ՎԵՐԱԴԱՍԱՎՈՐՈՒՄՆԵՐ. ՕԵԿ

Դատելով «Օրինաց երկրի» նկատմամբ «իրականացվող» գործընթացներից, կարելի է եզրակացնել` սկսված տրանսֆորմացիայի, կադրային և «այլային» ֆոնին ՕԵԿ-ը նույնպես վերադասավորումների մեջ է:
Այլապես պերմանենտ ցիկլով, ինչպես հին Հռոմում, ամեն րոպե հասարակությանը չէր հարցվի` մոռանալ` ո՞ւմ, ո՛ւմ…
ՄՈՌԱՆԱԼ ՀԵՐՈՍՏՐԱՏԻ՛Ն. ՉՆԱՅԱԾ ԱՐՏԵՄԻՍԻ ՏԱՃԱՐԸ, ՀԱՍՏԱՏ, ՕԵԿ-Ը ՉԻ ՀՐԴԵՀԵԼ
Փորձենք հասկանալ` ինչու:
Կլիշեների ու շտամպների մեր օրերում արձանագրենք. այս կուսակցությունն ու իր լիդերը (Վանոն կասեր` «սիրուն տղա Արթուրը») ունեն հետաքրքիր ռեաբիլիտացիոն կարմա, երբ թվում է` ահա «մոռացանք» նրանց, մեկ էլ ու պարզվում է, որ նրանց մահվան մասին լուրերը Տվենն է «տարածել»:
Իմա` խիստ չափազանցված են:
Կուսակցությունն ունի անցած ճանապարհ, ասել է` ունի կենսագրություն, ընդ որում, ոչ անհետաքրքիր (այդ մասին` ներքևում), տիրապետում է քաղտեխնոլոգիաների մարտավարությանը, պոպուլիզմի անհրաժեշտ չափաքանակից հաստատ չի դժգոհում, կարողանում է հարկավոր պահին բացել իր սպիրալը` առաջ ու հետ անելու համար. իրիկունը չի ասում` հա՜, առավոտը` չէ՜. խաղի գիծը հստակ պահում է:
Եվ եթե անգամ ընդունենք, որ ՕԵԿ-ը ժամանակին եղել է որոշակի պրոյեկտ, ապա եղել է կայացած պրոյեկտ, ի տարբերություն շատ այլ պրոյեկտների (ի զարմանս շատերի, կուսակցության իրական «ժրեցը» եղել է ՍԴ-ի Գագիկ Հարությունյանը, որն արդեն միֆ է դառնում հայոց մեջ` «մի ուրիշ ձևի». քչերը գիտեն, որ նա կարողանում է համաժամանակյա ոչ միայն բարեկամանալ Լևոնի, Սերժի ու բոլոր մնացածների հետ, այլև 1998-ին, երբ Վազգենը կառավարական «դաչայում» Մարգարյան Անդոյի հետ «գծում» էր հանրապետականի համամասնական ցուցակը, և Կարեն Դեմիրճյանը մեկընդմիշտ մերժել էր Վազգենենց հետ գնալու հեռանկարը, ահա և` վերջին պահին, գիշերը, «դաչայում» հայտնվում է Գագիկ Հ-ն ու ասում. «Վազգեն, առանձնանանք, Բիձեն համաձայնել է, միասին եք գնում»): Դառնանք մեր խնդրին:
ՕԵԿ-ի այսօրվա առանձնահատկությունն այն չէ, որ ա) գեոզգացողություններ ունեցող, բազմավեկտոր ընդունելությունների «արժանացող» կուսակցություն է: Ինչն այսօր ուղղակի պարտադիր պայման է «ժիվոյ» լինելու, խաղի ու տրանսֆորմացիայի մաս կազմելու տեսանկյունից: Ինչը ոչ մի կերպ չի հաջողվում ՀԱԿ-ին (արևմտյան վեկտորն առանձնապես չի խաղում ՀԱԿ-ի հետ. տե՛ս գերմանացի դեսպանի և Յովանովիչի բարձրաձայնումները ՀԱԿ-ի մասով, իսկ Ռուսաստանը խաղում է որոշակի վերապահումներով. ու թե դրան էլ գումարում ենք արձանագրումը, որ 2003-ին Լևոն Տեր-Պետրոսյանը գնացել էր Բիլ Քլինթոնի գրադարանի բացմանը, իսկ իրականում` «ստանալու» ամերիկյան կողմի կարծիքը` 2003-ի նախագահական ընտրություններին մասնակցելու, այդ թվում և` ապագա գործունեության մասով, այնտեղ նրան հասկացրել էին, որ իրենց գործընկերներից մեկը հատկապես Արթուր Բաղդասարյանն է, որպես երիտասարդ, հեռանկարային գործիչ, ինչից էլ առաջացել էր Վանոյի ձևակերպումը. «Սիրուն, լեզվանի տղերքի ժամանակն է գալիս` ի դեմս սիրուն Արթուրի». ընդ որում, նույնը չէր զլանում բոլորին փոխանցել նաև այն օրերին Հայաստանում Ֆրանսիայի դեսպան Անրի Կյունին): Ինչևէ:
բ) Վաղուց բազմավեկտոր աշխարհում ՕԵԿ-ը, այո, ընկալելի է եղել և կա այդպիսին: Եվ առաջին հերթին` ռուսական վեկտորում (վերջին «սահմանապահ» մեդալը` ձեզ առհավատչյա):
Անգլո-սաքսոնական վեկտորում (հիշեցի՞ք հայտնի պատմությունը բրիտանացի դեսպանի պահով, ինչն ուղղակի մանկական խաղ էր, հետագայում բոլոր մնացած պաշտոնյաների «մասին» տարածված WikiLeaks-յան բացահայտումների ֆոնին) արձանագրենք, որ շատերին այդպես էլ չհաջողվեց հասկանալի դառնալ, ինչն էլ նրանց համար վերածվեց աքիլլեսյան գարշապարի:
Այս «ճյուղում» խաղացողը` հայաստանյան վեկտորը պահողը, գիտենք, Արմեն Սարգսյանն է, որի հետ ՕԵԿ-ն ու Արթուրը եղել են «օքեյ» և մնում են «օքեյ»։
Այնպես որ, ժամանակին ՆԱՏՕ-ի և ԵՄ-ի «համար» ԱԺ նախագահից պաշտոնանկված ՕԵԿ առաջնորդը կարող է նույնիսկ ահավոր «պրոդվինուտի» երևալ. հիշենք, որ նա շատ տրիվիալ միտք էր հայտնել այն օրերին. Հայաստանը պետք է համագործակցի ՆԱՏՕ-ի ու ԵՄ-ի հետ, ու Ռուսաստանն առանձնապես չպետք է արգելակի այդ համագործակցությանը (Ռուսաստանը, ասում են, ծանր էր տարել այդ «ուդարը», ինչպես այսօր է ծանր տանում մեր որոշ բարձրաձայնումներ, և դա այն դեպքում, երբ ինքը` նույն Ռուսաստանը, այսօր և երեկ ինչ-որ պահի քիչ էր մնում անդամակցեր ՆԱՏՕ-ին):
Ընդ որում, պաշտոնանկության առիթ դարձած այդ մտքից առժամանակ անց թե՛ Անդրանիկ Մարգարյանը, թե՛ Վարդան Օսկանյանը «պոդոբնի» լիքը մտքեր հայտնեցին ՆԱՏՕ-ի ու ԵՄ-ի մասին: Էլ չենք ասում, որ Իրաք էլ զորամիավորում ուղարկեցինք: Ինչևէ:
Ֆրանսիական վեկտորն ինքնին պարզ է:
Իսկ Իրանն ընդհանրապես ահավոր հետաքրքիր է այն առումով, որ երբ Սերժ Սարգսյանը «էն օրը» բանակցում էր Կազանում Պուճուրի հետ, ու Ալիևը հերթական դեպրեսիայի մեջ էր Մեդվեդևի կենդանի ներկայությամբ, Արթուր Բաղդասարյանը նույն պահին Իրանում էր և առաջնահերթություն ունեցող ծրագրերի շուրջ պայմանավորվածություններ էր ձեռք բերում մեր թանկագին հարևանի հետ:
Ասել կուզի, ՀՀԿ-ից հետո ՕԵԿ-ը, Սերժ Սարգսյանի հանձնարարությամբ, զբաղվել է կոնկրետ գործունեությամբ և գեոքաղաքականությամբ:
Եվ ինչպես կասեր մեր Ավոն` Իսահակյան, քանի որ «ոչ մի բարի գործ անպատիժ չի մնում», այսօր ՕԵԿ-ի դեմ դեմարշը «գեոտարրերի» արդյունքում է նաև ստացվել:
գ) Այս կուսակցությունը, իր բոլոր «այիբներով» հանդերձ, բարեփոխումների «կրողն» է, ինչը, իհարկե, նժդեհյան բրենդ չէ, այնուհանդերձ, քաղաքականության մեջ գաղափարական, մասամբ բրենդային «տեսլական» է ուրվագծում, ինչը չես ասի հայաստանյան շատ այլ կուսակցությունների մասով:
դ) Կուսակցությունը, ուզում ենք, թե չենք ուզում, այս տարիներին կարողացավ բյուրեղանալ, մաքրվել և թիմ դառնալ:
Այսօր ՕԵԿ-ում ով կա` կա. այլևս չկան ճակատին դաջվածքներ ունեցողներ: Ի դեպ, նույն Սամվել Բալասանյանը (որը, ճիշտ է, օրերս Ախալքալաքում սեփական արձանը` սեփական գարեջրատան ու գործարանի առջև կանգնեցնելու ևս մեկ հնարավորություն ունեցավ, այնուհանդերձ շատ անտրամադիր և սփրթնած է վերջերս. չէ՛, չենք ասում, որ հիմա էլ փոշմանել է ՕԵԿ-ից դուրս գալու համար ու կարոտով է հիշում իր ճակատի գիրն ու Սևանի եկեղեցում կերած երդումը` ՕԵԿ, միայն ՕԵԿ, ոչինչ բացի ՕԵԿ-ից. մարդը գուցե և անձնական պատճառներ ունի) առայսօր դիտվում է որպես ՕԵԿ անդամ. հիշում եք` ամռանը ՀՅԴ ԳՄ ժողովին Արմեն Ռուստամյանից հարցրինք, թե էս ՕԵ՞Կ-ն ինչի չի եկել ձեր ԳՄ-ին, ասաց` ո՞նց չի եկել` հրե՜ն Սամվել Բալասանյանը։
Ո՞ՒՐ ԳՆԱ ԹԱՄԱՐԸ, ՄՅՈՒՍ ՏԱՐՎԱ ԱՄՌԱՆԸ
Էստեղ, հաստատ, պաուզան մի քիչ պետք է ձգենք. չէ` չհիշելու Թամարին, որն այլևս մշակութորեն նվիրվել է այլ քաղաքական ուժի խորհուրդներ տալու սուրբ գործին (տեսնես` մշակութանախարարյան իր սրբիչը տարե՞լ է հետը` խորհուրդներ տալիս կապի գլխին. ասում էին, թե տիկին Թամարան խասիաթ ուներ մշակույթի նախարար աշխատած ժամանակ լողանալու ցերեկվա ժամերին` սրբիչը հավեսով փաթաթել գլխին ու այդպես քննարկել աշխատանքային, մշակութային բոլոր հարցերը). չէ, դիտարկում ենք «հանգամանքն» ու «լուրը», որ չի բացառվում` Հեղինե Բիշարյանը դառնա ԱԺ փոխխոսնակ:
Ո՜նց է լինելու ճակատին «տատու» ունեցող մեր պարոն Բալասանյանի «հալ ու հարաքյաթը» էդ ժամանակ, մանավանդ որ, WikiLeaks-ը գրել է` «Բիշարյանն ուժեղ քաղաքական գործիչ է և բարեփոխումներ իրականացնելու իր հանձնառության մեջ բավականին անկեղծ»:
Չի՛ լինելու:
Սակայն փորձագիտական և «այլագիտական» «գնահատականներով» այլևս «անհետացող» ՕԵԿ-ի նկատմամբ այսօրվա դեմարշն ա՛յլ կոմպոնենտ ևս ունի: Ոչ թե, որ ՕԵԿ-ը խաղեր չտվեց, և «սուրբ Հովհաննեսն» էլ (Հովիկ Մարգարյանն այդպես էր անվանվել ԱԺ ամբիոնին մոտենալիս. ասում են` ՕԵԿ ղեկավար Արթուր Բաղդասարյանն էլ անչափ օրիգինալ հարցմունք է արել Հովհաննես Մարգարյանին այդ առնչությամբ. «բոց» մտքեր են, բայց գրել չե՜նք կարող) մնաց «սուրբ» և ՕԵԿ-ն իր գծից չշեղվեց. ՕԵԿ-ը յուր պատգամավորական «սուրբ տեղը դատարկ չի թողել». կես միլիմետր խաղից չի շեղվել:
Բայց սա էլ չէ ՕԵԿ-ի այսօրվա բուն «առանձնահատկությունը», որի համար «Հռոմի կենտրոնում» ամեն օր փորձ է արվում օրը երեք անգամ հարցնել` մոռանալ ո՞ւմ, ո՞ւմ, ո՛ւմ…
Օ՛-Ե՛-Կ-ի՛ն:
Առանձնահատկությունն այն է, որ ՕԵԿ-ը մնաց իր տեղում, իսկ նրա շուրջը տեղի ունեցավ մնացածների «պտույտը»: Շատ պարզ. նրանք, ովքեր մեծ-մեծ քարեր էին շպրտել ՕԵԿ-ի վրա, որակումներ արել, իրենք էին ստիպված անցնող տարիներին ճշգրտվելու. ասենք` ՀԱԿ-ը, մտավ երկխոսության մեջ նույն իշխանությունների հետ:
Մնացածն էլ գիտեք:
ՈՒստի չենք անդրադառնում հարցին` ՕԵԿ-ն այս կարգի «ռասկլադում» միանշանա՞կ է շահում, թե՞ «երկունշանակ»:
Հարցի պատասխանը թողնում ենք ընթերցողին:
Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ

Մեկնաբանություններ