Արա ԱԼՈՅԱՆ. Դու մատիտով ստորագրեցիր, ես ռետինով կջնջեմ, Լևոն

1993 թվականին, երբ համայն հայության համար ծանր շրջափուլ էր՝ պատերազմական իրավիճակ, սոցիալ-տնտեսական ճգնաժամ, երբ մշակույթ-օրվա հաց տանդեմում ճաք էր տալիս «ոչ միայն հացիվի» հավատասյունը, նույն թվականին հրաշքի պես էր «Շնորհալիներ-93» համապետական մշակութային մրցույթ-փառատոնը, որտեղ ներկայացված էին Հայաստանի բոլոր մարզերի ու սփյուռքի բազմաշնորհ մանուկներն ու երիտասարդները՝ արվեստի ու մարզաշխարհի գրեթե բոլոր ժանրերից:
Դրանցից շատերը, ի դեպ, հետագայում մեծ նվաճումներ ունեցան իրենց ասպարեզներում և այդ առումով այսօր էլ շարունակում են ներկայանալի լինել թե անհատապես, և թե երկրի պատիվը բարձր պահելու առումով: Այդ «ոսկե սերնդի» թվում էր նաև ներկայումս շախմատային օլիմպոսի աներկբա առաջատարներից Լևոնը Արոնյանը:
Բայց խոսքս մեկ այլ «շախմատիստ» Լևոնի մասին է:
Պետության հովանու ներքո անցկացվող վերոնշյալ համահայկական ստուգատեսին, որպես դուդուկահար, պատիվ ունեի մասնակցելու նաև ես: 12-18 տարեկան դուդուկահարների մրցույթում հաջողեցի ի վերջո շրջանցել բոլորին ու դառնալ գլխավոր մրցանակակիր: Ավելին, ինձ տրվեց ու խոստացվեց շարունակաբար՝ երեք տարի հատկացնել բավական պատկառելի գումարային պարգև: Միայն խոստացվեց…..
Բայց սա չէ խնդրո առարկան և այս ամբողջ պատմության հիշատակելի դրվագը:
Ինչ խոսք, փառատոնում հաղթելն ինձ համար հաճելի էր ու պատվաբեր, բայց այդ ամենի մեջ ամենահիշարժանն ու առանձնանշելին այն է, որ ես ինքս պատերազմական, սահմանամերձ շրջանի բնակիչ էի և իմ ամենօրյա կյանքում առերեսվում էի ռմբահարության, մահվան վտանգին, ականատես լինում զինվորական հուղարկավորությունների ու որդեկորույս ծնողների ողբ ու կականին, կրում սոցիալական ու հոգեբանական լրջագույն դժվարություններ: Այդ ամենը, գուցե, հարստացնում էր իմ նվագի զգացմունքայնությունն ու հուզականությունը…
Դափնեկրի հավաստագրի վրա դրված էր ոչ ավելի, ոչ պակաս ՀՀ այդ ժամակվա նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի ստորագրությունը…մատիտով:
Այո, այո, մատիտո՜վ:
Ասում են մարդու ձեռագիրը մոգական հատկություն ունի: Դրանով հոգեվերլուծողները կարող են ներթափանցել, իմանալ մարդու ներաշխարհն ու տարազան հատկությունները: Գուցե:
Ես հավատում եմ, որ պատերազմական ու սոցիալ-տնտեսական բարդ շրջափուլում երկրի ղեկավարն այլ ու շատ ավելի կարևոր հանձնառություններ ու առաքելություններ ուներ, քան մշակութային անողորմ ծիր շպրտված պարմանիներին, այսպես կոչված, «ինքնագրեր» բաժանելը: Հավատում եմ, որ այդ վկայականները նա ստորագրել է սեղմ ժամկետում, անհավես, ինչպես ասում են՝ ծնկի ծայրին, միջանցքում, մեկից արագորեն փոխառած մատիտով:
Եվ լավ էլ արել է, որ մատիտով է ստորագրել, որովհետև ես այսօր, ոչ հապճեպ, ոչ մանկատարիք տրամաբանությամբ, այլ տարիների հեռվից ու տևական խորհրդածության հանգրվանում, վերցնում եմ ու իմ հաղթանակի վրայից ջնջում ՀՀ նախկին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի ստորագրությունը, այնպես, ինչպես մի օր էլ ինձ ջնջելու բարոյական իրավունք է ունենալու, հեռուն չգնամ, իմ դուստրն իսկ, եթե ես նրա մանկապարտեզի վարձի հաշվին ինձ նոր փողկապ առնեմ:

Մեկնաբանություններ