Ներքաղաքական զարգացումների կարևորագույն դրվագներից մեկը ՀԱԿ կուսակցությունների դաշինքի կազմալուծումն ու ՀԱԿԿ կուսակցության ձևավորումն էր, որը կատարվեց ՀՀՇ-ն կազմալուծելու ճանապարհով: Առաջին հայացքից տարօրինակ ոչինչ տեղի չի ունեցել, և առաջին նախագահ Տեր-Պետրոսյանը ռեբրենդինգի է ենթարկել ՀՀՇ-ն, քանզի հասկանում է, որ կուսակցությունը սպառել է իրեն, և ՀՀՇ-ի առանցքի շուրջ ստեղծված ՀԱԿ-ը պետք է նոր ձևաչափով մասնակցի քաղաքական գործընթացներին:

Հայաստանն այս օրերին կանգնած է բավականին բարդ, կարելի է բնորոշել` ճակատագրական ընտրության առաջ: Սակայն քաղաքական ուժերը հավկուրի պես կույր, ձկան նման լուռ են: Որևէ մեկը` կուսակցություններից, ձայն-ծպտուն չի հանում, թե ա՛յ Ռուսաստան, էդ ի՞նչ զենքեր ես տալիս Ադրբեջանին: Ա՛յ Ռուսաստան, ինչո՞ւ ես մեզ ճնշում` քո պաշտոնյաների ներկայությամբ:

Հունիսի 14-ին ամբողջ Իրանը շունչը պահած հետևում էր նախագահի ընտրությունների ընթացքին և անհամբերությամբ արդյունքներին էր սպասում։ Իհարկե, այդ իրադարձությունն անուշադրության չէր մատնվել նաև ամբողջ աշխարհում։ Չէ՞ որ այդ երկրի հանդեպ ուշադրությունը վերջին տարիներին առանձնապես է մեծացել։ Եվ ոչ միայն մի լավ ձանձրացրած, սակայն որպես քաղաքական գործիք դեռևս օրախնդիր միջուկային ծրագրի պատճառով, այլև հատկապես Մերձավոր Արևելքի նոր վերաձևման, ինչպես նաև ծայրաստիճան վտանգավոր ու մի գլուխ բորբոքվող սուննի-շիական դիմակայության պայմաններում։

Տեսնում եք` ի՞նչ է լինում, երբ Սերժ Սարգսյանը մեկնում է կարճատև հանգստի ու Հովիկ Աբրահամյանին հետը չի տանում: Ավելի ճիշտ` հասկացա՞ք` ինչու էր նախկինում տանում: Իսկ ինչո՞ւ այս անգամ չտարավ: Չցանկացավ կտրել հույժ օրենսդրական ու խիստ քաղաքական արտահերթ աշխատանքի՞ց, որ առանց ԱԺ նախագահի Ազգային ժողովը ոչ մի դեպքում չէր կարողանա կատարել: Թե՞ կառավարվող քաոսի քաղաքականությունը նաև ներքաղաքական է:

Վերջին 15 տարում Թուրքիան ակտիվորեն մասնակցել է արտասահմանում իրականացվող խաղաղարար գործողություններին. 1993-94 թթ. Սոմալիում ՄԱԿ-ի «Հույս» գործողությանը` այնտեղ ուղարկելով 300 մարդ, ինչպես նաև Բոսնիայում և Հերցեգովինայում` թռիչքների համար արգելված գոտի ապահովելով Բոսնիայի երկնքում` կրակի դադարեցումից հետո։

Վերջին օրերի հայաստանյան արտքաղաքական խճանկարն անչափ բուռն ստացվեց. Ռուսաստանը մեզանում հերթապահություն էր նշանակել, այն էլ անչափ բարձր «դասի»` Պատրուշև, Բորդյուժա: Սնոուդենին իր տարածքում մշակելով-վերամշակելով (չէ, չենք ասում ՖՍԲ-ացնելով), Ռուսաստանը նաև շատ արագ սոցհարցում արեց, գելափորեն «արդարաբար» պարզեց, որ հայերի 61 տոկոսը գիշերները չի քնում, քնելիս էլ երազում տեսնում է, որ անդամակցել ենք Մաքսային միությանը, որովհետև այն այնքան առատ շուկա է` ըստ նույն Բորդյուժայի ու Պատրուշևի, ուր հոսում են կաթ ու մեղր, պարզապես ոչ թե մեր, այլ Ադրբեջանի համար, ու Բորդյուժայենց շուկայից մեկ միլիարդով Ադրբեջանը ոչ միայն գնում է այդ «մեղր»-զենքը` հայերի վրա կրակելու համար, այլև ցուցադրում դրանք զորահանդեսում, որ Լեհաստանում գտնվող, ասուլիս տվող Սերժ Սարգսյանն ուժեղ վախենա:

«Մեծ ութնյակը», որի անդամները պարբերաբար հանդիպում են իրենց երկրների տարածքում, ունի բազմամակարդակ օրակարգ: Նախ քննարկվում են բոլորին հետաքրքրող խիստ քաղաքական, հետո հույժ հրատապ տնտեսական հարցերը, հիմնականում այս օրակարգերը միախառնված են, որովհետև քաղաքականն ու տնտեսականը, ի վերջո, նույնանում են: Համաշխարհային քաղաքականության հարցերը լուծելուց հետո անցնում են երկկողմ հարաբերությունների պարզաբանմանը:

Այնպիսի տպավորություն է, որ «Մեծ ութնյակի» գագաթնաժողովի անհաջողությունից հետո ԱՄՆ-ը փորձում է «ուղեղների լվացքի» հերթական արարը խաղարկել` նոր թարմ անուն ներդնելով, այս անգամ` ոչ թե «Ջուլիան Ասանժ» վերնագրով, այլ «Էդուարդ Սնոուդեն»: Ծիծաղելի է, սակայն ողջ աշխարհը` ЦРУ-ն, ФСБ-ն, МИ-6-ը, «Մոսադը» ոտքի վրա են նախորդ գիշերվանից: Դե գոնե տպավորությունն այդպիսին է: ՈՒժեղ միստիկ պատմություն է. Սնոուդենը (ոնց որ ասես` Սթոունհենջը), ինքը` մի մեքենայով, յուր իրերը` «մյուս» մեքենայով, «գնում» է թռչի Ռուսաստան: Չինաստանից: Հետո Վենեսուելա: Հետո` Էկվադոր: Մի ողջ գիշեր նա գտնվել է Ռուսաստանի օդանավակայանի չեզոք գոտում:

Հայաստանում բավականին հետաքրքիր գործընթացներ են տեղի ունենում: Ոչ ստանդարտ: Առաջին հայացքից այնպիսի տպավորություն է, թե քաղաքական դաշտը մեռել է, բայց չեն ասում, որ չտխրենք: Չնայած կարելի է կարծել` ամառ է, կուսակցությունները հանգստանում են: Բայց դե` ճիշտ եզրույթը կլիներ` հոգեհանգստանում են, որովհետև ընտրություններն ու դրանց արդյունքները կարծես սրբեցին տարան այն, ինչ մեզանում ավանդորեն համարվում են կուսակցություններ, քաղաքական զարգացումներ:

«Սիվիլիթաս» հիմնադրամի և ԱԺ ԲՀԿ խմբակցության պատգամավոր Վարդան Օսկանյանի շուրջ ստեղծված իրավիճակն ու քրեական գործի պատմությունը ցույց են տալիս, որ Հայաստանում փողերի լվացումն ու արտասահմանյան կապիտալի մասնակցությամբ քաղաքական գործընթաց ծավալելը հնարավոր են միայն առաջին հայացքից: