Հայաստանի Հանրապետության նախագահ Արմեն Սարգսյանն ուղերձ է հղել Հանրապետության տոնի առթիվ:

«Այսօր մենք տոնում ենք մեր հազարամյա պատմության ամենակարևոր իրադարձություններից մեկը, Առաջին հանրապետության հիմնադրման օրը»,- Սարդարապատում Առաջին հանրապետության 101-ամյակին նվիրված ելույթում ասաց վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը:

Հայաստանը այսօր նշում է Հանրապետության տոնը: 101 տարի առաջ այս օրը հայտարարվեց Հայաստանի Հանրապետության ստեղծման մասին, և մոտ ինը դար տևած ընդմիջումից հետո Հայկական լեռնաշխարհում վերականգնվեց հայոց պետականությունը:

Այսօր բարձրանուն հայը կդառնար իննսունհինգ տարեկան և... դարձել է: Նրա տարիքն այլևս վերելք-վայրէջքներ չի ապրում, նրա տարիքն այլևս չունի հաշիվ, քանզի հավերժության մեջ սահման չկա:

Կազմակերպութեամբ Ժիպէյլի քաղաքապետութեան, հովանաւորութեամբ Լիբանանի մէջ Դանիոյ եւ Հայաստանի դեսպանատուներուն, ներկայութեամբ զբօսաշրջութեան նախարար Աւետիս Կիտանեանին եւ Լիբանանի մէջ հաւատարմագրուած շուրջ 20 երկիրներու դեսպաններու, 21 մայիս 2019-ին, յետմիջօրէի ժամը 6:00-ին, Հայոց ցեղասպանութեան որբերու «Արամ Պէզիքեան» թանգարանի շրջափակին մէջ տեղի ունեցաւ Հայոց ցեղասպանութենէն վերապրած փոքրիկներուն հոգատար «Մամա»-ն հանդիսացող Մարիա Ճէյքըպսընի յիշատակին նուիրուած ձեռնարկ մը` անոր դամբարանին դիմաց: Բացման խօսքով հանդէս եկաւ «Թռչնոց բոյն»-ի տնօրէն Սամուէլ Պոյաճեան, որ ողջունեց բոլորին ներկայութիւնը պատմական Ժիպէյլ քաղաքին մէջ գտնուող հայութեան իւրայատուկ կեդրոններէն մէկուն մէջ: Ան հակիրճ կերպով ներկայացուց Ցեղասպանութեան որբերուն «Մամա»-ն` Մ. Ճէյքըպսընը, ապա անդրադարձաւ յայտագիրին:

Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը իր կողմնակիցներին կոչ արեց շրջափակել բոլոր դատարանները և հայտարարեց «հեղափոխության երկրորդ փուլը»:

Հայրենական մեծ պատերազմին մասնակցել է 600 000 հայ, զոհվել է 300 հազարը։ Հայաստանը պայքարել է իր անկախության գոյատևման համար և հարգում է այդ պայքարում իր հերոսներին՝ այսօր ճեպազրույցի ժամանակ ասաց ԱԳՆ մամուլի խոսնակ Աննա Նաղդալյանը՝ անդրադառնալով ՌԴ ԱԳՆ զեկույցին, որտեղ նեոնացիզմի և ռասսակայան խտրականության համատեքստում հիշատակվում է նաև Հայաստանի մասին։

6-7 տարի է՝ մայիսին գրում և Հայաստանի հանրությանը հիշեցնում եմ, որ գարնան վերջին ամիսն առանձնահատուկ է ողջ հայության համար։ Եվ միշտ պնդելու եմ իմ այդ կարծիքը։ Այո, մայիսի 9-ն արդեն անցել է, Հայաստանում, ինչպես և աշխարհի ավելի քան 100 երկրում, «Անմահ գնդի» քայլերթեր են կայացել։ Բայց խնդիրն այն է, որ կրկին ակտիվացել են տականքները։

Այդ առաջին հայացքից է, որ օրվա իշխողը, որը իշխանության է եկել սահմանադրական կարգը խախտելով, առաջ է ընթանում առանց հայեցակարգերի` Հայաստանի արտաքին քաղաքական, համազգային, ներքաղաքական և, որ ամենակարևորն է, Արցախյան խնդիրներում:

Իսկզբանե ասեմ՝ «տոները» ունի նրբերանգներ իմաստը: Երեկ Հայաստանն ու Արցախը նշում էին մի քանի հաղթանակներ միաժամանակ: Շատ տարբեր էին նշում՝ Երևանում, օրինակ, գերակայում էր 1945-ի մայիսի 9-ի հաղթանակը՝ երկրորդ համաշխարհային պատերազմում, ու շրջում էր «Անմահ գունդը»: