Անկիրթ մարդուն հեշտ է համոզել, որ նրա ապրած ողորմելի կյանքը հենց ազատությունն է, որ կա
Ազատություն ասվածը բազմադեմ երևույթ է։ Կա կենսաբանական մակարդակի ազատություն, սոցիալական մակարդակի ազատություն, աշխարհաքաղաքական մակարդակի ազատություն, որոնք միասին որոշում են անձի գումարային ազատության չափը որևէ երկրում։
Այս իմաստով անձի ազատության չափը իր առավելագույնին կարող է հասնել պետական անկախության պայմաններում միայն։
Բայց դա չի նշանակում, որ պետություն ունենալը, ինչպես կարծում են թյուրիմացության մեջ գտնվող շատերը, անհրաժեշտ ու բավարար պայման է ազատ կյանքով ապրելու համար։
Իրականում այն միայն անհրաժեշտ, բայց ոչ բավարար պայման է մարդկանց լիարժեք ազատություն ապահովելու համար։
Բացի դրանից, ազատություն ասելով չպետք է հասկանալ կյանքից կտրված ինչ-որ աբստրակտ բան, որով մեր վայ գործիչները խելքահան են անում մարդկանց։
Ազատություն ասվածը նաև կողմնակի ճանապարհներով ու միջոցներով կարելի է չափել։
Օրինակ, եթե երկրի բնակչության թիվը բարեկեցության հետ միասին աճում է, նշանակում է՝ մարդիկ ապրում են ազատ կյանքով, հակառակ դեպքում՝ անազատ։
Խորհրդային տարիներին մեր գյուղերը աճում էին բոլոր առումներով, տնատեղերի համար մեծ պահանջարկ կար, որը նույնպես նշանակում է, որ մարդիկ ազատ կյանքով էին ապրում, հակառակ դեպքում կյանքը կլիներ անազատ, ինչպես հիմա։
Ժողովրդի ազատությունը այն չէ, երբ ինքը աղքատ ու անիրավունք է, բայց էլիտայի հերթական մի մասը ցոփ ու շվայտ կյանքով է ապրում։
Նման պոչատ ազատության կողմնակիցները միայն նրանք են, որոնք չէին տեսել պատից կախ, տեսան ճակատից կախ։
Պարզունակ, տգետ ու անկիրթ մարդուն հեշտ է համոզել, որ նրա ապրած ողորմելի ու անազատ կյանքը հենց ազատությունն է, որ կա։
Այստեղից էլ կրթական համակարգի փլուզումը՝ անկախությանը զուգահեռ, մանավանդ որ, խորհրդային իշխանությունը շատ լավ ու ամուր բուհական շենքեր էր կառուցել։
Բարի վայելում ու նորանոր հաջողություններ ազատության ոլորտում։
Ազատություն ասածը մեզ հարմար չի գալիս, և այդ ուղղությամբ մենք մեծ փորձ ունենք՝ օրինակ, Միքայել Նալբանդյանը։
Բանն այն է, որ ժամանակին Միքայել Նալբանդյանն էլ շատ էր սիրում ազատությունը, այն աստիճանի, որ Հնդկաստանից բերած փողերի մի մասը Անգլիայով անցնելու ժամանակ տվեց ազատության համար պայքարող Գերցենին ու Օգարյովին, որոնք առոք-փառոք ապրում էին այնտեղ որպես վտարանդիներ, որի համար էլ նա Կամիշինի բանտում մահացավ 36 տարեկանում։
Մեր կյանքը մեկ անգամ ևս գալիս է ապացուցելու, որ ազատության ու անազատության մասին մենք դեռ շատ մտածելիք ունենք։
Պավել Բարսեղյան
Մեկնաբանություններ
Ասում են...
-
Նիկոլն արգելել է իրեն նկարել Արարատների ֆոնին Ըստ մերձնիկոլական շրջապատից տարածվող լուրերի` կապիտուլյանտ ոչնչությունը հրահանգել է իր աշխատակազմի լուսանկարիչներին և օպերատորներին իրեն չպատկերել Արարատ լեռների ֆոնին:
-
Ասում են… Մի շարք երկրներում, ցավոք, նաև Հայաստանում մեծ խանդավառություն չկար այն հարցում, որ Ռուսաստանն ինչ-որ կերպ վերահսկեր Հայաստանով լոգիստիկ ճանապարհը Նախիջեւանի և Ադրբեջանի հիմնական տարածքի միջև։ Այստեղ, նախ և առաջ, Թուրքիայի շահն է
-
Ասում են… Ես հստակ ասել եմ՝ նյութական որևէ ակնկալիք, կլինի կազմակերպություն կամ անձ, եթե ինքը ներգրավված է այս շարժմանը, չի կարող ունենալ, սկսած ինձնից, փոխարենը՝ մենք բոլորս կստանանք Հայրենիք ու Պատիվ
-
Ասում են… Հիմա մենք բավականին բարդ շրջան ենք ապրում մեր բարեկամ, եղբայրական Հայաստանի հետ հարաբերություններում։ Դա նույնիսկ ավելին է, քան եղբայրականը, քանի որ այստեղ ավելի շատ հայեր են ապրում, քան՝ բուն Հայաստանում
-
Ասում են Մարտի 8-ից առաջ Մեծ Բրիտանիայի և ԱՄՆ-ի դեսպանատները զգուշացնում էին իրենց քաղաքացիներին զգույշ լինել Մոսկվայում՝ չասելով, թե ինչ է կատարվում
-
Ասում են… Իհարկե, Բրյուսելը շահագրգռված է Հայաստան-ՀԱՊԿ կապի թուլացմամբ, իսկ Դաշինքի պաշտոնական խոսնակները մեկ անգամ չէ, որ հանրային լավատեսություն են հայտնել ՆԱՏՕ-ի հետ մերձեցման Հայաստանի հեռանկարների վերաբերյալ
-
Ասում են…
Ափսոսում ենք, որ ՀՀ ղեկավարությունը, ըստ ամենայնի, գիտակցված որոշում է կայացրել՝ վարել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունների հետևողական վատթարացման, Լեռնային Ղարաբաղում տեղի ունեցած ամեն ինչում Ռուսաստանին մեղադրելու գիծ։ Դա, իհարկե, հարիր չէ դաշնակցային հարաբերություններին
-
Ասում են Պաղեստինյան ՀԱՄԱՍ-ը 10-20-100 անգամ ավելի քիչ զենք ունի, քան ունեին Լեռնային Ղարաբաղի հայերը և ադրբեջանական բանակը իսրայելական բանակը չէ։ Թող Հայաստանում մտածեն։
-
Ասում են… Որոշ երկրներ փորձում են խաթարել ԱՊՀ անդամների օրինական իշխանությունը, ավանդական արժեքները և իրավիճակն ամբողջությամբ: Անհրաժեշտ է կանխարգելիչ աշխատանք՝ ԱՊՀ երկրների անվտանգության ապահովման համար։
-
Ասում են… Ռուսաստանը և Բելառուսը օգուտ չունեն իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությունից: ՈՒ՞մ է այն ձեռնտու Մեզ ու ռուսաստանցիներին կշտամբում են «Ձեռնտու է Ուկրաինան հետին պլան է մղվել» Լսեք, եկեք անկեղծ լինենք այն, որ մեր մասին սկսել են ավելի քիչ խոսել, թերևս, վատ չէ: Բայց ո՛չ այդ գնով։ Մարդիկ են զոհվում։ Ինչի՞ վրա ենք ուրախանալու։
-
Ասում են…
Աշխարհում արևմտյան ազդեցությունը հսկայական ռազմաֆինանսական բուրգ է, այն իրեն պահելու համար անընդհատ նոր «վառելիքի» կարիք ունի՝ ուրիշներին պատկանող բնական, տեխնոլոգիական, մարդկային ռեսուրսներ
-
Ասում են…
10 ամսվա շրջափակումից հետո՝ սեպտեմբերի 19-ին, ադրբեջանական զինված ուժերը դաժան հրետակոծության ենթարկեցին Լեռնային Ղարաբաղը։
Սիրտս կոտրվում է, երբ իմանում եմ Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանված և Հայաստան զանգվածաբար փախչող հազարավոր հայ ընտանիքների ցավի, կորստի, մարդու իրավունքների կոպիտ խախտումների մասին:
-
Ասում են
Ադրբեջանը վերսկսել է պատերազմը Լեռնային Ղարաբաղի դեմ՝ գնդակոծելով խաղաղ բնակիչներին և քաղաքացիական ենթակառուցվածքները
-
Ասում են… Մենք առաջարկել ենք համաձայնության գալ Ադրբեջանի հետ այնպես, որ Քելբաջարն ու Լաչինը, նաև ամբողջ Ղարաբաղը, փաստացի մնան Հայաստանի իրավասության ներքո
-
Ասում են Ռուսաստանը գնահատում է Հայաստանի հետ կառուցողական հարաբերությունները, սակայն հնարավոր չէ համաձայնել վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի թեզերի հետ՝ ռուս խաղաղապահների առաքելության ձախողման մասին:
Տարածաշրջանային
Վերադասավորումներ՝ երկբևեռ աշխարհակարգի փլուզումից հետո
Շանհայի համագործակցության կազմակերպության Աստանայի գագաթնաժողովը կարևոր էր նոր աշխարհակարգը պատկերացնելու իմաստով: Երկբևեռ աշխարհակարգի փլուզումից հետո էլ երեք տասնամյակ ձգվող միջազգային հարաբերությունների վերադասավորումները դեռ հնարավորություն չեն տալիս ակադեմիական քաղաքագիտական կենտրոններում վերջնական եզրահանգումներ անել...
