Հեր­թա­կան ար­տա­հեր­թը՝ անհ­րա­ժեշ­տու­թ­յուն

Խոր­հր­դա­րա­նա­կան կա­ռա­վար­ման մո­դե­լով եր­կր­նե­րը ան­կա­յուն քա­ղա­քա­կան կյանք ու­նեն՝ ան­կախ բա­րե­կե­ցու­թյան մա­կար­դա­կից: Քա­նի՞ ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն է ե­ղել 21-րդ դա­րում խոր­հր­դա­րա­նա­կան կա­ռա­վար­ման մո­դե­լով Ի­տա­լիա­յում, Մեծ Բրի­տա­նիա­յում, Իս­րա­յե­լում, քա­նի՞­սը նա­խա­գա­հա­կան կա­ռա­վար­ման մո­դե­լով Ֆրան­սիա­յում:

Ի­տա­լիա՝ 2001, 2006, 2008, 2013, 2018՝ 5, Մեծ Բրի­տա­նիա՝ 2001, 2005, 2010, 2015, 2017, 2019՝ 6: Իս­րա­յել՝ 2003, 2006, 2009, 2013, 2015, 2019-ին՝ 4՝ 9: Ֆրան­սիա՝ 2002, 2007, 2012, 2017՝ 4: Ընտ­րու­թյուն­նե­րի հա­ճա­խա­կա­նու­թյու­նը վկա­յում է քա­ղա­քա­կան կա­յու­նու­թյան վի­ճա­կը: Մենք գործ ու­նենք աշ­խար­հի ա­մե­նա­զար­գա­ցած եր­կր­նե­րի հետ, որ կա­րող են ի­րենց թույլ տալ հան­րաք­վե­ներ ու քա­ղա­քա­կան ցն­ցում­ներ՝ ինչ­պես 2016-ի բրեկ­զիտն էր Մեծ Բրի­տա­նիա­յի հա­մար՝ ա­ռանց պե­տու­թյուն քան­դե­լու: Եր­կր­ներ, ո­րոնց դեպ­քում ընտ­րու­թյան ար­դյունք­ներ ճա­նա­չե­լու-չճա­նա­չե­լու հար­ցը ապ­րիո­րի է, կեղ­ծիք­նե­րը՝ ա­նո­մալ: Ո­րոնց ընտ­րա­կան հա­մա­կար­գե­րը փոր­ձարկ­ված ու ար­դա­րու­թյան կաս­կած­ներ չհա­րու­ցող են, այն­քան բարձր է կեն­սա­մա­կար­դա­կը, որ ընտ­րա­կա­շառ­քը՝ լի­նե­լով քրեո­րեն պատ­ժե­լի, գործ­նա­կա­նում ա­նի­մաստ է: 2015-ին Սահ­մա­նադ­րու­թյուն փո­խե­լիս հաշ­վի ա­ռե՞լ ենք այս հան­գա­մանք­նե­րը: ՝Փաս­տա­ցի՝ ոչ: Խոր­հր­դա­րա­նա­կան մո­դե­լը Հա­յաս­տա­նում միայն ճգ­նա­ժա­մեր է հա­րու­ցում, ո­րոնց ել­քը ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­ներն են: Հեր­թա­կան ար­տա­հեր­թը: Եվ դա՝ կո­րո­նո­վի­րու­սի պան­դե­միա­յի հա­րու­ցած տն­տե­սա­կան ճգ­նա­ժա­մի պա­րա­գա­յում:

Ա­լիևն ու Էր­դո­ղա­նը ապ­րում են ի­րենց անձ­նա­կան ու ա­նանձ­նա­կան հրճ­վան­քի մե­կամ­սյա­կը, ո­րի գա­գաթ­նա­կե­տը ե­րեկ­վա շքերթն էր, ո­րին մաս­նակ­ցե­լու հա­մար Էր­դո­ղա­նը գոր­ծե­րը թո­ղած՝ Բա­քու էր թռել: Ա­լիևից շատ ի­րա­վունք­ներ ու­նի: Շնոր­հա­կա­լու­թյուն, որ այն­տեղ չէր Վլա­դի­միր Պու­տի­նը:
Մինչ մի­ջազ­գա­յին լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րը գրում են, որ Բա­քուն կորց­րել է ինք­նիշ­խա­նու­թյու­նը՝ կե­սը զի­ջե­լով Ան­կա­րա­յին, կե­սը՝ Մոսկ­վա­յին, նույ­նիսկ պե­տա­կան հե­ղաշ­րջ­ման կամ Ա­լիևի այլ տար­բե­րակ­նե­րով հե­ռաց­ման կան­խա­տե­սում­ներ են ա­նում, Իլ­համ Հեյ­դա­րո­վիչն ու Ռե­ջեփ Թա­յի­փո­վի­չը ի­րենց հա­վեր­ժա­կան են զգում՝ բո­լոր ճա­կատ­նե­րում դա­րա­կազ­միկ հաղ­թա­նակ­նե­րից հե­տո: Նաև մեր հաշ­վին: Թվում էր՝ հրա­դա­դա­րից հե­տո մղ­ձա­վան­ջը կա­վարտ­վի, ի­րա­կա­նում հրա­դա­դա­րի պայ­ման­ներն են մղ­ձա­վանջ: Ե­թե տա­րածք­նե­րի կո­րուս­տը հնա­րա­վոր է ժա­մա­նա­կի մեջ վե­րա­կանգ­նել, մարդ­կա­յին կո­րուստ­նե­րը ան­դառ­նա­լի են: Բա­քուն, Ան­կա­րան ու Մոսկ­վան, որ հա­մա­հե­ղի­նակ­ներն են հրա­դա­դա­րի հայ­տա­րա­րու­թյան, հնա­րա­վորն ա­րել են, որ Ար­ցա­խի ու Հա­յաս­տա­նի խն­դիր­նե­րը լի­նեն շա­րու­նա­կա­կան: Գե­րի­նե­րի փո­խա­նա­կու­մը, դիե­րի տուն­դար­ձը, վի­րա­վոր­նե­րի ա­պա­քի­նու­մը տե­սա­նե­լի ու ան­հա­պաղ լու­ծում պա­հան­ջող խն­դիր­ներն են, բայց կա չոր­րորդ կեն­սա­կա­նը՝ սահ­ման­նե­րի հար­ցը, որ ի հայտ է բե­րում փաս­տը՝ Հա­յաս­տա­նը չու­նի իշ­խա­նու­թյուն, ո­րը ի վի­ճա­կի է զբաղ­վել այդ հար­ցով:

Մեր սահ­ման­նե­րը թե­լադ­րում են ադր­բե­ջան­ցի­նե­րը՝ փոր­ձե­լով պո­կել՝ որ­տեղ ինչ կա­րող են: Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը, կար­ծես, հար­ցից տե­ղյակ չէ, Սու­րեն Պա­պի­կյա­նը՝ նույն­պես, նա­խա­գահ Ար­մեն Սարգ­սյա­նը դի­մում է Պու­տի­նին: Մենք վե­րա­դար­ձել ենք այն ժա­մա­նակ­նե­րին, երբ չու­նեինք բա­նակ՝ պա­տե­րազմն Ար­ցա­խում ու Հա­յաս­տա­նի սահ­ման­նե­րի պաշտ­պա­նու­թյու­նը ֆի­դա­յա­կան ջո­կատ­նե­րի հույ­սին էր: Հի­միկ­վա ֆի­դա­յի­նե­րը գյու­ղա­պե­տերն են՝ ի­րենց ջո­կատ­նե­րով: Կա՞ ու­ժեղ գյու­ղա­պետ՝ գյու­ղը կպա­հի ա­րո­տա­վայ­րե­րը, տա­րածք­ներ չի զի­ջի, չկա՞՝ կնա­հան­ջի՝ ինչ­քան պա­հան­ջեն ադր­բե­ջան­ցի­նե­րը: Մինչ­դեռ եր­կր­նե­րի սահ­ման­նե­րի դե­լի­մի­տա­ցիան տա­րի­նե­րով քն­նարկ­վող խն­դիր է, որ­տեղ ոչ թե խոր­հր­դա­վոր GPS-ներն են թե­լադ­րո­ղը, այլ պատ­մա­կան փաս­տաթղ­թե­րը, քար­տեզ­ներն ու բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րը: Բայց մենք չու­նենք բա­նակ­ցող…

Ա­վե­լին՝ բա­ցի նա­խա­գա­հից, մենք չու­նենք լե­գի­տիմ իշ­խա­նու­թյուն: Նո­յեմ­բե­րի 10-ին մի ստո­րագ­րու­թյամբ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը ջն­ջեց լե­գի­տի­մու­թյան պատ­մու­թյու­նը, քա­ղա­քա­կան դաշ­տից դուրս դնե­լով ԱԺ գեր­մե­ծա­մաս­նու­թյա­նը՝ 88 պատ­գա­մա­վոր: Ի­րա­վի­ճա­կի ա­ռանձ­նա­հատ­կու­թյունն է, որ նույ­նիսկ ե­թե հի­մա ձևա­վոր­վի ժա­մա­նա­կա­վոր կա­ռա­վա­րու­թյուն՝ ան­գամ ազ­գա­յին հա­մա­ձայ­նու­թյան, նույն­պես չի կա­րող լե­գի­տիմ լի­նել՝ խոր­հր­դա­րա­նա­կան մո­դե­լով իշ­խա­նու­թյու­նը ձևա­վո­րում են ընտ­րու­թյուն­նե­րը:
Մենք հայ­տն­վել ենք ժա­մա­նա­կից դուրս՝ ժա­մա­նա­կի մեջ, երբ որևէ քա­ղա­քա­կան ուժ, որևէ պաշ­տո­նյա, բա­ցի նա­խա­գա­հից, չի կա­րող հա­մար­վել լե­գի­տիմ, հետևա­բար՝ նրա հետ բա­նակ­ցե­լը ի­մաստ չու­նի:

Հար­կավ, դեկ­տեմ­բե­րի 8-ին, ժա­մը 12-ին Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը չար­տա­բե­րեց ի­րե­նից ակն­կալ­վող հրա­ժա­րա­կա­նի եր­կար կամ կարճ տեքս­տը: Բա­րե­բախ­տա­բար՝ դեկ­տեմ­բե­րի 8-ին ու մինչև օրս քա­ղա­քա­ցիա­կան անհ­նա­զան­դու­թյան ակ­ցիա­նե­րը չվե­րա­ճե­ցին ցու­ցա­րար­ներ-ոս­տի­կա­նու­թյուն լուրջ բա­խում­նե­րի: Բայց այդ հե­ռան­կա­րը ո­չինչ չի ե­րաշ­խա­վո­րում: Իշ­խա­նու­թյու­նը թույլ է, փո­ղոց դուրս ե­կած ընդ­դի­մա­դիր­նե­րը ու­ժեղ չեն՝ ի­րա­վի­ճակ փո­խե­լու հա­մար: Կշեռ­քի նժա­րը այս կամ այն կող­մը թե­քե­լու հա­մար փո­ղոց դուրս չի գա­լիս ժո­ղո­վուր­դը: Ոչ այն պատ­ճա­ռով, որ վա­խե­նում է կո­րո­նա­վի­րու­սից, ծեծ ու­տե­լուց կամ նո­րից սխալ­վե­լուց: Ի­մաստ չի տես­նում, փո­ղո­ցով իշ­խա­նու­թյան ե­կած իշ­խա­նու­թյա­նը փո­ղո­ցով հե­ռաց­նե­լը պե­տու­թյու­նը կազ­մա­քան­դե­լու ու ա­պա­գա որևէ իշ­խա­նու­թյան լե­գի­տի­մու­թյու­նը փո­ղո­ցով հեր­քե­լու այս ճա­նա­պար­հը ա­մե­նա­մեծ սպառ­նա­լիքն է Հա­յաս­տա­նի ինք­նիշ­խա­նու­թյա­նը ու գո­յու­թյա­նը ընդ­հան­րա­պես: Օ­րե­ցօր ակն­հայտ է դառ­նում, որ թեև ՀՀ 4 նա­խա­գահ­նե­րը, 2 կա­թո­ղի­կոս­նե­րը, 17+5 քա­ղա­քա­կան ու­ժե­րը, հա­մայն­քա­պե­տեր ու քա­ղա­քա­պե­տեր պա­հան­ջում են Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի հրա­ժա­րա­կա­նը, հար­վա­ծը ա­ռա­ջաց­նում է հա­կա­հար­ված՝ ֆի­զի­կա­յի օ­րեն­քով: Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի հե­տա­գա պաշ­տո­նա­վար­մա­նը դեմ լի­նե­լով՝ հա­սա­րա­կու­թյու­նը կիս­վել է եր­կու մա­սի. մի մա­սը ա­սում է՝ այս­տեղ ու հի­մա, մի մա­սը՝ այս­տեղ ու հե­տո: Ին­չու՞: Ամ­բողջ խն­դի­րը հան­գում է ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­նե­րի կազ­մա­կերպ­մա­նը: Ընտ­րու­թյուն­նե­րի կազ­մա­կերպ­ման պա­տաս­խա­նա­տուն իշ­խա­նու­թյունն է: Ո՞ր իշ­խա­նու­թյու­նը: Հա­սա­րա­կու­թյան մի ստ­վար հատ­ված հակ­ված է ընտ­րու­թյուն­նե­րի կազ­մա­կեր­պու­մը վս­տա­հել գոր­ծող, ոչ թե որևէ ժա­մա­նա­կա­վոր իշ­խա­նու­թյան: Պատ­ճառ­ներն ակն­հայտ են: Հա­սա­րա­կու­թյան նույն այդ հատ­վա­ծը հա­մա­րում է, որ ժա­մա­նա­կա­վոր կա­ռա­վա­րու­թյան պաշ­տո­նա­վա­րու­մը լի­նե­լու է ժա­մա­նա­կի կո­րուստ: Ոչ ոք չի կա­րող գու­շա­կել, թե ընտ­րու­թյուն­նե­րով ի՞նչ ու­ժեր ու ի՞նչ հա­մա­մաս­նու­թյամբ կգան իշ­խա­նու­թյան, ե­թե գոր­ծի «օ­դից՝ փող» հա­մա­կար­գը, ի՞նչ ար­տա­քին ու ներ­քին քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն կվա­րեն: Պա­տե­րազ­մում պար­տու­թյու­նից հե­տո ա­ռանձ­նա­պես մեծ հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներ չեն մնա­ցել, բայց հար­ցե­րի հար­ցը մնում է բաց` նոր իշ­խա­նու­թյու­նը Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան ինք­նիշ­խա­նու­թյան պահ­պան­ման մտադ­րու­թյուն կու­նե­նա՞ ու կդի­վեր­սի­ֆի­կաց­նի՞ երկ­րի անվ­տան­գու­թյան հա­մա­կար­գը, 21-րդ դա­րի տեխ­նո­լո­գիա­նե­րը կմտ­նե՞ն ազ­գա­յին բա­նակ, կգտ­նի՞ տն­տե­սու­թյան զար­գաց­ման ճիշտ ու­ղե­նիշ­ներ, կկա­րո­ղա­նա՞ մթ­նո­լորտ փո­խել: Սրանք հար­ցեր են, ո­րոնց ժա­մա­նա­կա­վոր կա­ռա­վա­րու­թյու­նը չի կա­րող պա­տաս­խա­նել՝ ժա­մա­նա­կա­վո­րու­թյան պատ­ճա­ռով, ե­թե պա­տաս­խա­նի էլ՝ ոչ մի պա­տաս­խան ա­պա­գա­յի հիմք չի դառ­նա­լու: Եվ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը ստա­նում է պաշ­տո­նա­վա­րու­մը շա­րու­նա­կե­լու անվ­տան­գու­թյան բար­ձիկ, ո­րը վա­տա­գույն ելքն է, որ կա­րող էր լի­նել Հա­յաս­տա­նի հա­մար՝ նրա վար­չա­պետ ըն­տր­վե­լը չհաշ­ված:

Մեկ ամ­սում Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը չկա­րո­ղա­ցավ կամ չցան­կա­ցավ իր ստո­րագ­րու­թյան շո­կը հաղ­թա­հա­րել և վեր­ջա­պես քայ­լեր ձեռ­նար­կել՝ պե­տու­թյան գա­հա­վի­ժու­մը կան­խե­լու հա­մար: Մի քա­նի նա­խա­րար­նե­րի փո­փո­խու­թյու­նը ո­չինչ է՝ հա­մե­մա­տած խն­դիր­նե­րի շար­քի հետ: Ե­թե նա կա­րո­ղա­նար հաղ­թա­հա­րել սե­փա­կան ընկ­ճախ­տը, նո­յեմ­բե­րի 10-ից հե­տո պի­տի հայ­տա­րա­րեր, որ պատ­րաստ է հրա­ժա­րա­կան տալ ու կես տա­րի հե­տո նշա­նա­կեր ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­ներ, ոչ թե ինչ-որ ճա­նա­պար­հա­յին քար­տեզ հրամց­ներ, որ ֆիկ­ցիա է: Նույ­նիսկ հի­մա, երբ հա­զա­րա­վոր մար­դիկ փո­ղոց են դուրս գա­լիս հրա­ժա­րա­կա­նի պա­հան­ջով, նա տար­բե­րակ ու­նի՝ ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­նե­րի օր հայ­տա­րա­րել, բայց ար­դեն ոչ թե 6, այլ՝ ա­մե­նաու­շը 2 ամ­սից: Ճիշտ ինչ­պես պա­տե­րազ­մի ժա­մա­նակ՝ հրա­դա­դա­րի յու­րա­քան­չյուր հա­ջորդ տար­բե­րակ նա­խոր­դից վատն է լի­նե­լու՝ մինչև կա­պի­տու­լյա­ցիա: Մեկ ամ­սում Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը չկա­րո­ղա­ցավ ոչ միայն ին­քը ընկ­ճախ­տից դուրս գալ, այլև ընկ­ճախ­տից հա­նել կա­ռա­վա­րու­թյա­նը ու ԱԺ մե­ծա­մաս­նու­թյա­նը, որ հալ­վում է, բայց շատ փոքր ա­րա­գու­թյամբ ի­րա­վի­ճակ փո­խե­լու հա­մար: Փաս­տա­ցի՝ պե­տա­կան կա­ռա­վար­ման հա­մա­կար­գը ավ­տո­պի­լո­տի վրա է, ո­րի ա­պա­ցույ­ցը 2021-ի պետ­բյու­ջեի նա­խագ­ծի ըն­դու­նումն էր ե­րեկ: Այն նա­խագ­ծի, որ կազմ­վել էր նախ­քան պա­տե­րազ­մը և ներ­կա­յաց­վեց ու ըն­դուն­վեց՝ ա­ռանց ի­րա­վի­ճա­կին հա­մար­ժեք ու անհ­րա­ժեշտ փո­փո­խու­թյուն­նե­րի, ո­րի ա­ռա­ջին ա­պա­ցույ­ցը պետ­բյու­ջեում նա­խա­տես­ված չա­րա­բաս­տիկ պարգևատ­րում­ներն են: Չկա խոր­հր­դա­րան-կա­ռա­վա­րու­թյուն հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյուն: Ա­վե­լին՝ ՔՊ-ի պատ­գա­մա­վոր­ներն ա­նում են քայ­լեր, որ բա­ցար­ձա­կա­պես դեմ են ոչ միայն կա­ռա­վա­րու­թյան ան­դամ­նե­րի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րին, այլև ՀՀ պե­տա­կան շա­հին:

Օ­րի­նակ՝ երբ ԱԳ նա­խա­րար Ա­րա Այ­վա­զյա­նը դեկ­տեմ­բե­րի 7-ին Մոսկ­վա­յում ՌԴ ԱԳ նա­խա­րա­րի հետ հան­դի­պու­մից հե­տո պա­տաս­խա­նում է հար­ցե­րին ու հայ­տա­րա­րում, որ Հա­յաս­տա­նի ու Ադր­բե­ջա­նի միջև դի­վա­նա­գի­տա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի հաս­տատ­ման մա­սին վաղ է խո­սել, նախ պետք է վս­տա­հու­թյան մթ­նո­լոր­տը վե­րա­կանգ­նել, ար­տա­ռոց է, որ դեկ­տեմ­բե­րի 8-ին Երևա­նում, Աժ-ում գտն­վում է ՔՊ պատ­գա­մա­վոր, որ հայ­տա­րա­րի՝ Ադր­բե­ջա­նի հետ դի­վա­նա­գի­տա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի հաս­տա­տու­մը կա­րող է փո­խել սպաս­վող հե­ռան­կար­նե­րը. «Դի­վա­նա­գի­տու­թյու­նը պետք է հիմն­ված լի­նի տն­տե­սա­կան, ռազ­մա­կան և բա­րո­յա­հո­գե­բա­նա­կան բո­լոր հնա­րա­վոր ռիս­կե­րի գնա­հատ­ման վրա»: Ա­ռաջ ին­չի՞ վրա էր հիմն­ված, կամ այդ բա­ռա­կույ­տը ի՞նչ է նշա­նա­կում: Գու­ցե խոր­հր­դա­րանն ար­դեն ինքն ի­րեն ու հա­սա­րա­կու­թյա­նը նա­խա­պատ­րաս­տում է հայ-թուր­քա­կան ար­ձա­նագ­րու­թյուն­նե­րի վա­վե­րաց­մա՞­նը: Մո­ռա­նա­լով, որ տա­րա­ծաշր­ջա­նում ի­րա­վի­ճակ է փոխ­վել ու փոխ­վել է ի վնաս մեզ, և հի­մա նույն այդ «տն­տե­սա­կան, ռազ­մա­կան և բա­րո­յա­հո­գե­բա­նա­կան», հա­վե­լած քա­ղա­քա­կան ռիս­կե­րի վե­րագ­նա­հա­տում է պետք: Երբ նույն ԱԳ նա­խա­րա­րը Մոսկ­վա­յում հայ­տա­րա­րում էր, որ Թուր­քիան պետք է հե­ռա­նա Ար­ցա­խի օ­կու­պաց­ված հո­ղե­րից՝ հա­կա­ռակ Լավ­րո­վի հայ-թուրք-ադր­բե­ջա­նա­կան բա­րե­կա­մու­թյան հոր­դո­րի: Ընդ­հան­րա­պես եր­կի­րը պետք է դր­վի կա­ռա­վար­ման այլ ռե­ժի­մի մեջ՝ կտ­րա­կա­նա­պես հրա­ժար­վե­լով ա­վե­լորդ ծախ­սե­րից՝ կա­ռա­վա­րու­թյան ու պատ­գա­մա­վոր­նե­րի գլա­մու­րա­յին ու կրեա­տիվ կայ­ֆե­րի, պարգևավ­ճար­նե­րի ու զբո­սաշր­ջա­յին գոր­ծու­ղում­նե­րի ժա­մա­նա­կը սպառ­վել է, հի­մա ա­մեն լու­ման պի­տի հաշ­վարկ­ված ծախս­վի՝ բա­նա­կին ու տն­տե­սու­թյա­նը, կր­թու­թյանն ու ար­տադ­րու­թյա­նը: Վերջ: Դրախտն ա­վարտ­վել է, սկս­վել է կյան­քի դժոխ­քը: Ա­վե­լի ճիշտ՝ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի խոս­տա­ցած դրախտն է ա­վարտ­վել, ու հայ­տն­վել ենք նրա ստեղ­ծած դժոխ­քում, ո­րից դուրս գա­լու հա­մար նախ պետք է անց­նել քա­վա­րա­նով: Ո­մանք դրա հույսն էլ չու­նեն:

Ա­նա­հիտ Ա­ԴԱ­ՄՅԱՆ

Հ.Գ. Կա­րող է թվալ, որ ապ­րում ենք ան­դուն­դի եզ­րին: Ի­րա­կա­նում վա­ղուց քայ­լում ենք ան­դուն­դի վրա­յով, բայց ե­թե ա­ռաջ՝ փակ, հի­մա՝ բաց աչ­քե­րով: Ո­մանք չեն ու­զում աչ­քե­րը բա­ցել ի­րա­կա­նու­թյան վրա, գե­րա­դա­սում են կամ ո­չինչ չա­նել, կամ բուռն ու հայ­րե­նափր­կիչ գոր­ծու­նեու­թյան պատ­րանք ստեղ­ծել՝ խն­դիր­նե­րը բազ­մա­պատ­կե­լով: Մենք ապ­րում ենք ժա­մա­նա­կից դուրս ժա­մա­նա­կում, բայց դեռ ի­րա­կան գետ­նի վրա, ո­րի սահ­ման­նե­րը սեղմ­վում են: Քա­նի որ շատ եր­կար բա­րե­հա­ճել ենք ան­տար­բեր ապ­րել, այ­սօր ստիպ­ված ենք ըն­դու­նել ֆորս­մա­ժո­րա­յին լու­ծում­ներ: Ընդ­հան­րա­կան, որ վե­րա­բե­րե­լու են յու­րա­քան­չյու­րիս: Ճգ­նա­ժա­մի հան­գու­ցա­լու­ծու­մը մա­կե­րե­սին է՝ սե­փա­կան քա­ղա­քա­ցի­նե­րին փո­ղոց­նե­րից տուն տա­նե­լու հա­մար Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը կա­րող է հրա­ժա­րա­կան տալ, 2 ան­գամ, իսկ խոր­հր­դա­րա­նը՝ չըն­դու­նել նրա հրա­ժա­րա­կա­նը, ե­թե ի­հար­կե ՔՊ դե­ֆակ­տո նա­խա­գա­հը վս­տա­հում է իր պատ­գա­մա­վոր­նե­րին՝ ստեղ­ծե­լով ինք­նա­լու­ծար­ման հիմք: Գու­ցե հենց այդ տար­բե­րակն էլ կգոր­ծի ԻՔՍ պա­հին, ո­րի ժա­մա­նա­կը ոչ ոք չգի­տի: Իսկ մինչ այդ շա­րու­նակ­վե­լու է ԱՂ­ՄՈՒ­ԿԸ, ա­ռանց ԽՈՍ­ՔԻ: Ողջ լե­րուք:

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ