Հասարակությունը ներկայացնող ցանկացած անձ երկրի հզորացման և կյանքի որակի բարձրացման տեսանկյունից ունի որոշակի պոտենցիալ։
Այս իմաստով բարձրորակ պետականությունը կարողանում է իր մարդկանց պոտենցիալը օգտագործել հնարավորինս լավագույն ձևով։
Դրան հակառակ, չկայացած կամ ձախողված պետականությունների համար բնորոշ է նման պոտենցիալի ապիկար ձևով չօգտագործելը։
Դրա հիմնական պատճառներից մեկն այն է, որ տիրող գավառամտությունը այդ սկզբունքային բնույթի պոտենցիալն ու դրա հետ կապված հնարավորությունները պարզապես չի էլ նկատում։
Նման գավառական մտածելակերպի համար առաջնայինը եղածից հնարավորինս մեծ պատառ պոկելն ու յուրացնելն է։
Բայց գավառականից ավելի ցածր կա նաև չոբանական մտածելակերպ, որի համար կենտրոնականը բաժակաճառային մակարդակի կենսափիլիսոփայությունն է ու հարսանիքներում պատեհ անպատեհ ձեռքերը տնկած ինքնամոռաց պարելը։
Պավել Բարսեղյան