտիլովշիկություն է, պրիմիտիվ հակազգային վիժվածքաբանություն։

Մինչ հայ բնակչությունը Սիմոնյան Ալենի եղբոր կնոջ կալանքն է քննարկում, Փաշինյան Նիկոլը ցուլերից և կարմիր գույնի շորերից է պատմում, պաշտոնական Բաքվին մոտ կանգնած լրատվամիջոցները փակագծեր են բացում:

Երբ 449 թվականին պարսից Հազկերտ Բ արքան պահանջեց հայ նախարարական տներից՝ դավանափոխ լինել, հրաժարվել քրիստոնեությունից և ընդունել զրադաշտական կրոնը, եղան նախարարներ, Սյունյաց իշխան Վասակի գլխավորությամբ, որոնք իրատեսորեն դատում էին, որ պարսիկները հայերից ուժեղ են, պետք է ենթարկվել նրանց պահանջին՝ հանուն խաղաղության և բարեկեցության, առավել ևս, որ Բյուզանդիայից օգնություն սպասել չէր ստացվում։

Կրթական համակարգի բարեփոխումների մարտահրավերներին հանդիման ՝ 21-րդ դարն իրականության իր իրավունքով ցրեց հետանկախական մեր ողջ ռոմանտիզմն առ այն, թե մենք, թոթափելով խորհրդային համակարգը, պիտի սիրվենք ու փայփայվենք։

Իհարկե, Բաքվի հպատակը հիմա մեզ վախեցնելու է, որ եթե կողմ չլինենք հնարավոր սահմանադրության փոփոխությանը, ապա Ադրբեջանը պատերազմ կհայտարարի։ Սրանում կասկած չկա, բայց այդ դեպքում ո՞ւմ է պետք ինքնիշխան խաղալը, եթե քո երկրում քո թշնամին պետք է որոշի, թե դու ինչ սահմանադրություն պետք է ունենաս։ Էստեղ ինքնիշխանության մասին հեքիաթները այլևս անիմաստ են, որովհետև ինքնիշխանն ինքն է որոշում ինչ օրենք ունենալ և որը չունենալ։