Հունիսի 18-ի երեկոյան Մինսկի Անկախության պողոտայի երկայնքով բազմակիլոմետրանոց մարդկային շղթա կառուցվեց: Ակցիայի մասնակիցները իրենց համերաշխությունն էին հայտնում ընդդիմադիր քաղաքական գործիչներին ու ակտիվիստներին ընտրարշավում: Ակցիան շարունակվեց 6 ժամ՝ հաղորդում է Tut.by պորտալը: Ակցիան սկսվեց երեկոյան 6-ի մոտ Բելպետֆիլհարմոնիայի մոտից, որտեղ ստորագրություններ էին հավաքվում ընտրություններում Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի հավանական մրցակիցների համար՝ Յուրաս Գուբարևիչի, Նիկոլայ Կոզլովի, Օլգա Կովալչուկի: Ակցիայի սկզբում միլիցիան մարդկանց խնդրեց շենքերին մոտ կանգնել: Երեկոյան 10-ին շղթան հասել էր մինչև Անկախության հրապարակ, որտեղ ավտոզակեր էին բերվել: ԳԱԻ-ն փակել էր պողոտայի որոշ հատվածներ: Համերաշխության շղթան մնաց կանգնած, երբ սկսվեց ուժեղ անձրև և կարկուտ: Կողքից անցնող ավտոմեքենաները ազդանշանում էին՝ ի նշան համերաշխության: «Վյասնա» իրավապաշտպան կազմակերպությունը հաղորդում է, որ շղթային 2000 –ից ավելի մարդ է մասնակցեկ: Հունիսի 18-ի առավոտյան բերման էր ենթարկվել Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի հնարավոր մրցակից, Բելգազպրոմբանկի նախկին ղեկավար Վիկտոր Բաբարիկոն, նրա շտաբը հաղորդել էր աջակիցների ռեկորդային թվով ստորագրությունների հավաքման մասին: Նրան որդու՝ Էդուարդի հետ տարել էին ԱԱԾ: Բիկտոր Բաբարիկոյին Պետական վերահսկողության կոմիտեում անվանել էին «անօրինական գործողությունների կազմակերպիչ»:
Բելգազպրոմբանկի, որ 20 տարի ղեկավարել է Բաբարիկոն, նախկին ու ներկա աշխատակիցների վրա գործեր են հարուցվել հարկեր չվճարելու, խաբեության և փողերի լվացման մեղադրանքներով: Մայիսի 29-ին կալանավորվել էր մեկ այլ հայտնի ընդդիմադիր Սերգեյ Տիխանովսկին՝ միլիցիոների նկատմամբ բռնություն կիրառելու գործով: Նախագահական մրցավազքին մասնակցում է նրա կինը՝ Սվետլանա Տիխանովսկայան: Նա հայտարարել է անանուն սպառնալիքների մասին իր և երեխաների հասցեին: Իրավապաշտպան «Վյասնա» կենտրոնի տվյալներով՝ մայիսի 6-ից հունիսի 17-ը 98 մարդ կալանավորվել է քաղաքական հետապնդումների շրջանակներում: Կալանավորվածները խոսում են կտտանքների և անմարդկային վերաբերմունքի մասին Մինսկի իրավախախտումների մեկուսացման կենտրոնում:
Եվրահանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լյայենը Բելառուսի իշխանություններին կոչ է արել ապահովել մրցակցային ընտրություններ: «Բելառուսի քաղաքացիները ցանկանում են, որ ընտրությունները լինեն ժողովրդավարական»՝ հայտարարել է նա հունիսի 18-ին Արևելյան գործընկերության սամիթի արդյունքներով ասուլիսում: Նախագահի ընտրությունները Բելառուսում օգոստոսի 9-ին են:
RFI
Հ.Գ. Ուրսուլա ֆոն դեր Լյայենը լավ չի ճանաչում Բատկային՝ Բելառուսում նրա բոլոր ընտրությունները եղել են ժողովրդարական, որովհետև Ալեքսանդր Լուկաշենկոն ինքը մարմնավորում է ժողովրդավարությունը: Նախընտրական իրավիճակը Բելառուսում թեժանում է: Երկու ընդդիմադիր թեկնածու ձերբակալված է, այդ թվում` բելառուսական և արևմտյան մամուլի համաձայն Մոսկվայի աջակցությունը վայելող թեկնածուն: Մինսկում և մյուս քաղաքներում լինում են մարդաշատ բողոքի ակցիաներ: 1994-ից Բելառուսը ղեկավարող Ալեքսանդր Լուկաշենկոն հայտարարում է, որ իրենց հաջողվել է երկիրը ապակայունացնող մայդան կանխել: ՌԴ նախագահի մամուլի խոսնակ Դմիտրի Պեսկովը Վիկտոր Բաբարիկոյի ձերբակալության մասին հարցին պատասխանել է, որ դա Բելառուսի ներքին գործն է, և Ռուսաստանը չի միջամտում հարևան երկրի ներքին գործերին: Բելառուսի նախագահը մասնակցելու է հունիսի 24-ին Մոսկվայում զորահանդեսին և մասնակցելու է ընտանիքի հետ միասին: Նա հայտարարել է. «Մեզ, այնուամենայնիվ, հաջողվել է որոշ քայլեր անել և տապալել Բելառուսի ապակայունացման մասշտաբային պլանը: Սա կատակ չէ, ես չեմ վախեցնում: Կար երկիրն ինչ-որ մայդանի բերելու պլան, որը մենք տապալել ենք: Այդպիսի նպատակ կար»: Նա ակնարկել է, որ Բելառուսում իրավիճակն ապակայունացնելու պլաններ ունեն ոչ միայն երկրի ընդդիմադիրները, այլ նաև երկրից դուրս ընդդիմադիրներին սատարողները: Լուկաշենկոն չի ասել, որ խոսքը Ռուսաստանի մասին է:
Մինսկում բողոքի ակցիան Վիկտոր Բաբարիկոյի, ընդդիմադիր բլոգեր Սերգեյ Տիխանովսկու, քաղաքական գործիչներ Պավել Սևերինեցի և Նիկոլայ Ստատկևիչի ձերբակալությունների դեմ էր: Նախագահական քարոզարշավը Բելառուսում ուղեկցվում է իշխանությունների բռնաճնշումներով, ձերբակալություններով և ընդդիմադիր թեկնածուների օգտին զանգվածային ակցիաներով:
Երեկ վերջին օրն էր, երբ Բելառուսի նախագահի թեկնածուները կարող էին ԿԸՀ ներկայացնել անհրաժեշտ 100 000 ստորագրությունները և երեկ ձերբակալվել էր ընտրություններին Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի հիմնական մրցակից համարվող Վիկտոր Բաբարիկոն: Բելգազպրոմբանկի նախկին ղեկավարը և նրա որդին` Էդուարդ Բաբարիկոն, որ հոր նախընտրական շտաբի ղեկավարն է, Բելառուսի ազգային վերահսկողության կոմիտեի մեկուսարանում է: Պաշտոնապես հաղորդագրության համաձայն` նրանց ձերբակալել են վկաների վրա ազդելու և հանցանշանները թաքցնելու փորձի պատճառով: Բաբարիկոյին,
այնուամենայնիվ, հաջողվել է մինչև ձերբակալությունը ԿԸՀ ներկայացնել ստորագրությունները, 100 000-ի փոխարեն 400 000-ից ավելին: Բայց դա չի երաշխավորում նրա գրանցումը՝ ԿԸՀ-ն կարող է անվավեր ճանաչել ստորագրությունները:
Ստորագրություններ մտադիր են ներկայացնել նաև Լուկաշենկոյի այլ ընդդիմախոսներ՝ Տիխանովսկու կինը` Սվետլանան, որ որոշել է նախագահական ընտրություններին մասնակցել ձերբակալված ամուսնու փոխարեն: Հունիսի 11-ին քրեական գործ էր հարուցվել Բելգազպրոմբանկի աշխատակիցների դեմ: Բելառուսի նախագահն ակնարկել է, որ Բաբարիկոյին աջակցում են ռուս օլիգարխները: Բլումբերգը գրել էր, որ նախագահական ընտրություններին մասնակցելու իր որոշումը Բաբարիկոն քննարկել է ռուսաստանցի բարձրաստիճան պաշտոնյաների հետ: Բաբարիկոն հերքել է: Նա հայտարարել է, որ եթե նույնիսկ իրեն ձերբակալեն, կշարունակի նախընտրական քարոզարշավը:
Այսքանից հետո Բատկան ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովի հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարել է, որ երկու պետությունների միջև խնդիրները աղետալի չեն և հնարավոր է լուծում տալ։ Հանդիպումից առաջ Լուկաշենկոն հեռախոսազրույց է ունեցել Վլադիմիր Պուտինի հետ: «Մենք իսկապես ազնիվ և սիրալիր զրույց ենք ունեցել, թեև ոմանք կարծում են, որ մեր միջև լարվածություն է բորբոքվում, ճիշտ չէ, միշտ էլ ինչ-որ տարաձայնություններ կան։ Կարծում եմ՝ մենք կհարթենք ։ Դրանք աղետալի խնդիրներ չեն»,-նշել է Բելառուսի նախագահը:
«Կայծ է հարկավոր շարժիչը գործի գցելու և առաջ շարժվելու համար»,- նշել է Լավրովը, ինչին համաձայնել է Լուկաշենկոն՝ նշելով, որ «Ռուսաստանն ու Բելառուսը եղբայր պետություններ են»։ «Ուստի, եթե ինչ-որ մեկը ցանկանում է մեզ լարել միմյանց դեմ և վատացնել մեր հարաբերությունները, չի ստացվի»,- ասել է Լուկաշենկոն: Նա հավելել է, որ երկու երկրներն ի զորու են հաղթահարել մի քանի համավարակներ՝ տնտեսական, քաղաքական, նավթագազային և տեղեկատվական:
Վերջին նորությունը՝ Բատկան ընտանիքով կմասնակցի Մոսկվայում հաղթանակի 75-ամյակի շքերթին: Իրոք, բազմադեմ է նա ու ամեն ինչի պատրաստ, որ շարունակի նախագահել:
Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ