Դեռ դպրոցական դասագրքերից հայտնի ռուս պոետի նշանավոր տողը` «Умом Россию не понять», վաղուց արդեն դարձել է այս երկրի առօրյա բնութագիրը: ՈՒ թեև «խելքով չես հասկանա»-ն շատ դժվար են ընկալում ողջախոհ ժողովուրդները, սակայն բնորոշումը բավականին սիրված է ու մինչև հիմա էլ շոյում է ռուսների վեհապետական ինքնասիրությունը, հատկապես ղեկավարների: Ավելին, այս սկզբունքը ոչ միայն շարունակ հաստատվում է, այլև գիտակցաբար առաջնային պլան է մղվում: Ինչ վերաբերում է «Ռուսաստանին պետք է միայն հավատալ» եզրափակիչ պնդմանը, ապա դա, ինչպես ասում են, ճաշակի հարց է: Բայց երբ հարցը հասնում է արտաքին քաղաքականությանն ու ներկա ժամանակներում ռուսական իշխանությունների վարքագծին, ապա հատկապես այդ բնորոշմանը դժվար է համաձայնել:

Աշխարհաքաղաքական իրադրության նշանակալի շարժ է տեղի ունենում Սև ծովից մինչև Չինաստան ընկած տարածությունում, և տարատեսակ դիտորդները նշում են, որ ԱՄՆ-ը կորցնում է դիրքերը Եվրասիայի ներքին տարածաշրջաններում, չնայած վիթխարի նյութական ծախսերին ու ռազմաքաղաքական ներկայության ընդլայնմանը:

Երբ կարդում էի Աղվան Վարդանյանի «Ափսոս էր մարդը» վերտառությամբ անդրադարձը «Իրատես de facto»-ում մայիս ամսվա սկզբին հրապարակված իմ հոդվածին, մտածում էի` մեծ Կոբզարի՞ քառատողով, թե՞ Պուշկինի հանրահայտ դարձվածքով անդրադառնամ նրա մտքերին, երբ հանկարծ հասա նրա «Քծնանքը վատ բան է, Սոկրատ» խոսքերին։ Ակամա Աճառյանի կյանքից մի դեպք մտաբերեցի: Խթը-ի պադվալում (նկուղ բառը բնորոշ չի լինի այդ բառակապակցությանը) ծերուկին մշակում են` մեղադրելով մե՛կ անգլիական, մե՛կ ֆրանսիական լրտես լինելու մեջ, նա հասկանալի պատճառներով դրական պատասխան է տալիս (Աղվան Վարդանյանի պարագայում որոշել էի լսել և չպատասխանել), իսկ երբ ասում են, թե դու նաև թուրքական լրտես ես, շատ զգուշավոր Աճառյանը քաղաքավարի և ըմբոստ ձևով պատասխանում է` էդ մեկը չեղավ: Որ երկրի լրտես լինելս կուզեք ընդունեմ, բայց Թուրքիայինը` ո՛չ, մի՛ վիրավորեք:

Հայ ազգային կոնգրեսում ներքին խնդիրների կծիկը նոր ակոսներ է բացում: Բոլոր նրանք, ովքեր այս տարիներին լուռ թաքցրել են իրենց անհամաձայնությունները, մեկեն արտահայտվելու բուռն ցանկություն են հայտնում: Կուսակցությունների ղեկավարներ, անհատներ բարձրաձայնում են կոնգրեսից հեռանալու իրենց մտադրության մասին: Մեր տեղեկություններով, առաջիկայում նման քայլի կդիմի նաև «Հայրենիք ու պատիվ» կուսակցության ղեկավար ԳԱՌՆԻԿ ՄԱՐԳԱՐՅԱՆԸ, որից էլ փորձեցինք պարզաբանումներ ստանալ:

«Իրատես de facto»-ի հարցերին պատասխանում է քաղաքագետ ԱՆՈՒՇ ՍԵԴՐԱԿՅԱՆԸ: -Ձեր գնահատականով` ի՞նչն է բնորոշ հետընտրական շրջանին: Եթե մի բառով բնորոշենք, ի՞նչ ենք ասելու: -Անվանելու ենք չլուծված մարտահրավերների ժամանակաշրջան: Ոչ մի խնդիր, որ պիտի դներ ներքաղաքական դաշտը, ոչ միայն չի լուծվել, այլև չի դրվել: Ընդդիմությունն այդ քաղաքական խնդիրները չի դրել, որովհետև նրան զրկել են այդ հնարավորությունից:

Խորհրդարանական ընտրությունների 12-րդ օրը տրամաբանորեն պիտի պակասեին հարցերը, և քաղաքական նոր խճանկարը հավաքված պիտի լիներ: Հայտարարությունների ու հայտնությունների պակաս չկա, և չկա հստակություն: Որովհետև բոլորի հայտարարությունների ու հայտնությունների հիմքում յուրաքանչյուրի սպասողական վիճակն է` բոլորը բոլորին ասում են, որ իրենք խաղացող են, ոչ ոք խաղն իր վրա չի վերցնում: Հայ քաղաքական միտքն ու կամքը շարունակում են մնալ պատասխան հարվածի շրջագծում` մենք ունենք փայլուն հակախաղեր, մենք ունենք հիանալի հակահարվածներ, մենք ունենք զգետնող հակափաստարկներ, բայց մենք մատնվում ենք պարապուրդի, երբ խաղը, հարվածը և փաստարկը չկան:

Վերջին մի քանի շաբաթվա ընթացքում հայաստանյան շուկայում դոլարի նկատմամբ դրամի փոխարժեքն աստիճանական անկում է արձանագրում։ Վերջին օրերին Հայաստանի մի շարք առևտրային բանկերում 1 դոլարը վաճառվում է 399 դրամով, առքը տատանվում է 394-ից 396-ի սահմաններում:

ՆԱԽԱՎԱՐԺԱՆՔ-ՀՈՒՇԱԳԻՐ (խնայեք ձեր նստուկները, տիարք ամենահասներ, երկրի էներգետիկ դաշտերն այդտեղ են խաչասերվում)

Մտավորական կոչվածներ, բա մեղք չէ՞ ձեր ժողովուրդը, այդ ի՞նչ աստիճանի եք նրան քարեքար գցում ձեր տիեզերական ցնդաբանություններով, ինչո՞ւ չեք թողնում, որ այդ ժողովուրդը, բոլոր ժողովուրդների պես, իր խեղճության ու ցավերի հոգսը քաշի, ինչքա՞ն կարելի է նրա գլխին թափել սանձարձակ ու լկտի կեղծիքներ` չթողնելով, որ նա զարգացման, ինքն իրեն ճանաչելու բնական հուն մտնի:

Հայաստանի ազատագրված տարածքի մասին հանրության իրազեկման ծրագրի շրջանակում «Հայրենասեր» կազմակերպությունը ներկայացնում է քաղաքագետ Հրաչյա Արզումանյանի հեղինակած հոդվածը։