Ամարասի վանքն է, որտեղ V դարում Մեսրոպ Մաշտոցը բացեց Արցախի առաջին դպրոցը, և այն դարձավ նաև երկրամասի խոշոր կրոնական կենտրոն և եպիսկոպոսանիստ: Միջնադարում այստեղ ստեղծվեցին ձեռագիր մատյաններ, որոնցում մեր պատմությունն էր...

Ինձ մի բան է հետաքրքրում. եթե Պրահայի համաձայնությունը փաշինյան նիկոլի և հայ ժողովրդի մյուս բարեկամների միջև հայտնի էր արդեն մոտ մեկ տարի, թեպետ գոնե ինձ մոտավորապես պարզ էին դրա կատաստրոֆիկ հետևանքները, այսինքն՝ եթե դու ասում ես, որ Ղարաբաղը իմը չէ, կամ Ղարաբաղն էնքանով է իմը, որքանով, ասենք, Լոտարինգիան, ապա հենց դու ես Ալիև էֆենդուն իրավունք և արդարացում տալիս երեկվա գործողություններն իրականացնելու, և էֆենդին գործել է բացարձակապես միջազգային իրավունքի և նորմերի սահմաններում՝ հակաահաբեկչական օպերացիա անցկացնելով իր տարածքում, զինաթափելով ապօրինի զինված միավորումները:

1994-ին Մանվել Գրիգորյանի 5-րդ բրիգադին չթողեցին առաջ շարժվել ու կանգնացրին Թալիշում, ուղիղ գծով 39 կմ հեռու Եվլախից:

Մոսկվայում պետք է հասկանան, որ Արցախի հանձնումը Բաքվի ռեժիմին լրջագույն ռիսկեր է ձևավորում հենց ռուսական գեոռազմավարության, ինչպես նաև ներքին կայունության համար:

Հասկացեք, որ Ադրբեջանի գործողությունները ՓԱԹԵԹԱՅԻՆ են: Այդ փաթեթը դրվել է գործողության: 1.Արցախի Հանրապետության դեմոնտաժ ռազմական և քաղաքական առումով: 2.ՀՀ-ում գտնվող «ադրբեջանական» անկլավների վերադարձ: 3. Զանգեզուրի միջանցք:

Հայաստանին պատերազմի դրդելուց առաջ մի փոքր նեղություն կրեք՝ ծանր ու թեթև արեք իրավիճակն ու հետևանքները: Նախ՝ ու՛մ եք դրդում, մարդու՞ն, ով հինգ տարի շարունակ թշնամու պես է վերաբերվել մեր երկրին: Սրանից բխող՝ հաշտվեք այն մտքի հետ, որ սա պատերազմ չի լինելու, այլ՝ հերթական սպանդ՝ հարյուր անգամ ավելի մեծ չափով ու տարածքով:

Երեկվանից Արցախում ընթացող մարտական գործողությունները իրականում ոչ թե պատերազմ, այլ՝ ինքնապաշտպանական մարտեր էին։ Ոչ մեծաքանակ զորք կա Արցախում, ոչ էլ՝ զինամթերք։ Պետք չէր թամաշա անել ու զուր տեղը մարդկանց ոգևորել։ Դա կոտորած էր...

Մեր չընտրած աշխարհագրության ու հարևանների պայմաններում պետք է սովորել պատերազմը դիտարկել ոչ թե որպես հանկարծահաս չարիք, այլ անխուսափելի մի բան։ Դա համազգային դիմակայության ու կենսունակության մշակույթի ձևավորման կարևոր նախապայմանն է։ Եթե կայացրել ես այս հայրենիքում ապրելու որոշում, նշանակում է համաձայնություն ես տվել ցանկացած պահի ու անհրաժեշտության դեպքում զենք վերցնել, զինվորական համազգեստ կրել ու երբեք չվախենալ դրանից։

Թուրքը գիտի, որ Մարտակերտը վերցնի, Արցախի մնացած ամբողջ հայությունը զրկվում է նաև փրկության հույսից, իսկ Հայաստանի վրայով դեպի Նախիջևան արդեն մեկ ժամվա երթ է:

Արցախի հերոսական ժողովուրդը սովի, վառելիք չունենալու, պայքարելու սահմանափակ միջոցներ ունենալու պայմաններում դեռևս դիմադրում է՝ մեծ ու թանկ զոհեր տալով։ Ամեն ժամ չօգնելը է՛լ ավելի է մեծացնում զոհերի ու տարածքների կորուստը։