Մետաքսի նոր ճանապարհն ուտոպիա չէ

Շվեյցարիայի էկոնոմիկայի նախարար Յոհան Շնայդեր-Ամանը վերադարձել է Կենտրոնական Ասիա ուղևորությունից: Նա այդ տարածաշրջանում հնարավորություններ է տեսնում շվեյցարական ընկերությունների համար, որոնց գործունեությունն առնչվում է ինֆրակառուցվածքներին, էներգետիկային, ֆինանսական ծառայություններին` գրում են Բեռնար Վյուտիխն ու Քրիստոֆ Լենցը Le Temps-ում: 35 մարդուց բաղկացած նրա պատվիրակությունը եղել է Ադրբեջանում, Ղազախստանում, ՈՒզբեկստանում, Ղրղզստանում: Նրանք բոլորը շահագրգռված են Մետաքսի մեծ ճանապարհի չինական նախագծով: Economiesuisse ընկերության ղեկավար Հայնց Կարերը, որ պատվիրակության անդամ էր, արձանագրել է «4 երկրների քաղաքական համակարգերի վիթխարի տարբերությունները», նա տրտնջում է, որ կոռուպցիայի թեման առաջվա պես շատ ուժեղ է:

«Ինչպե՞ս եք գնահատում Կենտրոնական Ասիայի ներուժը»` հարցրին լրագրողները էկոնոմիկայի նախարարին: «Ռեալ ներուժ կա,- պատասխանեց Շնայդեր-Ամանը:-Հումքով Ադրբեջանն ու Ղազախստանը լավ դիրքերում են: ՈՒզբեկստանում ինձ տպավորեց, որ մարդիկ ուզում են ամեն ինչ իրենց ձեռքը վերցնել ու չտրվել պատահականության կամքին: Այդպիսի մենթալիտետը թույլ կտա գործընկերային հարաբերություններ կառուցել: Բարդ է Ղրղզստանը գնահատել: Ձեռներեցությունն այնտեղ քիչ է զգալի: Արդյունաբերությունը քիչ է, երկիրը կախված է գյուղատնտեսությունից: Ավտոմոբիլային պարկը ցույց է տալիս` ինչքան տարբեր են իրավիճակները` եթե ՈՒզբեկստանում շատ են նոր մեքենաները, Ղրղզստանում մարդիկ երթևեկում են շատ հին մեքենաներով»:

«Քաղաքական պայմանները զարգացման հնարավորություններ տալի՞ս են այդ երկրներին»` հետաքրքրվեցին լրագրողները:
«Դա ամենակարևոր հարցերից է,- կարծում է Շնայդեր-Ամանը:- Այս պահին կարող եմ ասել, որ մենք պայմանավորվել ենք ՈՒզբեկստանի էկոնոմիկայի նախարարի հետ նորից հանդիպել ու խոսել Շվեյցարիայի աջակցության մասին կրթության, իննովացիաների ու թվայնացման ոլորտում: Նա խոստացավ ծրագիր մշակել»:

«Այցերի ընթացքում Դուք շատ տեղեկություններ եք ստացել Մետաքսի նոր ճանապարհի նախագծի մասին: Դա ուտոպիա՞ է, թե՞ լուրջ նախագիծ, որին Շվեյցարիան կարող է մասնակցել»` հարցրին լրագրողները: «Դա ուտոպիա չէ: Կասպից ծովի Կուռիկ նավահանգիստը դեռ շատ քիչ է օգտագործվում, բայց վկայում է Ղազախստանի ցանկությունը մասնակցել այդ նախագծին: Դա առավել ակնհայտն է այդ վիթխարի երկրի բոլոր մտադրություններից` ինտեգրվել ապագա արևելյան-արևմտյան տրանսպորտային առանցքին: Եվ դա մոտեցնում է նրան Չինաստանին»` ասում է նախարարը:
«Կա՞ ռիսկ, որ Ղազախստանը Ռուսաստանից իր կախումը կփոխի Չինաստանից կախվածության»` նկատեցին լրագրողները: «Դա նուրբ հարց է: Ես այդ հարցին անդրադարձել եմ իմ զրուցակիցների հետ: Նրանք մեծ ըմբռնումով են վերաբերվում Վլադիմիր Պուտինի քաղաքականությանը: Անձամբ ես գնահատում եմ նախ և առաջ ընդամենը այս կան այն նախագծի առևտրական ու տեխնոլոգիական հնարավորությունները, ոչ թե ռիսկերը: Չինաստանը միակ երկիրն է, որ նման նախագծերում արագ ներդրումների անհրաժեշտ քաղաքական ու ֆինասնական մեխանիզմներ ունի: Նրա ազդեցությունը միայն մեծանալու է: Ես փորձում եմ հասնել նրան, որ Շվեյցարիան աջակցի ինֆրակառուցվածքային ներդրումների Ասիական բանկին, որ ֆինանսավորելու է այդ նախագիծը: Այդպիսի պարտավորությունները պաշտպանում են և մեր շահերը»` կարծում է նախարարը:

«Այսպիսի տնտեսական պատվիրակությունների նպատակը շվեյցարացի ներդրողների համար արտասահմանյան նոր շուկաների դռները բացելն է: Մենք արդեն 2016-ին եղել ենք Իրանում: Հետո հետևեցին այդ երկրում գործող ընկերությունների համար ԱՄՆ պատժամիջոցները: Դա ձեր ջանքերը ջուրը չի՞ գցում»` հարցրին լրագրողները: «Այդ սպառնալիքները սահմանափակում են մեր ջանքերի արդյունավետոթյունը, հատկապես հաստոցաշինության ոլորտում: Սակայն ես ելակետ եմ ընդունում գաղափարը, որ Իրանը վերադառնալու է համաշխարհային տնտեսական ընկերակցություն կարգավորվող ոճով: Եվ Շվեյցարիան կխաղա պաշտպանի ու միջնորդի դեր»` պատասխանեց էկոնոմիկայի նախարարը: «Շվեյցարացի որևէ ձեռներեց ինձ չի ասել, որ այլևս ի վիճակի չէ Իրանում աշխատել: Ես որոշակի իմաստով հարգում եմ ԱՄՆ նախագահին, որ նաև բիզնեսմեն է: Նրա երկիրը կառուցել է համաշխարհային տնտեսակարգ, և ես կասկածում եմ, որ Թրամփն իրոք ուզում է ամեն ինչ նավից դուրս նետել»` ասաց Շնայդեր-Ամանը:
Բեռնար ՎՅՈՒՏՐԻԽ, Քրիստոֆ ԼԵՆՑ, Le Temps

Հ.Գ. Եթե շվեյցարացի ներդրողները որոնում են նոր շուկաներ, որևէ մեկը Հայաստանից կտա՞ նրանց Հայաստանի հասցեն` ներկայացնելով ոլորտները, որ կարող են հեռանկարային լինել: Հետո ինչ, որ Հայաստանը Կենտրոնական Ասիայում չէ, շատ ավելի կարևոր աշխարհագրական դիրք ունի` հաշվի առնելով հարևանությունն Իրանի հետ ու քաղաքական տարբերությունները Կենտրոնական Ասիայից:
Մտածել է պետք արագ ու գործել` ավելի արագ: Շվեյցարիան կարող է պաշտպան ու միջնորդ լինել:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ