Երեկ Ազգային ժողովը դեմ քվեարկեց ընդդիմության ներկայացրած նախագծին, որ նախատեսում էր չեղարկել սեպտեմբերի 27-ից հայտարարված ռազմական դրությունը: «Իրատեսը» դեռ օրեր առաջ էր գրել, որ խորհրդարանական մեծամասնությունը՝ «Իմ քայլը», մասնակցելու է ընդդիմության հրավիրած արտահերթ նիստին, բայց տապալելու է նախագիծը:
Իշխանական պատգամավոր Արփի Դավոյանն այն համոզմանն է, որ ռազմական դրությունը պետք է պահպանվի, քանի որ ըստ պաշտպանական գերատեսչության ներկայացրած տվյալների, հետպատերազմական շրջանում երկրում այնպիսի գործընթացներ են տեղի ունենում, որոնք ուղղակի ենթադրում են ռազմական դրության պահպանում. «Որևէ մեկը ռազմական դրությունն անվերջ երկարացնելու նպատակներ չունի: Իսկ պաշտպանական գերատեսչության կողմից ներկայացված փաստարկները տեղին են ու համոզիչ: Մենք ունենք հետպատերազմյան իրավիճակ և բազմաթիվ գործողություններ, որոնք պետք է կատարվեն՝ սահմանային իրավիճակը հարթելու համար, հետևաբար, ռազմական դրության պահպանումը ինքնանպատակ չէ և կապված չէ ներքաղաքական իրադարձությունների հետ»:
Նա չի կարծում, որ նոյեմբերի 10-ի կապիտուլյացիայի մասին համաձայնագրի տակ ստորագրելուց հետո վարչապետը պետք է հրաժարական տա: Ըստ Դավոյանի՝ հետպատերազմական իրավիճակում նման գործելաոճը, այսինքն՝ հրաժարական ներկայացնելը, անպատասխանատվություն է: Ավելին՝ կառավարությունը պարտավոր է կատարել բոլոր այն քայլերը, որ նախանշվել են վարչապետի՝ 6-ամսյա գործողությունների ուղերձում: Այդ քայլերը կամ գործողությունները կատարելը, ասում է իմքայլականը, այս պահին ավելի առաջնահերթ է, քան կառավարության հրաժարական պահանջելը, գործադիրը ստանձնել է պատասխանատվություն, պարտականություններ ունի, որ պետք է կատարի:
Արփի Դավոյանը չի ցանկանում խոսել հանրային դժգոհության մասին, քանզի ըստ նրա, դա ոչ թե հանրային պահանջ է, այլ մի քանի կուսակցությունների առաջ քաշած թեզեր: Հանրային դժգոհությունն այն է, բացատրում է, երբ ամբողջ հանրությունը պահանջում է նույն բանը. «Բայց տեսնում ենք մի քանի ուժերի կողմից ուղղորդված դժգոհություն: Որևէ մեկը երջանիկ չէ, բոլորս անցել ենք պատերազմի արհավիրքի միջով, ունեցել ենք մեր ցավն ու վիշտը: Որևէ մեկը չի ասում, որ այս պարտությունն իրենը չէ, իսկ պատերազմից հետո բոլորս պարտավոր ենք խաղաղ ու հանգիստ երկիր ունենալ»:
Պատգամավոր Դավոյանը համաձայն չէ նաև այն պնդումների հետ, որ պարտված իշխանությունը չի կարող իշխանության ղեկին լինել: Նա համոզված է՝ իշխանությունը դեռ անելիքներ ունի՝ միջազգային պարտավորություններ, բանակցություններ, սահմանների հարց և այլն: «Եվ այս պայմաններում ասել, որ իշխանությունը պարտվել է և պետք է գնա, տրամաբանական չէ: Այս պարտությունը որբ չէ, ՀՀ վարչապետը ասել է, խոսել է պատասխանատվության մասին, որևէ մեկը պատասխանատվությունից չի խուսափում: Նիկոլ Փաշինյանը շատ հանգիստ կարող է մասնակցել բանակցություններին, և տեղին չեն խոսակցությունները, թե պարտված ղեկավարը չի կարող մասնակցել հետագա բանակցություններին»,- հավաստիացնում է բանախոսը:
«Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Էդմոն Մարուքյանը, անդրադառնալով ռազմական դրությունը պահպանելու վերաբերյալ իշխանական պատգամավորների, մասնավորապես՝ Անդրանիկ Քոչարյանի բացատրություններին, թե կյանքն է ստիպում ռազմական դրություն պահպանել, նշում է. «Կյանքը նրանց շատ բան կարող է թելադրել, քանի որ իշխանության վիճակը վատ է: Ինձ համար անհասկանալի է նաև իշխանության սարսափը, որ մտածում են, թե ռազմական դրության չեղարկումից հետո ընդդիմությունը կարող է վարչապետի իմպիչմենտի հարցն օրակարգ բերել: Մենք նման նախագիծ չունենք, հետևաբար՝ իշխանությունն ինչի՞ց է վախենում: Ավելին ասեմ՝ մենք ԲՀԿ-ի հետ 1/3 ստորագրություն էլ չունենք, որ նման ահ ու սարսափի մեջ են, հետևաբար, այդ հարցը հիմա անտեղի է շահարկելը: Այո, ընդդիմության գործիքները միշտ պետք է գործեն, ռազմական դրությունն անգամ դրան չպետք է խանգարի, բայց այս պահին նման բան չենք անի»:
ԼՀԿ խմբակցության ղեկավարն ապշել է ՀՀ նորանշանակ արտգործնախարար Արա Այվազյանի հայտարարությանից, թե հայկական կողմը պարտվել է ոչ թե դիվանագիտական, այլ ռազմի դաշտում: Ընդգծում է՝ հայաստանյան դիվանագիտության ներկայի ու ապագայի հետ, որի ղեկավարը նման միտք արտաբերող անձ է, որևէ հույս չի կապում: Եթե այդ մարդը չգիտի, որ պատերազմը սկսվում է այն ժամանակ, երբ դիվանագիտությունը պարտվում է, մեկնաբանում է Մարուքյանը, ապա որևէ ակնկալիք ու սպասում չունեմ կոնկրետ այդ անձից:
Հասկանալու համար, թե հանրության քանի տոկոսն է վստահում ներկա իշխանությանը, ընդդիմադիր պատգամավորն առաջարկում է վստահության հանրաքվե անցկացնել: «Երկրում անիշխանություն է, ինչի մասին շուրջ 15 օր խոսում եմ: Եվ դա է պատճառը, որ մեզ վստահելի իշխանավորներ և պետական ինստիտուտներ են պետք: Օրինակ, Քաշաթաղի բնակիչները տոտալ անորոշության մեջ են, դեռ չգիտեն՝ իրենց տներում կարո՞ղ են ապրել, թե՞ ոչ: Խոսակցություններ են շրջանառվում, որ այնտեղի ղեկավարն ադրբեջանցի կլինի, բայց հայերը կարող են մնալ ու ապրել: Ամեն ինչ այսպիսի խոսակցությունների տիրույթում է, ու բացի ընդդիմադիրներից չկա մեկ այլ վստահելի պաշտոնատար անձ, որ կճշտի այստեսակ տեղեկությունները: Ինչպե՞ս է ստացվում, որ Քարվաճառի հանձնման վերջնաժամկետ ունենք, իսկ գերիների հանձնման վերջնաժամկետ չունենք: Պետք է հրաժարական տա ամբողջ կառավարությունը՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ, նոր իշխանություն ձևավորվի, որը կկարողանա գերիների փոխանակման հարցով զբաղվել, երկիրը, տնտեսությունը կայունացնել, զինված ուժերը հզորացնել և այլն»,- ընդգծում է նա:
«Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Իվետա Տոնոյանն արձանագրել է՝ իշխանությունները բավարար չափով ազնվություն ու պարկեշտություն չունեցան խոստովանելու՝ ռազմական դրությունը չեղարկելու հիմքում ընկած է այն վախը, որ խորհրդարանական ընդդիմությունը դրանից անմիջապես հետո հանդես է գալու վարչապետին անվստահություն հայտնելու նախաձեռնությամբ: Եթե իշխանություններն իրենց մեջ բավարար չափով քաղաքական կամք, պարկեշտություն, ազնվություն ու, ի վերջո, հայրենասիրություն գտնեն, չեղարկեն ռազմական ռեժիմը, ընդդիմությունն էլ, բնականաբար, հետագա քայլերի մասին կբարձրաձայնի: Տոնոյանի կարծիքով` վարչապետի հրաժարականից հետո կառավարության կազմը պետք է կազմված լինի այնպիսի անհատներից, որոնք կկարողանան երկիրը դուրս բերել ստեղծված օրհասական ու խայտառակ իրավիճակից: Ինչ վերաբերում է Գագիկ Ծառուկյանին պատգամավորական մանդատից զրկելու գործընթացին, ԲՀԿ-ականի համոզմամբ, այն հիմնազուրկ է: Ավելին՝ դա քաղաքական հետապնդման շարունակությունն է. «Նիկոլ Փաշինյանն ուղղակի անձնական հաշվեհարդար է տեսնում Գագիկ Ծառուկյանի նկատմամբ: ԲՀԿ առաջնորդին մանդատից զրկելը, իհարկե, երկրում որևէ բան չի փոխելու: Այսօր իշխանության են այնպիսի մարդիկ, որոնց կյանքի միակ նպատակը, միակ սրբությունը մանդատն է: Կրկնում եմ՝ գործ ունենք վախկոտ, քինախնդիր, փոքրոգի մարդկանց՝ հաշվեհարդար տեսնելու նկրտումների հետ»:
Սևակ ՎԱՐԴՈՒՄՅԱՆ