«ԳՈՐԾ ՈՒՆԵՆՔ ԱԴՐԲԵՋԱՆԻ ՑԵՂԱՍՊԱՆ ԻՇԽԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՀԵՏ»

«Իրատես de facto» ԱԿՈՒՄԲՈՒՄ
«Ադրբեջանահայության հարցը ոչ մի բանակցությունում չի շոշափվում, կարծես մոռացված է։ Այնինչ Ադրբեջանը ցեղասպանություն է իրականացրել, ու դրա մասին ոչ մի ատյանում չի բարձրաձայնվել։ Պահանջում ենք, որ բոլոր միջազգային կազմակերպությունները լրջորեն զբաղվեն այս հարցով, որովհետև առանց ադրբեջանահայության հարցի լուծման անհնար է հակամարտությունը կարգավորել»,- երեկ «Իրատես de facto» ակումբում հայտարարեց ադրբեջանահայերի լիազոր ներկայացուցիչների համագումարի կազմկոմիտեի անդամ ՌՈՄԱՆ ԳՈՒԼԲԱՆԴՅԱՆԸ։ Լրագրողների հետ հանդիպման էին եկել նաև կազմկոմիտեի անդամ ԱՐԱՐԱՏ ԾԱՏՈՒՐՅԱՆԸ և կազմկոմիտեի կոնսուլտատիվ խորհրդի անդամ ԱՐԱՄ ՄԱՆՈՒՉԱՐՅԱՆԸ։
Նշելով, որ ԵԱՀԿ խմբի փաստահավաք վերջին առաքելությունն արտաքին ուժերի պատվեր էր, քանի որ նրանք նախ և առաջ պիտի ուսումնասիրեին ադրբեջանահայերի թողած տարածքները, Գուլբանդյանն ասաց. «Ոչ թե մոնիթորինգ էին անցկացնում, այլ աուդիտորական ինսպեկցիա։ Ե՛վ Հայաստանի, և՛ Լեռնային Ղարաբաղի իշխանությունների վրա ճնշում կա` ազատագրված տարածքները վերաբնակեցնելու առումով։ Կես միլիոն հայություն ցեղասպանության հետևանքով կանգնել է լուրջ խնդիրների առաջ։ Թեև նրանց ԱՄՆ-ում, եվրոպական երկրներում գրկաբաց ընդունեցին, բայց դա էլ նույն ցեղասպանության շարունակությունն էր, քանի որ հենց այդ երկրները պետք է բոլոր ջանքերը գործադրեին ու ազատագրված տարածքներում պայմաններ ստեղծեին նրանց վերաբնակեցման համար։ Սակայն հակառակը եղավ, այնպես, ինչպես 1915-ի ցեղասպանությունից հետո»։ Բանախոսը նաև ընդգծեց, որ ստեղծելու են հանձնաժողով, որը կուսումնասիրի 1988-1992-ի և ղարաբաղյան պատերազմի տարիների իրադարձություններն ու միջազգային հանրությունից կպահանջի պատժել այդ ցեղասպանությունն իրականացնողներին։ Ի միջի այլոց, Գուլբանդյանը կարծում է, որ Հայաստանի իշխանություններն այս հարցում ոչ ակտիվ քաղաքականություն են վարում, այդ իսկ պատճառով ադրբեջանահայության խնդիրները լիարժեքորեն չեն բարձրաձայնվում։
«Շատ անհասկանալի է` ինչպես է ԵԱՀԿ Մինսկի հանձնախումբը երաշխավորելու իմ վերադարձը հայրենի բնօրրան։ Մենք, ի դեմս Ադրբեջանի, գործ ունենք ցեղասպան իշխանությունների հետ։ Իհարկե, չենք պնդում, թե բոլոր ադրբեջանցիները ցեղասպան են, որովհետև այնտեղ կան մարդիկ, որոնց քաղաքակրթությունը խորթ չէ։ Բայց նրանց իշխանության մեջ նստած է գազանը և ցանկացած պահի կարող է արթնանալ։ Ո՞վ կարող է երաշխիք տալ, թե այնտեղ վերադարձող մարդիկ կրկին չեն ենթարկվի ցեղասպանության։ ՈՒստի նրանց վերադարձը բացառվում է»,- շեշտեց կազմկոմիտեի անդամ Արարատ Ծատուրյանը, հավելելով, որ ինչպիսի ուժ էլ խաղաղապահ առաքելություն իրականացնի, հերիք է մի պահ նրանք «քնեն», ադրբեջանցիներն իրենց գործն անելու են։ Ծատուրյանն առաջարկում է, ՄԱԿ-ի, ԵԱՀԿ-ի ու միջազգային այլ կառույցների կողմից ստեղծել հետաքննիչ մարմին, որը կզբաղվի ցեղասպանություն իրագործած հանցագործների հայտնաբերմամբ ու պատժով։
«Ներկա դրությամբ հայտնվել ենք այնպիսի տարածաշրջանում, որը երկու կողմից շրջապատված է ցեղասպան պետություններով, ու մենք պետք է ստեղծենք պաշտպանական համակարգ, քանի որ մշտապես ինքնապաշտպանական խնդրի առաջ ենք կանգնած»,- արձանագրեց Արամ Մանուչարյանը։
Կազմկոմիտեի անդամների կարծիքով` պետք է ազատագրված տարածքներում պայմաններ ստեղծվեն ադրբեջանահայերի բնակեցման համար։ Ի դեպ, առաջիկայում նախատեսվում է կազմկոմիտեի համագումարը, որը կառաջարկի ազատագրված տարածքներում ստեղծել ադրբեջանահայության իրավաքաղաքական միավորում։ Այն կհամագործակցի և՛ Հայաստանի, և՛ ԼՂՀ իշխանությունների հետ։
Ռուզան ԽԱՉԱՏՐՅԱՆ

Մեկնաբանություններ